Zdolność sądowa i legitymacja skargowa w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Autorzy

Anna Górska
Naczelny Sąd Administracyjny
https://orcid.org/0000-0003-1169-1129

Słowa kluczowe:

zdolność sądowa, legitymacja skargowa, status procesowy jednostek samorządu terytorialnego i ich organów, nadużycie prawa do wniesienia skargi

Streszczenie

Zdolność sądowa i legitymacja skargowa w postępowaniu sądowoadministracyjnym stanowi kompleksowe opracowanie o charakterze monograficznym zagadnień związanych z wykładnią i stosowaniem przepisów prawa wyznaczających kształt tych konstrukcji prawnych. Publikacja powstała na bazie rozprawy doktorskiej obronionej przez Autorkę na Uniwersytecie Jagiellońskim i posiada istotne walory naukowe. Jej zakres tematyczny jest bardzo interesujący, budzący liczne kontrowersje zarówno w doktrynie, jak i w judykaturze oraz aktualny. Oprócz przedstawienia stanu dyskursu prawnego oraz orzecznictwa, Autorka formułuje propozycje szczegółowych rozwiązań normatywnych. W związku z rosnącą na przestrzeni lat potrzebą szerszej partycypacji społecznej w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym poszukuje odpowiedzi na pytanie o aktualny standard dostępu do sądu administracyjnego. W monografii przedstawia propozycję współczesnej formy ochrony grup interesów w ramach modelu legitymacji skargowej w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Zaprezentowane w publikacji spostrzeżenia stanowią wkład zarówno w rozwój nauki, jak i potencjalnie praktyki orzeczniczej.

Bibliografia

Adamiak B., [w:] System Prawa Administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, t. 9, Warszawa 2014.
Zobacz w Google Scholar

Adamiak B., Skarga i skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Komentarz, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Adamiak B., Z problematyki właściwości sądów administracyjnych, ZNSA 2006/2.
Zobacz w Google Scholar

Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

Adamiak B., Borkowski J., Metodyka pracy sędziego w sprawach administracyjnych, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Agopszowicz A., Gilowska Z., Taniewska-Peszko M., Prawo samorządu terytorialnego w zarysie, Katowice 2001.
Zobacz w Google Scholar

Alexy R., Teoria praw podstawowych, tłum. B. Kwiatkowska, J. Zajadło, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Bach-Golecka D., [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. L. Safjan, M. Bosek, t. 2, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Zobacz w Google Scholar

Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne, Łódź 2007.
Zobacz w Google Scholar

Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2010.
Zobacz w Google Scholar

Bandarzewski K., Glosa do postanowienia WSA z 7 lutego 2006 r., II SA/Bk 61/06, PPP 2007/5.
Zobacz w Google Scholar

Bandarzewski K., O podmiotowości wspólnot samorządowych, [w:] Podmiotowość samorządu terytorialnego – ustrojowe pytania i dylematy, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2020.
Zobacz w Google Scholar

Berutowicz W., Znaczenie prawne sądowego dochodzenia roszczeń, Warszawa 1966.
Zobacz w Google Scholar

Biernat S., Dostęp osób prywatnych do sądów unijnych po Traktacie z Lizbony (w świetle pierwszych orzeczeń), Europejski Przegląd Sądowy 2014/1.
Zobacz w Google Scholar

Bigo T., Związki publiczno-prawne w świetle ustawodawstwa polskiego, Warszawa 1928.
Zobacz w Google Scholar

Blicharz J., Udział polskich organizacji pozarządowych w wykonywaniu zadań administracji publicznej, Wrocław 2005.
Zobacz w Google Scholar

Boć J., Obywatel wobec ingerencji współczesnej administracji, seria Acta Universitatis Wratislaviensis, t. CXXXVIII, Wrocław 1985.
Zobacz w Google Scholar

Bogusz M., „Naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia” jako podstawa zaskarżenia aktu prawa miejscowego organu jednostki samorządu terytorialnego do sądu administracyjnego, Gdańskie Studia Prawnicze 2015/2.
Zobacz w Google Scholar

Bogusz M., Podstawy zaskarżania i wzruszenia uchwały organu gminy w trybie art. 101 ustawy o samorządzie terytorialnym, PiP 1994/12.
Zobacz w Google Scholar

