Ród Prusów w Łęczyckiem, Sieradzkiem i Sandomierskiem do XVI wieku: Rozsiedlenie – majątki – kariery

Authors

Łukasz Ćwikła
Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Katedra Historii Średniowiecznej
https://orcid.org/0000-0002-3564-7838

Keywords:

herb Prus, Ród Prusów, szlachta herbu Prus, majątki szlachty, szlachta w Polsce Centralnej, kariery szlachty polskiej

Synopsis

W książce zaprezentowano działalność polityczną, kościelną i gospodarczą przedstawicieli rodu Prusów na obszarze ziemi łęczyckiej, sieradzkiej i sandomierskiej. Odtworzono stan majątkowy ośmiu rodzin szlacheckich reprezentujących wspomniany ród heraldyczny. Na przykładzie konkretnych familii można dowiedzieć się o ich statusie społecznym oraz polityce matrymonialnej, a w przypadku niektórych z nich nawet o ekspansji na Wschód w XV–XVII wieku. W monografii ukazano również zjawiska protekcji i współpracy, co poszerza dotychczasową wiedzę na temat zasady solidarności współrodowców. Ważnymi elementami publikacji są tablice genealogiczne, część ikonograficzna dotycząca herbu Prus oraz indeks osobowy. Książka dostarcza wielu informacji o społeczeństwie szlacheckim doby średniowiecza, powinna więc zainteresować mediewistów, genealogów, heraldyków i regionalistów.

References

Archiwum Parafialne – Będków: Trepkowski A., Dzieje parafii i kościoła w Będkowie, bez sygn.
View in Google Scholar

Archiwum Archidiecezjalne – Gniezno: ACap. A2 – Akta działalności arcybiskupa Jana Gruszczyńskiego. ACap. A3 – Akta działalności arcybiskupa Zbigniewa Oleśnickiego. Dyplomy Gnieźnieńskie, sygn. 532.
View in Google Scholar

Archiwum Narodowe w Krakowie: Akta osób i rodzin. Zbiór szczątków zespołów, sygn. 29/645/241.
View in Google Scholar

Archiwum Państwowe – Łódź: Akta Rządu Gubernialnego Piotrkowskiego, sygn. 48.
View in Google Scholar

Archiwum Państwowe – Poznań: Księgi grodzkie poznańskie, ks. 17.
View in Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie: Księgi grodzkie łęczyckie, ks. 1–8, 10–16A, 18, 20A, 23–24, 27, 29, 31, 33.
View in Google Scholar

Księgi grodzkie sieradzkie, ks. 1–3, 6–8, 17, 23, 26–27, 30.
View in Google Scholar

Księgi grodzkie sieradzkie. Libri inscriptionum, ks. 1–17, 19, 27, 38, 60.
View in Google Scholar

Księgi miasta Wielunia, ks. 1.
View in Google Scholar

Księgi ziemskie brzezińskie, ks. 1–8A, 14.
View in Google Scholar

Księgi ziemskie łęczyckie, ks. 4–8, 11, 13–15.
View in Google Scholar

Księgi ziemskie orłowskie, ks. 3.
View in Google Scholar

Księgi ziemskie sieradzkie, ks. 9, 12–14, 16.
View in Google Scholar

Księgi ziemskie szadkowskie, ks. 1–7.
View in Google Scholar

Metryka Koronna, ks. 15, 17, 19, 22, 24–26, 28, 31, 33, 37, 43–44, 46, 50, 54–55, 57, 58, 61, 66, 73.
View in Google Scholar

Kartoteka słownika historyczno-geograficznego Małopolski.
View in Google Scholar

Kartoteka słownika historyczno-geograficznego Mazowsza w średniowieczu.
View in Google Scholar

Acta capitulorum nec non iudiciorum ecclesiasticorum selecta, wyd. B. Ulanowski, t. 1: Acta capitulorum gneznensis, poznaniensis et vladislaviensis (1408–1530), Kraków 1894.
View in Google Scholar

Acta rectoralia Almae Universitatis Studii Cracoviensis inde ab anno 1469, wyd. W. Wisłoscki, t. 1, Fasc. I, Kraków 1893.
View in Google Scholar

Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie, wyd. A. Prochaska, t. 18, Lwów 1903.
View in Google Scholar

Archiwum książąt Lubartowiczów Sanguszków w Sławucie, t. 2, wyd. Z. Radzimiński, B. Gorczak, Lwów 1888.
View in Google Scholar

Bullarium Poloniae, t. 3, wyd. S. Kuraś, I. Kurasiowa, Rzym–Lublin 1988; t. 4, wyd. S. Kuraś, I. Kurasiowa, H. Wajs, Rzym–Lublin 1992; t. 6, wyd. I. Kurasiowa, S. Kuraś, współpraca P. Sczaniecki i M. Kowalczyk, Rzym–Lublin 1998.
View in Google Scholar

Bielski M., Kronika polska, wyd. K.J. Turowski, Sanok 1856.
View in Google Scholar

Calendarii Cracoviensis Notae historicae ad annorum dierumque ordinem redactes, wyd. W. Bruchnalski, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 6, Kraków 1893.
View in Google Scholar

Codex diplomaticus Poloniae, t. 2, cz. 2, wyd. L. Rzyszczewski, A. Muczkowski, Warszawa 1852.
View in Google Scholar

Corpus inscriptionum Poloniae, t. 6: Województwo piotrkowskie, wyd. J. Szymczak, Łódź–Piotrków Trybunalski 1993.
View in Google Scholar

Cracovia artificum. Supplementa. Teksty źródłowe do dziejów kultury i sztuki z archiwaliów kurialnych i kapitulnych w Krakowie 1451–1460, wyd. B. Przybyszewski, Kraków 2001.
View in Google Scholar

Długosz J., Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, ks. 12 (1445–1461), wyd. zespół pod kier. J. Wyrozumskiego, Kraków 2003.
View in Google Scholar

Długosz J., Insignia seu clenodia Regni Poloniae, [w:] Opera omnia, wyd. A. Przezdziecki, t. 1, Kraków 1887.
View in Google Scholar

Długosz J., Klejnoty Długoszowe, oprac. i wyd. M. Friedberg, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1931, t. 10.
View in Google Scholar

Długosz J., Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. 1–3, [w:] Opera omnia, wyd. A. Przezdziecki, t. 7–9, Kraków 1863–1864.
View in Google Scholar

Długosz J., Vita sanctissimi Stanislai Cracoviensis episcopi, [w:] Opera omnia, wyd. A. Przezdziecki, t. 1, Kraków 1887.
View in Google Scholar

Długosz J., Vitae episcoporum Poloniae, wyd. I. Polkowski, Kraków 1887.
View in Google Scholar

Dokumenty polskie z archiwów dawnego Królestwa Węgier, t. 1 (do 1450 r.), wyd. i oprac. S.A. Sroka, Kraków 1998.
View in Google Scholar

Gieysztor A., Fragmenty zapisek herbowych piotrkowskich i radomskich województwa sieradzkiego XIV i XV w., „Przegląd Historyczny” 1948, t. 37.
View in Google Scholar

Hermann von Salza’s Bericht über die Eroberung Preussens, [w:] Scriptores rerum Prussicarum, t. 5, Lepizig 1866.
View in Google Scholar

Inventarium omnium et singulorum privilegiorum, litterarum, diplomatum, scripturarum et monumentorum quaecunque in archivo regni in arce Cracoviensi continentur, wyd. E. Rykaczewski, Paryż 1862.
View in Google Scholar

Iura Prutenorum, wyd. i tłum. J. Matuszewski, Toruń 1963.
View in Google Scholar

Jana Długosza Roczniki, czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. 12, wyd. 2, tłum. J. Mrukówna, red. J. Wyrozumski, Warszawa 2009.
View in Google Scholar

Katalogi biskupów krakowskich, wyd. W. Kętrzyński, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 3, Lwów 1878.
View in Google Scholar

Katalogi biskupów krakowskich, wyd. J. Szymański, [w:] Monumenta Poloniae Historica, s.n., t. 10, cz. 2, Warszawa 1974.
View in Google Scholar

Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego, obejmujący bulle papieżów, przywileje królów polskich i książąt mazowieckich, tudzież nadania tak korporacyj jako i osób prywatnych, wyd. T. Lubomirski, Warszawa 1863.
View in Google Scholar

