Mniejszość niemiecka w Polsce Środkowej: Geneza, rozmieszczenie i struktura [od końca XVIII w. do II wojny światowej]

Alabrudzińska E., Protestantyzm w Polsce w latach 1918–1939, Toruń 2009.
View in Google Scholar

Angerstein W.P., Andenken an die Jubelfeste in der St. Johannisgemeinde zu Łódź am 8. und 10. Oktober 1909, Łódź 1909.
View in Google Scholar

Askenazy S., Sto lat zarządu w Królestwie Polskiem 1800–1900, Lwów 1903.
View in Google Scholar

Atlas historyczny Polski, red. W. Czapliński, T. Ładogórski, wyd. 3, Wrocław 1973.
View in Google Scholar

Badziak K., Prywatne szkoły fabryczne w Łodzi w końcu XIX wieku, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Seria 1, Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1975, z. 3, s. 128–133.
View in Google Scholar

Badziak K., Przemysł włókienniczy Królestwa Polskiego w latach 1900–1918, „Acta Universitatis Lodzensis. Folia Historica” 1979, z. 60, s. 1–152.
View in Google Scholar

Badziak K., Chylak K., Łapa M., Chrześcijańskie wspólnoty wyznaniowe (bez Kościoła rzymskokatolickiego) w Łodzi do wybuchu I wojny światowej, [w:] M. Kulesza, M. Łapa, J. Walicki (red.), Rola wspólnot wyznaniowych w historii miasta Łodzi, Łódź 2010, s. 11–66.
View in Google Scholar

Badziak K., Chylak K., Łapa M., Łódzkie chrześcijańskie wspólnoty wyznaniowe (bez Kościoła rzymskokatolickiego) w latach 1914–1939, [w:] M. Kulesza, M. Łapa, J. Walicki (red.), Rola wspólnot wyznaniowych w historii miasta Łodzi, Łódź 2010, s. 67–129.
View in Google Scholar

Badziak K., Chylak K., Łapa M., Łódź wielowyznaniowa. Dzieje wspólnot religijnych do 1914 roku, Łódź 2014.
View in Google Scholar

Badziak K., Woźniak K. (oprac.), Materiały do dziejów uprzemysłowienia Królestwa Polskiego. Raporty prezesów Komisji Województwa Kaliskiego z lat 1823–1832, Łódź 1998.
View in Google Scholar

Bajer K., Przemysł włókienniczy na ziemiach polskich od początku XIX wieku do 1939 roku. Zarys historyczno-ekonomiczny, Łódź 1958.
View in Google Scholar

Bandurka M., Zmiany administracyjne i terytorialne ziem województwa łódzkiego w XIX i XX wieku, Warszawa 1977.
View in Google Scholar

Bandurka M., Kołodziejczak M., Trela J. (oprac.), Źródła do historii przemysłu włókienniczego okręgu łódzkiego w XIX w., Warszawa 1966.
View in Google Scholar

Baranowski I.T., Wsie holenderskie na ziemiach polskich, „Przegląd Historyczny” 1915, t. 19, nr 1, s. 64–82.
View in Google Scholar

Baranowski B., Fijałek J. (red.), Łódź. Dzieje miasta, Warszawa–Łódź 1980.
View in Google Scholar

Barszczewska A., Emigracja gospodarcza z okręgu łódzkiego w latach 1830–1840, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Seria 1, Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1960, z. 15, s. 165–188.
View in Google Scholar

Barszczewska A., Przemysł włókienniczy w Łodzi w latach stagnacji przemysłowej 1830–1834, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Seria 1, Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1958, nr 8, s. 143–165.
View in Google Scholar

Barszczewska A., Województwo kaliskie i mazowieckie w powstaniu listopadowym (1830–1831), Łódź 1965.
View in Google Scholar

Barszczewska A., Z badań nad dziejami powstania listopadowego 1830–1831 na terenie Łodzi i okręgu łódzkiego, „Rocznik Łódzki” 1958, t. 1, s. 25–45.
View in Google Scholar

Bartel O., Protestantyzm w Polsce, Warszawa 1963.
View in Google Scholar

Barwiński M., Spisy powszechne w Polsce w latach 1921–2011 – określenie czy kreowanie struktury narodowościowej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconimica” 2015, z. 21, s. 53–72.
View in Google Scholar

Bierschenk T., Die deutsche Volksgruppe in Polen 1934–1939, Würzburg 1954.
View in Google Scholar

Bohm F., Litzmannstadt. Geschichte und Entwicklung einer deutschen Industriestadt, 2 Aufl., Posen 1941.
View in Google Scholar

Boss E., Sprawa robotnicza w Królestwie Polskim w okresie paskiewiczowskim 1831–1855, Warszawa 1931, s. 130–134.
View in Google Scholar

Breyer A., 160 Jahre evang.-luth. Kirchspiel Iłow, „Volksfreund-Kalender für Stadt und Land” 1935, Jg. 9, s. 140–150.
View in Google Scholar

Breyer A., Das 100-jährige Bestehen der evang.-luth. Gemeinde Lowitsch, „Hausfreund. Evangelischer Volks-kallender für das Jahr” 1936, s. 60–69.
View in Google Scholar