Borecki P., Prawotwórcza i porządkująca rola Sądu Najwyższego w sprawach wyznaniowych – uwagi w sprawie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 12 września 2018 r., III CZP 14/18, PS 2020/1.
Zobacz w Google Scholar

Borkowski J., Glosa do wyroku NSA z 27 września 2002 r., II SA 2109/00, OSP 2001/6.
Zobacz w Google Scholar

Borkowski J., Nowy francuski model sądownictwa administracyjnego, PiP 2001/10.
Zobacz w Google Scholar

Borucka-Arctowa M., Sprawiedliwość proceduralna a orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i jego rola w okresie przemian systemu prawa, [w:] Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, red. J. Trzciński, A. Jankiewicz, Warszawa 1996.
Zobacz w Google Scholar

Broniewicz W., Pojęcie legitymacji procesowej, [w:] Studia z procesu cywilnego, red. K. Korzan, Katowice 1986.
Zobacz w Google Scholar

Brylak B., Instytucja gravamen w postępowaniu karnym, Warszawa 2013.
Zobacz w Google Scholar

Brzozowski P., Glosa do wyroku NSA z 17 października 2007 r., II OSK 1225/06, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Brzozowski W., Konstytucyjna zasada dobra wspólnego, PiP 2016/11.
Zobacz w Google Scholar

Budnik A., Legitymacja procesowa organizacji społecznych w sprawach z zakresu ochrony środowiska w prawie amerykańskim, Administracja: Teoria, Dydaktyka, Praktyka 2016/3.
Zobacz w Google Scholar

Cases, Materials and Text on Judical Review of Administrative Action, eds. C. Backes, M. Eliantonio, London 2019.
Zobacz w Google Scholar

Celińska-Grzegorczyk K., Gravamen w polskim postępowaniu sądowoadministracyjnym, PS 2016/3.
Zobacz w Google Scholar

Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2019.
Zobacz w Google Scholar

Chludziński B., Prawo do sądu a reforma postępowania sądowoadministracyjnego, Studia Iuridica Torunienisa 2016, t. XVII.
Zobacz w Google Scholar

Chmaj M., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
Zobacz w Google Scholar

Chmielnicki P., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2006.
Zobacz w Google Scholar

Chorąży K., Taras W., Wróbel A., Postępowanie administracyjne, egzekucyjne i sądowoadministracyjne, Kraków 2003.
Zobacz w Google Scholar

Chróścielewski W., Glosa do wyroku WSA w Warszawie z dnia 27 stycznia 2004 r., III SA 1617/02, OSP 2005/11.
Zobacz w Google Scholar

Chróścielewski W., Legitymacja skargowa w postępowaniu sądowoadministracyjnym, ZNSA 2010/5–6.
Zobacz w Google Scholar

Chróścielewski W., Tarno J.P., Dańczak P., Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2018.
Zobacz w Google Scholar

Cioch P., Nowińska J., Postępowanie cywilne, Warszawa 2007. Cytowski T., Procesowe nadużycie prawa, PS 2005/5.
Zobacz w Google Scholar

Czarnik Z., Posłuszny J., Żukowski L., Internacjonalizacja administracji publicznej, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Czarny P., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Czeszejko-Sochacki Z., Prawo do sądu w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (ogólna charakterystyka), PiP 1997/11.
Zobacz w Google Scholar

Dawidowicz W., Ogólne postępowanie administracyjne. Zarys systemu, Warszawa 1962.
Zobacz w Google Scholar

Dmowski S., Trzaskowski R., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Księga pierwsza. Część ogólna, red. J. Gudowski, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Dobek A., Zasada pomocniczości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Wrocław 2008.
Zobacz w Google Scholar

Dolecki H., Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar

Doliwa A., Atrybut osobowości prawnej jako gwarant samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, [w:] Prawo samorządu terytorialnego, red. P. Sitniewski, Białystok 2009.
Zobacz w Google Scholar

Doliwa A., Osobowość prawna jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2012.
Zobacz w Google Scholar

Drachal J., Jagielski J., Cherka M., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Drachal J., Jagielski J., Stankiewicz R., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Duda A.S., Interes prawny w polskim prawie administracyjnym, Warszawa 2008.
Zobacz w Google Scholar

Działocha K., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. I, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Ereciński T., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. II: Postępowanie rozpoznawcze, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Ereciński T., [w:] System Prawa Procesowego Cywilnego, red. T. Ereciński, J. Gudowski, P. Grzegorczyk, t. 3, cz. 1, Warszawa 2013.
Zobacz w Google Scholar