Kodeks dyplomatyczny Polski obejmujący przywileje królów polskich, wielkich książąt litewskich, bulle papiezkie jako też wszelkie nadania prywatne mogące posłużyć do wyjaśnienia dziejów wewnętrznych krajowych dotąd nigdzie nie drukowane, od najdawniejszych czasów aż do roku 1506, wyd. L. Rzyszczewski, A. Muczkowski, 2, cz. 2, Warszawa 1852.
View in Google Scholar

Kozierowski S., Nieznane zapiski heraldyczne. Zapiski sieradzkie, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1926–1927, t. 8, nr 2.
View in Google Scholar

Księga wizyt dóbr Pabianice należących do uposażenia kapituły krakowskiej 1496– 1540, wyd. B. Ulanowski, [w:] Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, t. 12, Kraków 1912.
View in Google Scholar

Księgi sądowe brzesko-kujawskie 1418–1424, wyd. J.K. Kochanowski, [w:] Teki
View in Google Scholar

Pawińskiego, t. 7, Warszawa 1905.
View in Google Scholar

Księgi sądowe łęczyckie od 1385 do 1419, cz. 1–2, [w:] Teki A. Pawińskiego, t. 3–4, Warszawa 1897.
View in Google Scholar

Liber quitantiarum Alexandri Regis ab a. 1502 ad 1506, [w:] Teki A. Pawińskiego, t. 1, Warszawa 1897.
View in Google Scholar

Liber quitantiarum Regis Casimiri ab a. 1484 ad 1488, [w:] Teki A. Pawińskiego, t. 2, Warszawa 1897.
View in Google Scholar

Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1564–1565, cz. 2, wyd. A. Tomczak, Bydgoszcz 1963.
View in Google Scholar

Łaski J., Liber beneficiorum archidiecezyi gnieźnieńskiej, wyd. J. Łukowski i J. Korytkowski, t. 1–2, Gniezno 1880–1881.
View in Google Scholar

Materyały do historyi prawa i heraldyki polskiej, wyd. B. Ulanowski, [w:] Scriptores rerum Polonicarum, t. 9, Kraków 1885.
View in Google Scholar

Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur, wyd. T. Wierzbowski, cz. I–IV, Warszawa 1905–1915; cz. V, t. 1, Warszawa 1919.
View in Google Scholar

Mazowieckie przywileje rodowe z XIV i XV w., wyd. W. Semkowicz, Kraków 1912.
View in Google Scholar

Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI wieku, wyd. A. Wolff, Kraków 1937.
View in Google Scholar

Metryka czyli album Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1509–1551, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, przy współpracy R. Grzesika, Warszawa 2010.
View in Google Scholar

Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400–1508, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, przy współpracy R. Grzesika, t. 1, Kraków 2004.
View in Google Scholar

Monumenta historica dioecesoes Wladislaviensis, t. 14, wyd. S. Chodyński, Włocławek 1897.
View in Google Scholar

Nieznane zapiski heraldyczne średniowieczne polskie, głównie sieradzkie, zebrał S. Łaguna, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1898.
View in Google Scholar

Nowy Kodeks dyplomatyczny Mazowsza, cz. 2: Dokumenty z lat 1248–1355, wyd. Sułkowska-Kuraś i S. Kuraś przy współudziale K. Pacuskiego i H. Wajsa, Wrocław 1989.
View in Google Scholar

Petrus de Dusburgk, Chronica terrae Prussiae, wyd. J. Wenta, S. Wyszomirski, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Seria nowa, t. 13, Kraków 2007.
View in Google Scholar

Piekosiński F., Wypisy heraldyczne z ksiąg poborowych, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1910, t. 2.
View in Google Scholar

Piotr z Dusburga, Kronika ziemi pruskiej, tłum. S. Wyszomirski, wstęp i komentarze Wenta, Toruń 2004.
View in Google Scholar

Pokłosie heraldyczne, zebrali M.S. Zdzienicki, S. Dziadulewicz, A. Markiewicz, W. Semkowicz, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1923, t. 6.
View in Google Scholar

Polonia apud Italos scholastica saeculum XV, Fasc. I, wyd. J. Fijałek, Kraków 1900.
View in Google Scholar

Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, wyd. A. Pawiński, t. 2: Wielkopolska, t. 4: Małopolska, [w:] Źródła dziejowe, t. 13, 15, Warszawa 1883, 1886.
View in Google Scholar

Prawo polskie w praktyce sądowej XIV i XV wieku, [w:] Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, t. 2, wyd. A.Z. Helcel, Kraków 1870.
View in Google Scholar

Preussisches Urkundenbuch, Bd. I, Königsberg 1882.
View in Google Scholar

Rachunki królewskie z lat 1471–1472 i 1476–1478, oprac. S. Gawęda, Z. Perzanowski, A. Strzelecka, Wrocław–Kraków 1960.
View in Google Scholar

Regestra thelonei aquatici Wladislaviensis saeculi XVI, wyd. S. Kutrzeba, F. Duda, Kraków 1915.
View in Google Scholar

Wdowiszewski Z., Nieznane zapiski heraldyczne, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1924–1925, t. 7.
View in Google Scholar

Wyimki z najdawniejszych ksiąg sądowych ziemi krakowskiej z lat 1388–1390, [w:] Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, t. 1, wyd. A.Z. Helcel, Kraków 1870.
View in Google Scholar

Wypisy źródłowe do dziejów Wawelu z archiwów kapitulnych i kurialnych krakowskich 1440–1500, wyd. B. Przybyszewski, [w:] Źródła do dziejów Wawelu, red. O. Łaszczyńska, t. 3, Kraków 1960.
View in Google Scholar

Wywody szlachectwa w Polsce XIV–XVII wiek, wyd. W. Semkowicz, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1911–1912, t. 3.
View in Google Scholar

Vita sancti Stanislai Cracoviensis episcopi (Vita Maior), auctore fratre Vincentio de ordine fratrum praedicatorum, wyd. W. Kętrzyński, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 4, Lwów 1884.
View in Google Scholar

Vita sancti Stanislai episcopi Cracoviensis (Vita Minor), auctore fratre Vincentio de ordine fratrum praedicatorum, wyd. W. Kętrzyński, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 4, Lwów 1884.
View in Google Scholar

Volumina Legum. Przedruk zbioru praw staraniem XX. Pijarów w Warszawie, od roku 1732 do roku 1782 wydanego, t. 1, wyd. J. Ohryzko, Petersburg 1859.
View in Google Scholar

Zapiski herbowe z dawnych ksiąg ziemskich przechowywanych w archiwach Radomskiem i Warszawskiem, zebrał K. Potkański, [w:] Scriptores rerum Polonicarum, t. 9, Kraków 1886.
View in Google Scholar

Zbiór dokumentów zakonu OO. Paulinów w Polsce, z. 1: 1328–1464, oprac. J. Fijałek, Kraków 1938.
View in Google Scholar

Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, wyd. R. Hube, Warszawa 1888.
View in Google Scholar

Źródła do historii miast łódzkiego okręgu przemysłowego w XIX w., wyd. R. Kaczmarek, Warszawa 1958.
View in Google Scholar

Boniecki A., Herbarz polski, t. 6, 11, 15, Warszawa 1903, 1907, 1912. Marek Ambroży z Nysy, Arma Regni Poloniae, wyd. 2, [b.m.d.w.].
View in Google Scholar

Niesiecki K., Herbarz polski powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopismów, dowodów urzędowych, wyd. J.N. Bobrowicz, t. 7–8, Lipsk 1841.
View in Google Scholar

Okolski Sz., Orbis Polonus, t. 2, Kraków 1643. Paprocki B., Gniazdo cnoty, Kraków 1578.
View in Google Scholar

Paprocki B, Herby rycerstwa polskiego, wyd. K.J. Turowski, Kraków 1858.
View in Google Scholar

Potocki W., Poczet herbów szlachty Korony Polskiey i Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Kraków 1696.
View in Google Scholar

Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, oprac. S. Uruski przy współudziale A.A. Kosińskiego i A. Włodarskiego, t. 10, Warszawa 1913.
View in Google Scholar

Wijuk-Kojałowicz W., Herbarz szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego zwany Nomenclator, Kraków 1905.
View in Google Scholar

