Niepełnosprawność i osoby z niepełnosprawnością. Od pasywności i wykluczenia do aktywności życiowej i integracji społecznej

Balcerzak-Paradowska Barbara (red.) (2002), Sytuacja osób niepełnosprawnych w Polsce. Raport Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, IPiSS, Warszawa.

Barnes Colin, Mercer Geof (2004), Disability, Polity Press, London. Barnes Colin, Mercer Geof (2008), Niepełnosprawność. Wydawnictwo „Sic!”, Warszawa.

Barnes Colin, Roulstone Alan (2005), „Work” is a Four-letter Word: Disability, Work and Welfare, [w:] Alan Roulstone, Colin Barnes (red.), Working Futures? Disabled People, Policy and Social Inclusion, The Polity Press University of Bristol, Great Britain, s. 315–327.

Baron-Wiaterek Małgorzata (2008), Prawne podstawy przeciwdziałania wykluczeniu osób niepełnosprawnych, [w:] Lucyna Frąckiewicz (red.), Przeciw wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych, IPiSS, Warszawa, s. 103–117.

Bartkowski Jerzy (2014), Położenie społeczno-ekonomiczne i jakość życia osób niepełnosprawnych w Polsce, [w:] Barbara Gąciarz, Seweryn Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwo AGH, Kraków, s. 45–103.

Barton-Farcas Stephanie (2018), Disability and Theatre: A Practical Manual for Inclusion in the Arts, Routledge, New York.

Becker Howard (1973) [1963], Outsiders, Free Press, New York.

Berger Peter, Luckmann Thomas (1983), Społeczne tworzenie rzeczywistości, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Bishop Malahcy (2005), Quality of Life and Psychosocial Adaptation to Chronic Illness and Acquired Disability: Preliminary analysis of a conceptual and theoretical synthesis, “Rehabilitation Counseling Bulletin”, 48(3): 220–225.

Blumer Herbert (2007), Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.

Bobińska Kinga, Gałecki Piotr (2010), Zaburzenia psychiczne u osób upośledzonych umysłowo, Wydawnictwo Continuo, Wrocław.

Bodnar Adam, Śledzińska-Simon Anna (2012), O potrzebie ratyfikacji Konwencji o Prawach Osób z Niepełnosprawnością, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, www.europapraw.org/files/2012/01/O-potrzebie [dostęp: 19.05.2018].

Bokszański Zbigniew (1989), Tożsamość, interakcja, grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie teorii socjologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Borkowska Maria (1997), Niepełnosprawność – definicja, podział na grupy, [w:] Maria Borkowska (red.), Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Usprawnianie ruchowe, PZWL, Warszawa, s. 245.

Borzyszkowska Halina (1985), Nauczanie w klasach specjalnych, WSiP, Warszawa.

Brittain Ian (2012), From Stoke Mandeville to Stratford: A History of the Summer Paralympic Games, Common, Champaign.

Burke Michael (2001), Sport and Traditions of Feminist Theory, Victoria University, Melbourne.

CBOS (2017), Niepełnosprawni wśród nas. Komunikat z badań, Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.

Charmaz Kathy (1983), Loss of Self: a fundamental form of suffering in the chronically ill, “Sociology of Health & Illness”, 5(2): 168–195.

Chodkowska Marta (2012), Odpowiedzialność a prawo do miłości osób z niepełnosprawnością intelektualną – konteksty dyskursu i dylematy praktyczne, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, 3: 61–80.

Ciaputa Ewelina, Król Agnieszka, Migalska Aleksandra, Warat Marta (2014), Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością ruchową, wzroku i słuchu, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 225–250.

Cobb Henry V., Peter Mittler (1995), Zasadnicze różnice między upośledzeniem umysłowym a chorobą psychiczną, „Praca Socjalna”, 1: 9–18.

Corbin Juliet, Strauss Anselm L. (1985), Managing Chronic Illness at Home: three lines of work, „Qualitative Sociology”, 8(3): 224–247.

Cytowska Beata (2012), Trudne drogi adaptacji. Wątki emancypacyjne w analizie sytuacji dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną we współczesnym społeczeństwie polskim, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

Czupryna Antoni, Poździoch Stefan, Ryś Andrzej, Włodarczyk Cezary (2000), Zdrowie publiczne, Tom l, Vesalius, Kraków.