Breyer A., Deutsche Gaue in Mittelpolen, Plauen 1935.
View in Google Scholar

Breyer A., Deutsche Tuchmachereinwanderung in den Ostmitteleuropäischen Raum von 1550 bis 1830, Leipzig 1941.
View in Google Scholar

Breyer A., Die deutschen höheren Schulen im ehemaligen Kongresspolen, „Deutsche Blätter in Polen” 1929, Jg. 6, H. 2, s. 121–132.
View in Google Scholar

Breyer A., Karte der deutschen Siedlungen in Mittelpolen, [in:] V. Kauder (hrsg.), Das Deutschtum in Polen, Bd. 4: Das Deutschtum in Mittelpolen, Leipzig 1938, s. 40–41.
View in Google Scholar

Breyer R., Das deutsche Reich und Polen 1932–1937. Aussenpolitik und Volksgruppenfragen, Würzburg 1955.
View in Google Scholar

Breyer R., Niemiecka ludność w Polsce w latach 1933–1939, [w:] A. Czubiński, Z. Kulak (red.), Stosunki polsko-niemieckie 1933–1945, Poznań 1988, s. 89–101.
View in Google Scholar

Brożek A., Niemcy na ziemiach polskich przed drugą wojną światową. Próba szacunku liczbowego, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Ekonomia 1” 1965, s. 53–75.
View in Google Scholar

Brożek A., Niemcy zagraniczni w polityce kolonizacji pruskich prowincji wschodnich (1886–1918), Poznań 1989.
View in Google Scholar

Budziarek M., Katolicy niemieccy w Łodzi (wybrane zagadnienia), [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001, s. 41–76.
View in Google Scholar

Bujak F., Historia osadnictwa ziem polskich w krótkim zarysie, Warszawa 1920.
View in Google Scholar

Bursche E., Wstęp informacyjny o istniejących w Rzeczypospolitej Polskiej Kościołach Ewangelickich, „Rocznik Ewangelicki” 1925, s. 17–43.
View in Google Scholar

Bursche J., Narodowość i religia, „Zwiastun Ewangeliczny” z 19.I.1898, nr 1, s. 5–6; z 3.II.1898, nr 2, s. 28–30; z 3.V.1898, nr 5, s. 105–107; z 3.VI.1898, nr 6, s. 129–134.
View in Google Scholar

Bursche J., Tragedia kolonisty niemieckiego, „Ewangelik” 1919, nr 3, s. 73–77.
View in Google Scholar

Busch E.H., Beiträge zur Geschichte und Statistik des Kirchenund Schulwesens der Evangelisch-Augsburgischen Gemeinden in Königsreich Polen, St. Petersburg–Leipzig 1867.
View in Google Scholar

Byczkowski J., Mniejszości narodowe w Europie 1945–1974, Opole 1976.
View in Google Scholar

Caban W., Niemieccy koloniści wobec polskich walk narodowowyzwoleńczych w XIX wieku, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 195–207.
View in Google Scholar

Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918–1995, Lublin 1998.
View in Google Scholar

Chojnowski A., Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921–1939, Wrocław–Warszawa 1979.
View in Google Scholar

Cichocka-Petrażycka Z., Żywioł niemiecki na Wołyniu, Warszawa 1933.
View in Google Scholar

Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918–1995, Lublin 1998.
View in Google Scholar

Chojnowski A., Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921–1939, Wrocław 1979.
View in Google Scholar

Cygański M., Mniejszość niemiecka w Polsce centralnej w latach 1918–1939, Łódź 1962.
View in Google Scholar

Czech J., Bevölkerung Polens. Zahl und völkische Zusammensetzung, Breslau 1932.
View in Google Scholar

Czembor H., Ewangelicy-Polacy w Łodzi w okresie międzywojennym, „Rocznik Teologiczny” 1975, R. 17, z. 1, s. 69–85.
View in Google Scholar

Czembor H., Dzieje luteranizmu w Łodzi, „Rocznik Teologiczny” 1977, R. 19, z. 2, s. 29–66.
View in Google Scholar

Czembor H., Dzieje ewangelicyzmu w Łodzi (od początku do roku 1939), „Kalendarz Ewangelicki” 1978, R. 91, s. 217–225.
View in Google Scholar

Czembor H., Dzieje parafii luterańskich w Łodzi do 1939 roku, [w:] B. Milerski, K. Woźniak (red.), Przeszłość przyszłości. Z dziejów luteranizmu w Łodzi i regionie, Łódź 1998, s. 45–82.
View in Google Scholar

Czembor H., Ewangelicy-Polacy w Łodzi w okresie międzywojennym, [w:] B. Milerski, K. Woźniak (red.), Przeszłość przyszłości. Z dziejów luteranizmu w Łodzi i regionie, Łódź 1998, s. 133–150.
View in Google Scholar

Czem jesteśmy i czem być powinniśmy, „Zwiastun Ewangeliczny” z 3.II.1899, nr 2, s. 36–40.
View in Google Scholar