Żychliński T., Złota księga szlachty polskiej, R. 13, Poznań 1891.
View in Google Scholar

Materiały do Kodeksu Dyplomatycznego Małopolski, t. 5: 1451–1506, edycja elektroniczna, oprac. W. Bukowski, F. Sikora, J. Wroniszewski, red. W. Bukowski, przy współpracy J. Szyszki, http://www.kodeks.pau.krakow.pl/dokumenty.html.
View in Google Scholar

Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, IH PAN im. Tadeusza Manteuffla, http://www.slownik.ihpan.edu.pl.
View in Google Scholar

Teki Dworzaczka. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV–XX wieku, http://teki.bkpan.poznan.pl/index_glowna.html.
View in Google Scholar

Ziemie polskie Korony w XVI w. Przestrzenna baza danych, IH PAN im. Tadeusza Manteuffla, http://atlasfontium.pl.
View in Google Scholar

Atlas historyczny Polski, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku, oprac. A. Dunin-Wąsowicz, I. Gieysztorowa, J. Humnicki, W. Kalinowski, W. Lewandowska, K. Pacuski, W. Pałucki, H. Rutkowski, W. Szaniawska, red. W. Pałucki, cz. 2: Komentarz, Indeksy, Warszawa 1973.
View in Google Scholar

Atlas historyczny Polski. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, oprac. K. Chłapowski, J. Duma, K. Follprecht, J. Laberschek, Z. Noga, M. Piber-Zbieranowska, Z. Piech, E. Rutkowska, H. Rutkowski, R. Skowron, J. Supruniuk, M. Wilska, M. Zbieranowski, red. H. Rutkowski, cz. 2: Komentarz, Indeksy, Warszawa 2008.
View in Google Scholar

Atlas historyczny Polski, Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku, oprac. K. Chłapowski, A. Dunin-Wąsowiczowa, W. Lewandowska, K. Pacuski, W. Pałucki, H. Rutkowski, red. W. Pałucki, cz. 2: Komentarz, Indeksy, Warszawa 1993.
View in Google Scholar

Atlas historyczny Polski, Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku, oprac. K. Chłapowski, A. Dunin-Wąsowiczowa, S.K. Kuczyński, K. Pacuski, E. Rutkowska, S. Trawkowski, M. Wilska, red. H. Rutkowski, cz. 2: Komentarz, Indeksy, Warszawa 1998.
View in Google Scholar

Bastrzykowski A., Zabytki kościelnego budownictwa drzewnego w diecezji sandomierskiej, Kraków 1930.
View in Google Scholar

Będków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880.
View in Google Scholar

Białuński G., Emigracja Prusów w XI–XIV wieku, „Pruthenia. Pismo poświęcone Prusom i ludom bałtyjskim” 2008, t. 3.
View in Google Scholar

Białuński G., Uwagi o karierze Prusów w państwie krzyżackim, „Studia z Dziejów Średniowiecza” 2015, nr 19.
View in Google Scholar

Bieniak J., Elita ziemi dobrzyńskiej w późnym średniowieczu i jej majątki, [w:] idem, Polskie rycerstwo średniowieczne. Wybór pism, Kraków 2002.
View in Google Scholar

Bieniak J., Heraldyka polska przed Długoszem. Uwagi problemowe, [w:] idem, Polskie rycerstwo średniowieczne. Wybór pism, Kraków 2002.
View in Google Scholar

Bieniak J., Lubrański Mikołaj, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 18, 1973.
View in Google Scholar

Bieniak J., Rody rycerskie jako czynnik struktury społecznej w Polsce XIII–XV wieku. (Uwagi problemowe), [w:] idem, Polskie rycerstwo średniowieczne. Wybór pism, Kraków 2002.
View in Google Scholar

Biskup M., Labuda G., Dzieje Zakonu krzyżackiego w Prusach. Gospodarka, społeczeństwo, państwo, ideologia, Gdańsk 1988.
View in Google Scholar

Błaszczyk Z., Dwór w Skotnikach nad Pilicą, „Ochrona Zabytków” 1998, t. 51, nr 2 (201).
View in Google Scholar

Brückner A., Dzieje kultury polskiej, t. 1, Kraków 1930 [reprint: Warszawa 1991].
View in Google Scholar

Bukowski W., Salomonowie herbu Łabędź. Ze studiów nad patrycjatem krakowskim wieków średnich, [w:] Cracovia. Polonia. Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w szcześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, Kraków 1995.
View in Google Scholar

Cetwiński M., Derwich M., Herby, legendy, dawne mity, Wrocław 1987.
View in Google Scholar

Chojnacki P., Biskupi płoccy w 2 połowie XV i na początku XVI wieku, „Studia Płockie” 2002, t. 30.
View in Google Scholar

Chojnacki P., Dwie pieczęcie Ścibora z Gościeńczyc, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, Seria nowa 2003, t. 6 (17).
View in Google Scholar

Chwalibińska J., Ród Prusów w wiekach średnich, Toruń 1948.
View in Google Scholar

Curvatura, [w:] Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, t. 2, red. M. Plezia, Wrocław–Kraków–Warszawa 1959–1967.
View in Google Scholar

Czapliński W., Olszowski Andrzej h. Prus, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 24, 1979.
View in Google Scholar

Czyżak M., Kapituła katedralna w Gnieźnie w świetle metryki z lat 1408–1448, Poznań 2003.
View in Google Scholar

Ćwikła Ł., Piotr III Wspinek z Będkowa starostą uniejowskim w 1493 r., „Rocznik Łódzki” 2016, t. 64.
View in Google Scholar

Ćwikła Ł., Rozsiedlenie rodu Prusów w ziemi łęczyckiej w średniowieczu, [w:] Varia Mediaevalia. Studia nad średniowieczem w 1050. rocznicę chrztu Polski, red. K. Marinow, K. Szadkowski, K. Węgrzyńska, Łódź 2016.
View in Google Scholar

Ćwikła Ł., Tragedia w dworze w Pabianicach, „Rocznik Łódzki” 2017, t. 67.
View in Google Scholar

Ćwikła Ł., Walerian Olszowski herbu Prus II (zm. 1650), ojciec prymasa Andrzeja Olszowskiego i dobrodziej familii w pamięci potomstwa wyrażonej na nagrobku ojca w Stolcu, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2017, t. 98.
View in Google Scholar

Ćwikła Ł., W sprawie daty śmierci kasztelana brzezińskiego Piotra (III) Wspinka z Będkowa w 1521 roku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2018, t. 100.
View in Google Scholar

Dąbrowski J., Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Wrocław 1968. Dembiński P., Poznańska kapituła katedralna schyłku wieków średnich. Studium prozopograficzne 1428–1500, Poznań 2012.
View in Google Scholar

Długokęcki W., Prusy w starożytności i we wczesnym średniowieczu, [w:] Państwo Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, red. M. Biskup, R. Czaja, Warszawa 2009.
View in Google Scholar

Długoszewska W., Pietrzak J., Kilka uwag o Będkowie, jego właścicielach i niektórych tamtejszych zabytkach, [w:] Nie tylko krzemienie. Not only flints. Studia ofiarowane prof. Lucynie Domańskiej w 45-lecie pracy naukowo-dydaktycznej i w 70. rocznicę urodzin, red. A. Marciniak-Kajzer, A. Andrzejewski, A. Golański, S. Rzepecki, M. Wąs, Łódź 2017.
View in Google Scholar

Dobrosielska A., Opór, oportunizm, współpraca. Prusowie wobec zakonu krzyżackiego w dobie podboju, Olsztyn 2017.
View in Google Scholar

Dobrosielska A., Opór Prusów wobec Zakonu Krzyżackiego w dobie podboju i budowy władztwa krzyżackiego. Szkic z antropologii politycznej Prusów, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2013, nr 3 (281).
View in Google Scholar

Drzewiecki B., Szlachta województwa chełmińskiego w latach 1452–1772. Mobilność społeczna i terytorialna, Warszawa 2014.
View in Google Scholar

Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959.
View in Google Scholar

Dworzaczek W., Hetman Jan Tarnowski. Z dziejów możnowładztwa małopolskiego, Warszawa 1985.
View in Google Scholar

Dyakowski B., O dawnych łowach i dawnej zwierzynie, Warszawa 1925.
View in Google Scholar