Czykwin Elżbieta (2007), Stygmat społeczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Czykwin Elżbieta (2008), Wstęp, [w:] Elżbieta Czykwin, Marzena Rusaczyk (red.), „Gorsi inni” – badania, Trans Humana, Białystok, s. 7–23.

Dega Wiktor, Senger Alfons (1996), Ortopedia i rehabilitacja, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

DePauw Karen P., Doll-Pepper Gudrun (2000), Toward Progressive Inclusion and Acceptance: Myth or reality? The inclusion debate and bandwagon discourse, “Adapted Physical Activity Quarterly”, 17(2): 135–143.

Dłużewska-Martyniec Wiesława (2009), Aktywność sportowa osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Stanisław Kowalik (red.), Kultura fizyczna osób z niepełnosprawnością. Dostosowana aktywność ruchowa, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 426–474.

Doroszewska Janina (1981), Pedagogika specjalna. Podstawowe problemy teorii praktyki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa.

Dykcik Władysław (1997), Pedagogika specjalna, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Dykcik Władysław (2005), Pedagogika specjalna: praca zbiorowa, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Erenc Janusz (2008), Bycie innym. Problem wykluczenia i izolacji ludzi niepełnosprawnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.

Florek-Łuszczki Magdalena, Lachowski Stanisław (2013), Działania instytucjonalne na rzecz osób niepełnosprawnych, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, 19(4): 480–484.

Fornal Rafał, Dworzański Tomasz, Jędrzejewska Barbara (2002), Epidemiologia urazów jako problem najbliższej przyszłości, [w:] Dorota Karwat (red.), Problemy rehabilitacyjne i zagadnienia pomocy społecznej osób niepełnosprawnych w Polsce, Tom II, Liber, Lublin, s. 142–154.

Fraser Nancy (2005a), Reframing Justice in a Globalizing World, “New Left Review”, 36: 69–88.

Fraser Nancy (2005b), Sprawiedliwość społeczna w epoce polityki tożsamości: redystrybucja, uznanie, uczestnictwo, [w:] Nancy Fraser, Axel Honneth (red.), Redystrybucja czy uznanie? Debata polityczno-filozoficzna, Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, Wrocław, s. 27–110.

Galasiński Dariusz (2013), Osoby niepełnosprawne czy osoby z niepełnosprawnością?, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, IV(9): 3–6.

Garbat Marcin (2012), Zatrudnianie i rehabilitacja zawodowa osób z niepełnosprawnością w Europie, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.

Gąciarz Barbara (2010), Wprowadzenie. Wykształcenie i przygotowanie zawodowe jako sposób na niepełnosprawność, [w:] Barbara Gąciarz (red.), Niepełnosprawni studenci w społeczności akademickiej. Źródła sukcesów i porażek w integracji społecznej i aktywności zawodowej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 7–32.

Gąciarz Barbara (2014a), Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 15–42.

Gąciarz Barbara (2014b), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych jako wyzwanie dla nauki i praktyki społecznej. Wprowadzenie, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 7–14.

Gąciarz Barbara (2014c), Model społeczny niepełnosprawności jako podstawa zmian w polityce społecznej, [w:] Barbara Gąciarz, Rudnicki Seweryn (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwa AGH, Kraków, s. 17–43.

Gąciarz Barbara, Giermanowska Ewa (red.) (2009), Zatrudniając niepełnosprawnych. Wiedza, opinie i doświadczenia pracodawców, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.

Gąciarz Barbara, Ostrowska Antonina, Pańków Włodzimierz (2008), Integracja społeczna i aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych zamieszkałych w małych miastach i na terenach wiejskich – uwarunkowania sukcesów i niepowodzeń, Wydawnictwo Instytutu Filozofii, Warszawa.

Giermanowska Ewa (2015), Sytuacja zawodowa niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych, [w:] Ewa Giermanowska, Agnieszka Kumaniecka-Wiśniewska, Mariola Racław, Elżbieta Zakrzewska-Manterys (red.), Niedokończona emancypacja. Wejście niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych na rynek pracy, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 87–121.

Giermanowska Ewa (2016), Niepełnosprawny jako pracownik i pracodawca, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 67–98.

Giermanowska Ewa (red.) (2007) Młodzi niepełnosprawni – aktywizacja zawodowa i nietypowe formy zatrudnienia, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.

