-
892
-
880
-
873
-
870
-
804
Pliki do pobrania
Opowiadam o twórczości Marcina Świetlickiego, omawiając kolejne książki poety, wyznaczające wewnętrzny rytm jego artystycznej ewolucji. Publikowane przez niego tomy dają się bowiem czytać jak rozdziały rozwijającej się w czasie, rozpisanej na setki wierszy historii, składającej się na najbardziej chyba konsekwentną w dziejach polskiej poezji „liryczną autobiografię”, choć autobiograficzność ta ma charakter świadomie wykreowany. Osoba, która mówi do nas z wierszy, dysponuje własną „tekstową” biografią pod wieloma względami niezależną od biografii autora. Posiada wiele cech poety, Marcina Świetlickiego, dzieli z nim często przekonania i doświadczenia, lecz nie pozwala się z nim utożsamić. Lustro literatury autokreacyjnej nie ukazuje bowiem realnego twórcy, ale pewien projekt osobowości, zwielokrotniony i niemożliwy do jednoznacznego zdefiniowania. Współtworzą go także realia życia literackiego, politycznego i ekonomicznego ostatnich czterech dekad, dlatego tak wiele uwagi poświęcam rekonstrukcji kulturowego i społeczno-historycznego kontekstu, analizie głosów krytyki, najważniejszym sporom toczonym wokół twórczości Świetlickiego i najbardziej rozpowszechnionym sposobom jej odbioru.
W proponowanym przeze mnie ujęciu autor Schizmy pozostaje przede wszystkim poetą, nie zapominam jednak ani o innogatunkowych odmianach jego działalności pisarskiej (powieściach, piosenkach czy „mówionej autobiografii”), ani o pozaliterackich, głównie muzycznych, formach jego aktywności twórczej. Wszystkie one składają się bowiem na jedyny w swoim rodzaju, fascynujący wizerunek łączący w sobie elementy quasi-autobiograficznej figury tekstowej, realnej osoby i medialnej kreacji.
Ale o co ci chodzi?, Lusowo 2019.
Antologia, wybór i wstęp T. Kunz, Warszawa 2012.
Czynny do odwołania, Wołowiec 2001.
Delta Dietla, Kraków 2015.
Drobna zmiana, Kraków 2016.
Dwanaście, Kraków 2006.
Jeden, Kraków 2013.
Jedenaście, Kraków 2008.
Muzyka środka, Kraków 2006.
Nieczynny, Warszawa 2003.
Nieoczywiste. 77 wierszy religijnych Marcina Świetlickiego według Wojciecha Bonowicza, Kraków 2007.
Nieprzysiadalność. Autobiografia. Rozmawia Rafał Księżyk, Kraków 2017.
Niskie pobudki, Kraków 2009.
Pieśni profana, Wołowiec 1998.
Polska (wiązanka pieśni patriotycznych), wycinanki polskie A. Biała, Lusowo 2018.
Powieści, Kraków 2011.
Schizma, Poznań 1994.
Sierotka, Lusowo 2023.
Trzecia połowa, Kraków 1996.
Trzynaście, Kraków 2007.
Wiersze, Kraków 2011.
Wiersze (autor, lektor i przypadkowe lafiryndy), Lusowo 2022.
Wybór, Lusowo 2021.
Zimne kraje, Kraków–Warszawa 1992.
Zimne kraje 2, Kraków 1995.
Zło, te przeboje (piosenki 1992–2015), Kraków 2015.
37 wierszy o wódce i papierosach, Bydgoszcz 1996.
Koehleryzm, „bruLion” 1990, nr 16.
Plus nieskończoność, w: Powieści, Kraków 2011.
Rysunki zabrane, wybór i układ J. Borowiec, T. Jeske-Choiński, Poznań 2009.
Uwagi autora, w: Zło, te przeboje (piosenki 1992–2015), Kraków 2015.
Klera W., Namolna refreniczność. Twórczość Marcina Świetlickiego, Kraków 2017.
Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. P. Śliwiński, Poznań 2011.
Mus M., Marcin Świetlicki – artysta multimedialny, Kraków 2019.
Niesporek K., „Ja” Świetlickiego, Katowice 2014.
Panas P., Opisanie świata. Szkice o poezji Marcina Świetlickiego, Kraków 2014.
Pierwsza połowa Marcina. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. E. Kledzik, J. Roszak, Poznań 2012.
Beczek J., Rozbijanie zabawy, „Nowe Książki” 2019, nr 11.
Bonowicz W., Ktoś, może Bóg… (Wokół nieoczywistych wierszy religijnych Marcina Świetlickiego), w: M. Świetlicki, Nieoczywiste. 77 wierszy religijnych Marcina Świetlickiego według Wojciecha Bonowicza, Kraków 2007.