Dygo M., Początki i budowa władztwa zakonu krzyżackiego (1226–1309), [w:] Państwo Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, red. M. Biskup, Czaja, Warszawa 2009.
View in Google Scholar

Dylik J., Łódź i okolice. Przewodnik geograficzny, Łódź 1939.
View in Google Scholar

Dziadulewicz S., Drobiazgi heraldyczne, „Miesięcznik Heraldyczny” 1930, R. 9, nr 5.
View in Google Scholar

Dziadulewicz S., Drobiazgi heraldyczne, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1923, t. 6.
View in Google Scholar

Dziadulewicz S., O przeobrażeniach w herbach polskich, „Miesięcznik Heraldyczny” 1930, R. 9, nr 8
View in Google Scholar

Dziadulewicz S., Rekognicjarz poborowy ziemi warszawskiej z r. 1563, „Miesięcznik Heraldyczny” 1930, R. 9, nr 2.
View in Google Scholar

Dziadulewicz S., Ze studyów nad heraldyką polską. Herb Moszczenica, „Miesięcznik Heraldyczny” 1909, R. 2, nr 10.
View in Google Scholar

Friedberg M., Rozsiedlenie rodów rycerskich w województwie sandomierskiem w wieku XV, „Pamiętnik Świętokrzyski” 1930, t. 1.
View in Google Scholar

Fronczak W., Nowe spojrzenie na początki Wilczych Kos, „Rocznik Towarzystwa Genealogicznego Ziemi Częstochowskiej” 2011, t. 2.
View in Google Scholar

Fronczak W., O herbie Piękostki, „Gens. Rocznik Towarzystwa Genealogiczno-Heraldycznego” 2007/2008.
View in Google Scholar

Fronczak W., Programy heraldyczne w będkowskim kościele – próba wyjaśnienia, „Gens. Rocznik Towarzystwa Genealogiczno-Heraldycznego” 2005/2006.
View in Google Scholar

Fronczak W., Pruskie pochodzenie herbu Słubica, „Rocznik Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego Gniazdo” 2011, R. 5.
View in Google Scholar

Fronczak W., Słów kilka o odmianach herbu Prus II, „Gens. Rocznik Towarzystwa Genealogiczno-Heraldycznego” 2007/2008.
View in Google Scholar

Gawęda S., Głowacki Maciej h. Prus I, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 8, 1959–1960.
View in Google Scholar

Gąsiorowski A., Kraska Jan h. Belina [w:] Polski słownik biograficzny, t. 15, 1970.
View in Google Scholar

Gąsiorowski A., Starszeństwo urzędów w Polsce późnośredniowiecznej, „Roczniki Historyczne” 1969, R. 35.
View in Google Scholar

Gigoń M., Znikające znaki. Czy można prześledzić losy polskich herbów rycerskich w świetle źródeł średniowiecznych?, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2012, t. 2.
View in Google Scholar

Gliński W., Dzieje parafii św. Mikołaja w Wolborzu, [w:] Wybrane karty z dziejów Wolborza. Materiały z konferencji naukowej z okazji 950-lecia miasta (10 X 2015), red. M. Wichowa, Łódź 2016.
View in Google Scholar

Gładysz M., Zapomniani krzyżowcy. Polska wobec ruchu krucjatowego w XII–XIII wieku, Warszawa 2012.
View in Google Scholar

Górczak Z., Kariery majątkowe rodzin aspirujących do kręgu elity możnowładztwa wielkopolskiego w drugiej połowie XV i początkach XVI w., Poznań 2013.
View in Google Scholar

Górczak Z., Rozwój majątków możnowładztwa wielkopolskiego w drugiej połowie XV i początkach XVI wieku. Studium z dziejów wielkiej własności ziemskiej, Poznań 2007.
View in Google Scholar

Grabarczyk T., Nowak T., Władze miasta. Finanse miejskie, [w:] Wieluń. Monografia miasta, t. 1, red. A. Szymczak, Łódź–Wieluń 2011.
View in Google Scholar

Grudziński T., Bolesław Śmiały-Szczodry i biskup Stanisław. Dzieje konfliktu, Warszawa 1986 [reprint: Kraków 2010].
View in Google Scholar

Gutkowski K. M., Rawicze Gutkowscy z Gutkowic, Warszawa 2003.
View in Google Scholar

Haisig M., Sfragistyka szlachecka doby średniowiecza w świetle archiwaliów lwowskich, Lwów 1938.
View in Google Scholar

Hajdukiewicz L., Lubrański Jan h. Godziemba, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 18, 1973.
View in Google Scholar

Handelsman M., Przywileje rodowe mazowieckie, „Miesięcznik Heraldyczny” 1914, R. 7, nr 3–4.
View in Google Scholar

Inglot S., Stan i rozmieszczenie uposażenia biskupstwa krakowskiego w połowie XV wieku. Próba odtworzenia zaginionej części Liber beneficiorum Długosza, Lwów 1925.
View in Google Scholar

Janeczek A., Migracje szlachty polskiej na Ruś – w poszukiwaniu awansu społecznego i majątkowego (XIV–XV w.), [w:] Człowiek w średniowieczu. Między biologią a historią, red. A. Szymczakowa, Łódź 2009.
View in Google Scholar

Janeczek A., Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego. Województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVII w., Wrocław 1991.
View in Google Scholar

Kaniewska I., (Spinek) Wspinek Stanisław z Będkowa, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 41, 2002.
View in Google Scholar

Kazańczuk M., Staropolskie legendy herbowe, Wrocław 1990.
View in Google Scholar

Keckowa A., Żupy krakowskie w XVI–XVIII wieku (do 1772 roku), Wrocław 1969.
View in Google Scholar

Kętrzyński W., O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich, Lwów 1882.
View in Google Scholar

Kiersnowski R., Niedźwiedzie i ludzie w dawnych i nowszych czasach. Fakty i mity, Warszawa 1990.
View in Google Scholar

Kiersnowski R., Tworzywo historyczne polskich legend herbowych, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego” Seria nowa 1995, t. 2 (13).
View in Google Scholar

Kiersnowski R., Wilczekosy i Czeluście, [w:] Heraldyka i okolice, red. A. Rachuba, Górzyński, H. Manikowska, Warszawa 2002.
View in Google Scholar

Knapek E., Akta oficjałatu i wikariatu generalnego krakowskiego do połowy XVI wieku, Kraków 2010.
View in Google Scholar

Knapek E., Rachunki kolegium wikariuszy wieczystych katedry krakowskiej z lat 1493–1495 i 1497–1498, „Studia Źródłoznawcze” 2014, t. 52.
View in Google Scholar

Kobielus S., Bestiarium chrześcijańskie. Zwierzęta w symbolice i interpretacji. Starożytność i średniowiecze, Warszawa 2002.
View in Google Scholar

Koczerska M., Elekcja Tomasza Strzępińskiego na biskupa krakowskiego w 1455 roku, [w:] Miasta. Ludzie. Instytucje. Znaki. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesor Bożenie Wyrozumskiej w 75. rocznicę urodzin, red. Z. Piech, Kraków 2008.
View in Google Scholar

Koczerska M., Zbigniew Oleśnicki i kościół krakowski w czasach jego pontyfikatu (1423–1455), Warszawa 2004.
View in Google Scholar

Korczak L., Strzępiński (Strzempiński) Tomasz ze Strzępina (Strzempina) h. Prus, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 45, 2007–2008.
View in Google Scholar

Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821, t. 2, Poznań 1888.
View in Google Scholar

Korytkowski J., Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych podług źródeł archiwalnych, t. 1, 3, Gniezno 1883.
View in Google Scholar

Kossowski A., Protestantyzm w Lublinie i Lubelskiem w XVI–XVII w., Lublin 1933.
View in Google Scholar

Kostecki R., Herb biskupa Andrzeja Olszowskiego w Katedrze Warmińskiej we Fromborku, „Głos Pasłęka” 1996, nr 3 (62).
View in Google Scholar

Kostecki R., Kartusz herbowy Szymona Rudnickiego (1552–1621), biskupa warmińskiego, z katedry we Fromborku, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, Seria nowa 2003, t. 6 (17).
View in Google Scholar