Giermanowska Ewa, Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka, Racław Mariola, Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2014), Niedokończona emancypacja – niepełnosprawni absolwenci szkół wyższych na rynku pracy, [w:] Barbara Gąciarz, Seweryn Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwo AGH, Kraków, s. 187–219.

Giermanowska Ewa, Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka, Racław Mariola, Zakrzewska-Manterys Elżbieta (red.) (2015), Niedokończona emancypacja. Wejście niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych na rynek pracy, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Giryński Andrzej (1996), Wartości w świecie młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie, Wydawnictwo eRBe, Białystok.

Giryński Andrzej, Stefan Przybylski (1993), Integracja społeczna osób upośledzonych umysłowo w świetle ujawnianych do nich nastawień społecznych, WSPS im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa.

Gliński Piotr (2006), Style działań organizacji pozarządowych w Polsce. Grupy interesu czy pożytku publicznego?, IFiS PAN, Warszawa.

Głodkowska Joanna, Andrzej Giryński (2006), Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób z niepełnosprawnością intelektualną – od bierności do aktywności, Wydawnictwo Naukowe AKAPIT, Warszawa.

Goffman Erving (1963), Behavior in Public Places. Notes on the Social Organization of Gathering, The Free Press of Glencoe, New York.

Goffman Erving (2005), Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

Goodman Norman (2001), Wstęp do socjologii, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.

Gorczycka Ewa, Kanasz Tatiana (2014), Niepełnosprawni studenci Akademii Pedagogiki Specjalnej w opiniach własnych i środowiska akademickiego, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.

Gryglewicz Andrzej, Smoleń Andrzej (2006), Systemowe determinanty osiągnięć polskich sportowców niepełnosprawnych na igrzyskach paraolimpijskich, [w:] Jerzy Chełmecki (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza olimpizmu. Ruch olimpijski i niepełnosprawni sportowcy, Tom II, AWF w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska, Warszawa, s. 40–48.

Gumkowska Marta (2008), Sektor pozarządowy wobec problemu niepełnosprawności. Wyniki badania z 2008 roku, „Trzeci Sektor”, 16: 26–33.

GUS (2012), Osoby niepełnosprawne na rynku pracy w 2011 r., GUS, Warszawa.

Grzegorzewska Maria (1968), Pedagogika specjalna, PIPS, Warszawa.

Guza Łukasz (2006), Cywilnoprawne uwarunkowania sytuacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 2, PSOUU, Warszawa.

Hulek Aleksander (1992), Świat ludziom niepełnosprawnym, PTW, Warszawa.

Hulek Aleksander (red.) (1985), Pedagogika rewalidacyjna, PWN, Warszawa.

Jakubowska Honorata (2014), Gra ciałem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

James William (1950), The Principles of Psychology (volume one), Dover Publications, Inc., New York.

Janiszewska-Nieścioruk Zdzisława (2006), Przemiany w sposobie ujmowania niepełnosprawności intelektualnej (upośledzenia umysłowego), [w:] Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, Aleksandra Maciarz (red.), Współczesne problemy pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

Kamiński Jarosław (2006), Prawnokarne uwarunkowania sytuacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 4, PSOUU, Warszawa.

Karwacki Arkadiusz, Tomasz Kaźmierczak, Marek Rymsza (2014), Reintegracja. Aktywna polityka społeczna w praktyce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.

Karwat Irena D. (1996), Poszerzone rozważania nad definicjami niepełnosprawności, „Medycyna Ogólna”, 4: 381–389.

Kawczyńska-Butrym Zofia (1994), Rodziny osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.

Kawczyńska-Butrym Zofia (1998), Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.

Kijak Remigiusz J. (red.) (2013), Seksualność – niepełnosprawność – rzeczywistość, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.

Kirenko Janusz (2007), Indywidualna i społeczna percepcja niepełnosprawności, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

Kirenko Janusz (2006), Oblicza niepełnosprawności, Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, Lublin.

Kolwitz Marcin, Radlińska Iwona (2015), Kształtowanie się współczesnego paradygmatu niepełnosprawności, “Pomeranian Journal of Life Sciences”, 61(3): 270–277.

Kołodziejski Mariusz (red.) (2013), Wolontariat jako narzędzie aktywnej integracji osób chorujących psychicznie „To działa!”, Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi, Ich Rodzin i Przyjaciół „Pomost”, Łódź.

