City of Working Women

Authors

Iza Desperak (ed)
Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Polityki i Moralności; Interdyscyplinarne Seminarium Gender przy Centrum Innowacji Społecznych UŁ
Martyna Krogulec (ed)
Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Polityki i Moralności

Keywords:

women, herstories, city, textile industry, female work, ethnographic archive, Łódź, Łódź female academics, research, women’s work

Synopsis

The present book is a result of independent interdisciplinary research projects devoted to the herstory of Łódź – a city of working women and the centre for research on women’s work. It showcases the toil of women in the local textile factories and the careers of female entrepreneurs, the amazing success stories of academics and politicians affiliated with the Polish United Workers’ Party. It also reveals the unique role of the new academic and research institutions based in Łódź which play the role of a centre for research on women’s work. The publication is relevant not only to the academic community but also to those members of the general public who are interested in gender issues and the local herstory. It takes the reader on a guided tour along the Łódź Women’s Route, retracing the footsteps of female academics, and presents a short account of Łódź-based female cinematographers.

Chapters

  • Introduction
    Iza Desperak, Martyna Krogulec
  • The Work of Women from the Perspective of Research into the Collections of the Ethnographic Archive in Lodz
    Anna Deredas, Inga B. Kuźma, Alicja Piotrowska
  • Women’s Work in Lodz before the I World War
    Sylwana Borszyńska
  • Lodz Centre of Study on Women’s Work
    Iza Desperak, Martyna Krogulec
  • How the Health Protection of Working Women Changed in Poland (Evolution of Opinions and Legal Provisions)
    Teresa Makowiec-Dąbrowska
  • Women on Lecterns! Female Professors in People’s Republic of Poland and Limits of Academic Careers
    Agata Zysiak
  • Lodz Pioneers af Academic Psychology
    Daria Domarańczyk-Cieślak
  • Women’s Political Careers in Lodz Committee of Polish United Workers Party (PZPR)
    Piotr Ossowski
  • Some Issues Concerning Women’s Work in Film Making
    Ewelina Wejbert-Wąsiewicz
  • City of Women through Documentarian Lenses, or some Remarks on Lodz Textile Workers
    Kamila Żyto
  • Lodz Route of Female Academics
    Iza Desperak, Anna Musiałowicz, Irena Hübner, Elżbieta Górnikowska-Zwolak

Author Biographies

Iza Desperak, Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Polityki i Moralności; Interdyscyplinarne Seminarium Gender przy Centrum Innowacji Społecznych UŁ

Iza Desperak – socjolożka specjalizująca się w socjologii pracy i socjologii gender, starsza wykładowczyni w Katedrze Socjologii Polityki i Moralności w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego, członkini Interdyscyplinarnego Seminarium Gender przy CEIN Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się m.in. nierównościami ze względu na płeć, feminizacją biedy, stygmatyzacją matek samodzielnie wychowujących dzieci. Autorka pracy doktorskiej poświęconej transformacji rynku pracy z perspektywy płci (Stereotypizacja ról kobiecych w perspektywie praktyk dyskryminacyjnych na rynku pracy, 2000), licznych prac badawczych i książki Płeć zmiany. Zjawisko transformacji w Polsce z perspektywy gender (2013, wydanie drugie, zmienione 2017), współredaktorka pracy poświęconej Specjalnym Strefom Ekonomicznym (Specjalne strefy ekonomiczne, 2018) oraz serii wydawniczej „Oblicza Feminizmu” Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego, kierowniczka projektu „Praca kobiet w Łodzi”.

Martyna Krogulec, Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Polityki i Moralności

Martyna Krogulec – absolwentka socjologii na Uniwersytecie Łódzkim, obecnie doktorantka w Katedrze Socjologii Polityki i Moralności Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na kulturze i socjologii ciała, jak również wpływie stereotypów na funkcjonowanie społeczne jednostki. Interesuje się także socjologią pracy i herstories. Sekretarz projektu „Praca kobiet w Łodzi”.

Anna Deredas, Uniwersytet Łódzki, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej

Anna Deredas – magister etnologii, archiwistka, pedagog. Pracuje w Etnograficznym Archiwum im. Bronisławy Kopczyńskiej Jaworskiej Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego. Członkini Zespołu ds. Promocji Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego oraz Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Współautorka i uczestniczka projektów bazodanowych, archiwizacyjnych oraz etnoanimacyjnych. Miłośniczka Łodzi i jej historii.