Filipek J., Strona w postępowaniu administracyjnym, PiP 1979/11.
Zobacz w Google Scholar

Florczak-Wątor M., [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. M. Safjan, L. Bosek, t. 1, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Florczak-Wątor M., Ważenie zasad konstytucyjnych jako podstawa sądowej wykładni prawa, [w:] Studia i Analizy Sądu Najwyższego. Materiały Naukowe, t. IV: Argumentacja konstytucyjna w orzecznictwie sądowym, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Frączak K., Quasi actio popularis organizacji pozarządowych działających na rzecz ochrony środowiska w sprawach dotyczących interesu ogółu. Glosa do wyroku TS z 12 maja 2011 r., C-115/09, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2009.
Zobacz w Google Scholar

Garlicki L., Synteza, [w:] Organy ochrony prawna – regulacja w nowej konstytucji, Studia Konstytucyjne UW 1989, t. V.
Zobacz w Google Scholar

Geburczyk F., Legitymacja skargowa w polskim, niemieckim i francuskim postępowaniu sądowoadministracyjnym, Administracja: Teoria, Dydaktyka, Praktyka 2013/2.
Zobacz w Google Scholar

Geburczyk F., Szczegółowe wymogi formalne skargi do sądu administracyjnego w ujęciu komparatystycznym – prawo do sądu, pomiędzy dowolnością a formalizmem, PPP 2019/7–8.
Zobacz w Google Scholar

Geburczyk F., Wykonanie wyroków sądowoadministracyjnych we Francji, [w:] Wykonanie wyroku sądu administracyjnego, red. W. Piątek, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Góralczyk W., Zasada kompetencyjności w prawie administracyjnym, Warszawa 1986.
Zobacz w Google Scholar

Górska A., Gravamen jako przesłanka dopuszczalności skargi w postępowaniu sądowoadministracyjnym, PS 2019/2.
Zobacz w Google Scholar

Gronkiewicz A., Organizacja społeczna w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2012.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorczyk P., Weitz K., [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. M. Safjan, L. Bosek, t. 1, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Grzeszczyk W., Praktyczne aspekty gravamen w postępowaniu karnym, Prokuratura i Prawo 2008/11.
Zobacz w Google Scholar

Gut D., Merytoryczne orzekanie polskich sądów administracyjnych – tendencje rozwojowe, Lublin 2018.
Zobacz w Google Scholar

Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Hauser R., Trzciński J., Prawotwórcze znaczenie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2018.
Zobacz w Google Scholar

Ignatowicz J., Ochrona posiadania, Warszawa 1963.
Zobacz w Google Scholar

Iwańska B., Koncepcja „skargi zbiorowej” w prawie ochrony środowiska, Warszawa 2013.
Zobacz w Google Scholar

Izdebski H., Francja, [w:] Sądownictwo administracyjne w Europie Zachodniej, red. L. Garlicki, Warszawa 1990.
Zobacz w Google Scholar

Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1999.
Zobacz w Google Scholar

Jagielska J., Wiktorowska A., Wajda P., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Jagoda J., Prawne przesłanki samodzielności samorządu terytorialnego, Wrocław 2016, https://repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/82611/edition/79093/prawne-przeslanki-samodzielnosci-samorzadu-terytorialnego-jagoda-joanna?language=pl [dostęp: 31.01.2023].
Zobacz w Google Scholar

Jagoda J., Sądowa ochrona samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

Jakimowicz W., Prawo administracyjne, [w:] Prawo francuskie, red. A. Machowska, Kraków 2004.
Zobacz w Google Scholar

Jakimowicz W., Publiczne prawa podmiotowe, Kraków 2002.
Zobacz w Google Scholar

Jakubowski A., Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 grudnia 2011 r., II OPS 1/11, ST 2012/3.
Zobacz w Google Scholar

Jakubowski A., Właściwość rzeczowa sądów administracyjnych w świetle standardu konstytucyjnego, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Jędrejek G., Legitymacja procesowa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2019.
Zobacz w Google Scholar

Jodłowski J., Resich J., Lapierre Z., Misiak-Jodłowska J., Weitz K., Postępowanie cywilne, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar

Judical Lawmaking and Administrative Law, eds. E. Stroink, E. van der Linden, Oxford 2005.
Zobacz w Google Scholar

