Komunikacja naukowa w Polsce. Szczepionki, medycyna alternatywna, zmiany klimatyczne, GMO pod lupą

Achremowicz B., Wawrzyniak A., Żywność zmodyfikowana genetycznie – szanse i zagrożenia, „Nauka” 2016, nr 2, s. 171–179.

Attention Marketing, Skąd Polacy czerpią informacje o wydarzeniach w kraju i na świecie? – raport z badań, 9.07.2017, http://attentionmarketing.pl/news/skad-polacy-czerpia-informacje-o-wydarzeniach-w-kraju-i-na-swiecie-raport-z-badan (dostęp: 5.02.2021).

Badora B., Polacy o bezpieczeństwie żywności i GMO. Komunikat z badań CBOS BS/2/203, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2013.

Baker M., 1,500 scientists lift the lid on reproducibility, „Nature News” 2016, vol. 533(7604), s. 452–454, https://www.nature.com/news/1–500-scientists-lift-the-lid-on-reproducibility-1.19970 (dostęp: 30.10.2020).

Besley J. C., Five thoughts about improving science communication as an organizational activity, „Journal of Communication Management” 2020, vol. 24(3), s. 155–161, https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/JCOM-03-2020-0022/full/html (dostęp: 25.11.2020).

Boguszewski R., Komunikat z badań. Zdrowie i prozdrowotne zachowania Polaków, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2016.

Brodziak A., Kukowka G., Lejman K., Sobczuk P., Stan prawny i rozwiązania legislacyjne dotyczące medycyny alternatywnej i komplementarnej, Fundacja Polska Liga Walki z Rakiem, Warszawa 2018, https://issuu.com/pawesobczuk/docs/onkogrant (dostęp: 5.02.2021).

Brossard D., New media landscapes and the science information consumer, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America” 2013, vol. 110(3), s. 14096–14101, https://www.pnas.org/content/110/Supplement3/14096 (dostęp: 25.11.2020).

Buchowicz J., GMO, głód i biznes, „Nauka” 2010, nr 2, s. 77–82.

Byrka K., Wójcik A., Jak promować politykę prośrodowiskową i energetykę odnawialną w Polsce (raport o docieraniu z przekazem do grupy docelowej LIFE_WZROST_PL), 2016, https://energiaodnowa.pl/wp-content/uploads/2017/01/2-Raport-o-docieraniu-z-przekazem-do-grupy-docelowej.pdf (dostęp: 25.11.2020).

Casino G., Pseudoscience and bad science in biomedicine: Analysis of evidence, health risks, and media dissemination, „Mètode Science Studies Journal-Annual Review” 2017, no. 8, s. 157–163.

CBOS, Horoskopy, wróżby, talizmany – czyli magia wokół nas. Raport z badań, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2011.

Centrum Nauki Kopernik, Polacy wobec GMO. Wiedza i obawy. Raport z badania ilościowo--jakościowego, 2012, https://www.kopernik.org.pl/sites/default/files/2020-10/Raport_Badanie_opinii_o_GMO_2014_Centrum_Nauki_Kopernik.pdf (dostęp: 8.01.2021).

Ceron A., Curini L., Iacus S.M., Porro G., Every tweet counts? How sentiment analysis of social media can improve our knowledge of citizens’ political preferences with an application to Italy and Franc, „New Media & Society” 2014, vol. 16(2), s. 340–358, https://doi.org/10.1177/1461444813480466

Chojnacka-Ożga L., Lorenc H. (red.), Współczesne problemy klimatu Polski, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Nadawczy, Warszawa 2019.

Davies S. R., An Empirical and Conceptual Note on Science Communication’s Role in Society, „Science Communication”, November 2020, vol. 43(1), s. 116–133, https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1075547020971642 (dostęp: 25.11.2020).

Deer B., Jak doktor Wakefield oszukał świat?, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2020.

