-
892
-
880
-
873
-
870
-
804
Pliki do pobrania
Trwająca od 24 lutego 2022 roku pełnoskalowa wojna w Ukrainie skutkuje coraz większymi stratami ludzkimi oraz materialnymi. Działania rosyjskiego agresora skierowane są przeciwko mieszkańcom Ukrainy oraz infrastrukturze gospodarczej państwa. W tym samym czasie Rosjanie konsekwentnie niszczą oraz rabują muzea, uczelnie, galerie, biblioteki i inne instytucje kultury.
Książka opiera się na materiale badawczym uzyskanym w czasie pięciu wyjazdów do Ukrainy. Pierwszy z nich odbył się latem 2022 roku, a ostatni w lutym 2025. W tym czasie badacz przeprowadzał wywiady z artystami oraz wizytował instytucje kultury w Lwowie, Kijowie i Odessie. Książka łączy perspektywę biograficzną, realizowaną w nurcie zaproponowanym przez Fritza Schütze oraz analizę instytucjonalną. Wykorzystano w niej, jako ramę teoretyczną, koncepcję Światów Życia i Światów Śmierci Valerie Malhotry Benzt i Jamesa Marlatta oraz teorię hiperobiektów Timothy Mortona.
Na materiał empiryczny składa się ponad 40 swobodnych wywiadów, z których kilka powtórzono w rocznym lub w dwuletnim odstępie czasu. W książce podjęto próbę rekonstrukcji kolejnych etapów doświadczania wojny, począwszy od okresu poprzedzającego jej pełnoskalowy wymiar, poprzez pierwsze reakcje i podejmowane działania, opisano fenomen masowego zaangażowania w wolontariat, procesy adaptacji do nowej rzeczywistości wojennej. Książka ukazuje funkcjonowanie instytucji kultury w czasie trwania konfliktu oraz rekonstruuje strategie działań artystycznych podejmowanych przez twórców. Zwrócono w niej uwagę, na zmiany zachodzące z każdym kolejnym rokiem wojny, na destruktywny wpływ przedłużającej się sytuacji kryzysowej, na poczucie wyczerpanie z jednej strony, z drugiej na ogromną odporność i wytrwałość ukraińskich elit.
profesor UŁ, kierownik Katedry Socjologii Sztuki w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego. Badawczo interesuje się antropologią i socjologią wizualną, studiami nad procesami migracyjnymi oraz biograficznie zorientowaną socjologią sztuki. Autor, współautor i redaktor wielu książek, w tym: Artysta jako Obcy. Socjologiczne studium artystów polskich na emigracji (2012), współredaktor tomu Pomniki wojenne. Formy, miejsca, pamięć (2015), redaktor tomu Fotografia i szaleństwo (2017), współautor publikacji: Borderlands. Tensions on the External Borders of the European Union (2019, z Markiem Domańskim), Zapisy pamię- ci. Historie Zofii Rydet (2020, z Karolem Jóźwiakiem i Andrzejem Różyckim), Moralność a doznanie. Uwagi o estetycznym i pozaestetycznym doświadczaniu sztuki (2023, z Kamilą Biały i Dagną Kidoń). Redaktor graficzny czasopisma „Władza Sądzenia”, przewodniczący Rady Naukowej serii „Socjologia Grup Artystycznych”, wydawanej przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego od 2023 roku.
Alevtina Kachidze – Forum Przyszłości Kultury 2022, Forum Przyszłości Kultury, 14.10.2022, https://www.youtube.com/watch?v=WW1NwA91GhI (dostęp: 16.04.2024).
Alevtina Kakhidze, http://www.alevtinakakhidze.com/drawings.html (dostęp: 16.04.2024).
Amelina Wiktoria (2024), Świadectwo, Wydawnictwo Pogranicze, Sejny.
Augé Marc (2010), Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. R. Chymkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Barańska Katarzyna, Chervinska Julia (2014), Kultura na Euromajdanie, „Zarządzanie w Kulturze”, t. 15, z. 4, s. 391–403.
Barcz Anna (2018), Przedmioty ekozagłady. Spekulatywna teoria hiperobiektów Timothy’ego Mortona i jej (możliwe) ślady w literaturze, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 2, s. 64–87.
Barthes Roland (1996), Światło obrazu. Uwagi o fotografii, tłum. J. Trznadel, Wydawnictwo „KR”, Warszawa.
Baudrillard Jean (2005), Symulakry i symulacja, tłum. S. Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
Bazhenova Hanna (2024), Ukraińscy weterani: polityka państwa oraz inicjatywy obywatelskie, Instytut Europy Środkowej, 28.05.2024, https://ies.lublin.pl/komentarze/kies-1032-2/ (dostęp: 19.04.2025).
Beck Ulrich (2005), Władza i przeciwwładza w epoce globalnej. Nowa ekonomia polityki światowej, tłum. J. Łoziński, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Bendyk Edwin (2024), Ukraina. Realizm i nadzieja, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2024/08/Edwin-Bendyk_Ukraina_realizm_nadzieja.pdf
Bentz Malhotra Valerie, Marlatt James (2021), From Deathworlds to Lifeworlds Through Collaborative Transformative Phenomenology, [w:] V. Bentz Malhotra, J. Marlatt (red.), Deathworlds to Lifeworlds. Collaboration with Strangers for Personal, Social and Ecological Transformation, De Gruyter, Berlin–Boston, s. 3–26.
Ber Jakub, Iwański Tadeusz, Jędrysiak Marcin, Matuszak Sławomir, Nieczypor Krzysztof, Żochowski Piotr (2024), Defensywa i determinacja. Ukraina w trzecim roku rosyjskiej inwazji, Raport Ośrodka Studiów Wschodnich, Warszawa.