Kabat A., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. B. Dauter, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Kalisz A., Rozwiązywanie kolizji norm i zasad w kontekście praw człowieka. Uwagi teoretycznoprawne, [w:] Wolność wypowiedzi versus wolność religijna. Studium z zakresu prawa konstytucyjnego, karnego i cywilnego, red. A. Biłgorajski, Warszawa 2015, https://www.ksiegarnia.beck.pl/media/product_custom_files/1/3/13765-wolnosc-wypowiedzi-versus-wolnosc-religijna-studium-z-zakresu-prawa-konstytucyjnego-karnego-i-cywilnego-artur-bilgorajski-darmowy-fragment.pdf [dostęp: 31.01.2023].
Zobacz w Google Scholar

Kamiński M., Konstytucyjne podstawy domniemania ważności decyzji administracyjnej, PiP 2007/9.
Zobacz w Google Scholar

Kiermaszek L., Mikosz R., Legitymacja skargowa jednostki samorządu terytorialnego w postępowaniu sądowoadministracyjnym, ZNSA 2005/2–3.
Zobacz w Google Scholar

Kisiel W., Legitymacja jednostki do zaskarżania uchwał samorządowych (w orzecznictwie sądów administracyjnych), ZNSA 2009/3.
Zobacz w Google Scholar

Kisielewicz A., Samodzielność gminy w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego: 150 orzeczeń NSA, komentarz, ustawa o samorządzie gminnym, Warszawa 2002.
Zobacz w Google Scholar

Kmieciak Z., [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. W. Chróścielewski, Z. Kmieciak, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000.
Zobacz w Google Scholar

Kmieciak Z., Łętowska E., Wstęp, [w:] Partycypacja w postępowaniu administracyjnym. W kierunku uspołecznienia i teresu prawnego, red. Z. Kmieciak, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Knysiak-Sudyka H., [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. H. Knysiak-Sudyka, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Knysiak-Sudyka H., Skarga i skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Komentarz i orzecznictwo, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
Zobacz w Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. I, System Informacji Prawnej Lex.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Konstytucje państw Unii Europejskiej, red. W. Staśkiewicz, Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

Kordela M., Zasady prawa jako normatywna postać wartości, RPEiS 2006/1.
Zobacz w Google Scholar

Kordela M., Zasady prawa. Studium teoretycznoprawne, Poznań 2012.
Zobacz w Google Scholar

Korzeniowska A., Tarno J.P., Glosa do wyroku NSA z 13 grudnia 1993 r., I SA 1725/93, Glosa 1997/4.
Zobacz w Google Scholar

Kosieradzka-Federczyk A., Włochy, [w:] Elementy ustrojowo-funkcjonalne sądownictwa administracyjnego w wybranych państwach europejskich, red. B. Majchrzak, Warszawa 2020, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2020/10/IWS_-B.-Majchrzak-red._Elementy-ustrojowo-funkcjonalne-s%C4%85downictwa-administracyjnego-w-wybranych-pa%C5%84stwach-europejskich.pdf [dostęp: 31.01.2023].
Zobacz w Google Scholar

Krawczyk A., Merytoryczne orzekanie przez sądy administracyjne w Austrii w świetle założeń reformy sądownictwa administracyjnego (Verwaltungsgerichtsbarkeits Nowelle, 2012), [w:] Przyszłość sądownictwa administracyjnego w Polsce z uwzględnieniem tendencji rozwojowych, red. I. Lipowicz, Z. Kmieciak, Warszawa 2012.
Zobacz w Google Scholar

Kruś M., Wykonywanie władzy publicznej a publiczne prawa podmiotowe jednostek samorządu terytorialnego, [w:] Podmiotowość samorządu terytorialnego – ustrojowe pytania i dylematy, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2020.
Zobacz w Google Scholar

Kubuj K., [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. L. Safjan, M. Bosek, t. 1, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Kuleszyńska A., Zaskarżanie rozstrzygnięć karnych w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym – interes prawny oraz gravamen, PS 2019/4.
Zobacz w Google Scholar

Kulikowska-Kulesza J.E., Polskie postępowanie przed sądami administracyjnymi w świetle standardów ETPC w zakresie prawa do rzetelnego procesu sądowego, Kraków–Legionowo 2016.
Zobacz w Google Scholar