Cziomer E., Mniejszość niemiecka w Polsce w przededniu II wojny światowej, [w:] M. Pułaski (red.), Polska, Niemcy Europa w 1939 roku, Kraków 1991, s. 61–79.
View in Google Scholar

Dąbkowski P., Prawo prywatne polskie, t. 1, Lwów 1910.
View in Google Scholar

Dąbrowski R., Mniejszość niemiecka w Polsce i jej działalność społeczno-kulturalna w latach 1918–1939, Szczecin 1982.
View in Google Scholar

Dąbrowski R., Położenie ekonomiczne mniejszości niemieckiej w Polsce w okresie międzywojennego dwudziestolecia (1918–1939), Szczecin 1977.
View in Google Scholar

Deklaracja mniejszościowa z 5 listopada, „Sprawy Narodowościowe” 1937, R. 11, nr 4–5, s. 478–481.
View in Google Scholar

Dietrich J. u.a., 75 Jahre Kirchen-Gesang-Verein zu ST. Trinitatis Lodz 1859–1934, Lodz 1934.
View in Google Scholar

Dietrich J., 50 Jahre göttlicher Barmherzigkeit. Festschrift anlässlich des 50 jährigen Jubiläums der evang.-luth. St. Johannisgemeinde zu Lodz, Łódź 1934.
View in Google Scholar

Dietrich J., Allein Gott in der Höh’ sei Ehr’ – Festschrift anläßlich der Einweihung der evang.-luth. St. Matthäikirche, Lodz 1928.
View in Google Scholar

Dobrosielski M., Mniejszość niemiecka w Polsce, [w:] (b. red.), Mniejszość niemiecka w Polsce. Historia i teraźniejszość, Warszawa 1995, s. 41–93.
View in Google Scholar

Drugi powszechny spis ludności z dn. 9.XII.1931 r. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność. Stosunki zawodowe. Miasto Łódź, Warszawa 1937.
View in Google Scholar

Drugi powszechny spis ludności z dn. 9.XII.1931 r. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność. Stosunki zawodowe. Województwo łódzkie bez miasta Łodzi, Warszawa 1938.
View in Google Scholar

Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 6, nr 26, Warszawa 1820.
View in Google Scholar

Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 12, nr 55, Warszawa 1832.
View in Google Scholar

Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 42, nr 129, Warszawa 1849.
View in Google Scholar

Dziennik Urzędowy Województwa Kaliskiego 1820 roku, nr 28.
View in Google Scholar

Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 1921 nr 44; 1935 nr 30; 1936 nr 88.
View in Google Scholar

„Dziennik Zarządu m. Łodzi” 1922, R. 4, nr 32.
View in Google Scholar

Eichler A., Das Deutschtum in Kongresspolen, Stuttgart 1921.
View in Google Scholar

Eichler A., Deutschtum im Schatten des Ostens, Dresden 1942.
View in Google Scholar

Falęcki T., Niemieckie szkolnictwo mniejszościowe na Górnym Śląsku w latach 1922–1939, Katowice 1970.
View in Google Scholar

Falęcki T., Niemcy w Łodzi i Niemcy w województwie śląskim w okresie międzywojennym. Wzajemne powiązania oraz podobieństwa i różnice pod względem społeczno-ekonomicznym i świadomościowym, [w:] M. Wilk (red.), Niemcy w Łodzi do 1939 roku, Łódź 1996, s. 74–88.
View in Google Scholar

Falski M., Wyniki spisu dzieci z czerwca 1926 r., Warszawa 1928.
View in Google Scholar

Figlus T., Wsie olęderskie w Polsce Środkowej. Uwagi na temat zróżnicowania morfogenetycznego na tle rozwoju osadnictwa, „Rocznik Łódzki” 2014, t. 62, s. 143–160.
View in Google Scholar

Fijałkowski P., Ewangelicy na południowo-zachodnim Mazowszu w XVIII i XIX wieku, „Przegląd Historyczny” 1991, t. 82, nr 1, s. 125–133.
View in Google Scholar

Fijałkowski P., Historia parafii ewangelicko-augsburskiej w Iłowie w XVIII–XIX w., „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1994, t. 38, s. 111–120.
View in Google Scholar

Fijałkowski P., Rozwój społeczności ewangelickiej i powstanie sieci parafialnej w środkowej Polsce w II połowie XVIII i początkach XIX w., [w:] B. Milerski, K. Woźniak (red.), Przeszłość przyszłości. Z dziejów luteranizmu w Łodzi i regionie, Łódź 1998, s. 25–44.
View in Google Scholar

Flatt J.B., Opis Xięstwa Warszawskiego z krotkim rysem dzieiów Polskich aż do naszych czasów, Poznań 1809.
View in Google Scholar

Flatt O., Opis miasta Łodzi pod względem historycznym, statystycznym i przemysłowym, Warszawa 1853.
View in Google Scholar

Friedman F., Początki przemysłu w Łodzi 1823–1830, „Rocznik Łódzki” 1933, t. 3, s. 97–186.
View in Google Scholar