Borowiec J., Rozkopany grób (kilka uwag o śmierci zapisanej w wierszach M. Świetlickiego), w: Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. P. Śliwiński, Poznań 2011.
Bratkowski P., Nie chcę być wasz. Dwugłos o nowym tomie poezji Marcina Świetlickiego, „Gazeta Wyborcza” 2001, nr 45.
Bratkowski P., Ucieczka spod wulkanu, „Newsweek Polska” 2007, nr 21.
Chojnacki R., Tao profana, „Studium” 1998, nr 13/14.
Cieślak-Sokołowski T., Marcina Świetlickiego dylogia śmiertelna, „Tygodnik Powszechny” 2003, nr 46.
Ciupek M., Marcina Świetlickiego pojedynczość, „Dekada Literacka” 1993, nr 15.
Dłuski S., Mając siebie do obrony, „Akcent” 1994, nr 1.
Dobroczyński B., Arcyantykryminał, „Tygodnik Powszechny” 2006, nr 11, dodatek „Książki w Tygodniku”.
Fazan J., „Całkiem anonimowa historia, tu nikogo nie ma…” Poezja Marcina Świetlickiego jako gra z nieobecnością, w: Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. P. Śliwiński, Poznań 2011.
Fazan J., Jeden rok z życia mężczyzny (w najnowszym tomie Świetlickiego), „Nowa Dekada Krakowska” 2015, nr 1/2.
Gutorow J., Dwa kroki w stronę ciemności, jeden do tyłu, w: Pierwsza połowa Marcina. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. E. Kledzik, J. Roszak, Poznań 2012.
Gutorow J., Marcin Świetlicki. Notatki, w: tegoż, Niepodległość głosu. Szkice o poezji polskiej po 1968 roku, Kraków 2003.
Horubała A., Świetlicki: zapis klęski, „Uważam Rze” 2011, nr 24.
Jarzębski J., Dojrzewanie, śmierć i miłość, „Ex Libris” 1995, nr 68.
Klejnocki J., Pogoń za arcydziełem, „Gazeta Wyborcza” 1998, nr 240, dodatek „Książki”, nr 10.
Klejnocki J., Samotnik dojrzewa, „Polityka” 1994, nr 53, dodatek „Kultura”, nr 12.
Koehler K., Manifest nowoczesnej wrażliwości, „Dziennik” 2007, nr 272.
Koehler K., O’haryzm, „bruLion” 1990, nr 14/15.
Konwerska E., Dajcie chłopu siedzieć w domu, https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/obrona-swietlickiego/
Kornhauser J., O wierszach Marcina Świetlickiego, „NaGłos” 1990, nr 2.
Koronkiewicz M., Kaczmarski P., O czym mówimy, kiedy mówimy o Świetlickim, w: Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. P. Śliwiński, Poznań 2011.
Kraciuk M., Alfabet Świetlickiego, „Opcje” 2001, nr 3–4.
Lektor [T. Fiałkowski], Ksob osobny, „Tygodnik Powszechny” 2016, nr 42.
Lisowski K., But z rozwianymi sznurowadłami, „Nowe Książki” 1999, nr 1.
Łuszczykiewicz P., Marcin Świetlicki i rockowe kawałki, w: Pierwsza połowa Marcina. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. E. Kledzik, J. Roszak, Poznań 2012.
Mackiewicz P., Łątki, „Odra” 2017, nr 7/8.
Majeran T., Raport z zimnego miasta, „Odra” 1994, nr 9.
Maliszewski K., Nie chcę być wasz. Dwugłos o nowym tomie poezji Marcina Świetlickiego, „Gazeta Wyborcza” 2001, nr 45.
Maliszewski K., „Rzewne jaja”, „Czas Kultury” 2003, nr 5.
Mikołejko Z., Szukając, może nawet znajdując, „dwutygodnik.com” 2009, nr 12, https://www.dwutygodnik.com/artykul/421-szukajac-moze-nawet-znajdujac.html
Momro J., Świetlicki: plastyczność świata, w: Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. P. Śliwiński, Poznań 2011.
Niewiadomski A., Jak (jednocześnie) być i nie być poetą należącym do kanonu? Przypadek Marcina Świetlickiego, w: Kanon i obrzeża, red. I. Iwasiów, T. Czerska, Kraków 2005.
Nowacki D., Powrót mistrza. Kolejny „antykryminał” Marcina Świetlickiego, „Tygodnik Powszechny” 2007, nr 18.