Kostecki R., Ród Prusów, „Głos Pasłęka” 1996, nr 10 (69).
View in Google Scholar

Kostecki R., Ród Prusów (II), „Głos Pasłęka” 1996, nr 12 (71).
View in Google Scholar

Kowalska H., Lasocki Stanisław h. Dołęga, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 16, 1971.
View in Google Scholar

Kowalska-Pietrzak A., Duchowieństwo parafialne w późnośredniowiecznej Polsce Centralnej. Archidiakonaty łęczycki i uniejowski, Łódź 2014.
View in Google Scholar

Kowalska-Pietrzak A., Prałaci i kanonicy kapituły łęczyckiej do schyłku XV wieku, Łódź 2004.
View in Google Scholar

Kozierowski S., Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, t. 2, Poznań 1928.
View in Google Scholar

Kozierowski S., Pierwotne osiedlenie ziemi gnieźnieńskiej wraz z Pałukami w świetle nazw geograficznych i charakterystycznych imion rycerskich, „Slavia Occidentalis” 1923–1924, t. 3–4.
View in Google Scholar

Kulikowski A., Heraldyka szlachecka, Warszawa 1990.
View in Google Scholar

Laberschek J., Lelów, zamek i starostwo, [w:] Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, oprac. W. Bukowski, J. Kurtyka, J. Laberschek, Z. Leszczyńska-Skrętowa, A. Marzec, F. Sikora, M. Wilamowski, M. Wolski, współpraca archeologiczna S. Kołodziejski, red. F. Sikora, cz. 3, Kraków 1994–2004.
View in Google Scholar

Latocha K., Nowak T., Ród Nałęczów w ziemi łęczyckiej w późnym średniowieczu, „Rocznik Łódzki” 2009, t. 56.
View in Google Scholar

Lichończak-Nurek G., Wojciech herbu Jastrzębiec. Arcybiskup i mąż stanu (ok. 1362– 1436), Kraków 1996.
View in Google Scholar

Lubczyński M., Szlachta powiatu ksiąskiego za ostatnich Jagiellonów. Struktura majątkowa, Warszawa 2016.
View in Google Scholar

Lutyński K., Kapituła katedralna w Poznaniu w XVI wieku. Organizacja i majątek, Poznań 2000.
View in Google Scholar

Lutyński K., Poznańscy prałaci i kanonicy w XVI wieku, „Saeculum Christianum” 1994, t. 1, nr 2.
View in Google Scholar

Makarski W., Nazwy miejscowości dawnej ziemi przemyskiej, Lublin 1999.
View in Google Scholar

Malinowska J., Studia osadnicze na obszarze powiatu brzezińskiego do połowy XVI wieku, Toruń 2001.
View in Google Scholar

Malinowska M., Porwania jako strategie matrymonialne w XVII-wiecznej Polsce i Francji, [w:] Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XIV–XX wieku. Struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, red. C. Kuklo, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

Małecki A., Studia heraldyczne, t. 1, Lwów 1890.
View in Google Scholar

Marciniak-Kajzer A., Dwory biskupów krakowskich w XV w. Przyczynek do rekonstrukcji zaginionej części Liber beneficiorum Jana Długosza, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archeologica” 1996, t. 20.
View in Google Scholar

Matuszewski J., Polskie nazwisko szlacheckie, Łódź 1975.
View in Google Scholar

Michta J., Adopcje i nobilitacje litewskie (Litwinów) w XV–XVIII wieku, Kielce 2017.
View in Google Scholar

Mikulski K., Wroniszewski J., Folwark i zmiany koniunktury gospodarczej w Polsce XIV–XVII wieku, „Klio” 2003, nr 4.
View in Google Scholar

Miodońska B., Iluminacje krakowskich rękopisów z I. połowy w. XV w Archiwum Kapituły Metropolitalnej na Wawelu, Kraków 1967.
View in Google Scholar

Modrzewska H., Osadnictwo jenieckie we wcześniejszym średniowieczu polskim. Uwagi w sprawie obcego elementu etnicznego w toponomastyce polskiej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1969, R. 17, nr 3.
View in Google Scholar

Modrzewska H., Osadnictwo obcoetniczne i innoplemienne w Polsce wcześniejszego średniowiecza, Warszawa 1984.
View in Google Scholar

Możdżeń J., Synkretyzm religijny Prusów na podstawie kroniki Szymona Grunaua, „Pruthenia. Pismo poświęcone Prusom i ludom bałtyjskim” 2011, t. 6.
View in Google Scholar

Mrozowski P., Polskie tablice erekcyjne z wieków XIV i XV, „Studia Źródłoznawcze” 1990, t. 32–33.
View in Google Scholar

Niegowski K., XV-wieczny antyfonarz ms. 48 z archiwum kapituły katedralnej na Wawelu w świetle tradycji europejskiej, „Saeculum Christianum” 2002, t. 9, nr 2.
View in Google Scholar

Nieznana szlachta polska i jej herby, oprac. W. Wittyg przy współudziale S. Dziadulewicza, Kraków 1908.
View in Google Scholar

Nikodem J., Jadwiga. Król Polski, Wrocław 2009.
View in Google Scholar

Nowak T., Dzieje Ujazdu do końca Rzeczypospolitej szlacheckiej, [w:] Z dziejów Ujazdu koło Tomaszowa Mazowieckiego. Rezydencje. Kościół. Miasteczko, red. L. Kajzer, Łódź–Ujazd 2005.
View in Google Scholar

Nowak T., Kilka uwag o zapisach posagowo-wiennych szlachty łęczyckiej w XV wieku, [w:] Niebem i sercem okryta. Studia historyczne dedykowane dr Jolancie Malinowskiej, red. M. Malinowski, Toruń 2003.
View in Google Scholar

Nowak T., Kopia rycerska Stefana Puczka z Nędzarzewa, „Gdańskie Studia z Dziejów Średniowiecza” 2002, nr 8.
View in Google Scholar

Nowak T., Ród Toporów w ziemi łęczyckiej w późnym średniowieczu, [w:] Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych, red. W. Bukowski, T. Jurek, Kraków 2012.
View in Google Scholar

Nowak T., Szamowski Jan h. Prus, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 46, 2009–2010.
View in Google Scholar

Nowak T., Własność ziemska w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, Łódź 2003.
View in Google Scholar

Nowak T., Zaplecze osadnicze średniowiecznej Łęczycy (metryka historyczna i przynależność własnościowa osad w powiecie łęczyckim), [w:] Łęczyca. Dzieje miasta w średniowieczu i w XX wieku. Suplement do monografii miasta, red. J. Szymczak, Łęczyca–Łódź 2003.
View in Google Scholar

Nowak T., Pietras T., Łęczyccy współrodowcy Oporowskich herbu Sulima do początku XVI wieku, Łódź 2016.
View in Google Scholar

Ostrowski J., Księga herbowa rodów polskich, cz. 2, Warszawa 1897–1906.
View in Google Scholar

Ożóg K., Uczeni w monarchii Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły (1384–1434), Kraków 2004.
View in Google Scholar

Ożóg K., Związki Uniwersytetu Krakowskiego z kapitułą katedralną krakowską u schyłku XIV i w pierwszej połowie XV wieku, „Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie” 1998, t. 43.
View in Google Scholar

Pacuski K., Możnowładztwo i rycerstwo ziemi gostynińskiej w XIV i XV wieku. Studium z dziejów osadnictwa i elity władzy na Mazowszu średniowiecznym, Warszawa 2009.
View in Google Scholar

Pacuski K., Prusowie ze Słubic w XIV–XV w., [w:] Kościół – Kultura – Społeczeństwo. Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożytnych, red. W. Brojer, Warszawa 2000.
View in Google Scholar

Pakowski Z., Olszowa. Historia i ludzie, Łódź 2014.
View in Google Scholar

Pakulski J., Krąg rodzinny biskupa Jana Lubrańskiego, [w:] Jan Lubrański i jego dzieło, red. J. Wiesiołowski, Poznań 1999.
View in Google Scholar

Pakulski J., Ród Godziębów w średniowiecznej Polsce. Studium genealogiczne, Toruń 2005.
View in Google Scholar

Pałucki W., Reformy skarbowe Sejmu Egzekucyjnego 1562/63 r., [w:] Studia historyczne. Księga jubileuszowa z okazji 70 rocznicy urodzin prof. dra Stanisława Arnolda, Warszawa 1965.
View in Google Scholar