De Filippo D., Bautista-Puig N., Mauleón E., Sanz-Casado E., A Bridge between Society and Universities: A Documentary Analysis of Science Shops, „Publications” 2018, vol. 6(3), 36, https://doi.org/10.3390/publications6030036

Dudo A., Besley J. C., Yuan S., Science Communication Training in North America: Preparing Whom to Do What with What Effect?, „Science Communication”, September 2020, https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1075547020960138 (dostęp: 25.11.2020).

Edelman, 2020 Edelman Trust Barometer Spring Update: Trust and the Coronavirus, 2020, www.edelman.com/research/trust-2020-spring-update (dostęp: 25.11.2020).

Etyczne aspekty upowszechniania poglądów nienaukowych. Stanowisko Komitetu Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk, „Nauka” 2020, nr 1, s. 7–27.

Fernández-Luque L., Bau T., Health and social media: perfect storm of information, „Healthcare Informatics Research” 2015, vol. 21(2), s. 67–73.

Ferrara E., Varol O., Davis C., Menczer F., Flammini A., The rise of social bots, „Communications of the ACM” 2016, vol. 59(7), s. 96–104, https://cacm.acm.org/magazines/2016/7/204021-the-rise-of-social-bots/fulltext (dostęp: 11.11.2020).

Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Biznes wobec pandemii koronawirusa. Jak działania firm oceniają pracownicy? Nowe badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu, 9.04.2020, http://odpowiedzialnybiznes.pl/aktualności/biznes-wobec-pandemii-koronawirusa-jak-dzialania-firm-oceniaja-pracownicy/ (dostęp: 5.02.2021).

Fundacja digitalpoland, Technologia w służbie społeczeństwu. Czy Polacy zostaną społeczeństwem 5.0, digitalpoland, Warszawa, październik 2020.

Gazeta Wrocławska Plus, Niekonwencjonalne sposoby leczenia czy zabijania pacjentów?, https://plus.gazetawroclawska.pl/niekonwencjonalne-sposoby-leczenia-czy-zabijania-pacjentow/ar/11558631 (dostęp: 5.02.2021).

GMObiektywnie, blog Wojciecha Zalewskiego, 2020, https://gmo.blog.polityka.pl/ (dostęp: 8.01.2021).

Gwiazda M., Kolbowska A., Polacy o zmianach klimatu, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2009.

Gwiazda M., Ruszkowski P. (red.), Polacy o źródłach energii, polityce energetycznej i stanie środowiska, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2016.

Halpern M. K., O’Rourke M., Power in science communication collaborations, „Journal of Science Communication” 2020, vol. 19(04), https://doi.org/10.22323/2.19040302

IPCC, Climate Change 2014: Synthesis Report, Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Intergovernmental Panel of Climate Change, Geneva 2014.

IPCC, Climate Change and Land, An IPCC Special Report on climate change, desertification, land degradation, sustainable land management, food security, and greenhouse gas fluxes in terrestrial ecosystem, Intergovernmental Panel of Climate Change, Geneva 2020.

IPCC, Zmiana Klimatu 2013. Fizyczne podstawy naukowe. Podsumowanie dla decydentów, Przyczynek I Grupy Roboczej do Piątego Raportu Oceny Zmiany Klimatu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmiany Klimatu, WMO, UNEP, tłumaczenie na jęz. polski pod red. A. Bielewicza, Warszawa 2013.

IPSOS, Global Trends 2020. Understanding Complexity, 2020, https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/publication/documents/2020-02/ipsos-global-trends-2020-understanding-complexity.pdf (dostęp: 5.02.2021).

Isakhanli H., Science Communication and Science-People Relationships, „Khazar Journal of Humanities and Social Sciences” 2019, vol. 22, no. 4, s. 58–67.

Jurgilewicz O., Pigoń I., Kilka uwag na temat „Genetycznie Modyfikowanych Organizmów (GMO)”, „Studia Prawnicze i Administracyjne” 2017, nr 19(1), s. 3–6.