Bertillon Alphonse, [Album of Paris Crime Scenes], The Metropolitan Museum of Art, https://www.metmuseum.org/art/collection/search/284718 (dostęp: 5.12.2024).
Bodnar Andrij (2017), Андрiй Бондар: Неможлива катастрофа Росiї, Deutsche Welle, 10.02.2017, https://www.dw.com/uk/андрiйбондар-для-загального-розвитку-або-неможлива-катастрофаросiї/a-37503424 (dostęp: 22.04.2025).
Bodziany Marek (2015), Kryzysy społeczne i bunty mas we współczesnym świecie, https://open.icm.edu.pl/items/669411c7-a78f-4b4e-b09e769140ec94f0 (dostęp: 1.08.2025).
Bokszański Zbigniew (2016), Obraz innych etnicznych a tożsamość narodowa, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 83–98.
Bonanno A. George (2008), Loss, Trauma, and Human Resilience: Have We Underestimated the Human Capacity to Thrive After Extremely Aversive Events?, “Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy”, s. 101–113.
Bremer Józef (2017), Co kognitywistyka może nam powiedzieć o lęku i strachu?, [w:] B. Bodzioch-Bryła, L. Dorak-Wojakowska (red.), Anatomia strachu. Strach, lęk i ich oblicza we współczesnej kulturze, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, Kraków, s. 23–42.
Burawoy Michael (2009), O socjologię publiczną. Przemówienie prezydenckie z roku 2004, tłum. A. Dziuban, [w:] A. Manterys, J. Mucha (red.), M. Kaczmarczyk (współpr.), Nowe perspektywy teorii socjologicznej. Wybór tekstów, Nomos, Kraków, s. 525–562.
Butler Judith (2011), Ramy wojny. Kiedy życie jest godne opłakiwania, tłum. A. Czarnacka, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa.
Byung-Chul Han (2024), Kryzys narracji i inne eseje, tłum. R. Pokrywka, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Chapeye Artem (2024), Who’s Got Our Back?, [w:] E. Lopata, A. Lyubka (red.), State of War, Svyatoslav Pomerantsev, Chernivtsi, s. 37–42.
Chawryło Katarzyna (2024), Święta wojna. Rosyjska Cerkiew sakralizuje wojnę z Zachodem, „Komentarze OSW”, nr 589, 12.04.2024, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2024-04-12/swieta-wojna-rosyjska-cerkiew-sakralizuje-wojne-z-zachodem (dostęp: 4.08.2025).
Clifford James (2000), Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, tłum. E. Dżurak et al., Wydawnictwo KR, Warszawa.
Coleman James S. (1990), Foundations of Social Theory, Harvard University Press.
Curcio Giseppe, Ferrara Michele, Gennaro De Luigi (2006), Sleep Loss, Learning Capacity and Academic Performance, „Sleep Medicine Reviews”, nr 10(5), s. 323–337, https://doi.org/10.1016/j.smrv.2005.11.001
Custine de Astolphe (2021), Listy z Rosji. Rosja w 1839, tłum. M. Leśniewska, Wydawnictwo Editions Spotkania, Warszawa.
Cywiński Bohdan (2022), Rosjanin pragnie być wielki… Odsłony rosyjskiego imperializmu, „Więź”, 15.02.2022, https://wiez.pl/2022/02/15/rosjanin-pragnie-byc-wielki-odslony-rosyjskiego-imperializmu/ (dostęp: 1.08.2025).
Czapaj Artem (2023), Tu nie ma podniosłych słów, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 81–92.
Czyżewski Marek (2016), Repatrianci i wypędzeni: wzajemne uprzedzenia w relacjach biograficznych, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 219–235.
Delong Marek (2020), „Ruski mir” jako narzędzie rosyjskiej ekspansji geopolitycznej na terytorium Ukrainy, „Przegląd Geopolityczny”, nr 33, s. 50–64.
Denysenko Larysa (2023), Żyjcie, bo żyć trzeba, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 107–124.
Denysenko Larysa (2024), Being a Teacher Under Russian Occupation, [w:] E. Lopata, A. Lyubka (red.), State of War, Svyatoslav Pomerantsev, Chernivtsi, s. 49–54.
Domański Marek (2024), Okno/interface, [w:] A. Osuch, D. Bugaj, M. Domański (red.), Nieoswojone pojęcia. Słownik pojęć postfotograficznych, Instytut Fotografii i Multimediów, Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi, Łódź, s. 99–108.
Domański Marek, Ferenc Tomasz (2020), Fotografia, tekst, uobecnienie. O możliwościach obrazowania rzeczywistości, [w:] A. Kaczmarek, Nieszczerzewska (red.), Pejzaże destrukcji. Atrofia i rozkład w kulturze, Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań, s. 91–110.
Drabczuk Marta (2022), Przyśpieszona ukrainizacja językowa, Instytut Europy Środkowej, 26.08.2022, https://ies.lublin.pl/komentarze/przyspieszona-ukrainizacja-jezykowa/ (dostęp: 12.01.2025).
Drabek E. Thomas (2020), The Sociology of Disaster. Fictional Explorations of Human Experiences, Routledge, New York.
Drozdowski Rafał (2010), Radykalny program socjologii wizualnej: wszystko tylko nie obrazy, [w:] M. Michałowska, P. Wołyński (red.), Społeczne dyskursy sztuki fotografii, Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu, Naukowe Towarzystwo Fotografii, Poznań, s. 45–60.
Drozdowski Rafał, Krajewski Marek (2010), Za fotografię! W stronę radykalnego programu socjologii wizualnej, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa.
Elias Michelle, Cockayne Darelne (2021), Military Wife and Mother: Lifeworlds and Deathworlds Surrounding Military Life, [w:] V. Bentz Malhotra, J. Marlatt (red.), Deathworlds to Lifeworlds. Collaboration with Strangers from Personal, Social and Ecological Transformation, De Gruyter, Berlin–Boston, s. 225–241.