Fuchs T., Utracony świat i inni – Niemcy, Polacy i Żydzi w zwierciadle niemieckiej literatury historycznej o Łodzi. Rozważania na przykładzie prac Oskara Kossmanna i Otto Heikego, [w:] P. Samuś (red.), Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w.: sąsiedzi dalecy i bliscy, Łódź 1997, s. 27–39.
View in Google Scholar

Gastpary W., Historia protestantyzmu w Polsce. Od połowy XVIII wieku do I wojny światowej, Warszawa 1977.
View in Google Scholar

Gastpary W., Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce podczas pierwszej wojny światowej, „Rocznik Teologiczny” 1959, R. 1, s. 19–38.
View in Google Scholar

Gastpary W., Położenie prawne protestantyzmu polskiego. Zarys historyczny, cz. 1, „Rocznik Teologiczny” 1962, R. 4, s. 53–81.
View in Google Scholar

Gastpary W., Protestantyzm w Polsce w dobie dwóch wojen światowych, cz. 1: 1914–1939, Warszawa 1978.
View in Google Scholar

Gawlitta S., Migracja – Transfer – Stereotyp. Niemieccy osadnicy wiejscy na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Stan i perspektywy badań, „Almanach Historyczny” 2011, t. 13, s. 41–56.
View in Google Scholar

Gawlitta S., Zwischen Einladung und Ausweisung. Deutsche bäuerliche Siedler im Königreich Polen 1815–1915, Marburg 2009.
View in Google Scholar

Gąsiorowska N., Osadnictwo fabryczne, „Ekonomista” 1922, t. 22, z. 1–2, [w:] N. Gąsiorowska-Grabowska, Z dziejów przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa 1965, s. 70–135.
View in Google Scholar

Gąsiorowska N., Polska na przełomie życia gospodarczego 1764–1830, Warszawa 1947.
View in Google Scholar

Gąsiorowska N., Sekcje fabryczne (1824–1835), „Ekonomista” 1916, t. 16, z. 1–2, [w:] N. Gąsiorowska-Grabowska, Z dziejów przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa 1965, s. 13–69.
View in Google Scholar

Ginsbert A., Łódź – studium monograficzne, Łódź 1962.
View in Google Scholar

Gloeh F., Wykaz parafii i proboszczów Konsystorza Ewangelicko-Augsburskiego Okręgu Warszawskiego, „Rocznik Ewangelicki” 1925, s. 108–169.
View in Google Scholar

Goldberg J., Osadnictwo olęderskie w dawnym województwie łęczyckim i sieradzkim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Seria 1, Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1957, z. 5, s. 67–110.
View in Google Scholar

Goldberg J., Ośrodki przemysłowe we wschodniej Wielkopolsce w XVIII w., „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 1968, t. 29, s. 55–85.
View in Google Scholar

Goldberg J., Polacy, Żydzi, Niemcy w Polsce w XVII–XVIII wieku, [w:] C. Kuklo (red.), Między polityką a kulturą, Warszawa 1999, s. 167–181.
View in Google Scholar

Goldberg J., Poles and Jews in the 17th and 18th Centuries. Rejection or Acceptance, „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas” 1974, Jg. 22, Bd. 22, s. 248–282.
View in Google Scholar

Górecka D., Wiatr J., Asymilacja a dystans społeczny, [w:] H. Kubiak, A.K. Paluch (red.), Założenia teorii asymilacji, Wrocław 1980, s. 175–184.
View in Google Scholar

Górny P.A., Przemysł starszy od miasta, Ozorków 2014.
View in Google Scholar

Górski S., Łódź spółczesna: obrazki i szkice publicystyczne, Łódź 1904.
View in Google Scholar

Górski S., Niemcy w Królestwie Polskiem, Warszawa 1908.
View in Google Scholar

Grabieński W., Dzieje narodu polskiego, t. 2, Kraków 1898.
View in Google Scholar

Grabowski E. (red.), Statystyka m. Łodzi 1918–1920, Łódź 1922.
View in Google Scholar

Grabski W., Idea Polski, wyd. 2, Warszawa 1935.
View in Google Scholar

Grelewski S., Wyznania protestanckie i sekty religijne w Polsce współczesnej, Lublin–Sandomierz 1937.
View in Google Scholar

Grevenitz A., Der Bauer in Polen, Berlin 1818.
View in Google Scholar

Gronczewska A., Ostatni tydzień pokoju, „Dziennik Łódzki” z 23.VIII.2019, s. 16.
View in Google Scholar

Grossman H., Struktura społeczna i gospodarcza Księstwa Warszawskiego na podstawie spisów ludności 1808–1810, „Kwartalnik Statystyczny” 1925, t. 2, z. 1, s. 1–108.
View in Google Scholar

Grünberg K., Niemcy i ich organizacje polityczne w Polsce międzywojennej, Warszawa 1970.
View in Google Scholar

Grzegorczyk A., Dzieje łódzkich parafii ewangelicko-augsburskich w XIX i na początku XX w., „Łódzkie Studia Teologiczne” 2016, t. 25, nr 4, s. 89–101.
View in Google Scholar