Olszański G., Trup, który mówi, w: Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. P. Śliwiński, Poznań 2011.
Olszewski M., Zima i chaos. Doświadczenie chłodu w poezji Marcina Świetlickiego, „Kresy” 2001, nr 3(47).
Orska J., Kryminalny, „Dekada Literacka” 2006, nr 3.
Orska J., Nasz Marcin, „Nowe Książki” 2001, nr 6.
Orska J., Wulgarny zbawiciel, „Nowe Książki” 2003, nr 9.
Ostaszewski R., Niechętny acz czynny, „Dekada Literacka” 2001, nr 5–6.
Pawelec D., Oko smoka. O wierszu Marcina Świetlickiego „Dla Jana Polkowskiego”, w: Kanonada. Interpretacje wierszy polskich (1939–1989), red. A. Nawarecki, przy współudziale D. Pawelca, Katowice 1999.
Pawlikowski M., Mamy swojego poetę, „Znak” 2018, nr 9.
Pertek G., Świetlicki: ekspozycja autora, w: Formy zaangażowania. Pisarki i pisarze w kulturze XX i XXI wieku, red. M. Brzóstowicz-Klajn, G. Pertek, B. Przymuszała, Poznań 2017.
Piasecki M., Z czego Marcin Świetlicki lepi poezję?, w: Sporne postaci literatury współczesnej. Kontynuacje, red. A. Brodzka, L. Burska, Warszawa 1996.
Poprawa A., Negatywista i afirmatyk, „Odra” 2019, nr 11.
Próchniak P., Domysły, domówienia (na marginesie „Trzynaście”), w: tegoż, Wiersze na wietrze (szkice, notatki), Kraków 2008.
Próchniak P., Hotel Limbus (notatki o „Muzyce środka”), w: tegoż, Wiersze na wietrze (szkice, notatki), Kraków 2008.
Próchniak P., Ja to sobie tańczę (uwagi o poezji Marcina Świetlickiego), w: tegoż, Wiersze na wietrze (szkice, notatki), Kraków 2008.
Próchniak P., Nieoczywistość, „Tygodnik Powszechny” 2007, nr 43, dodatek „Książki w Tygodniku”.
Rymkiewicz J.M., [bez tytułu], „Tygodnik Literacki” 1990, nr 1.
Sadulski B., Obcy stwór, „dwutygodnik.com” 2019, nr 260, https://www.dwutygodnik.com/artykul/8379-obcy-stwor.html
Sendecki M., Przedsiębiorstwo Świetlicki, „Gazeta Wyborcza” 2013, nr 123.
Sosnowski J., Inne kraje, „Gazeta Wyborcza” 1995, nr 167.
Sosnowski J., Nim przestaniemy się bać. Marcina Świetlickiego niezgoda na wyrok, „Więź” 2019, nr 3.
Stala M., [bez tytułu], „Tygodnik Literacki” 1990, nr 1.
Stala M., Intensywny księżyc! Glosy do siedmiu wierszy Marcina Świetlickiego, w: tegoż, Fragmenty lunarne, Kraków 2021.
Stala M., Piosenka niekochanego, w: tegoż, Druga strona. Notatki o poezji współczesnej, Kraków 1997.
Stala M., Pokój obwieszony Marcinami, w: tegoż, Druga strona. Notatki o poezji współczesnej, Kraków 1997.
Stala M., Polkowski, Machej, Świetlicki, Tekieli…, „Teksty Drugie” 1990, nr 1.
Staśko M., Niepokorny poeta polityczny znów broi, https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/niepokorny-poeta-polityczny-znow-broi-zobacz-memy/
Sterna-Wachowiak S., Pęknięcie bez przejścia, „Nowe Książki” 1996, nr 10.
Szaruga L., [bez tytułu], „Kwartalnik Artystyczny” 2017, nr 1.
Szaruga L., Po niczyjej stronie, „Przegląd Powszechny” 1997, nr 6.
Szymański M., Wakacje z trupem, „dwutygodnik.com” 2013, nr 109, https://www.dwutygodnik.com/artykul/4576-wakacje-z-trupem.html
Śliwiński P., Horror poeticus, „Res Publica Nowa” 1996, nr 11.
Śliwiński P., Poeta wyłączony, „Tygodnik Powszechny” 2003, nr 73.
Śliwiński P., Próby generalne przed śmiercią, „Gazeta Wyborcza” 2009, nr 227.
Śliwiński P., Swój obcy, w: Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. P. Śliwiński, Poznań 2011.
Śliwiński P., Świat na brudno. Szkice o poezji i krytyce, Warszawa 2007.
Śliwiński P., Świetlicki w formie, „Gazeta Wyborcza” 2016, nr 244.