Inga B. Kuźma, Uniwersytet Łódzki, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej

Inga B. Kuźma – dr hab. prof. UŁ. Dyrektorka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego, kieruje także Centrum Innowacji Społecznych Uniwersytetu Łódzkiego. Członkini Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego – należy do zespołu Ośrodka Dokumentacji i Informacji Etnograficznej PTL w Łodzi (do 2019 roku jego kierowniczka). Współtworzy łódzkie międzyuczelniane Interdyscyplinarne Seminarium Gender. Działa w KDO ds. polityki lokalowej w Łodzi; zajmowała się także Łódzkim Partnerstwem Pomocy w sytuacji Wykluczenia i Bezdomności. Uprawia antropologię zaangażowaną i interwencyjną (kieruje powołaną w tym celu Pracownią Antropologii Praktycznej w IEiAK UŁ); zajmuje się też badaniami z zakresu kulturowej herstory.

Wybrane prace i projekty: Homes of the Homeless. On Studying Crisis Situations (2019); współredaktorka prac zbiorowych w serii Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego „Oblicza Feminizmu”; redaktorka Tematów trudnych. Sytuacji badawczych (2013); projekt „Women and Homelessness” (2018–2021; program Strategic Partnership Erasmus+; koordynatorka ze strony polskiego partnera CEIN UŁ); (Nie)widoczni: niepełnosprawność i choroba w doświadczeniu osób w kryzysie bezdomności przebywających w instytucjach pomocy. Perspektywa antropologii kulturowej w badaniu podwójnego wykluczenia (2019/2020; program „Niepełnosprawność w naukach humanistycznych” PFRON – I edycja, kierowniczka badań); Humanistyka stosowana dla rozwoju: od innowacji do aplikacji (APHUM Base i AP Forum) (2017–2019, program „Dialog dla Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ”, kierowniczka projektu).

Alicja Piotrowska, Uniwersytet Łódzki, Centrum Innowacji Społecznych

Alicja Piotrowska – doktor, pracuje w Centrum Innowacji Społecznych Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania naukowe dotyczą różnych aspektów codzienności i niecodzienności rozgrywających się w przestrzeni miejskiej, postprzemysłowej we współczesnych miastach, czy też szeroko rozumianej nowej miejskości.

Uczestniczka projektów bazodanowych, m.in. w ramach prac ODiIE i NRPH pt. „Repozytorium cyfrowe zbioru fotografii Robotnicy w XIX i XX wieku” (2012–2015). Współtwórczyni projektu „Humanistyka stosowana dla rozwoju: od innowacji do aplikacji (APHUM Base i AP Forum)” w ramach programu MNiSW DIALOG (2018–2019). Uczestniczka programu stypendialnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego w ramach projektu „Doktoranci – regionalna inwestycja w młodych naukowców społeczno-humanistycznych – akronim DRIM-SH” (2011–2013).

Jej najważniejsze wybrane publikacje: W poszukiwaniu odrodzenia miejskiego. OFF Piotrkowska Center jako przykład nowych tendencji społeczno-kulturowych w miejskich przestrzeniach (2014); Ageism on the Example of Field Research in a Nursing Home in Łódź, Poland (2014); Symbole z czasu II wojny światowej a współczesne oblicza polskiego patriotyzmu (2016).

Sylwana Borszyńska, Badaczka niezależna

Sylwana Borszyńska – ukończyła historię na Uniwersytecie Łódzkim, osiągając następnie tytuł doktora nauk humanistycznych w 2017 roku. Pokłosiem jej pracy badawczej jest duża liczba artykułów oraz książka Życie kobiet w Łodzi 1908–1914 (2019). Autorka specjalizuje się w historii społecznej XIX wieku oraz historii kobiet. Zawodowo realizuje się w pracy z młodzieżą w szkołach średnich w Łodzi. Pasjonatka literatury pięknej, teatru i podróży.