Lang W., Wróblewski J., Zawadzki S., Teoria państwa i prawa, Warszawa 1986.
Zobacz w Google Scholar

Lemańska J., Uzasadnione oczekiwania w perspektywie prawa krajowego i regulacji europejskich, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, Warszawa 2006.
Zobacz w Google Scholar

Leszczyński L., Maroń G., Pojęcie i treść zasad prawa oraz generalnych klauzul odsyłających. Uwagi porównawcze, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G 2013, vol. LX/1.
Zobacz w Google Scholar

Lisowski P., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego (kluczowe aspekty terminologiczno-pojęciowe i konstrukcyjne), [w:] Prawne problemy samorządu terytorialnego z perspektywy 25-lecia jego funkcjonowania, red. B. Jaworska-Dębska, R. Budzisz, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Lisowski P., Ustrojowe qui pro quo – perspektywa podmiotowości w administracji samorządowej, [w:] Podmiotowość samorządu terytorialnego – ustrojowe pytania i dylematy, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2020.
Zobacz w Google Scholar

Longchamps de Bérier F., Poglądy nauki niemieckiej i austriackiej na publiczne prawa podmiotowe, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego, Seria A, Prawo V, Wrocław 1960.
Zobacz w Google Scholar

Łajszczak S., Legitymacja skargowa a przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego, ZNSA 2012/5.
Zobacz w Google Scholar

Łaszczyca G., Negatywne źródła interesu prawnego jako elementy pojęcia strony ogólnego postępowania administracyjnego, [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019.
Zobacz w Google Scholar

Łętowska E., Łętowski J., Co wynika dla sądów z konstytucyjnej zasady podziału władz, [w:] Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, red. J. Trzciński, A. Jankiewicz, Warszawa 1996.
Zobacz w Google Scholar

Maroń G., Formuła ważenia zasad prawa jako mechanizm usuwania ich kolizji na przykładzie koncepcji Roberta Alexego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 7, 2009.
Zobacz w Google Scholar

Masternak-Kubiak M., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Matan A., Podmiotowość prawna w sferze prawa administracyjnego (w poszukiwaniu kryteriów jej ustalania), [w:] O czym mówią prawnicy, mówiąc o podmiotowości, red. A. Bielska-Brodziak, Katowice 2015, https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/4361/1/Matan_podmiotowosc_prawna_w_sferze_prawa.pdf [dostęp: 1.02.2023].
Zobacz w Google Scholar

Mądrzak M., Prawo do sądu jako gwarancja ochrony praw człowieka, [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, red. L. Wiśniewski, Warszawa 1997.
Zobacz w Google Scholar

Miączyński A., Skuteczność orzeczeń w postępowaniu cywilnym, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze 1974/67.
Zobacz w Google Scholar

Michalska-Marcian M., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian, t. 2, red. T. Zembrzuski, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Misiuk T., Udział organizacji społecznych w ochronie praw obywateli w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1972.
Zobacz w Google Scholar

Morawski L., Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002.
Zobacz w Google Scholar

Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2014.
Zobacz w Google Scholar

Mrówczyński M., Legitymacja skargowa w postępowaniu sądowoadministracyjnym wynikająca z ustaw szczególnych, ZNSA 2015/6.
Zobacz w Google Scholar

Muliński M., Włochy, [w:] Postępowanie administracyjne w Europie, red. Z. Kmieciak, Kraków 2005.
Zobacz w Google Scholar

Nadzór nad samorządem a granice jego samodzielności, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

Nędzarek A., Znaczenie udziału organizacji społecznej w postępowaniu przed sądem administracyjnym w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, ZNSA 2014/4.
Zobacz w Google Scholar

Niczyporuk J., Podmiotowość administracyjnoprawna, Lublin 2016. Niewiadomski Z., [w:] System Prawa Administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, t. 1, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Niewiadomski Z., Glosa do postanowienia NSA z 27 września 2002 r., III SA 1361/02, OSP 2003/4.
Zobacz w Google Scholar

Niezgódka-Medek M., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. B. Dauter, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Warszawa 2015.
Zobacz w Google Scholar

Oniszczuk J., Stosowanie prawa. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2002.
Zobacz w Google Scholar