Parol J., Działalność Mikołaja z Kutna wojewody łęczyckiego na polu lokalnym, „Rocznik Łódzki” 2017, t. 67.
View in Google Scholar

Pawiński A., Sejmiki ziemskie. Początek ich i rozwój aż do ustalenia się udziału posłów ziemskich w ustawodawstwie sejmu walnego 1374–1505, Warszawa 1895.
View in Google Scholar

Piaskowski T., Sikorski J., Frombork, Pojezierze 1971.
View in Google Scholar

Piekosiński F., Heraldyka polska wieków średnich, Kraków 1899.
View in Google Scholar

Piekosiński F., Herbarz szlachty polskiej wieków średnich, „Herold Polski” 1905.
View in Google Scholar

Piekosiński F., Najnowsze poglądy na wytworzenie się szlachty polskiej w wiekach średnich, „Kwartalnik Historyczny” 1890, R. 4.
View in Google Scholar

Piekosiński F., O powstaniu społeczeństwa polskiego w wiekach średnich i jego pierwotnym ustroju, Kraków 1881.
View in Google Scholar

Piekosiński F., Poczet rodów szlachty polskiej wieków średnich, „Roczniki Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 1910 (1911), t. 2.
View in Google Scholar

Pietras T., Oporowscy herbu Sulima. Kariera rodziny możnowładczej w późnośredniowiecznej Polsce, Łódź 2013.
View in Google Scholar

Piętka J., Mazowiecka elita feudalna późnego średniowiecza, Warszawa 1975.
View in Google Scholar

Pilarczyk F., Stemmata w drukach polskich XVI wieku, Zielona Góra 1982.
View in Google Scholar

Piotrowski T., Dostojnicy województwa łęczyckiego za pierwszych Jagiellonów, „Przegląd Historyczny” 1934–1935, t. 32.
View in Google Scholar

Piotrowski T., Rozsiedlenie rodowe szlachty łęczyckiej na przełomie XIV i XV wieku, „Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego”, 1939, t. 3.
View in Google Scholar

Piwowarczyk E., Przedmioty i paramenty liturgiczne przechowywane w zakrystii kościoła Mariackiego w Krakowie w wieku XIV i XV, „Folia Historica Cracoviensia” 2002, t. 8.
View in Google Scholar

Pociecha W., Drzewicki Maciej h. Ciołek, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 5, 1939–1946.
View in Google Scholar

Polaczkówna H., Materyały do heraldyki polskiej, „Archiwum Komisji Historycznej” 1909–1913, t. 11.
View in Google Scholar

Poniewozik L., Prałaci i kanonicy sandomierscy w okresie średniowiecza, Toruń 2004.
View in Google Scholar

Powierski J., Prusowie, Mazowsze i sprowadzenie Krzyżaków do Polski, t. 1, Malbork 1996.
View in Google Scholar

Powierski J., Żuława Kwidzyńska i jej zaplecze osadniczo-własnościowe w Pomezanii na Pojezierzu Iławskim w średniowieczu (w świetle źródeł pisanych), [w:] Prussica. Artykuły wybrane z lat 1965–1995, t. 2, Malbork 2005.
View in Google Scholar

Prus, [w:] Słownik staropolskich nazw osobowych, t. 4, red. W. Taszycki, Wrocław 1974–1976.
View in Google Scholar

Przyboś K., Granice ziemi przemyskiej w czasach nowożytnych, „Studia Historyczne” 1993, R. 36, z. 3.
View in Google Scholar

Przybyszewski B., Kapituła krakowska za kanonikatu Jana Długosza (1436–1480), [w:] Dlugossiana. Studia historyczne w pięćsetlecie śmierci Jana Długosza, red. Gawęda, Warszawa 1980.
View in Google Scholar

Radzimiński A., Prałaci i kanonicy kapituły katedralnej płockiej w XIV i I połowie XV wieku, t. 2, Toruń 1993.
View in Google Scholar

Rokosz M., Dzwony i wieże Wawelu, Kraków 2006.
View in Google Scholar

Rosin R., Lokacja miasta Ujazdu, „Rocznik Łódzki” 1964, t. 9 (12).
View in Google Scholar

Rosin R., Wolbórz i jego okolice w XI–XVI w. Kasztelania – osadnictwo – miasto, [w:] 400-lecie śmierci Andrzeja Frycza Modrzewskiego. 700-lecie nadania praw miejskich Wolborzowi. Materiały z sesji popularnonaukowej z 24 IX 1972 r., red. R. Rosin, Łódź 1975.
View in Google Scholar

Rutkowska G., Strzępiń, [w:] Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, oprac. P. Dembiński, K. Górska-Gołaska, T. Jurek, G. Rutkowska, I. Skierska, współpraca archeologiczna A. Łosińska, red. A. Gąsiorowski, Jurek, cz. 4, Poznań 2001–2008.
View in Google Scholar

Rutkowski H., Szlachectwo Piotra Skargi, [w:] Fundamenta Historiae. Pisma wybrane, oprac. M. Zbieranowski, M. Słoń, Warszawa 2014.
View in Google Scholar

Rybus H., Prymas Maciej Drzewicki: zarys biografii (1467–1535), „Studia Theologica Varsaviensia” 1964, t. 2, nr 1–2.
View in Google Scholar

Rzemieniecki K., Spis ludności parafii będkowskiej z 1791 roku, „Genealogia. Studia i Materiały Historyczne” 2003, t. 15.
View in Google Scholar

Samsonowicz A., Łowiectwo w Polsce Piastów i Jagiellonów, Warszawa 2011.
View in Google Scholar

Samsonowicz H., Struktura społeczna późnego średniowiecza Polski w badaniach historycznych, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów, t. 7, red. S. Kuczyński, Warszawa 1996.
View in Google Scholar

Semkowicz W., O rodzie Dragów-Sasów, „Miesięcznik Heraldyczny” 1908, t. 1. Semkowicz W., Uwagi metodyczno-krytyczne nad pochodzeniem i rozsiedleniem rycerstwa polskiego w średniowieczu, „Miesięcznik Heraldyczny” 1912, R. 5, nr 3–4.
View in Google Scholar

Sikorski D.A., Instytucje władzy u Prusów w średniowieczu (na tle struktury społecznej i terytorialnej), Olsztyn 2010.
View in Google Scholar

Sipayłło M., Polskie superexlibrisy XVI–XVIII wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Warszawa 1988.
View in Google Scholar

Skupieński K., Notariat publiczny w średniowiecznej Polsce, Lublin 1997.
View in Google Scholar

Sławiński T., Olszowscy herbu Wilczekosy. Stan badań nad genealogią rodziny, [w:] Studia genealogiczne poświęcone pamięci profesora Włodzimierza Dworzaczka, red. A. Sikorski, T. Sławiński, Warszawa 2016.
View in Google Scholar

Soćko A., Gardzienice w Lubelskiem – majątek i jego właściciele od XV do XX wieku, „Genealogia. Studia i materiały historyczne” 2000, t. 12.
View in Google Scholar

Sperka J., Szafrańcowie herbu Stary Koń. Z dziejów kariery i awansu w późnośredniowiecznej Polsce, Katowice 2001.
View in Google Scholar

Starzyński M., Z działalności Stanisława Samostrzelnika. Renesansowa dekoracja heraldyczna klasztoru cystersów w Mogile, [w:] Cztery studia o heraldyce, epigrafice i kostiumologii, red. A. Marzec, Kraków 2010.
View in Google Scholar

Stolarczyk T., Szlachta wieluńska od XIV do połowy XVI wieku, Wieluń 2005.
View in Google Scholar

Supruniuk A., Mazowsze Siemowitów (1341–1442). Dzieje polityczne i struktura władzy, Warszawa 2010.
View in Google Scholar

Supruniuk A., Otoczenie księcia mazowieckiego Siemowita IV (1374–1426). Studium o elicie politycznej Mazowsza na przełomie XIV i XV wieku, Warszawa 1998.
View in Google Scholar

Szczurowski P., Pochodzenie Prusów Szczurowskich, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2017, nr 2 (296).
View in Google Scholar

Szczurowski P., Ród heraldyczny Prus na Mazowszu w XIII–XVI wieku, Sandomierz 2018.
View in Google Scholar