Konarska Joanna (2004), Psychospołeczne korelaty poczucia sensu życia a niepełnosprawność, GWSzP, Mysłowice.

Koper Magdalena, Nadolska Anna (2012), Możliwości kształtowania Ja cielesnego osób niepełnosprawnych poprzez ich uczestnictwo w sporcie dostosowanym, [w:] Stanisław Kowalik (red.), Kultura fizyczna dla osób niepełnosprawnych, AWF w Poznaniu, Poznań.

Koper Magdalena, Tasiemski Tomasz (2013), Miejsce sportu w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych fizycznie, „Niepełnosprawność. Zagadnienia – Problemy – Rozwiązania”, 3(8): 111–134.

Kossewska Elżbieta (2003), Społeczeństwo wobec osób niepełnosprawnych – postawy i ich determinanty, „Studia Psychologica I”, 14: 1–11.

Kostrzewski Janusz, Wald Ignacy (1981), Podstawowe wiadomości o upośledzeniu umysłowym, [w:] Kazimierz Kirejczyk (red.), Upośledzenie umysłowe, Pedagogika, PWN, Warszawa, s. 62–65.

Kościelska Małgorzata (1995), Oblicza upośledzenia, PWN, Warszawa.

Kowal Katarzyna (2012), Doświadczanie własnej cielesności przez biorców kończyny – socjologiczne studium zrekonstruowanego ciała, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, 8(2): 152–199, http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume19/PSJ_8_2_Kowal.pdf [dostęp: 10.04.2018].

Kowalik Stanisław (1989), Upośledzenie umysłowe. Teoria i praktyka rehabilitacji, PWN, Warszawa.

Kowalik Stanisław (1996), Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Interart, Warszawa.

Kowalik Stanisław (2007), Bariery utrudniające włączanie osób niepełnosprawnych w życie społeczne. Próba sformułowania nowego podejścia teoretycznego, „Nauka”, 3: 49–69.

Kowalik Stanisław, Gordziej Zbigniew (2005), Rehabilitacja w domach pomocy społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Kowalik Stanisław, Miotk-Mrozowska Magdalena (2013), Sport paraolimpijski a rozwój osób niepełnosprawnych, [w:] Maciej Wilski, Jarosław Gabryelski (red.), Idee olimpijskie a kierunki rozwoju sportu osób niepełnosprawnych, AWF w Poznaniu, Poznań, s. 7–28.

Kramarczyk Ewa (1986), Poczucie krzywdy u dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, „Psychologia Wychowawcza”, 5: 412–423.

Krause Amadeusz (2004), Normalizacyjne podłoże integracji, [w:] Grażyna Dryżałowska, Hanna Żuraw (red.), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, s. 40–47.

Kristen Joanna (2004), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych a ich automarginalizacja, [w:] Grażyna Dryżałowska, Hanna Żuraw (red.), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.

Kryńska Elżbieta (red.) (2013), Analiza sytuacji osób niepełnosprawnych w Polsce i Unii Europejskiej. Raport przygotowany w ramach projektu: Zatrudnienie osób niepełnosprawnych perspektywy wzrostu, IPiSS, Warszawa.

Kuhn Manfred (1972), The Reference Group Reconsidered, [w:] Jerome G. Manis, Bernard N. Meltzer (red.), Symbolic Interactionism: A Reader In Social Psychology (2nd edition), Allyn and Bacon, Inc., Boston, s. 171–184.

Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka (2003), Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo a środowisko społeczne, [w:] Anders Gustavsson, Jan Tossebro, Elżbieta Zakrzewska-Manterys (red.), Niepełnosprawność intelektualna a style życia. Perspektywy podmiotowe, wybory życiowe, systemy usług w Szwecji, Norwegii i w Polsce, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 119–179.

Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka (2006), Kim jestem? Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.

Kupisiewicz Małgorzata (2013), Słownik pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Larkowa Helena (1970), Postawy otoczenia wobec osób niepełnosprawnych, PZWL, Warszawa.

Leszczyńska Katarzyna (2010), Tożsamość i stygmatyzacja w narracjach niepełnosprawnych studentów, [w:] Barbara Gąciarz (red.), Niepełnosprawni studenci w społeczności akademickiej, Wydawnictwo IFIS PAN, Warszawa, s. 35–55.

Lipkowski Otton (1977), Pedagogika specjalna, PWN, Warszawa. Lippmann Walter (1922), Public Opinion, Harcourt, Brace and Company, New York.