Śliwiński P., Świetlicki wbrew Marcinowi, „Gazeta Wyborcza” 2014, nr 207.
Śliwiński P., Wiersze graniczne, „Tygodnik Powszechny” 2001, nr 21 (przedruk w: tegoż, Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej, Kraków 2002).
Świeściak A., Dopiski do poprzednich wierszy, „Opcje” 2003, nr 3.
Świeściak A., Remont po śmierci, „FA-art” 2006, nr 4.
Tomicki G., Nieforemna bryła i treść, „Twórczość” 1999, nr 4.
Varga K., Czarny Świetlicki w anielskich piórkach, „Gazeta Wyborcza” 2017, nr 252.
Varga K., Póki my piszemy, „Gazeta Wyborcza” 1996, nr 135, dodatek „Książki”, nr 6.
Wencel W., Kłopoty z językiem, „Nowy Nurt” 1995, nr 18.
Wencel W., Powrót, „Kresy” 1995, nr 21.
Wiedemann A., Włosy z koca, „Studium” 1996, nr 5.
Winiecka E., Intymnie-nie, w: Pierwsza połowa Marcina. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, red. E. Kledzik, J. Roszak, Poznań 2012.
Wolny-Hamkało A., Wiara poety Świetlickiego, „Gazeta Wyborcza” 2007, nr 277.
Woźniak M., Jak sobie wyobrażać wiersze, „dwutygodnik.com” 2016, nr 196, https://www.dwutygodnik.com/artykul/6804-jak-sobie-wyobrazac-wiersze.html
Wysłouch S., Świetlicki-poeta i Świetlicki-grafik, „Twórczość” 2009, nr 11.
Żukowski T., Kilkadziesiąt okruchów minionego świata, „Czas Kultury” 1993, nr 6.
Czasami mam wrażenie, że żyję nie w Polsce, tylko w Polsacie. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Grzegorz Wysocki, „Wirtualna Polska” (6.03.2016), https://wiadomosci.wp.pl/marcin-swietlicki-czasami-mam-wrazenie-ze-zyje-nie-w-polsce-tylko-w-polsacie-6016712095990401a
Czynny do odwołania. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Stanisław Bereś, „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Magazyn z Książkami” 2001, nr 81.
Gacek D. [rozmowa z M. Świetlickim], „Szepczę, wrzeszczę, mruczę”. Świetlicki intensywnie, „Dwukropek”, PR2, 5.11.2015, http://www.polskieradio.pl/8/3866/Artykul/
,Szepcze-wrzeszcze-mrucze-Swietlicki-intensywnie
„Ja zawsze kłamię”. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Mirosław Spychalski, „Dziennik” 2008, nr 256, dodatek „Nowa Kultura”.
„Jestem plagiatorem”. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Marta Sawicka-Danielak, „UważamRze” 2011, nr 22.
Moje niskie przyśpiewki. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Michał Olszewski, „Gazeta Wyborcza” 2002, nr 218.
„Najmniej wierzę we własną nieomylność”. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Dominika Górko, „Czas Kultury” 2024, nr 11, https://czaskultury.pl/artykul/najmniej-wierze-we-wlasna-nieomylnosc/
Nerwicowe zachowania. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Katarzyna Kubisiowska, „Gazeta Wyborcza” 2009, nr 305, dodatek „Duży Format”, nr 51.
„Odważny ze mnie człowiek”. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Robert Ziębiński, „Newsweek Polska” 2009, nr 44.
„Piekło już dawno mam opracowane…” Z Marcinem Świetlickim rozmawia Z. Baran, „Rzeczpospolita” 1997, nr 39, dodatek „Plus Minus”, nr 7.
„Sąd Ostateczny to świetne zakończenie”. Z Wojciechem Bonowiczem i Marcinem Świetlickim rozmawia Katarzyna Kubisiowska, „Gazeta Wyborcza” 2008, nr 4.
Świetlicki: ja i ja. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Jerzy Sosnowski, „Gazeta Wyborcza” 1994, nr 266, dodatek „Gazeta o Książkach”, nr 11.
Trzy razy post. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Tomasz Majeran, „Odra” 1995, nr 5
Wszyscy introwertyczni mężczyźni idą do wywiadu. Z Marcinem Świetlickim rozmawia Adam Wiedemann, „Czas Kultury” 1993, nr 6.
Wywiad z Marcinem Świetlickim przeprowadzony 11 lutego 2015 w Sopocie [rozmawiał Marcin Kleinszmidt], w: M. Świetlicki, Zło, te przeboje (piosenki 1992–2015), Kraków 2015.