Epstein Michaił (2022), Schizofreniczny faszyzm. Uwagi na temat tego, co się dzieje, „Teologia Polityczna”, 13.03.2022, https://teologiapolityczna.pl/michail-epstein-schizofreniczny-faszyzm-uwagi-na-temat-tego-co-sie-dzieje (dostęp: 4.08.2025).
Etkind Aleksandr (2024), Rosja kontra nowoczesność, tłum. A. Wojtasik, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Ferenc Tomasz, Domański Marek (2019), Borderlands. Tensions on the External Borders of the European Union, Wydawnictwo Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi, Łódź.
Ferenc Tomasz, Jóźwiak Karol, Różycki Andrzej (2020), Zapisy pamięci. Historie Zofii Rydet, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Filipkowski Piotr (2010), Historia mówiona i wojna, Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Fiszer M. Józef (2023), Agresja Rosji na Ukrainę i perspektywy jej akcesji do struktur euroatlantyckich, „Rocznik Integracji Europejskiej”, nr 17, s. 127–142.
Fluser Vilém (2004), Ku filozofii fotografii, tłum. J. Maniecki, Akademia Sztuk Pięknych, Katowice.
Gadamer Hans-Georg (2022), Rozum, słowo dzieje. Szkice wybrane, tłum. M. Łukasiewicz, K. Michalski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Golka Marian (1995), Socjologia artysty, Wydawnictwo Ars Nova, Poznań.
Golka Marian (2008), Socjologia sztuki, Difin, Warszawa.
Harman Graham (2006), Książę sieci. Bruno Latour i metafizyka, tłum. Czemiel, M. Rychter, Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego, Warszawa.
Haseltine Eric (2022), What We Can All Learn From the War in Ukraine, „Psychology Today”, 22.05.2022, https://www.psychologytoday.com/intl/blog/long-fuse-big-bang/202205/what-we-can-all-learn-the-war-in-ukraine (dostęp: 21.03.2024).
Herasymuk Anastazja (2022), Sytuacja językowa w Ukrainie, Ukraiński Online, 27.04.2022, https://ukrainski.online/blog/sytuacja-jezykowa-w-ukrainie (dostęp: 12.01.2025).
Howard Michel (1990), Wojna w dziejach Europy, tłum. T. Rybowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Hruszecki Anton (2024), Грушецький Антон, Динамiка готовностi до територiальних поступок та ставлення до окремих пакетiв мирних домовленостей, Київський мiжнародний iнститут соцiологiї, 23.07.2024, https://kiis.com.ua/?lang=ukr&cat=reports&id=1421&page=1 (dostęp: 19.04.2025).
Hrycak Jarosław (2022), Zrozumieć Ukrainę. Historia mówiona, z Jarosławem Hrycakiem rozmawia Iza Chruślińska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Hrycak Jarosław (2023), Ukraina. Wyrwać się z przeszłości, tłum. K. Kotyńska, J. Majewska-Grabowska, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
Huntington P. Samuel (2007), Zderzenie cywilizacji, tłum. H. Jankowska, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
Ilnycka Luba (2022), Teatr na służbie, tłum. K. Kotyńska, „Dwutygodnik”, nr 4(332), 12.04.2022, https://www.dwutygodnik.com/artykul/10034-teatr-na-sluzbie.html (dostęp: 4.08.2025).
Ilucha Julia (2023), Charków. Osobiste kroniki wojny, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 259–264.
Iwanowa Natalia (2023), Sztuka jest ważna niezależnie od wojny, „Herito”, nr 49, https://herito.pl/artykul/sztuka-jest-wazna-niezaleznie-od-wojny (dostęp 25.08.2025).
Jakie są straty wojsk w Ukrainie? Poznaliśmy szacunkowe liczby, Onet, 18.08.2023, https://wiadomosci.onet.pl/swiat/jakie-sa-straty-wojsk-w-ukrainie-poznalismy-szacunkowe-liczby/v2w2ewj (dostęp: 5.08.2025).
Jarnicki Damian (2023), Ukraina czasu inwazji – wyzwania bezpieczeństwa i „codzienności”, „Studia Administracji i Bezpieczeństwa”, nr 15, s. 247–272, https://studia.administracji.i.bezpieczenstwa.ajp.edu.pl/article/543175/pl (dostęp: 4.08.2025).
Jedlecka Wioletta (2014), Pojęcie „dysocjacji”. Zagadnienia podstawowe, „Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna”, t. 3, nr 2, s. 97–110.
Julkowska Violetta (2014), Historia żywa, Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie, https://cbh.pan.pl/pl/historia-%C5%BCywa (dostęp: 28.02.2024).
Kakissis Joanna, Harbage Claire, Palamarenko Hanna (2023), She saved the diary of a Ukrainian writer killed by Russia. Then she was killed, too, NPR, 15.07.2023, https://www.npr.org/2023/07/15/1187498040/russia-ukraine-war-writers-killed (dostęp: 16.04.2024).
Kamińska Agnieszka M. (2023), Dziewięć lat od aneksji. Alim Alijew: Rosja zmienia strukturę etniczną ludności, zmilitaryzowała Krym, Polskie Radio, 18.03.2023, https://polskieradio24.pl/artykul/3136583,dziewiec-lat-od-aneksji-alim-alijew-rosja-zmienia-strukture-etniczna-ludnosci-zmilitaryzowala-krym (dostęp: 20.04.2025).
Kaniewski Dmytro (2024), Ołeksandr Syrski szefem armii Ukrainy. Kim jest i co zmieni?, Deutsche Welle, 10.02.2024, https://www.dw.com/pl/o%C5%82eksandr-syrski-szefem-armii-ukrainy-kim-jest-i-czego-si%C4%99-po-nim-spodziewa%C4%87/a-68222640 (dostęp: 1.08.2025).