Ostojski P., Wykonanie wyroków sądowoadministracyjnych w Niemczech, [w:] Wykonanie wyroku sądu administracyjnego, red. W. Piątek, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Pánovics A., The need for an EU Directive on Access to Justice in Environmental Matters, Essays of Faculty of Law University of Pécs, Yearbook of 2010.
Zobacz w Google Scholar

Parchomiuk J., Nadużycie prawa w prawie administracyjnym, Warszawa 2018.
Zobacz w Google Scholar

Pazdan M., Osobowość, zdolność, podmiotowość prawna, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 1: Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2012.
Zobacz w Google Scholar

Piasecki K., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Księga pierwsza. Część ogólna, red. K. Piasecki, Kraków 2003.
Zobacz w Google Scholar

Piątek W., Podstawy skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

Pieńkos J., Praecepta iuris. Łacina dla prawników: terminy, paremie, wyrażenia w porządku systematycznym, Warszawa 1999.
Zobacz w Google Scholar

Pietrzkowski H., Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2009. Pietrzkowski H., Prawo do sądu (wybrane zagadnienia), PS 1999/11–12.
Zobacz w Google Scholar

Plebanek M., Nadużycie praw procesowych w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012.
Zobacz w Google Scholar

Przybysz P., [w:], Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. P. Przybysz, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Przybysz P., Prawo do sądu w sprawach administracyjnych, [w:] Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, red. E. Knosala, A. Matan, G. Łaszczyca, Kraków 1999.
Zobacz w Google Scholar

Rejdak M., Obowiązywanie w polskim porządku prawnym postępowania grupowego. Ocena i perspektywa zmian, Warszawa 2019.
Zobacz w Google Scholar

Romańska M., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Romańska M., Glosa do uchwały NSA z 13 listopada 2012 r., I OPS 3/12, OSP 2014/3.
Zobacz w Google Scholar

Romańska M., Podmiotowość cywilnoprawna jednostek samorządu terytorialnego, [w:] Podmiotowość samorządu terytorialnego – ustrojowe pytania i dylematy, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2020.
Zobacz w Google Scholar

Romańska M., Skuteczność orzeczeń sądów administracyjnych, Warszawa 2010.
Zobacz w Google Scholar

Romańska M., Zdolność administracyjnoprawna – głos w dyskusji na temat potrzeby wyodrębnienia pojęcia i ustalenia jego znaczenia, [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019.
Zobacz w Google Scholar

Safjan M., [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. L. Safjan, M. Bosek, t. 1, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Sawczak M., Zdolność procesowa w projekcie k.p.c., NP 1962/2.
Zobacz w Google Scholar

Sądownictwo administracyjne w Europie Zachodniej, red. L. Garlicki, Warszawa 1999.
Zobacz w Google Scholar

Siedlecki W., Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 1977.
Zobacz w Google Scholar

Siedlecki W., Zaskarżanie orzeczeń sądowych, [w:] System prawa procesowego cywilnego, red. W. Berutowicz, t. 3, Wrocław 1986.
Zobacz w Google Scholar

Sieradzka M., Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Sitek B., Skargi popularne w Portugalii. Współczesne zastosowanie prawa rzymskiego, [w:] Współczesna romanistyka prawnicza w Polsce, red. A. Dębiński, M. Wójcik, Lublin 2004.
Zobacz w Google Scholar

Skóra A., Współuczestnictwo w postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2009.
Zobacz w Google Scholar

Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Skrzydło W., Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 2010.
Zobacz w Google Scholar

Stahl M., Organy administracji publicznej, organy administrujące, rodzaje organów, [w:] System Prawa Administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Wróbel, t. 6, Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

Strzeszewski C., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994.
Zobacz w Google Scholar

Syta M., Gravamen jako przesłanka zażalenia w postępowaniu przygotowawczym, Prokuratura i Prawo 2004/4.
Zobacz w Google Scholar

Szafrańska W., Zasady wyrokowania w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Studium porównawcze prawa polskiego i niemieckiego, Warszawa 2018.
Zobacz w Google Scholar

Szewczyk M., Nadzór w materialnym prawie administracyjnym – administracja wobec wolności i innych praw podmiotowych jednostki, Poznań 1995.
Zobacz w Google Scholar

Szwast M. Szwed M., Nadużycie prawa do sądu w postępowaniu sądowoadministracyjnym, ZNSA 2016/6.
Zobacz w Google Scholar