Łaś Helena (1977), Proces społecznej rewalidacji uczniów szkół specjalnych dla upośledzonych umysłowo, Wydawnictwo WSP, Szczecin.

Majewski Tadeusz (1994), W sprawie definicji osoby niepełnosprawnej, „Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej”, 1(139): 33–37

Mead George H. (1934), Mind, Self and Society, Bobbs-Merrill, Indianapolis.

Mead George H. (1975), Umysł, osobowość, społeczeństwo, PWN, Warszawa.

Merton Robert (2002), Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Minczakiewicz Elżbieta (1996), Postawy nauczycieli i uczniów szkół powszechnych wobec dzieci niepełnosprawnych umysłowo, [w:] Władysław Dykcik (red.), Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych, Eruditus, Poznań, s. 131–144.

Minczakiewicz Elżbieta (2000), Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych dzieci głębiej upośledzonych, „Szkoła Specjalna”, 2–3: 67–75.

Molik Bartosz, Morgulec-Adamowicz Natalia, Kosmol Andrzej (2008), Zespołowe gry sportowe osób niepełnosprawnych. Koszykówka na wózkach i rugby na wózkach, AWF w Warszawie, Warszawa.

Mrugalska Krystyna (1995), Rodzina jako najbliższe środowisko osoby upośledzonej, „Praca Socjalna”, 1: 66–79

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań. Powszechny Spis Rolny (2002), Osoby Niepełnosprawne w Województwie Wielkopolskim, Urząd Statystyczny w Poznaniu, Poznań.

Niedbalski Jakub (2013), Żyć i pracować w domu pomocy społecznej. Socjologiczne studium interakcji personelu z upośledzonymi umysłowo podopiecznymi, Wydawnictwo UŁ, Łódź.

Niedbalski Jakub (2015), Przemiany percepcji własnego ciała przez osoby z niepełnosprawnością fizyczną uprawiające sport, „Studia Socjologiczne”, 3(218): 221–240.

Niedbalski Jakub (2017), Wymiary, konteksty i wzory karier. Proces stawania się sportowcem przez osoby z niepełnosprawnością fizyczną – analiza społecznych mechanizmów (re)konstruowania tożsamości, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Niedbalski Jakub, Racław Mariola, Żuchowska-Skiba Dorota (2017), Wstęp. W kierunku nowego paradygmatu niepełnosprawności, „Acta Universitatis Lodziensis”. Folia Sociologica, 1: 5–12.

Nowak Anna (2005), Marginalizacja osób niepełnosprawnych, [w:] Anna Nowak (red.), Wybrane społeczno-socjalne aspekty marginalizacji, Wydawnictwo SWSZ, Katowice, s. 45–58.

Nowak Beata (2006), Kształcenie ustawiczne jako element działań normalizacyjnych, [w:] Joanna Głodkowska, Andrzej Giryński (red.), Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób z niepełnosprawnością intelektualną – od bierności do aktywności, Wydawnictwo Naukowe AKAPIT, Warszawa, s. 131–136.

Oliver Michael (1990), The Politics of Disablement, Palgrave Macmillan, London.

Olszewski Sławomir (2005), Postrzeganie przestrzeni życiowej przez młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście zachowań agresywnych, Wydawnictwo Akademii Pedagogicznej, Kraków.

Organiściak-Krzykowska Anna (2001), Proces marginalizacji bezrobotnych, [w:] Wielisława Warzywoda-Kruszyńska (red.), Lokalne strategie przeciwdziałania bezrobociu i biedzie, Instytut Socjologii UŁ, Łódź, s. 135–144.

Ossowski Roman (1999), Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji, Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz.

Ossowski Roman (2003), Pedagogika niewidomych i niedowidzących, [w:] Władysław Dykcik (red.), Pedagogika specjalna, UAM, Poznań, s. 179–190.

Ossowski Stanisław (1962), O osobliwościach nauk społecznych, PWN, Warszawa.

Ostrowska Antonina (1997), Postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do osób niepełnosprawnych, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Anders Gustavsson (red.), Upośledzenie w społecznym zwierciadle, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, s. 75–95.

Ostrowska Antonina (2015), Niepełnosprawni w społeczeństwie 1993–2013, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Ostrowska Antonina (red.) (2007), O seksualności osób niepełnosprawnych, Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa.