Karolak-Michalska Magdalena (2016), O podziałach we współczesnej Ukrainie, „Cywilizacja i Polityka”, nr 14, s. 242–253.
Kazarin Pavlo (2023), Rok temu zgłosiłem się na ochotnika do ukraińskiej armii, „NATO Review”, 16.02.2023, https://www.nato.int/docu/review/pl/articles/2023/02/16/rok-temu-zglosilem-sie-na-ochotnika-do-ukrainskiej-armii/index.html (dostęp: 4.08.2025).
Kaźmierska Kaja (1999), Doświadczenia wojenne Polaków a kształtowanie tożsamości etnicznej. Analiza narracji kresowych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Kaźmierska Kaja (2016a), Konstruowanie narracji o doświadczeniu wojennej biografii. Na przykładzie analizy narracji kresowych, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 131–151.
Kaźmierska Kaja (2016b), Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 61–72.
Kersten Katarzyna (1987), Ludzie na drogach, „Res Publica”, nr 4, s. 54–64.
Kijowskie biennale 2023. Forum muzeów. Ukraińskie i polskie muzea w czasie rosyjskiej inwazji: doświadczenie, współpraca, solidarność, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 23.10.2023, https://artmuseum.pl/pl/wydarzenia/kijowskie-biennale-2023-forum-muzeow-ukrainskie-i-polskie (dostęp: 10.11.2023).
Kłoskowska Antonina (1972), Społeczne ramy kultury, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Kłoskowska Antonina (1989), Wojna i socjologia, „Kultura i Społeczeństwo”, t. XXXIII, nr 2, s. 3–17.
Kolk Bessel van der (2024), Stres ucieleśniony. Mózg, umysł i ciało w terapii traumy, tłum. M. Załoga, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
Komunikat prasowy UNHCR: Rok po rosyjskiej inwazji poczucie niepewności zmienia plany uchodźców z Ukrainy dotyczące powrotu do domu, UNHCR w Polsce, 24.02.2023, https://www.unhcr.org/pl/node/182 (dostęp: 16.05.2025).
Konecki Krzysztof (2021), Deathworld of the City of Łódź: Insider Experience, [w:] V. Bentz Malhotra, J. Marlatt (red.), Deathworlds to Lifeworlds. Collaboration with Strangers for Personal, Social and Ecological Transformation, De Gruyter, Berlin–Boston, s. 27–44.
Korporowicz Leszek (2024), Komunikowanie dziedzictwa kulturowego, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Koszowy Marta (2013), W poszukiwaniu rzeczywistości. Mediacyjna rola fotografii we współczesnej prozie polskiej, Universitas, Kraków.
Kowalewicz Kazimierz (2016), Narracje autobiograficzne – zagrożenie – zaradność, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 155–176.
Kozłowski Ihor (2023), Гiднiсть, а не жертва. Розмова з Iгорем Козловським, wywiad przeprowadzony przez Annę Gruver, PEN Ukraine, 9.10.2023, https://pen.org.ua/hidnist-a-ne-zhertva-rozmova-anny-hruver-z-ihorem-kozlovskym (dostęp: 21.04.2025).
Krywcow Maksym (2024), Talk-show Wojna, Wydawnictwo Pogranicze, Sejny.
Kryzys [hasło], Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/kryzys;4011371.html (dostęp: 24.01.2018).
Księża, dziennikarze, nauczyciele. Ukraina ujawniła „rosyjskie listy egzekucyjne”, TVP Info, 23.11.2024, https://www.tvp.info/83637391/ukraina-rosyjskie-listy-egzekucyjne-zabici-mieli-byc-ksieza-dziennikarze-nauczyciele-kyrylo-budanow-ujawnia (dostęp: 10.05.2025).
Kubiak Hieronim (2002), Wojna, [w:] K.W. Frieske et al. (red.), Encyklopedia socjologii, t. 4: S–Ż, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 243–249.
Levi Primo (2024), Czy to jest człowiek. Rozejm, Pogrążeni i ocaleni, tłum. Wiśniowska, K. Żaboklicki, S. Kasprzysiak, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Littell Jonathan, d’Agata Antoine (2025), Kłopotliwe miejsce, tłum. J. Giszczak, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Lysovenko Kateryna (2022), Dziennik, tłum. A. Szekalska, N. Lisowska, A. Sobczak-Kövesi, Galeria Arsenał w Białymstoku, Białystok.
Łabuszewska Anna (2025), Putin tworzy nowe rosyjskie elity, „Tygodnik Powszechny”, 9.01.2025, https://www.tygodnikpowszechny.pl/putin-tworzy-nowe-rosyjskie-elity-189439 (dostęp: 4.08.2025).
Łewkowa Anastasija (2023), Ma się wrażanie, że z ciała ulatuje życie, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 73–80.
Mapa tygodnia: uchodźcy z Ukrainy, Geograficzno-polityczny atlas Polski, https://atlas2022.uw.edu.pl/mapa-tygodnia-uchodzcy-z-ukrainy-od-poczatku-wojny-do-konca-marca/ (dostęp: 27.04.2023).
Marwick Arthur (1974), War and Social Change in the Twentieth Century: A Comparative Study of Britain, France, Germany, Russia and the United States, Macmillan Press, London.
Marzec Andrzej (2023), Estetyka hiperobiketów – reprezentacje globalnego ocieplenia i archiwum antropocenu, „Kwartalnik Filmowy”, nr 122, s. 6–20.
Matuchniak-Mystkowska Anna (2024), Studia z socjologii sztuki. Od estetyki socjologicznej do socjologii sztuki cross-genre, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Matusiak Agnieszka (2022), Nowa Historia. Skok kwantowy w teatrze ukraińskim, „Notatnik Teatralny”, nr 88–89, s. 100–114 (publikacja na prawach rękopisu, s. 1–19).