Hauser P., Kolonista niemiecki na ziemiach polskich w okresie rozbiorów (Uwagi i refleksje na temat funkcjonowania mitu oraz rzeczywistości), [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 225–242.
View in Google Scholar

Hauser P., Kolonista niemiecki w Polsce w XIX i XX wieku. Uwagi i refleksje na temat funkcjonowania mitu oraz rzeczywistości, [w:] W. Wrzesiński (red.), Polskie mity polityczne XIX i XX wieku, Wrocław 1994, s. 195–213.
View in Google Scholar

Hauser P., Mniejszość niemiecka w Polsce w latach 1918–1933, [w:] A. Czubiński, Z. Kulak (red.), Stosunki polsko-niemieckie 1919–1932, Poznań 1990, s. 75–99.
View in Google Scholar

Hauser P., Mniejszość niemiecka w Polsce w latach 1918–1939, [w:] W. Wrzesiński (red.), Polska – Polacy – mniejszości narodowe, Wrocław 1992, s. 31–52.
View in Google Scholar

Heidelck F., Die Stellung des Deutschtums in Polen, „Deutsche Blätter in Polen” 1929, Jg. 6, H. 2, s. 49–104.
View in Google Scholar

Heike O., 115 Jahre Kampf um die deutsche Schule in Litzmannstadt, „Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift im Watherland” 1940, Jg. 1, H. 2, s. 1–95.
View in Google Scholar

Heike O., 150 Jahre Schwabensiedlungen in Polen, 1795–1945, Leverkusen 1979.
View in Google Scholar

Heike O., Aufbau und Entwicklung der Lodzer Textilindustrie. Eine Arbeit deutscher Einwanderer in Polen für Europa, Mönchengladbach 1971.
View in Google Scholar

Heike O., Das Deutschtum in Polen 1918–1939, Bonn 1955.
View in Google Scholar

Heike O., Die Provinz Südpreußen. Preußische Aufbauund Verwaltungsarbeit im Wartheund Weichselgebiet 1793–1806, Marburg am Lahn 1955.
View in Google Scholar

Hensel J., Ewakuacja kolonistów niemieckiego pochodzenia z Królestwa Polskiego w głąb Rosji w latach 1914–1915, [w:] W. Borodziej, P. Wieczorkiewicz (red.), Polska między Niemcami a Rosją, Warszawa 1997, s. 41–60.
View in Google Scholar

Hertz M., Łódź w czasie Wielkiej Wojny, Łódź 1933.
View in Google Scholar

Hertz M., Porównawcze zestawienie danych o ruchu ludności m. Łodzi w pierwszej połowie lat 1918–1919, „Informator m. Łodzi z Kalendarzem na 1920 rok” 1919, R. 2, s. 102–114.
View in Google Scholar

Holz E., Der Krieg und die Evangelisch-Lutherische Kirche in Polen. Erweiterter Konferenz-bericht verfasst auf Grund von amtlichen Material im Auftrage des Warschaür Evangelisch-Augsburgischen Konsistoriums, Lodz 1916.
View in Google Scholar

Hołówko T., Kwestia narodowościowa w Polsce, Warszawa 1922.
View in Google Scholar

„Informator m. Łodzi z Kalendarzem na 1919 rok” 1918, R. 1.
View in Google Scholar

Inglot S., Kolonizacja wewnętrzna a napływ Niemców do Polski od XVI–XVIII w., Kraków 1945.
View in Google Scholar

Iwanicki M., Polityka oświatowa w szkolnictwie niemieckim w Polsce w latach 1918–1939, Warszawa 1978.
View in Google Scholar

Jakubiak K., Problem mniejszości narodowych w piłsudczykowskim programie politycznym i doktrynie wychowania państwowego, [w:] A. Bilewicz, S. Walasek (red.), Rola mniejszości narodowych w kulturze i oświacie polskiej w latach 1700–1939, Wrocław 1998, s. 213–222.
View in Google Scholar

Janczak J., Ludność Łodzi przemysłowej 1820–1914, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1982, z. 11, s. 3–254.
View in Google Scholar

Janczak J., Struktura narodowościowa Łodzi w latach 1820–1939, [w:] W. Puś, S. Liszewski (red.), Dzieje Żydów w Łodzi w latach 1820–1944, Łódź 1991, s. 42–54.
View in Google Scholar

Janczak J., Struktura społeczna ludności Łodzi w latach 1820–1918, [w:] P. Samuś (red.), Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w.: sąsiedzi dalecy i bliscy, Łódź 1997, s. 40–69.
View in Google Scholar

Janczak J.K., Statystyka ludności Królestwa Polskiego 1830–1844, „Przeszłość Demograficzna Polski” 1985, t. 16, s. 25–49.
View in Google Scholar

Jankowski C., Sześćset lat stosunków polsko-pruskich, Wilno 1903.
View in Google Scholar

Janowicz L., Zarys rozwoju przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa 1907.
View in Google Scholar

Jan Paweł II, Ecclesia in Europa. Adhortacja apostolska, Poznań 2003.
View in Google Scholar

Janusz G., Prawa mniejszości narodowych. Standardy europejskie, Warszawa 1995.
View in Google Scholar