Teresa Makowiec-Dąbrowska, Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Zakład Fizjologii Pracy i Ergonomii

Teresa Makowiec-Dąbrowska – z wykształcenia lekarz, specjalista w dziedzinie fizjologii pracy, doktor habilitowany nauk medycznych, profesor w Instytucie Medycyny Pracy im. prof. dr. med. J. Nofera w Łodzi. Jej działalność naukowa, publikacyjna i ekspertyzowa obejmuje następujące zagadnienia: wpływ rytmu dobowego na funkcje fizjologiczne; ocena obciążenia pracą i skutki zdrowotne nadmiernych obciążeń; ocena zdolności do pracy; ergonomia stanowisk pracy i organizacji pracy; zasady kształtowania obciążeń dla pracowników, zwłaszcza kobiet (w tym kobiet w ciąży) i osób starszych; wpływ stylu życia, w tym fizycznej aktywności zawodowej i pozazawodowej na zdrowie, jakość życia i zdolność do pracy. Jest autorką (współautorką) około 200 publikacji naukowych (w tym 96 publikacji indeksowanych w międzynarodowych naukowych bazach danych) oraz 20 książek i/lub rozdziałów w książkach. Jest członkiem komitetów redakcyjnych 2 czasopism naukowych.

Agata Zysiak, Uniwersytet Łódzki, Katedra Socjologii Wsi i Miasta

Agata Zysiak – socjolożka, adiunkt na Uniwersytecie Łódzkim i Uniwersytecie Warszawskim. Zajmuje się socjologią historyczną. Autorka książki o socjalistycznym uniwersytecie i powojennym awansie społecznym Punkty za pochodzenie (2016) wyróżnionej m.in. nagrodą historyczną im. K. Moczarskiego; współautorka Opowiedzieć Uniwersytet. Łódź akademicka w biografiach wpisanych w losy Uniwersytetu Łódzkiego (2015) poświęconej łódzkiej uczelni z perspektywy historii mówionych oraz anglojęzycznej książki o Łodzi i nowoczesności: From Cotton and Smoke: Łódź – industrial city and discourses of asynchronous modernity 1897–1994 (2018). Członkini Instytutu Studiów Zaawansowanych w Princeton 2017/2018.

Daria Domarańczyk-Cieślak, Uniwersytet Łódzki, Katedra Historii Polski XIX wieku

Daria Domarańczyk-Cieślak – doktor nauk humanistycznych, historyk XIX wieku, magister dziennikarstwa i komunikacji społecznej. Jej zainteresowania to: historia nauki, zwłaszcza psychologii, szeroko rozumiana historia XIX wieku, historia kobiet oraz prasoznawstwo historyczne.

Piotr Ossowski, Badacz niezależny

Piotr Ossowski – historyk, doktor nauk humanistycznych, autor biografii Czerwona Michalina. Biografia Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej (2017).

Ewelina Wejbert-Wąsiewicz, Uniwersytet Łódzki, Katedra Socjologii Sztuki i Edukacji

Ewelina Wejbert-Wąsiewicz – socjolożka, adiunkt w Katedrze Socjologii Sztuki i Edukacji Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania naukowe to: tabu społeczno-kulturowe, socjologia filmu i kina, socjologia sztuki i kultury.

Kamila Żyto, Uniwersytet Łódzki, Katedra Filmu i Mediów Audiowizualnych

Kamila Żyto – dr hab., adiunkt w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego, współpracuje z Młodzieżową Akademią Filmową „Bliżej kina” i Gabinetem Edukacji Filmowej w Łodzi, Polskim Instytutem Sztuki Filmowej (przy projektach „Filmoteka Szkolna”, „Akademia Filmu Polskiego”), DKF PWSFTviT; jest wykładowcą Uniwersytetu Łódzkiego, Akademii Muzycznej w Łodzi oraz Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Aleksandrowie Łódzkim, a także prowadzi zajęcia filmowe w IBL PAN i IS PAN. Opublikowała dwie książki autorskie: Strategie labiryntowe w filmie fikcji (2010) oraz Film noir i kino braci Coen (2017). Współredagowała tomy: Filmowe ogrody Wojciecha Jerzego Hasa (2011), Billy Wilder. Mistrz kina z Suchej Beskidzkiej (2011) oraz Od Cervantesa do Perez-Reverte’a. Adaptacje literatury hiszpańskiej i iberoamerykańskiej (2011), Autorzy kina europejskiego VII (2018). Regularnie publikuje recenzje „polecające” na portalu Edukacja Filmowa.

W kręgu jej zainteresowań znajduje się: kino polskie (ze szczególnym uwzględnieniem wątków związanych z wizerunkami Żydów i relacjami polsko-żydowskimi oraz twórczości Roberta Glińskiego), kino amerykańskie (kino noir, zarówno klasyczne, hollywoodzkie z lat 40. i 50., jak i współczesne filmy neo-noir ze szczególnym uwzględnieniem twórczości braci Coen) oraz kino świata hiszpańskojęzycznego (głównie twórczość Carlosa Saury czy Juana Antonio Bardema z okresu późnego frankizmu i transformacji). Prywatnie jest wielbicielką literatury pięknej i podróży.