Taras W., Wróbel A., Zarys koncepcji państwa prawnego w praktyce Rzecznika Praw Obywatelskich, seria: Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, Materiały, nr 7, Warszawa 1991.
Zobacz w Google Scholar

Tarno J.P., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. J.P. Tarno, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Tarno J.P., Status prawny jednostki samorządu terytorialnego w postępowaniu administracyjnym i sądowym, PiP 2006/2.
Zobacz w Google Scholar

Tarno J.P., Frankiewicz E., Sieniuć M., Szewczyk M., Wyporska J., Sądowa kontrola administracji. Podręcznik akademicki, Warszawa 2006.
Zobacz w Google Scholar

Tkaczyk E., Konstytucyjne prawo do sądu jako jedna z najważniejszych gwarancji praw człowieka w państwie demokratycznym. Aspekt teoretyczny, Studia Prawnicze i Administracyjne 2017/2.
Zobacz w Google Scholar

Trzaskowski R., Czy istnieje możliwość ograniczenia drogi sądowej w dochodzenia dochodzeniu wolności lub praw? Uwagi na marginesie art. 77 ust. 2 Konstytucji, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2013/2.
Zobacz w Google Scholar

Turski J., Glosa do postanowienia NSA z 5 lutego 2014 r., II GSK 9/13, OSP 2017/3.
Zobacz w Google Scholar

Walczak R., Legitymacja procesowa prokuratora w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Warszawa 2010.
Zobacz w Google Scholar

Warzocha E., Ustalenie stosunku prawnego lub prawa w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1982.
Zobacz w Google Scholar

Wegner-Kowalska J., Dostęp do postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego w systemach common law, [w:] Partycypacja w postępowaniu administracyjnym. W kierunku uspołecznienia interesu prawnego, red. Z. Kmieciak, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Wiśniewski T., Przebieg procesu cywilnego, Warszawa 2013.
Zobacz w Google Scholar

Woś T., [w:] Postępowanie sądowoadministracyjne, red. T. Woś, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Woś T., [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Woś T., Nowa regulacja postępowania sądowoadministracyjnego w sprawach z zakresu samorządu terytorialnego, cz. II, ST 2007/3.
Zobacz w Google Scholar

Woś T., Status procesowy gminy i jej organów w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Przegląd Prawa Publicznego 2014/4.
Zobacz w Google Scholar

Wróbel A., [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, System Informacji Prawnej Lex.
Zobacz w Google Scholar

Wróbel A., Prawo do sądu, [w:] Konferencja naukowa: Konstytucja RP w praktyce, Warszawa 1999.
Zobacz w Google Scholar

Wyrzykowski M., Komentarz do przepisów utrzymanych w mocy, [w:] Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. L. Garlicki, Warszawa 1995.
Zobacz w Google Scholar

Wyrzykowski M., Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym, Warszawa 1986.
Zobacz w Google Scholar

Wyrzykowski M., Republika Federalna Niemiec, [w:] Sądownictwo administracyjne w Europie Zachodniej, red. L. Garlicki, Warszawa 1990.
Zobacz w Google Scholar

Zieliński A., Postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, PiP 1980/4.
Zobacz w Google Scholar

Zieliński A., Prawo do sądu a struktura sądownictwa, PiP 2003/4.
Zobacz w Google Scholar

Zieliński A., Prawo do sądu i organizacja władzy sądowniczej, [w:] Księga XX-lecia Orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, red. M. Zubik, Warszawa 2006.
Zobacz w Google Scholar

Ziembiński Z., Wstęp do aksjologii dla prawników, Warszawa 1990.
Zobacz w Google Scholar

Zimmermann J., Glosa do postanowienia NSA z 19 sierpnia 2004 r., OZ 340/04, OSP 2005/4.
Zobacz w Google Scholar

Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2018.
Zobacz w Google Scholar

Zimmermann J., Prawo do sądu w prawie administracyjnym, RPEiS 2006/2.
Zobacz w Google Scholar

Znamierowski C., Podstawowe pojęcia teorji prawa, cz. 1: Układ prawny i norma prawna, Poznań 1924.
Zobacz w Google Scholar

Zubik M., Sprawowanie wymiaru sprawiedliwości w świetle Konstytucji i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, PS 2005/3.
Zobacz w Google Scholar

okladka

Opublikowane

29 marca 2023

Serie

Kategorie

Licencja

Licencja

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8331-132-6

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN (e-book)

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8331-133-3