Alighieri D., Boska Komedia, t. 1, przeł. E. Porębowicz, Warszawa 1984.
Antonik D., Sława literacka albo nowe reguły sztuki. Studia z socjologii i ekonomii literatury, Kraków 2024.
Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartości baśni, t. 2, przeł. D. Danek, Warszawa 1985.
Bielik-Robson A., Cień pod czerwoną skałą. John Maxwell Coetzee i literatura pustyni, w: tejże, Cienie pod czerwoną skałą. Eseje o literaturze, Gdańsk 2016.
Czapliński P., Niekonieczność („Apetyt na Przemianę” J. Jarzębskiego), w: tegoż, Ruchome marginesy. Szkice o literaturze lat 90., Kraków 2002.
Czapliński P., Niezależność (O dziedzictwie „bruLionu”), w: tegoż, Ruchome marginesy. Szkice o literaturze lat 90., Kraków 2002.
Czapliński P., Powrót centrali. Literatura w nowej rzeczywistości, Kraków 2007.
Czapliński P., Śliwiński P., Kontrapunkt. Rozmowy o książkach, Poznań 1999.
Gombrowicz W., Dziennik 1953–1969, Kraków 2013.
Grupiński R., Kiec I., Niebawem spadnie błoto, czyli kilka uwag o literaturze nieprzyjemnej, Poznań 1997.
Jarzębski J., Apetyt na Przemianę. Notatki o prozie współczesnej, Kraków 1996.
Jaworski M., Barbarzyńcy, klasycyści i inni. Spory o młodą poezję w latach 90., Poznań 2018.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kornhauser J., Barbarzyńcy i wypełniacze, „Tygodnik Powszechny” 1995, nr 3.
Macie swoich poetów. Liryka polska urodzona po 1960 roku: wypisy, wybór i oprac. P. Dunin-Wąsowicz, J. Klejnocki, K. Varga, Warszawa 1996.
Milton J., Raj utracony, przeł. M. Słomczyński, Kraków 2003.
Musiał G., Wielki impresariat, czyli o pokoleniu trzydziestolatków, czterdziestolatków i jeszcze trochę, „Tygodnik Powszechny” 1995, nr 1.
O’Hara F., Twoja pojedynczość, wybrał, przeł. i posłowiem opatrzył P. Sommer, Warszawa 1987.
Olszański G., Negatywy pozytywów, czyli rzecz o fotografiach pisarzy, „Pamiętnik Literacki” 2013, z. 1.
Olszański G., Wojny światów (relacja z semantycznego pola walki), w: Dwadzieścia lat literatury polskiej 1989–2009, t. 1, cz. 1: Życie literackie po roku 1989, red. D. Nowacki, K. Uniłowski, Katowice 2010.
Orska J., Co to jest o’haryzm – próba krytycznej rewizji pojęcia, „Kresy” 1998, nr 3.
Orska J., Republika poetów. Poetyckość i polityczność w krytycznej praktyce, Kraków 2013.
Orska J., Rytuał przełomu. Wstęp, w: tejże, Liryczne narracje. Nowe tendencje w poezji polskiej 1989–2006, Kraków 2006.
Pawelec D., Świat jako Ty. Poezja polska wobec adresata w drugiej połowie XX wieku, Katowice 2003.
Polewczyk A., Na początku był „brulion”. O modelach kultury i poezji roczników sześćdziesiątych, Kraków 2017.
Różewicz T., Rzeź niewiniątek, w: tegoż, Utwory zebrane, t. VII, Wrocław 2005.
Stokfiszewski I., Poezja uników, w: tegoż, Zwrot polityczny, Warszawa 2009.
Śliwiński P., Albo Mickiewicz, „Res Publica Nowa” 1998, nr 7–8 (przedruk w: tegoż, Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej, Kraków 2002).
Terror szyderców. Z Jarosławem Markiem Rymkiewiczem rozmawiają D. Suska i T. Majeran, „Fronda” 1996, nr 6, s. 170.
Wojaczek R., Martwy sezon, w: tegoż, Wiersze zebrane, Wrocław 2005.
Zieniewicz A., Obecność autora. Role podmiotu autorskiego w literaturze współczesnej, w: Autobiografizm – przemiany, formy, znaczenia, red. H. Gosk, A. Zieniewicz, Warszawa 2001.
| Mapa strony | Księgarnia | Social Media |
42 635 55 77 42 235 01 62 ksiegarnia@uni.lodz.pl Biuro: 42 235 01 65 42 635 55 80 agnieszka.janicka@uni.lodz.pl Polityka prywatności i cookies © 2024 Uniwersytet Łódzki |
    |