Pisula Ewa, Dąbrowska Anna (2004), Doświadczenia matek związane z otrzymaniem informacji o zespole Downa u dziecka, „Pediatria Polska”, 79(6): 460–466.

Ploch Leszek (2014), Konteksty aktywności artystycznej osób z niepełnosprawnością, Difin, Warszawa.

Ploch Leszek (2016), Artysta z niepełnosprawnością – perspektywa możliwości, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Pasjonaci, kreatorzy, twórcy. Ludzie niepełnosprawni jako artyści, sportowcy, animatorzy mediów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Podgórska-Jachnik Joanna (2014), Praca socjalna z osobami z niepełnosprawnością i ich rodzinami, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.

Połtyn-Zaradna Katarzyna, Waszkiewicz Ludmiła, Zatońska Katarzyna (2009), Dlaczego niepełnosprawny student jest „niewidoczny”?, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 90(3): 374–377.

Przetacznikowa Maria (1981), Psychologia wychowania, [w:] Maria Przetacznikowa, Ziemowit Włodarski (red.), Psychologia wychowawcza, PWN, Warszawa, s. 426–450.

Przybysz Piotr (1997), Prawa człowieka a prawa niepełnosprawnych, IdN, Warszawa.

Racław Mariola, Wiszejko-Wierzbicka Dorota, Wołowicz-Ruszkowska Agnieszka (2018), Byliśmy jak z kosmosu. Między (nie)wydolnością środowiska a potrzebami rodziców z niepełnosprawnościami, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.

Rekowski Witold, Wilk Sławomir (1997), Rehabilitacja ruchowa, [w:] Zbigniew Krawczyk (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Kultura fizyczna, sport, Instytut Kultury, Warszawa, s. 97–115.

Rozmus Paweł (2012), Odmienność odbita w ekranach. Konstruowanie obrazu niepełnosprawności poprzez kampanie społeczne i telewizję, „Palimpsest”, 2: 103–119.

Rudnicki Seweryn (2014), Niepełnosprawność i złożoność, „Studia Socjologiczne”, 2: 43–61.

Rymsza Marek (2013), Aktywizacja w polityce społecznej. W stronę rekonstrukcji europejskich welfare states?, IFIS PAN, Warszawa.

Rymsza Marek (2016), Niepełnosprawny jako aktywny obywatel – problematyka integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w Polsce, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 13–45.

Sahaj Tomasz (2016), Ciało niepełnosprawne w przestrzeni publicznej. Zmiany i przekształcenia, społeczna (re)ewolucja, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, 2: 3–18.

Sahaj Tomasz (2017), Repozycjonowanie osób niepełnosprawnych w przekazach medialnych na przykładzie wybranych kampanii społecznych, „Acta Universitatis Lodziensis”. Folia Sociologica, 60: 183–199.

Scheff Thomas (1994), Microsociology. Discource, Emitron and Social Structure, Chicago University Press, Chicago–London.

Sękowska Zofia (1982), Pedagogika specjalna. Zarys, PWN, Warszawa.

Sękowska Zofia (1998), Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo WSPS, Warszawa.

Slany Krystyna (2014), Osoby niepełnosprawne w świetle Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r. – wybrane aspekty, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, 2(11): 44–62.

Sowa Józef (2004), Podmiotowy wymiar integracji osób niepełnosprawnych, [w:] Grażyna Dryżałowska, Hanna Żuraw (red.), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, s. 19–22.

Stojkow Maria, Żuchowska Dorota (2014), W kierunku nowej tożsamości – osoby niepełnosprawne w drodze ku emancypacji, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 153–174.

Stochmiałek Jerzy (1999), Akademickie kształcenie pedagogów pracy socjalno-opiekuńczej, [w:] Jerzy Stochmiałek (red.), Praca socjalno-opiekuńcza, wybrane zagadnienia, Cieszyn, Uniwersytet Śląski Filia w Cieszynie, s. 97–115.

Szacka Barbara (2003), Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa.

Szarfenberg Ryszard (2008), Pojęcie wykluczenia społecznego, Instytut Polityki Społecznej UW, Warszawa.

Szczepański Jan (1970), Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa.

Sztobryn-Giercuszkiewicz Joanna (2016), Alter idem – student z niepełnosprawnością w systemie szkolnictwa wyższego, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 99–145.

Sztompka Piotr (2006), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Warszawa.