Jaworska J., Prasa, [w:] R. Rosin (red.), Łódź. Dzieje miasta., t. 1, Warszawa–Łódź 1988, s. 546–555.
View in Google Scholar

J.St.F., Język w kościele, „Zwiastun Ewangeliczny” z 2.VI.1905, nr 6, s. 167–173.
View in Google Scholar

Jurek K., Łódzki tajny skauting w latach 1910–1914, „Rocznik Łódzki” 1994, t. 41, s. 193–206.
View in Google Scholar

Kacprzak P., Niemiecka mniejszość narodowa w Polsce w latach 1919–1939, „Studia Lubuskie” 2007, nr 3, s. 145–158.
View in Google Scholar

Kaczmarczyk Z., Kolonizacja niemiecka i kolonizacja na prawie niemieckim w średniowiecznej Polsce, [w:] J. Krasucki, G. Labuda, A.W. Walczak (red.), Stosunki polsko-niemieckie w historiografii, cz. 1, Poznań 1974, s. 218–326.
View in Google Scholar

Kaczmarczyk Z., Kolonizacja niemiecka na wschód od Odry, Poznań 1945.
View in Google Scholar

Kaczyńska E., Tkacze w Zduńskiej Woli i Turku w końcu XIX w., [w:] W. Kula (red.), Społeczeństwo Królestwa Polskiego. Studia o uwarstwieniu i ruchliwości społecznej, t. 3, Warszawa 1968, s. 337–394.
View in Google Scholar

Kage M., Die geschichtliche Bedeutung des deutschen Handwerks in Polen, „Deutsche Blätter in Polen” 1925, Jg. 2, H. 9, s. 488–496.
View in Google Scholar

Kargel A, Das Lodzer deutsche Schulwesen im Zeitraffer, [in:] P. Nasarski (hrsg.), Das Lodzer Deutsche Gymnasium. Im Spannungsfeld zwischen Schicksal und Erbe, 1906–1981, Berlin–Bonn 1982, s. 11–18.
View in Google Scholar

Kargel A., Der polnische Aufstand von 1830/31 und die Deutschen Mittelpolens, „Der Kulturwart” 1976, Jg. 24, Nr. 125, s. 27–35.
View in Google Scholar

Kargel A., Kneifel E., Deutschtum im Aufbruch. Vom Volkstumskampf im östlichen Wartheland, Leipzig 1942.
View in Google Scholar

Kauder V. (hrsg.), Das Deutschtum in Polen, Bd. 4: Das Deutschtum in Mittelpolen, Leipzig 1938.
View in Google Scholar

Karwacki W.L., Związki zawodowe i stowarzyszenia pracodawców w Łodzi (do 1914 roku), Łódź 1972.
View in Google Scholar

Kessler W., Niemieccy koloniści w Królestwie Polskim 1815–1915. Przyczynek do badań i historiografii w Niemczech, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 13–27.
View in Google Scholar

Kessler W., Rola Niemców w Łodzi, [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001, s. 11–30.
View in Google Scholar

Kieniewicz S., Przemiany społeczne i gospodarcze w Królestwie Polskim (1815–1830), Warszawa 1951.
View in Google Scholar

Kierski K., Ochrona praw mniejszości w Polsce, Poznań 1933.
View in Google Scholar

Kirszrot-Prawnicki J., Towarzystwo Kredytowe Ziemskie w Królestwie Polskiem i kredyt rolny, Warszawa 1887.
View in Google Scholar

Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996.
View in Google Scholar

Kneifel E., Bischof Dr. Julius Bursche. Sein Leben und seine Tätigkeit. 1862–1942, Vierkirchen über München 1980.
View in Google Scholar

Kneifel E., Das Werden und Wachsen der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen 1517–1939, Vierkirchen 1988.
View in Google Scholar

Kneifel E., Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden in Polen 1555–1939. Eine Parochialgeschichte in Einzeldarstellungen, Vierkirchen über München 1973.
View in Google Scholar

Kneifel E., Die Pastoren der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Eging 1967.
View in Google Scholar

Kneifel E., Geschichte der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Niedermarschacht 1962.
View in Google Scholar

Kneifel E., Richter H., Die evangelisch-lutherische Gemeinde Brzeziny bei Lodz/Polen 1829–1945, Aufl. 2, Vierkirchen–Schwabach 1983 (pol. Ewangelicko-luterańska parafia Brzeziny koło Łodzi 1829–1945, tłum. M. Drabik, Łódź 2010).
View in Google Scholar

Koch E., 100 Jahre evang.-luth. Kirche Alexandrow bei Lodz, „Volksfreund-Kalender für Stadt und Land” 1931, Bd. 5, s. 134–140.
View in Google Scholar

Kołłątaj H., Uwagi nad teraźnieyszem położeniem tey części ziemi polskiey, którą od pokoju tylżyckiego zaczęto zwać Xięstwem Warszawskim, Lipsk 1808.
View in Google Scholar

Konarski K., Stanisław Staszic w Łodzi w roku 1925, „Rocznik Łódzki” 1928, t. 1, s. 179–189.
View in Google Scholar