Anna Musiałowicz

Anna Musiałowicz – łodzianka stale zadziwiona swoim miastem, które w tempie amerykańskim albo chińskim, dzięki przemysłowi włókienniczemu w XX wieku wyrosło na drugą w Polsce aglomerację. Gdzie slumsy kontrastowały z bizantyjskim przepychem fabrykanckich pałaców, pojechał pierwszy w Polsce tramwaj elektryczny, a do międzywojnia nie było wodociągów ani kanalizacji. Miastem, które ma od lat najwyższy wskaźnik feminizacji – były dekady, że fabryki zatrudniały więcej kobiet niż mężczyzn, i w którym już w latach 80. XIX wieku praktykowały dentystki i lekarki, a obecnym prezydentem jest kobieta. Jako przewodniczka oprowadzająca po Łodzi chętnie skupiam się na tym kobiecym aspekcie charakteru miasta, pracując zarobkowo lub pro publico bono. Byłam też m.in. redaktorką i lektorką języka angielskiego oraz prowadziłam biuro tłumaczeń. Czasem coś napiszę: jako współautorka scenariusza filmu dokumentalnego zostałam nagrodzona na Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu przez Fundację Monumentum Iudaicum Lodzense, a za reportaż o Łodzi przez „Krytykę Polityczną”. Miałam swój wkład w publikację Szlaki kobiet wydaną przez Fundację Przestrzeń Kobiet (2015).

Irena Hübner, Uniwersytet Łódzki, Katedra Teorii Literatury

Irena Hübner – starszy wykładowca w Katedrze Teorii Literatury w Instytucie Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na problemach interpretacji, semiotyki kultury, poezji polskiej XX wieku. Współautorka (z D. Górecką i E. Sztombką) książek Czytanie ze zrozumieniem (2000) oraz Praca z tekstem czyli Analiza i interpretacja tekstu literackiego (2001). Współredaktorka tomów Realizm magiczny (2007), Awangardowa encyklopedia czyli Słownik rozumowany nauk, sztuk i rzemiosł różnych (2008), Literatura, kultura, tolerancja (2008), Dyskursy i przestrzenie (nie)tolerancji (2008), Literature, Culture, and Tolerance (2009). Autorka rozpraw o twórczości M. Białoszewskiego, Z. Herberta, J. Przybosia, R. Wojaczka.

Elżbieta Górnikowska-Zwolak, Uniwersytet Śląski, Wydział Sztuki i Nauk o Edukacji

Elżbieta Górnikowska-Zwolak – profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, pedagożka. Interesuje się: problematyką nierówności społecznych i edukacyjnych, rodzinną i pozarodzinną socjalizacją do ról płciowych, siłami społecznymi kobiet, aspektami kulturowymi przestrzeni edukacyjnej. Autorka i redaktorka kilkunastu prac zwartych, m.in. Szkic do portretu Ślązaczki. Refleksja feministyczna (2000); Myśl feministyczna jako nurt rozważań w pedagogice społecznej (2006); Kobiety z niepełnosprawnością i wobec niepełnosprawności. Zagadnienia edukacji i socjalizacji (2018) oraz artykułów publikowanych w polskich i zagranicznych periodykach naukowych. Kierowniczka Zakładu Pedagogiki Specjalnej Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie (2017–2019); członkini Zespołu Pedagogiki Społecznej przy KNP PAN, Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego.

okladka

Published

30 December 2020

Categories

License

License

Details about the available publication format: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8142-429-5

Details about the available publication format: ISBN (e-book)

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8142-430-1

Recommend monographs by the same author(s)