Ślężyński Jan (red.) (1997), Sport szansą życia niepełnosprawnych, Polskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Zarząd Główny w Krakowie, Kraków.

Świątkiewicz Wojciech (1986), Wymiary ładu społeczno-kulturowego, [w:] Jacek Wódz (red.), Ład społeczny w starej dzielnicy mieszkaniowej. Zagadnienia organizacji i dezorganizacji społecznej, Uniwersytet Śląski, Katowice, s. 209–234.

Tizard Jack (1969), Wprowadzenie wstępne, [w:] Ann M. Clarke, D. B. Clarke (red.), Upośledzenie umysłowe. Nowe poglądy, PWN, Warszawa, s. 13–31.

TNS OBOP (2010), Zadowolenie osób niepełnosprawnych z pracy. Raport, TNS OBOP dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wrzesień 2010, http://www.pfron.org.pl/dokumenty/ [dostęp: 15.09.2018].

Topór-Mądry Roman, Gilis-Januszewska Aleksandra, Kurkiewicz Jolanta, Pająk Andrzej (2002), Szacowanie potrzeb zdrowotnych, Vesalius, Kraków.

Turner Jonathan H. (2005), Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.

WHO (1980), International Classification of Impairments Disabilities and Handicaps, World Health Organization, Geneva.

Wiącek Elżbieta, Czech Franciszek (2014), Kultura Głuchych, „Znak. Miesięcznik”, 713, http://www.miesiecznik.znak.com.pl/7132014franciszek-czech-elzbieta-wiacekkulturagluchych [dostęp: 20.12.2018].

Wilski Maciej, Nadolska Anna (2012), Osobowość sportowa zawodników olimpiad specjalnych, [w:] Maciej Wilski, Jarosław Gabryelski (red.), Idee olimpijskie a kierunki rozwoju sportu osób niepełnosprawnych, AWF w Poznaniu, Poznań, s. 145–157.

Witkowska Bogumiła (2005), Osobowościowe uwarunkowania postaw pracowników domów pomocy społecznej wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Wolski Paweł (2013), Niepełnosprawność ruchowa. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.

Wołowicz-Ruszkowska Agnieszka (2013), Zanikanie? Trajektorie tożsamości kobiet z niepełnosprawnością, Wydawnictwo APS, Warszawa.

Woźniak Zbigniew (2008), Niepełnosprawność i niepełnosprawni w polityce społecznej. Społeczny kontekst medycznego problemu, Wydawnictwo Naukowe Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej Academica, Warszawa.

Wyczesany Janina (1998), Oligofrenopedagogika, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2003), Dziecko upośledzone – nieuchronność stereotypu, [w:] Anders Gustavsson, Jan Tossebro, Elżbieta Zakrzewska-Manterys (red.), Niepełnosprawność intelektualna a style życia. Perspektywy podmiotowe, wybory życiowe, systemy usług w Szwecji, Norwegii i w Polsce, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 89–118.

Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2010), Upośledzeni umysłowo. Poza granicami człowieczeństwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2016), Niepełnosprawny jako self-adwokat działający w imieniu i na rzecz innych niepełnosprawnych, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 41–65.

Zima Monika (2007a), Władza rodzicielska a osoby z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 15, PSOUU, Warszawa.

Zima Monika (2007b), Ubezwłasnowolnienie osoby z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 19/20, PSOUU, Warszawa.

Ziółkowski Marek (1981), Znaczenie, interakcja, rozumienie, PWN, Warszawa.

Żółkowska Teresa (2004), Wyrównywanie szans społecznych osób z niepełnosprawnością intelektualną. Uwarunkowania i obszary, Oficyna IN PLUS, Szczecin.

Żukowska Zofia (2006), Wartości sportu mierzone uczestnictwem młodzieży niepełnosprawnej w igrzyskach paraolimpijskich, [w:] Jerzy Nowocień (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza olimpizmu. Ruch olimpijski i niepełnosprawni sportowcy, Tom I, AWF w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska, Warszawa, s. 126–133.

Żuraw Hanna (2008), Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.

Żyta Agnieszka (2011a), Rodzice i rodzeństwo pełnosprawne a planowanie przyszłości dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Beata Cytowska (red.), Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 151–174.

Żyta Agnieszka (2011b), Życie z zespołem Downa. Narracje biograficzne rodziców rodzeństwa i dorosłych osób z zespołem Downa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.