Kata A., Anti-vaccine activists, Web 2.0, and the postmodern paradigm – An overview of tactics and tropes used online by the anti-vaccination movement, „Vaccine” 2012, vol. 30(25), s. 3778–3789.

Kobuszyńska M., Szczepienia zalecane pacjentom w podeszłym wieku oraz przewlekle chorym. Prace poglądowe, „Puls Uczelni” 2014, nr 8(1), s. 30–33.

Komisja Europejska, Biała księga. Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy działania, Bruksela, 1.04.2009, COM(2009) 147 final.

Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski Pakt na rzecz Klimatu, Bruksela, 9.12.2020, COM(2020) 788 final. Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski Zielony Ład, Bruksela, 11.12.2019, COM(2019) 640 final. Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Strategia UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, Bruksela, 16.04.2013, COM(2013) 216 final. Komisja Europejska, Porozumienie paryskie, https://ec.europa.eu/clima/policies/international/negotiations/paris_pl (dostęp: 5.02.2021).

Kondratowicz J., Burczyk E., Dąbrowska P., Żywność genetycznie modyfikowana – szanse i zagrożenia dla konsumentów (część 1), „Chłodnictwo: Organ Naczelnej Organizacji Technicznej” 2009, R. 44, nr 9, s. 52–57.

Kosicki J., Kosicka-Gębska M., Oczekiwania i obawy związane z wprowadzeniem do obrotu produktów i żywności pochodzących z modyfikacji genetycznych, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego” 2009, nr 9(24), s. 65–76.

Kosicki J., Kosicka-Gębska M., Rośliny GMO i żywność genetycznie zmodyfikowana – nowość wzbudzająca ciekawość, nadzieje i obawy, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A: Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne” 2012, nr 1, s. 135–149.

Kowalska A., Kowalski J., Znakowanie żywności wolnej od GMO w polskim systemie prawa żywnościowego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2020, R. LXXXII, z. 2, s. 213–228.

Kudełka W., Strzelecki K., Ocena wiedzy i postaw rolników na temat upraw genetycznie zmodyfikowanych organizmów, „Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich” 2018, t. 105, z. 2, s. 140–158.

Lamberts R., Science communication: frequently public, occasionally intellectual, „Journal of Science Communication” 2017, vol. 16(1), https://jcom.sissa.it/sites/default/files/documents/JCOM_1601_2017_C01.pdf (dostęp: 10.01.2021).

Lee N. M., VanDyke M. S., Set It and Forget It: The One-Way Use of Social Media by Government Agencies, „Communicating Science” 2015, vol. 37(4), s. 533–541.

Lee N. M., VanDyke M. S., Cummins G., A Missed Opportunity? NOAA’s Use of Social Media to Communicate Climate Science, „Environmental Communication A Journal of Nature and Culture” 2017, vol. 12(2), s. 274–283.

Malepszy Ł., GMO i rolnictwo – nauka w zabawie w ciuciubabkę, „Nauka” 2012, nr 2, s. 85–92.

Małyska A., Twardowski T., Korelacje edukacji z opinią społeczną na przykładzie GMO, „Nauka” 2009a, nr 2, s. 135–142.

Małyska A., Twardowski T., Sposoby kształtowania świadomości społecznej w Internecie na przykładzie GMO, „Nauka” 2009b, nr 1, s. 135–147.

Małyska A., Twardowski T., Wpływ przekazów medialnych i dyskursu publicznego na kształt krajowego prawodawstwa regulującego kwestię GMO, „Nauka” 2012, nr 4, s. 143–153.

Matkowska-Kocjan A., Najczęstsze problemy w realizacji szczepień ochronnych, „Forum Zakażeń” 2018, nr 9(5), s. 299–302.

McMichael A. J., Haines A., Slooff R., Kovats S. (red.), Climate change and human health, World Health Organization, Geneva 1996.