Matuszak Sławomir, Żochowski Piotr (2024), Węzeł gordyjski mobilizacji. Ukraina między potrzebami armii i biznesu, „Komentarze OSW”, nr 632, 20.11.2024, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2024-11-20/wezel-gordyjski-mobilizacji-ukraina-miedzy-potrzebami-armii-i (dostęp: 4.08.2025).
McLuhan Marshall (1964), Understanding Media: The Extensions of Man, Signet.
Michałowska Marianna (2004), Niepewność przedstawienia. Od kamery obskury do współczesnej fotografii, Rabid, Kraków.
Michałowska Marianna (2019), Nie-widoki. Fotograficzne narracje o bólu, [w:] P. Jakubowski, B. Pawłowska-Jądrzyk (red.), Fotoesej. (nie)widoki cudzego cierpienia, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Poznań, s. 79–96.
Miedwiediew Siergiej (2024), Wojna „made in Russia”, tłum. H. Pustuła-Lewicka, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Miller Krzysztof (2013), Wojna zawsze zaskakuje. Ma tysiące oblicz, twarzy, „Press”, 10.07.2013, https://www.press.pl/tresc/32040,wojna-zawsze-zaskakuje_-ma-tysiace-oblicz_-twarzy (dostęp: 27.08.2023).
Mitręga Adrian, Chabielski Paweł (2024), Kultura militarna Federacji Rosyjskiej we współczesnym środowisku bezpieczeństwa, [w:] M. Banasiak (red.), Wojna w Ukrainie i jej implementacje dla bezpieczeństwa międzynarodowego, Difin, Warszawa, s. 260–277.
Mitrow Ihor (2024), «Земля поетiв»: звучати, щоб тривати, „Український тиждень”, 18.11.2024, https://tyzhden.ua/zemlia-poetiv-zvuchaty-shchob-tryvaty/ (dostęp: 12.01.2025).
Morton Timothy (2013), Hyperobjects, University of Minnesota Press, Minneapolis, London.
Morton Timothy (2023), Mroczna ekologia. Ku logice przyszłego współistnienia, tłum. A. Barcz, Oficyna Związek Otwarty, Warszawa.
Museum Crisis Center, About Us, https://www.mccukraine.com/about (dostęp: 15.05.2025).
Museum for Change, About Us, https://www.mfcua.org/en/about (dostęp: 11.05.2025).
Neimanis Astrida (2024), Ciała wodne. Posthumanistyczna fenomenologia feministyczna, tłum. S. Królak, Pamoja Press, Warszawa.
Nikitorowicz Jerzy (1997), Tożsamość a akomodacja, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne”, t. 1, s. 168–175.
Nowak Tomasz (2024), Nuklearne groźby Rosji a bezpieczeństwo państw wschodniej flanki NATO, [w:] M. Banasiak (red.), Wojna w Ukrainie i jej implementacje dla bezpieczeństwa międzynarodowego, Difin, Warszawa, s. 236–257.
Nowotnik Norbert (2021), Historyk o ostatnich tygodniach II RP: ludzie mieli nadzieję, że do wojny nie dojdzie, Polska Agencja Prasowa, 29.08.2021, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C937220%2Chistoryk-o-ostatnich-tygodniach-ii-rp-ludzie-mieli-nadzieje-ze-do-wojny-nie (dostęp: 27.01.2023).
Number of civilian casualties in Ukraine during Russia’s invasion verified by OHCHR from February 24, 2022 to May 31, 2025, Statista, https://www.statista.com/statistics/1293492/ukraine-war-casualties/ (dostęp: 5.08.2025).
Olchowski Jakub (2024), Ukraina – sytuacja polityczna i nastroje społeczeństwa u progu trzeciego roku rosyjskiej inwazji, „Komentarz IEŚ”, nr 1026, 9.01.2024, https://ies.lublin.pl/komentarze/kies1026/ (dostęp: 4.08.2025).
Oleg Sentsov – 2018, Ukraine, The Sakharov Prize. European Parliament, https://www.europarl.europa.eu/sakharovprize/en/oleg-sentsov-2018-ukraine/products-details/20200331CAN54210 (dostęp: 4.08.2025).
Osavolyuk Andriy (2014), Sprawa Olega Sentsova, Fundacja Otwarty Dialog, 26.12.2014, https://odfoundation.eu/a/5639,sprawa-olega-sentsova/# (dostęp: 4.08.2025).
Pawlik Wojciech (2021), Cierpienie jako wyzwanie dla kultury, religii… i socjologii, [w:] P. Możdzyński (red.), Cierpienie w perspektywie socjologicznej, Nomos, Kraków, s. 291–314.
Pawłowa Ołena (2023), „Jak się masz” to znaczy „kocham cię”, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 169–184.
Pieniążek Paweł (2017), Wojna, która nas zmieniła, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Piotrowski Andrzej (2016a), głos w Dyskusji, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 17–20.
Piotrowski Andrzej (2016b), Zakorzenienie w historii (teorii) – zakorzenienie w milieu: analiza dwu odmian narracji, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 239–260..
Pollack Martin (2023), Topografia pamięci, tłum. K. Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Po miesiącu od wybuchu wojny ponad połowa dzieci na Ukrainie została przesiedlona, UNICEF, 25.03.2022, https://unicef.pl/co-robimy/aktualnosci/news/po-miesiacu-od-wybuchu-wojny-ponad-polowa-dzieci-na-ukrainie-zostala-przesiedlona (dostęp: 27.05.2023)
Potocka Maria Anna (2016), Nowa estetyka, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
Pyszczek Grzegorz (2020), Inspiracje myślą Floriana Znanieckiego w koncepcji communitas Victora Turnera, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne / Academic Journal of Sociology”, t. 26, nr 1–2, s. 57–67, https://doi.org/10.21697/ucs.2020.26.2.02
Rafiejenko W. (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa.