  • Katarzyna Badowska, Tomasz Cieślak, Krystyna Pietrych, Krystyna Radziszewska, Kamil Śmiechowski, Inga B. Kuźma, Tomasz Ferenc, Marta Sikorska, Rafał Matyja, Przemysław Waingertner, Marcin Szymański, Ewelina Maria Kostrzewska, Grażyna Ewa Karpińska, Krzysztof Stefański, Aleksandra Sumorok, Małgorzata Nieszczerzewska, Elżbieta Rybicka, Wojciech Browarny, Dorota Samborska-Kukuć, Kamil Piskała, Tomasz Wójcik, Tomasz Majewski, Elżbieta Umińska-Tytoń, Aneta Pawłowska, Leszek Karczewski, Agnieszka Karpowicz, Irmina Gadowska, Piotr Olkusz, Karolina Prykowska-Michalak, Monika Wąsik-Linder, Karolina Kołodziej, Łukasz Biskupski, Przemysław Owczarek, Łódź. City of Modernity
  • Aleksandra Krupa-Ławrynowicz, Katarzyna Orszulak-Dudkowska, Jacek Jan Pawlik, Krystian Darmach, Katarzyna Kaniowska, Marek Krajewski, Tomasz Ferenc, Ewa Nowina-Sroczyńska, Róża Godula-Węcławowicz, Tomasz Węcławowicz, Renata Hołda, Anna Kurpiel, Sebastian Latocha, Anna Weronika Brzezińska, Mariola Tymochowicz, Marta Sikorska, Monika Kucner, Blanka Soukupová, Božidar Jezernik, Sławomir Sikora, Grzegorz Markiewicz, Kamil Śmiechowski, Rafał Stobiecki, Anna Deredas, A mosaic city
  • Inga B. Kuźma, Edyta B. Pietrzak, Woman – a space of conflict and a battlefield
  • Katarzyna Kalinowska, Katarzyna Kułakowska, Ewelina Wejbert-Wąsiewicz, Emilia Zimnica-Kuzioła, Teatr bliskiego kontaktu
  • Izabela Desperak, Inga B. Kuźma, Kobiety niepokorne
  • Agnieszka Kłosińska-Nachin, Ewa Kobyłecka-Piwońska, Amán Rosales Rodríguez, Anna Wendorff, Maria Judyta Woźniak, Ewa Zuzanna Gomółka, Luis Miguel Rodríguez Díaz, Ewa Śmiłek, Julio Salvador Salvador, Marina Patrón Sánchez, Luis Melero Mascareñas, Irene G. Escudero, Anna Jamka, Natalia Szejko, Joanna Aleksandrowicz, Alejandro Melero, Manuel Palacio, Kamila Żyto, José Antonio Calzón García, Ewa Krystyna Kulak, Diana Nastasescu, Maksymilian Drozdowicz, Maria Rombel-Kuśmierska, Katarzyna Gutkowska-Ociepa, Carlos Cuadra, Natalia Sadowska, Djoko Luis Stéphane Kouadio, Jan Mlčoch, Raúl Enrique Asencio Navarro, Humberto López Cruz, Anna Gryglaszewska, Lucas Izquierdo, Marta E. Cichocka, Marta Kobiela-Kwaśniewska, Santiago Fortuño Llorens, Jerzy Achmatowicz, Edyta Kwiatkowska-Faryś, Małgorzata Kubala, Emilio Bayón, Entre la tradición y la novedad
  • Andrzej Kacprzak, Małgorzata Kostrzyńska, Inga B. Kuźma, Alicja Piotrowska, Małgorzata Potoczna, Monika Wojtczak, Dynamics of revitalization processes on the example of the Lodz Center for Support and Development
  • Iza Desperak, Martyna Krogulec, Anna Deredas, Inga B. Kuźma, Alicja Piotrowska, Sylwana Borszyńska, Teresa Makowiec-Dąbrowska, Agata Zysiak, Daria Domarańczyk-Cieślak, Piotr Ossowski, Ewelina Wejbert-Wąsiewicz, Kamila Żyto, Anna Musiałowicz, Irena Hübner, Elżbieta Górnikowska-Zwolak, City of Working Women
  • Izabela Desperak, Inga B. Kuźma, Kobiety niepokorne. Reformatorki - buntowniczki - rewolucjonistki
  • Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak, Marta Milewska, Daria Domarańczyk-Cieślak, Anita Napierała, Anna Malinowska, Dariusz Złotkowski, Ilona Florczak, Krzysztof Marchlewicz, Marta Kłak-Ambrożkiewicz, Aldona Łyszkowska, Izabela Lewandowska, Kinga Raińska, Alicja Adamus, Karolina Studnicka-Mariańczyk, Jolanta Załęczny, Jolanta Kowalik, Emilian Prałat, Wojciech Jerzy Górczyk, Życie prywatne Polaków w XIX wieku
1 2 > >>