Mejlgaard N., Bloch C., Degn L., Nielsen M. W., Ravn T., Locating science in society across Europe: Clusters and consequences, „Science and Public Policy” 2012, vol. 39(6), s. 741–750, https://doi.org/10.1093/scipol/scs092

Michalak J., Prawne i pozaprawne uwarunkowania jakości świadczeń zdrowotnych w Polsce, „Studia i Materiały” 2011, nr 38, s. 160–174.

Moreno-Castro C., Lopera-Pareja E. H., Comparative study of the frequency of use of natural therapies among the Spanish population and their public image on digital media, 14th International Conference on Public Communication of Science and Technology (PCST), Istanbul 2016, https://pcst.co/archive/paper/2623 (dostęp: 30.10.2019).

Murphy C., Martinez Sainz G., Aksela M., Bergman G., Jones M., Lena P., Wilgenbus D., A snapshot of Climate Change Education Initiatives in Europe: Initial findings and implications for future Climate Change Education, ALLEA, Berlin 2020, https://doi.org/10.26356/climateeducation

Naczelna Izba Lekarska, Kodeks etyki lekarskiej, https://nil.org.pl/dokumenty/kodeks-etyki-lekarskiej (dostęp: 5.02.2021).

Naczelna Izba Lekarska, Komplementarne i alternatywne metody leczenia – stanowisko CPME, https://nil.org.pl/aktualnosci/1210-komplementarne-i-alternatywne-metody-leczenia-stanowisko-cpme (dostęp: 5.02.2021).

National Intelligence Council, Global Trends, Paradox of Progress, January 2017, https://www.dni.gov/files/images/globalTrends/documents/GT-Full-Report.pdf (dostęp: 5.02.2021).

National Science Board, Science & Engineering Indicators, 2016, https://www.nsf.gov/nsb/publications/2016/nsb20161.pdf (dostęp: 30.10.2019).

OFCOM, Media Nations 2020 Interactive report, 2020, www.ofcom.org.uk (dostęp: 10.01.2021).

Pacini G., Bagnoli F., Science Cafés in the internet era, [w:] I. Kompatsiaris, J. Cave, A. Satsiou, G. Carle, A. Passani, E. Kontopoulos, S. Diplaris, D. McMillan (red.), Internet Science. 4th International Conference, INSCI 2017, Thessaloniki, Greece, November 22–24, 2017, Proceedings, Springer, Cham 2017, s. 79–89.

Perczak J., Szaman w kiosku, czyli polska prasa poświęcona medycynie niekonwencjonalnej, „Zeszyty Prasoznawcze” 2016, nr 228(4), s. 727–750.

Piątkowski W., Lecznictwo niemedyczne w Polsce. Tradycja i współczesność, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.

Piątkowski W., Obraz choroby w listach do TVP. Próba rekonstrukcji myślenia potocznego, „Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2018, nr 16(1), s. 20–25.

Popkiewicz M., Dlaczego klimat się zmienia, czyli o wymuszeniach i sprzężeniach, 26.10.2020, https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/dlaczego-klimat-sie-zmienia-czyli-o-wymuszeniach-i-sprzezeniach-440 (dostęp: 5.02.2021).

Popkiewicz M., KardaśA., Malinowski S., Nauka o klimacie, Wydawnictwo Sonia Draga and GAB Media, Kraków 2019.

Postrzeganie szczepień skojarzonych przez matki niemowląt oraz kobiety w ciąży, raport z badań, Millward Brown na zlecenie GSK, Warszawa, czerwiec 2016.

RynekAptek.pl, Uzdrowicielem nad Wisłą może być każdy. Wystarczy zarejestrować firmę, 2018, https://www-1emis-1com-100418agz08d1.han3.lib.uni.lodz.pl/php/search/doc?dcid=605197259&ebsco=1? (dostęp: 6.02.2021).

Rzeczpospolita, Sondaż: Głównym źródłem wiedzy dla Polaków jest telewizja, 23.04.2019, https://www.rp.pl/Media/190429917-Sondaz-Glownym-zrodlem-wiedzy-dla-Polakow-jest-telewizja.html (dostęp: 6.02.2021).