Kopczyńska-Jaworska B., Woźniak K., Łódzcy luteranie. Społeczność i jej organizacja, „Łódzkie Studia Etnograficzne” 2002, t. 41, s. 1–245.
View in Google Scholar

Korcyusz M., Spółdzielczość niemiecka w Polsce, „Strażnica Zachodnia” 1928, nr 3, s. 453–463.
View in Google Scholar

Korzec P., Walki rewolucyjne w Łodzi i okręgu łódzkim w latach 1905–1907, Warszawa 1956.
View in Google Scholar

Kossmann E.O., Das alte deutsche Lodz auf Grund der städtischen Seelenbücher, „Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift für Polen” 1936, H. 30, s. 21–47.
View in Google Scholar

Kossmann E.O., Rys geograficzny planu m. Łodzi, „Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane” 1930, R. 4, z. 7–8, s. 167–187.
View in Google Scholar

Kossmann E.O., Stammesspiegel deutscher Dörfer in Mittelpolen, „Jomsburg” 1937, Nr. 3, s. 329–342.
View in Google Scholar

Kossmann O., Deutsche mitten in Polen. Unsere Vorfahren am Webstuhl der Geschichte, Berlin–Bonn 1985.
View in Google Scholar

Kossmann O., Die Anfänge des Deutschtums im Litzmannstädter Raum. Hauländer und Schwabensiedlung im östlichen Wartheland, Leipzig 1942.
View in Google Scholar

Kossmann O., Die Deutschen in Polen seit der Reformation. Historisch-geographische Skizzen. Siedlung, Sozialstruktur, Wirtschaft, Marburg am Lahn 1978.
View in Google Scholar

Kossmann O., Die deutschrechtliche Siedlung in Polen. Dargestellt am Lodzer Raum, Leipzig 1939.
View in Google Scholar

Kossmann O., Lodz: eine historisch-geographische Analyse, Würzburg 1966.
View in Google Scholar

Koszutski S., Rozwój ekonomiczny Królestwa Polskiego w ostatnim trzydziestoleciu 1870–1900, Warszawa 1905.
View in Google Scholar

Koter M., Historyczne uwarunkowania powstania i rozwoju regionu łódzkiego, [w:] A. Dębska-Adamczyk (red.), Ziemia łódzka, Łódź 1999, s. 9–28.
View in Google Scholar

Koter M. i in., Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego Łodzi na współczesne oblicze miasta, Łódź 2005.
View in Google Scholar

Kotowski A., Polska polityka narodowościowa wobec mniejszości niemieckiej w latach 1919–1939, Toruń 2002.
View in Google Scholar

Kotowski W., Lojalizm czy irredenta? Mniejszość niemiecka wobec państwa polskiego w latach 1919–1939, [w:] W. Wrzesiński (red.), Polska – Polacy – mniejszości narodowe, Wrocław 1992, s. 53–64.
View in Google Scholar

Kowalska-Gikman S., Małżeństwa mieszane w Królestwie Polskim. Problemy asymilacji i integracji społecznej, „Kwartalnik Historyczny” 1977, R. 84, nr 2, s. 312–332.
View in Google Scholar

Kowalski T., Mniejszości narodowe w Siłach Zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej (1918–1939), Toruń 1998.
View in Google Scholar

Kozłowski A., Niemieckie szkolnictwo w Łodzi na przełomie XIX i XX wieku, [w:] M. Wilk (red.), Niemcy w Łodzi do 1939 roku, Łódź 1996, s. 21–27.
View in Google Scholar

Krajewska H., Szkoły i nauka religii – udział łódzkich protestantów w procesie kształcenia młodzieży 1820–1914, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2000, t. 40, s. 59–86.
View in Google Scholar

Krass-Schneider F., Bevölkerungsgruppen und Minoritäten. Handbuch der ethnischen, sprachlichen und religiösen, Bevölkerungsgruppen der Welt, Stuttgart 1989, za: Z. Kurcz, Mniejszość niemiecka w Polsce, Wrocław 1995.
View in Google Scholar

Krasuski J., Stosunki polsko-niemieckie 1919–1925, Poznań 1962.
View in Google Scholar

Krebs B., Państwo, naród, kościół. Biskup Juliusz Bursche a spory o protestantyzm w Polsce w latach 1917–1939, Bielsko-Biała 1998.
View in Google Scholar

Kriegseisen W., Ewangelicy polscy i litewscy w dobie saskiej (1696–1763). Sytuacja prawna, organizacja i stosunki międzywyznaniowe, Warszawa 1996.
View in Google Scholar

Krysiński A., Ludność polska a mniejszości w Polsce w świetle spisów ludności w 1921 i 1931, Warszawa 1933.
View in Google Scholar

Krysiński A., Struktura narodowościowa miast polskich, Warszawa 1937.
View in Google Scholar

Krzywicki L., Rozbiór krytyczny wyników spisu. Tablice. Kartogramy, „Miesięcznik Statystyczny” 1922, t. 5, z. 5, z. 6, s. 1–164.
View in Google Scholar