Raport „Podoba ci się, nie podoba, cierp, moja piękna – nieukarane zbrodnie. Przemoc seksualna rosyjskich wojsk okupacyjnych wobec ukraińskich kobiet”, Instytut Pileckiego, https://instytutpileckiego.pl/pl/instytut/aktualnosci/raport-podoba-ci-sie-nie-podoba-cierp-moja-piekna-nieukarane (dostęp: 20.04.2025).
Riemann Gerhard, Schütze Fritz (1991), ‘Trajectory’ as a Basic Theoretical Concept for Analyzing Suffering and Disorderly Social Processes, [w:] D.R. Maines (red.), Social Organization and Social Process. Essays in Honor of Anselm Strauss, Aldine de Gruyter, New York, s. 333–357.
Risberg Debra (1999), Imaginary Economies: An Interview with Allan Sekula, [w:] A. Sekula, Dismal Science: Photo Works 1972–1996, Normal, IL, s. 236–251.
Rodin Judith, Langer Ellen (1977), The Effects of Choice and Enhanced Personal Responsibility for the Aged: A Field Experiment in an Institutional Setting, „Journal of Personality and Social Psychology”, t. 34, nr 2, s. 191–198.
Rogoża Jadwiga, Żochowski Piotr (2022), Kijów kontra Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego, Ośrodek Studiów Wschodnich, 1.12.2022, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-12-01/kijow-kontra-kosciol-prawoslawny-patriarchatu-moskiewskiego (dostęp: 4.08.2025).
Rokuszewska-Pawełek Alicja (2002), Chaos i przymus. Trajektorie wojenne Polaków – analiza biograficzna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Rokuszewska-Pawełek Alicja (2016), Doświadczenia wojenne Polaków – analiza trajektorii wrześniowej, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 101–130.
Romancowa Bohdana (2023), Dziennik nadziei, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 59–72.
Romanowska Agnieszka (2009), Szekspir Czesława Miłosza, „Studia Litteraria. Universitatis Iagellonicae Cracoviensis”, nr 4, s. 111–128, https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/6cefe63e-a8d8-4077-ab73-2127a95012d4/content (dostęp: 4.08.2025).
Rosjanie od lutego zniszczyli 32 tys. obiekty cywilne na Ukrainie, „Rzeczpospolita”, 28.11.2022, https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art37500491-rosjanie-od-lutego-zniszczyli-32-tys-obiekty-cywilne-na-ukrainie (dostęp: 5.08.2025).
Rosjanie rugują obowiązkowy ukraiński ze szkół w obwodzie zaporoskim, „Rzeczpospolita”, 13.03.2023, https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art38118541-rosjanie-ruguja-obowiazkowy-ukrainski-ze-szkol-w-obwodzie-zaporoskim (dostęp: 12.01.2025).
Rosyjska armia przy granicy z Ukrainą. „New York Times” o liście osób do zabicia lub uwięzienia po inwazji, TVN24, 21.02.2022, https://tvn24.pl/swiat/ukraina-new-york-times-o-liscie-osob-do-zabicia-po-inwazji-rosji-st5607304 (dostęp: 10.05.2025).
Rosyjskie MSZ: Na Ukrainie odradza się faszyzm, 29.10.2014, https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/rosyjskie-msz-na-ukrainie-odradza-sie,134,0,1648262.html (dostęp: 20.04.2025).
Rosyjskie wojsko przy granicy z Ukrainą. Czy inwazja jest możliwa?, TVN24, 24.11.2021, https://tvn24.pl/swiat/ukraina-rosyjskie-wojsko-przy-granicy-czy-mozliwa-jest-inwazja-i-jak-moglaby-przebiegac-st5500434 (dostęp: 27.04.2023).
Sałata Oksana (2023), Language Situation in Ukraine in the Context of the Russian-Ukrainian War, „TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych”, nr 6(18), s. 1–10, https://czasopisma.kul.pl/index.php/teka/article/download/16922/14955/76754 (dostęp: 4.08.2025).
SaveCultureUA, Про нас, https://www.saveculture.org.ua/pro-nas (dostęp: 21.08.2023).
Schütz Alfred (2008), O wielości światów. Szkice z socjologii fenomenologicznej, tłum. B. Jabłońska, Nomos, Kraków.
Schütze Fritz (1989), Kollektive Verlaufskurve oder kollektiver Wandlungsprozeß. Dimensionen des Vergleichs von Kriegserfahrungen amerikanischer und deutscher Soldaten im Zweiten Weltkrieg, „BIOS: Zeitschrift für Biographieforschung und Oral History”, https://nbnresolving.org/urn:nbn:de:0168-ssoar-41201 (dostęp 23.08.2025).
Schütze Fritz (1996), Verlaufskurven des Erleidens als Forschungsgegenstand der interpretativen Soziologie, [w:] H.H. Krüger, W. Marotzki (red.), Erziehungs-wissenschaftliche Biographieforschung, Leske & Budrich, Opladen, s. 116–157.
Schütze Fritz (1997), Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, tłum. M. Czyżewski, „Studia Socjologiczne”, nr 1, s. 11–57.
Schütze Fritz (2016), Presja i wina: wojenne doświadczenia młodego żołnierza niemieckiego i ich biograficzne implikacje, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 449–502.
Sebald W.G. (2012), Wojna powietrzna i literatura, tłum. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa.
Sencow Ołeh (2024), wpis zamieszczony na otwartym profilu FB w dniu 16 sierpnia 2024, https://www.facebook.com/oleg.sentsov/posts/gNyzD6SU3QN8bxg5MrSppJqv1rrTz3rQinJY4ae9d8w92zzLSfl?__cft [0]=AZWasMF1Sk2ekAtvoJCCHHVw4eT0x_PdYPpBd993YGooPTuu4zwAD5FnPoigEwe9jHBL-VjqF0qx2EF8r8uwuOAQW-qX4QXFj3vHlQK2rnrdGeScrolyPkWPSljxXGQVymLYMe0sYCjp0awH3BQI8OSCzmTx5Lo7xs FinSsL0w253g&tn=%2CO%2CP-R (dostęp: 4.08.2025).