Rzymski P., Królczyk A., Attitudes toward genetically modified organisms in Poland: to GMO or not to GMO?, „Food Security” 2016, no. 8, s. 689–697.

Schmidt C. W., Trending now: using social media to predict and track disease outbreaks, „Environmental Health Perspectives” 2012, vol. 120(1), s. 30–33.

Shah P., Michal A., Ibrahim A., Rhodes R., Rodriguez F., What makes everyday scientific reasoning so challenging?, [w:] B. H. Ross (red.), The psychology of learning and motivation: Vol. 66. The psychology of learning and motivation, Elsevier Academic Press, Urbana-Champaign 2017, s. 251–299.

Singh S., Ernst E., Lekarze czy znachorzy? Medycyna alternatywna pod lupą, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2008.

Spodobalska R., Wyrzykowska M., Świadomość marki GMO w świetle badań ankietowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach”, seria „Rolnictwo” 2015, nr 3(3–4), s. 45–57.

Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 r., Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Szczecinie, Warszawa, Szczecin 2020, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne (dostęp: 5.02.2021).

Stefaniak Ł., Teoretyczne perspektywy socjologii w analizie zjawiska lecznictwa niemedycznego, „Konteksty Społeczne” 2014, nr 4(2), s. 21–34.

Stop dla GMO w Polsce, 200 X Tak, 2012, https://www.icppc.pl/antygmo/2012/11/200-x-tak-dla-polski-wolnej-od-gmo/ (dostęp: 8.01.2021).

Szczurowska T., Polacy o biotechnologii i inżynierii genetycznej. Cykliczny sondaż wielotematyczny Omnimas przeprowadzony w dniach 7–11 stycznia 2005 r., TNS OBOP, Warszawa 2005.

Szkolenie dla facylitatorów, materiał powielony, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2019.

Szlichcińska J., Odbiór społeczny innowacyjnych terapii i biofarmaceutyków w Polsce i w Europie, „Biotechnologia” 2007, nr 2(77), s. 128–136.

Twardowski T., A jednak GMO!, „Nauka” 2011, nr 1, s. 99–103.

Twardowski T., Czy powinniśmy uprawiać rośliny GM w UE? Niech kraje Unii same o tym zdecydują, „Nauka” 2018, nr 1, s. 157–160.

Twardowski T., Dlaczego Polacy boją się GMO?, „Nauka” 2012, nr 4, s. 137–142.

Twardowski T., Opinia publiczna a GMO, „Biotechnologia” 2007, nr 3(78), s. 45–65.

UNESCO, Climate Change and World Heritage. Report on predicting and managing the impacts of climate change on World Heritage and Strategy to assist States Parties to implement appropriate management responses, World Heritage Centre UNESCO, Paris 2007.

United Nations, Adoption of the Paris Agreement, FCCC/CP/2015/L.9/Rev.1, 12.12.2015.

United Nations, Report of the Conference of the Parties on its twenty-fourth session, held in Katowice from 2 to 15 December 2018, FCCC/CP/2018/10/Add.1, 2018.

United Nations, United Nations Framework Convention on Climate Change, FCCC/INFORMAL/84, GE.05–62220 (E), 200705, 1992, https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf (dostęp: 5.02.2021).

Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2018, poz. 617).

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 2018, poz. 1600).

Van Brussel S., Huyse H., Citizen science on speed? Realising the triple objective of scientific rigour, policy influence and deep citizen engagement in a large-scale citizen science project on ambient air quality in Antwerp, „Journal of Environmental Planning and Management” 2019, vol. 62(3), s. 534–551, https://doi.org/10.1080/09640568.2018.1428183

VanDyke M. S., Lee N. M., Science public relations: The paralel, interwoven, and contrasting trajectories of public relations and science communication theory and practice, „Public Relations Review” 2020, vol. 46(4), 101953.