Szczypa T., Kult łaskami słynącego obrazu Matki Bożej Będkowskiej do 1986 r., praca licencjacka napisana pod kier. ks. dr Jacka Nowaka w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie w 1994 r., maszynopis w Archiwum Parafialnym w Będkowie.
View in Google Scholar

Szlęzak K., Spinkowie z Będkowa herbu Prus (1388–1842), praca magisterska napisana pod kier. prof. Zdzisława Nogi, Uniwersytet Pedagogiczny Kraków 2011 r., maszynopis.
View in Google Scholar

Szybkowski S., Kujawscy Borzymowscy u schyłku średniowiecza i na początku epoki nowożytnej, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów, t. 11, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

Szybkowski S., Kujawska szlachta urzędnicza w późnym średniowieczu (1370–1501), Gdańsk 2006.
View in Google Scholar

Szybkowski S., O kręgu rodzinnym podkanclerzego Królestwa Grzegorza Lubrańskiego, „Średniowiecze Polskie i Powszechne” 2009, t. 1 (5).
View in Google Scholar

Szybkowski S., Starostowie przedeccy w późnym średniowieczu (koniec XIV–XV w.). Studium prozopograficzne, „Studia z Dziejów Średniowiecza” 2008, nr 14.
View in Google Scholar

Szymański J., Herbarz rycerstwa polskiego XVI w., wyd. 2, Warszawa 2011.
View in Google Scholar

Szymański J., Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego, Warszawa 1993.
View in Google Scholar

Szymczak J., Dział rodzinny Wspinków z Będkowa w 1464 r., „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie”. Prace ofiarowane jubileuszowo Profesorowi Aleksandrowi Swieżawskiemu, „Zeszyty Historyczne” 1994 [1995], z. 2.
View in Google Scholar

Szymczak J., Epigrafika w służbie genealogii. O początkach Wspinków z Będkowa, [w:] Discernere vera ac falsa. Prace ofiarowane Józefowi Szymańskiemu w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, „Annales Universitatis Marie Curie-Skłodowska”, sectio F, Historia, 45, 1990 (1992).
View in Google Scholar

Szymczak J., Gomolińscy herbu Jelita z Gomulina koło Piotrkowa Trybunalskiego w szesnastowiecznej epigrafice Polski Centralnej, 2019, maszynopis.
View in Google Scholar

Szymczak J., Inskrypcja z pamiętnika wnuka. W sprawie szesnastowiecznego nagrobka Mikołaja Małachowskiego w Modlnej koło Łodzi, [w:] Pomerania et alia. Opuscula Joachimo Zdrenka dedicata, red. J. Karczewska, M. Tureczek, Toruń 2017.
View in Google Scholar

Szymczak J., O Wspinkach z Będkowa i podziale ich majątku w 1464 roku raz jeszcze, „Rocznik Łódzki” 2016, t. 64.
View in Google Scholar

Szymczak J., Piotr Wspinek z Będkowa – przedsiębiorczy gospodarz i administrator dóbr pabianickich kapituły krakowskiej w drugiej połowie XV wieku, [w:] Ludzie, Kościół. Wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze – wczesna epoka nowożytna), red. W. Iwańczak [i in.] Warszawa 2001.
View in Google Scholar

Szymczak J., Śladem Wspinków herbu Wilczekosy, czyli Prus II, „Herald” 1991, nr 3–4.
View in Google Scholar

Szymczak J., Tenutariusze dóbr pabianickich kapituły krakowskiej (do końca XV w.), „Pabianiciana”, t. 1, Pabianice 1992.
View in Google Scholar

Szymczak J., Uniejów do schyłku XVI wieku, [w:] Uniejów. Dzieje miasta, red. J. Szymczak, Łódź–Uniejów 1995.
View in Google Scholar

Szymczak J., Szymczakowa A., Legaty testamentowe Adama z Będkowa z 1451 roku dla rodziny, „Annales Academiae Pedagogicae Cracoviensis”, Folia 21, Studia Historica III, red. A. Jureczko, F. Leśniak, Z. Noga, 2004.
View in Google Scholar

Szymczak J., Szymczakowa A., Wójtostwo w Nowej Brzeźnicy w XIII–XVI wieku, [w:] Origines, fontes et narrationes – pośród kręgów poznania historycznego. Prace ofiarowane Profesorowi Marcelemu Antoniewiczowi w 65. rocznicę urodzin, red. M. Cetwiński, M. Janik, przy współudziale M. Nity, Częstochowa 2018.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Drobiazgi genealogiczne z Sieradzkiego z XV wieku, „Rocznik Łódzki” 2012, t. 59.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Drobiazgi heraldyczne z Sieradzkiego, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego” Seria nowa 2001, t. 5 (16).
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Głowaczewice, 2018, maszynopis.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Kilka uwag w sprawie fundatorów kościoła w Strońsku koło Sieradza, „Archeologia Historica Polona” 2005, t. 15/1.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Krzepczowscy herbu Junosza. Z dziejów awansu społecznego drobnej szlachty w Polsce centralnej w średniowieczu, „Przegląd Nauk Historycznych” 2006, R. 5.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Marcin Klobar kuźnik – szlachcicem, [w:] Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej, Toruń 1997.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Nobiles Siradienses. Rody Porajów, Pomianów, Gryfów, Kopaczów i Pobogów, Warszawa 2011.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Personel sądu grodzkiego w Sieradzu za starosty Jana Koniecpolskiego (1442–1455), [w:] Studia z dziejów państwa i prawa polskiego, t. 4, Łódź 1999.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Potworowscy i Piekarscy herbu Dębno w średniowieczu, [w:] Między tekstem a znakiem. Prace ofiarowane Profesor Barbarze Trelińskiej w 70 rocznicę urodzin, red. A. Jaworska, S. Górzyński, Warszawa 2013.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Pozycja kobiety w średniowiecznej Polsce, [w:] Kobiety o kobietach. Studia i szkice. Średniowiecze i czasy nowożytne, red. W. Zawitkowska, Rzeszów 2010.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Rodzina czy klientela? Komornicy urzędników sieradzkich w XV wieku, [w:] Genealogia. Władza i społeczeństwo w Polsce średniowiecznej, red. A. Radzimiński, J. Wroniszewski, Toruń 1999.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Rozplanowanie przestrzenne, [w:] Sieradz. Dzieje miasta, t. 1, red. Z. Anusik, Łódź–Sieradz 2014.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Szlachta sieradzka w XV wieku. Magnifici et generosi, Łódź 1998.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Urzędnicy łęczyccy i sieradzcy do połowy XV wieku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, z. 20, 1984.
View in Google Scholar

Szymczakowa A., Właściciele Zadzimia w średniowieczu, „Rocznik Łódzki” 2016, t. 64.
View in Google Scholar

Śliwiński B., Kształtowanie się własności rycerskiej w północnej części ziemi dobrzyńskiej w XIII–XIV wieku, „Zapiski Historyczne” 1985, z. 4.
View in Google Scholar

Tomicki R., Czy Kriwe krzywał? Kilka uwag o pożytkach z przeżytków, [w:] Archeologia w teorii i w praktyce, red. A. Buko, P. Urbańczyk, Warszawa 2000.
View in Google Scholar

Topolski J., Rozwój latyfundium arcybiskupstwa gnieźnieńskiego od XVI do XVIII wieku, Poznań 1958.
View in Google Scholar

Trautmann R., Die altpreuβischen Personnennamen, wyd. 2, Göttingen 1974.
View in Google Scholar

Tymieniecki K., Kształtowanie się społeczeństwa średniowiecznego (Polska na tle Słowiańszczyzny zachodniej), t. 1: Procesy twórcze formowania się społeczeństwa polskiego w wiekach średnich, red. J. Strzelczyk, Poznań 1996.
View in Google Scholar

Urzędnicy łęczyccy, sieradzcy i wieluńscy XIII–XV wieku. Spisy, oprac. J. Bieniak, A. Szymczakowa, red. A. Gąsiorowski, Wrocław 1985.
View in Google Scholar

Urzędnicy małopolscy XII–XV wieku. Spisy, oprac. J. Kurtyka, T. Nowakowski, F. Sikora, A. Sochacka, P.K. Wojciechowski, B. Wyrozumska, red. A. Gąsiorowski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.
View in Google Scholar