Siciński Andrzej (1975), Współczesne przemiany roli twórców: pisarze, [w:] idem, Dziś i jutro kultury polskiej, Książka i Wiedza, Warszawa.
Słynne Muzeum Literatury w Odessie ucierpiało w wyniku rosyjskiego ostrzału miasta, Kresy24.pl, 20.07.2023, https://kresy24.pl/slynne-muzeum-literatury-w-odessie-ucierpialo-w-wyniku-rosyjskiego-ostrzalu-miasta/ (dostęp: 12.05.2025).
Sływynski Ostap (2022), Słownik wojny, tłum. B. Zadura, Fundacja „Pogranicze”, Sejny.
Sołonicyna Wiktoria (2024), Вигорання загрожує українським активiстам: хто пiдтримує представникiв громадянського суспiльства?, EUNEIGHBOURS east, 28.06.2024, https://euneighbourseast.eu/uk/news/stories/vygorannya-zagrozhuye-ukrayinskym-aktyvistam-hto-pidtrymuye-predstavnykiv-gromadyanskogo-suspilstva/ (dostęp: 19.09.2024).
Sontag Susan (1979), Przeciw interpretacji, tłum. M. Olejniczak, „Literatura na Świecie”, nr 9, s. 292–305.
Sontag Susan (1986), O fotografii, tłum. S. Magala, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Sontag Susan (2010), Widok cudzego cierpienia, tłum. S. Magala, Wydawnictwo Karakter, Kraków.
Sowa-Behtane Ewa (2016), Konflikty kulturowe i sposoby ich rozwiązywania, [w:] M. Ickiewicz-Sawicka, J. Olędzka (red.), Kultura
a migracje – stan, wyzwania, perspektywy, Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej, Czeremcha, s. 21–30, https://www.researchgate.net/publication/368287927_Konflikty_kulturowe_i_sposoby_ich_rozwiazywania (dostęp: 7.08.2025).
Stepanenko Viktor (2022), Ukrainian Society Under War: an Insider’s sociological Notes, „Przegląd Socjologiczny”, t. 71(3), s. 11–26.
Suspilne, 57% українцiв перейшли, або стали частiше спiлкуватись українською з 24 лютого – опитування Суспiльного, Суспiльне мовлення, 20.10.2022, https://suspilne.media/299240-57-ukrainciv-perejsli-abo-stali-castise-spilkuvatis-ukrainskou-z-24-lutogo-opituvanna-suspilnogo/ (dostęp: 4.03.2024).
Szczegielniak Michał (2024), Alarm WHO ws. Ukrainy: brakuje protez i usług rehabilitacyjnych, Co w zdrowiu, 25.02.2025, https://cowzdrowiu.pl/aktualnosci/post/who-alarmuje-o-kryzysie-zdrowia-psychicznego-w-ukrainie (dostęp: 19.04.2025).
Szczepański Jan (1989), Wspomnienia z września 1939 roku, „Kultura i Społeczeństwo”, t. XXXIII, nr 2, s. 155–161.
Szczygłowski Nikodem (2022), Wojna w Ukrainie uświadamia, jak kruchy jest nasz świat. Wywiad z merem Lwowa, https://www.lrt.lt/pl/wiadomosci/1261/1735042/wojna-w-ukrainie-uswiadamia-jak-kruchy-jest-nasz-swiat-wywiad-z-merem-lwowa (dostęp 23.08.2025)
Szerszeń Tomasz (2024), Być gościem w katastrofie, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Ścigaj Paweł (2022), Dehumanizacja i depolityzacja, „Politeja”, nr 2(77), s. 87–118, https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/e0b27db7b711-4444-8e46-23662a9abf70/content (dostęp: 4.08.2025).
Śleszyński Wojciech (2022), Wojna w Ukrainie a idea ruskiego miru, Muzeum Pamięci Sybiru, Białystok.
Tarkowska Elżbieta (2016), Kultura i niepewność, „Kultura i Społeczeństwo”, t. LX, nr 4, s. 43–53.
Tazbir Janusz (1997), Rosjanie i Polacy – słowiańskie krzywe zwierciadło, „Dzieje Najnowsze”, t. 29, s. 3–6, https://bazhum.muzhp.pl/media/texts/dzieje-najnowsze-kwartalnik-poswiecony-historii-xx-wieku/1997-tom-29-numer-1/dzieje_najnowsze_kwartalnik_poswiecony_historii_xx_wieku_-r1997-t29-n1-s3-6.pdf (dostęp: 22.04.2025).
Turner Victor (2005), Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, tłum. W. Usakiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Turner Victor (2010), Proces rytualny. Struktura i antystruktura, tłum. E. Dżurak, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Ukraina: Śmiercionośny atak na teatr w Mariupolu to ewidentna zbrodnia wojenna – śledztwo Amnesty International, 30.06.2022, https://amnesty.org.pl/ukraina-smiercionosny-atak-na-teatr-w-mariupolu-zbrodnia-wojenna-sledztwo/ (dostęp: 5.08.2025).
Ukraine War: Ukrainian Soldier Death Toll; Zaporizhzhia Hope; and Biden ‘Open to Putin Talks’, Euronews, 2.12.2022, https://www.euronews.com/2022/12/02/up-to-13000-ukrainian-soldiers-lost-in-war-says-official (dostęp: 5.08.2025).
Viktoria Honcharuk, callsign “Tori”…, In Ukraine, Facebook, 3.02.2025, https://www.facebook.com/inukraine.official/videos/1307168177159079 (dostęp: 11.02.2025).