Verbeek A., Bezpieczeństwo planetarne: skutki zmian klimatu dla bezpieczeństwa, „NATO Review”, 10.12.2019, https://www.nato.int/docu/review/pl/articles/2019/12/10/bezpieczenstwo-planetarne-skutki-zmian-klimatu-dla-bezpieczenstwa/index.html (dostęp: 5.02.2021).

Warwas I., Dzimińska M., Krzewińska A., The Frequency of Using Websites and Social Media by Various Age Groups to Form Opinions about Scientific Topics: Findings from the European Context, Proceedings of the 54th Hawaii International Conference on System Sciences, 2021.

Watts N., Amann M., Arnell N., Ayeb-Karlsson S., Beagley J., Belesova K. i in., The 2020 report of The Lancet Countdown on health and climate change: responding to converging crises, „The Lancet” 2021, no. 397(10269), s. 129–170.

Weingart P., Guenther L., Science communication and the issue of trust, „Journal of Science Communication” 2016, vol. 15(5), C01.

Węgleński P., Dużo pożytku z diabła zwanego GMO, „Magazyn Gazety Wyborczej”, 2 marca 2012, https://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,11275488,Duzo_pozytku_z_diabla_zwanego_GMO.html (dostęp: 8.01.2021).

Węgleński P., Genetyka dwudziestego pierwszego wieku, „Nauka” 2020, nr 1, s. 125–131.

Wilczyńska A., Wittbrodt M., Wiedza młodzieży akademickiej o żywności genetycznie modyfikowanej i jej postawy wobec tego zagadnienia, „Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni” 2012, nr 73, s. 16–22.

Wolfe R., Sharp L., Anti-vaccinationists past and present, „BMJ” 2002, vol. 325(7361), s. 430–432, https://www.researchgate.net/publication/11195557_Anti-vaccinationists_past_and_present (dostęp: 8.01.2021).

Wójcik A., Byrka K., Polacy o zmianie klimatu i polityce energetycznej, projekt Energia odNowa, WWF, 2016, https://energiaodnowa.pl/wp-content/uploads/2016/10/I-fala-badania-Raport-od-Adriana-i-Katarzyny.pdf (dostęp: 8.01.2021).

Wójcik A., Byrka K., Raport z badań opinii społecznej dotyczącej energetyki w Polsce, projekt Energia odnowa, WWF, 2018, https://energiaodnowa.wwf.pl/wp-content/uploads/2019/04/RAPORT-Z-BADAN-SONDAZOWYCH-OPINII-SPOLECZNEJ-DOTYCZACEJ-ENERGETYKI-W-POLSCE-luty-2018.pdf (dostęp: 8.01.2021).

Wykowski J., Coraz więcej chorych w objęciach paramedycyny. Czas na poważną dyskusję?, 2018, https://www.rynekzdrowia.pl/Po-godzinach/Coraz-wiecej-chorych-w-objeciach-paramedycyny-Czas-na-powazna-dyskusje,181496,10.html (dostęp: 6.02.2021).

Wysocka M., Alternatywne metody leczenia mogą zniweczyć twoją szansę na wyzdrowienie, 2020, https://zdrowie.pap.pl/byc-zdrowym/aleternatywne-metody-leczenia-moga-zniweczyc-twoja-szasne-na-wyzdrowienie (dostęp: 5.02.2021).

Yuan S., Ma W., Besley J. C., Should Scientists Talk About GMOs Nicely? Exploring the Effects of Communication Styles, Source Expertise, and Preexisting Attitude, „Science Communication”, 2019, vol. 41(3), s. 267–290.

Zalewski W., Pęknięcie w obozie przeciwników GMO, 2012, https://gmo.blog.polityka.pl/2012/11/27/pekniecie-w-obozie-przeciwnikow-gmo/ (dostęp: 8.01.2021).

Zimny T., Twardowski T., Szczególna sytuacja pasz GM w Polsce w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, „Nauka” 2019, nr 1, s. 159–171.