Urzędnicy wielkopolscy XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. A. Bieniaszewski, Wrocław 1987.
View in Google Scholar

Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. S. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1990.
View in Google Scholar

Urzędnicy województwa łęczyckiego i sieradzkiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Opaliński, H. Żerek-Kleszcz, Kórnik 1993.
View in Google Scholar

Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski i A. Falniowska-Gradowska, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1993.
View in Google Scholar

Warężak J., Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w średniowieczu z uwzględnieniem stosunków gospodarczych w XIV i XV w., Lwów 1929.
View in Google Scholar

Wdowiszewski Z., Marek Ambroży z Nissy i jego „Arma regni Polniae” z 1562 r., „Miesięcznik Heraldyczny” 1934, R. 13, nr 12.
View in Google Scholar

Wiesiołowski J., Ambroży Pampowski – starosta Jagiellonów. Z dziejów awansu społecznego na przełomie średniowiecza i odrodzenia, Wrocław 1976.
View in Google Scholar

Wiesiołowski J., Episkopat polski XV w. jako grupa społeczna, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów, t. 4, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1990.
View in Google Scholar

Wieteska J., Katalog prałatów i kanoników Prymasowskiej Kapituły Łowickiej od 1433 do 1970 r., Warszawa 1971.
View in Google Scholar

Wilk-Woś Z., Późnośredniowieczna kancelaria arcybiskupów gnieźnieńskich (1437–1493), Łódź 2013.
View in Google Scholar

Wiśniewski J., Dekanat konecki, Radom 1913. Wiśniewski J., Dekanat opoczyński, Radom 1913.
View in Google Scholar

Wiśniewski J., Ród Wagów, [w:] Rodzina Wagów w kulturze polskiej, red. W. Grębicka, Warszawa 1974.
View in Google Scholar

Wittyg W., Rozsiedlenie i gniazda rodowe szlachty ziemi rawskiej w wieku XVI, „Archiwum Komisji Historycznej” 1909–1913, t. 11.
View in Google Scholar

Wolff A., Starszeństwo urzędów. (Metoda ustalania na przykładzie hierarchii ziemskiej Mazowsza udzielnego), Warszawa 1928.
View in Google Scholar

Wroniszewski J., Kryteria herbowe w badaniach genealogicznych, [w:] Genealogia – problemy metodyczne w badaniach nad polskim społeczeństwem średniowiecznym na tle porównawczym, red. J. Hertel, Toruń 1982.
View in Google Scholar

Wroniszewski J., Nobiles Sandomirienses. Rody Dębnów, Janinów, Grzymałów, Doliwów i Powałów, Kraków 2013.
View in Google Scholar

Wróbel D., Elity polityczne Królestwa Polskiego wobec problemu krzyżackiego w czasach Władysława Jagiełły, Lublin 2016.
View in Google Scholar

Wróblewski S., Rycerstwo ziemi sądeckiej w średniowieczu, Kraków 2016.
View in Google Scholar

Wyrostek L., Ród Dragów-Sasów na Węgrzech i Rusi Halickiej, Kraków 1932.
View in Google Scholar

Zajączkowski S., Studia nad terytorialnym formowaniem ziemi łęczyckiej i sieradzkiej, Łódź 1951.
View in Google Scholar

Zajączkowski S., Zajączkowski S.M., Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku, cz. 1–2, Łódź 1966–1970.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Dzieje wsi Sędziejowice do początku XVI wieku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1992, t. 42.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Materiały z Metryki Koronnej odnoszące się do lokacji wsi na prawie niemieckim w dobrach szlacheckich w Łęczyckiem i Sieradzkiem oraz dzieje odnośnych osiedli w XIV–XV w., „Rocznik Łódzki” 1981, t. 30.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., O kształtowaniu się granic dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do XVI w., „Slavia Antiqua” 1971 (wyd. 1972), t. 18 + mapa.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., O wielowioskowej własności szlacheckiej w województwie łęczyckim w XV i pierwszej połowie XVI w., „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-Społeczne”, Seria I, z. 60, 1969.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Powiat orłowski do lat siedemdziesiątych XVI wieku. Studia z dziejów osadnictwa, struktury własnościowej i stosunków kościelnych, Łódź 1996.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Sieć osadnicza i struktura własnościowa osadnictwa dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej w początkach XVI w. „Slavia Antiqua” 1972, t. 19.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Studia nad wielowioskową własnością szlachecką w Łęczyckiem i Sieradzkiem i jej rola w osadnictwie (od końca XIV do połowy XV w.), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1966, R. 14, nr 2.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Uwagi nad dziejami dóbr łaznowskich i niesułkowskich biskupstwa włocławskiego do końca XVI wieku, Łódź 2000.
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Wielowioskowa własność szlachecka w dawnych ziemiach łęczyckiej i sieradzkiej w drugiej połowie XIII i XIV w., „Rocznik Łódzki” 1964, t. 9 (12).
View in Google Scholar

Zajączkowski S.M., Własność rycerska w dawnych ziemiach łęczyckiej i sieradzkiej do połowy XIII w., „Rocznik Łódzki” 1961, t. 4 (7).
View in Google Scholar

Zalewski L., Ze stosunków wyznaniowych w Lubelskiem, Lublin 1931.
View in Google Scholar

Zawitkowska W., O herbie Pobóg w XV wieku. Na marginesie badań nad dziejami Koniecpolskich w późnym średniowieczu, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego” Seria nowa 2005, t. 7 (18).
View in Google Scholar

Zawitkowska W., W służbie pierwszych Jagiellonów. Życie i działalność kanclerza Jana Taszki Koniecpolskiego, Kraków 2005.
View in Google Scholar

okladka

Downloads

Published

18 November 2019

Details about the available publication format: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8142-597-1

Details about the available publication format: ISBN (e-book)

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8142-598-8

Recommend monographs by the same author(s)

  • Tadeusz Grabarczyk, Hanna Zdanowska, Elżbieta Żądzińska, Artur Ginter, Radosław Janiak, Marek Olędzki, Janusz Pietrzak, Paweł Zawilski, Jan Szymczak, Tadeusz Nowak, Alicja Szymczakowa, Łukasz Ćwikła, Tadeusz Nowak, Michał Kobierecki, Hanka Żerek-Kleszcz, Zdzisław Włodarczyk, Jarosław Kita, Anna Kowalska-Pietrzak, Piotr Gryglewski, Elżbieta Umińska-Tytoń, Marek Cybulski, Marek Adamczewski, Adam Bartnik, Krzysztof Fortuniak, Marcin Jaskulski, Piotr Kittel, Aleksander Szmidt, Wojciech Tołoczko, Łódź poprzez wieki. Historia miasta, tom 1: do 1820 roku
  • Witold Jarno, Jarosław Kita, Patrycja Matusiak, Andrzej Niewiński, Łukasz Ćwikła, Tadeusz Grabarczyk, Jolanta A. Daszyńska, Małgorzata Karkocha, Dawid Gralik, Dariusz Faszcza, Andrzej Dubicki, Tadeusz Dubicki, Wiesław Bolesław Łach, Agnieszka Jędrzejewska, Waldemar Kozyra, Ireneusz Bieniecki, Robert Majzner, Andrzej Wojtaszak, Robert Pietrygała, Zdzisław Cutter, Magdalena Pogońska-Pol, Armia kontra natura
  • Łukasz Ćwikła, Ród Prusów w Łęczyckiem, Sieradzkiem i Sandomierskiem do XVI wieku
  • Tadeusz Grabarczyk, Magdalena Pogońska-Pol, Patrycja Matusiak, Myroslav Voloshchuk, Łukasz Ćwikła, Radosław Skrycki, Zdzisław Włodarczyk, Krzysztof Augustyniak, Krzysztof Ślusarek, Marta Milewska, Antonina Pawłowska, Andrzej Wojtaszak, Aleksey Gavrilenkov, Witold Jarno, Monika Tomkiewicz, Barbara Łochowska, Joanna Lusek, Denis Aleksiejev, Aleksey Kozhemyakin, Yuliya Minutina-Lobanova, Urszula Kurcewicz, Sławomir Lucjan Szczesio, City and War
  • Łukasz Ćwikła, Settlement studies on Orłów County until the 16th century