Wabik Artur (2024), Worki z piaskiem, klatki z OSB i podróże zagraniczne. Ochrona zabytków w Ukrainie, „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”, nr 2(85), s. 60–65.
Wakułenko Wołodymyr (2023), Nie przeraża mnie własna śmierć, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 17–24.
Waniek Katarzyna (2016), Paradoxes of Liaison Work in Individual Experiences and Their Socio-Biographical Implications, „Przegląd Socjologiczny”, t. 65, nr 4, s. 33–58.
Waniek Katarzyna (2020), Ucieczka jako przyczyna mobilności Europejczyków. Socjolingwistycznie ugruntowana analiza procesów społecznych w relacjach autobiograficznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Wasiuta Olga (2022), Raszyzm, [w:] O. Wasiuta, S. Wasiuta (red.), Encyklopedia bezpieczeństwa, t. 5, Wydawnictwo Libron, Kraków, s. 647–655.
Wilk Andrzej, Żochowski Piotr (2023), Atak rakietowy na Lwów. 498. dzień wojny, Ośrodek Studiów Wschodnich, 7.07.2023, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2023-07-07/atak-rakietowy-na-lwow-498-dzien-wojny (dostęp: 16.03.2024).
Wyległa Anna (2014), Wyzwolenie czy „wyzwolenie”: biograficzne i społeczne wymiary pamięci przemarszu przez Polskę Armii Czerwonej przypadek Wielkopolski, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3, s. 87–101.
Zabłocka-Żytka Lidia, Lavdas Michalis (2023), Stres wojny. Zalecenia dotyczące ochrony zdrowia psychicznego i dobrostanu zarówno uchodźców ukraińskich, jak i Polaków zaangażowanych w ich wsparcie, „Psychiatria Polska”, t. 57(4), s. 729–746, https://www.psychiatriapolska.pl/pdf-156157-95035?filename=95035.pdf (dostęp: 10.08.2025).
Zabużko Oksana (2023), Najdłuższa podróż, tłum. K. Kotyńska, Wydawnictwo Agora, Warszawa.
Zalecenia dla muzeów w zakresie przygotowania do sytuacji kryzysowej i wojny. Dokument opracowany przez Narodowy Instytut Muzeów, Narodowy Instytut Muzeów, Warszawa 2024, https://nim.gov.pl/files/articles/428/Zalecenia%20dla%20muze%C3%B3w%20w%20zakresie%20przygotowania%20do%20sytuacji%20kryzysowej%20 i%20wojny.pdf (dostęp: 11.05.2025).
Zhanna Kadyrova. Palianytsia, König Berlin, 29 April – 22 May 2022, König Galerie, https://www.koeniggalerie.com/blogs/exhibitions/zhanna-kadyrova-palianytsia (dostęp: 17.04.2024).
Zieliński Maciej (2022), Konflikt Rosja – Ukraina. Trzy scenariusze rosyjskiej inwazji, TVN24, 26.01.2022, https://tvn24.pl/swiat/ukraina-rosja-gromadzi-wojsko-przy-granicy-trzy-scenariusze-rosyjskiej-inwazji-5573563 (dostęp: 20.02.2023).
Ziętarski Mateusz (2024), Narzędzie demograficznej dominacji stosowanej przez Federację Rosyjską na przykładzie wojny w Ukrainie, [w:] M. Banasiak (red.), Wojna w Ukrainie i jej implementacje dla bezpieczeństwa międzynarodowego, Difin, Warszawa, s. 311–323.
Zimnica-Kuzioła Emilia (2003), Światła na widownię. Socjologiczne studium publiczności teatralnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zimnica-Kuzioła Emilia (2018), Społeczny świat teatru. Areny polskich teatrów dramatyczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Znaniecki Florian (1937), Rola społeczna artysty, „Wiedza i Życie”, nr 8–9, s. 503–517.
Znaniecki Florian (1990), Współczesne narody, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Znaniecki Florian (2011), Relacje społeczne i role społeczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zniszczone dobra kultury na Ukrainie, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 22.04.2022, https://www.gov.pl/web/kultura/zniszczone-dobra-kultury-na-ukrainie (dostęp: 5.08.2025).
Żadan Serhij (2022), Kultura rosyjska jest częścią szowinistycznej maszyny imperialnej Rosji (wywiad), Instytut Książki, 18.10.2022, https://instytutksiazki.pl/aktualnosci,2,serhij-zadan-kultura-rosyjska-jest-czescia-szowinistycznej-maszyny-imperialnej-rosji,8283.html (dostęp: 2.08.2025).
Żadan Serhij (2023), Nad miastem powiewają nasze flagi, [w:] W. Rafiejenko (red.), Wojna 2022, Centrum Mieroszewskiego, Warszawa, s. 25–52.
Żadan Serhij (2024), Serhij Żadan: Teraz jestem na swoim miejscu – w armii, „Tygodnik Powszechny”, nr 36, https://www.tygodnikpowszechny.pl/serhij-zadan-teraz-jestem-na-swoim-miejscu-w-armii-188141 (dostęp: 2.08.2025).
Żochowski Piotr (2022), Terror, pacyfikacja, okupacja. Działania Rosji na zajętych terytoriach Ukrainy, „Komentarze OSW”, nr 439, 15.04.2022, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2022-04-15/terror-pacyfikacja-okupacja-dzialania-rosji-na-zajetych (dostęp: 4.08.2025).
| Mapa strony | Księgarnia | Social Media |
42 635 55 77 42 235 01 62 ksiegarnia@uni.lodz.pl Biuro: 42 235 01 65 42 635 55 80 agnieszka.janicka@uni.lodz.pl Polityka prywatności i cookies © 2024 Uniwersytet Łódzki |
|