Kucha R., Oświata elementarna w Królestwie Polskim w latach 1864–1914, Lublin 1982.
View in Google Scholar

Kuczyński K.A., Ratecka B. (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001.
View in Google Scholar

Kucner M., Prasa niemiecka w Łodzi 1863–1939, [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001, s. 209–234.
View in Google Scholar

Kuhn W., Zahl und Bevölkerungsbewegung der Deutschen in Kongresspolens seit 1860, Posen 1935.
View in Google Scholar

Kuhn W., Zahl und Siedlungsweise der Deutschen in Polen 1931, „Deutsche Monatshefte in Polen” 1937, Nr. 4, s. 34–37.
View in Google Scholar

Kula W., Niemieccy koloniści przemysłowi wobec powstania listopadowego, „Przegląd Historyczny” 1957, t. 48, nr 4, s. 751–767.
View in Google Scholar

Kulak Z., Memoriał Niemców łódzkich w sprawie aneksji ziem polskich do Rzeszy w okresie I wojny światowej, „Przegląd Zachodni” 1966, nr 6, s. 338–353.
View in Google Scholar

Kulejewska-Topolska Z., Nowe lokacje miejskie w Wielkopolsce od XVI do końca XVIII wieku. Studium historyczno-prawne, Poznań 1964.
View in Google Scholar

Kuligowska-Korzeniewska A., Łódź teatralna polska, niemiecka i żydowska. Współpraca i rywalizacja, [w:] P. Samuś (red.), Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w.: sąsiedzi dalecy i bliscy, Łódź 1997, s. 240–259.
View in Google Scholar

Kuligowska-Korzeniewska A., Scena obiecana. Teatr polski w Łodzi 1844–1918, Łódź 1995.
View in Google Scholar

Kulski W., Potulicki M., Współczesna Europa polityczna. Zbiór umów międzynarodowych 1919–1939, Warszawa–Kraków 1939.
View in Google Scholar

Kurcz Z., Mniejszość niemiecka w Polsce, Wrocław 1995.
View in Google Scholar

„Kurier Warszawski” 1.I.1901, R. 81, nr 1.
View in Google Scholar

Kwaśniewski K., Mniejszości narodowe a świadomość narodowa, „Studia Socjologiczne” 1976, nr 2, s. 93–117.
View in Google Scholar

Kwaśniewski K., Socjologia mniejszości a definicja mniejszości narodowej, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa” 1992, t. 1, z. 1, s. 9–61.
View in Google Scholar

Kwestia narodowościowa w programie drugiego powszechnego spisu ludności RP. Wywiad z generalnym komisarzem spisowym R. Buławskim, „Sprawy Narodowościowe” 1932, R. 7, nr 1, s. 1–2.
View in Google Scholar

Lorentz Z. (oprac.), Trzy raporty Rajmunda Rembielińskiego prezesa Komisji Województwa Mazowieckiego z objazdu obwodu łęczyckiego w roku 1820, „Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego” 1928, t. 1, s. 43–70.
View in Google Scholar

Lorentz Z. (oprac.), Raport prezesa Komisji Wojewódzkiej Mazowieckiej o stanie przemysłu włókienniczego w roku 1828, „Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego” 1930, t. 2, s. 173–192.
View in Google Scholar

Lück K., Deutsche Aufbaukräfte in der Entwicklung Polens, Plauen 1934.
View in Google Scholar

Lück K., Die deutschen Siedlungen in Cholmer und Lubliner Lande, Leipzig 1933.
View in Google Scholar

Maas W., Mittelpolnische Hauländereien, „Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift für Polen” 1939, H. 36, s. 41–52.
View in Google Scholar

Madajczyk C., Dokumenty w sprawie polityki narodowościowej władz polskich po przewrocie majowym, „Dzieje Najnowsze” 1972, z. 3, s. 148–160.
View in Google Scholar

Makowski E., Mniejszość niemiecka w Polsce w polityce niemieckiej, [w:] A. Czubiński (red.), Rola mniejszości niemieckiej w rozwoju stosunków politycznych w Europie 1918–1945, Poznań 1984, s. 311–332.
View in Google Scholar

Mały Rocznik Statystyczny 1938, Warszawa 1938.
View in Google Scholar

Mały Rocznik Statystyczny 1939, Warszawa 1939.
View in Google Scholar

Marchlewski W., Przyczynek do dziejów osadnictwa olęderskiego w środkowym biegu Wisły w XIX–XX w. (do 1945 r.), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1988, t. 34, nr 3, s. 501–514.
View in Google Scholar

Masłowski J., Kolonizacja wiejska na prawie niemieckim w województwach sieradzkim, łęczyckim, na Kujawach i w ziemi dobrzyńskiej do roku 1370, „Roczniki Historyczne” 1937, R. 13, nr 2, s. 197–303.
View in Google Scholar

Matelski D., Mniejszość niemiecka w Wielkopolsce w latach 1919–1939, Poznań 1997.
View in Google Scholar

Matelski D., Niemcy w Polsce w XX wieku, Warszawa–Poznań 1999.
View in Google Scholar

Matelski D., Osadnictwo i wpływy niemieckie na ziemiach polskich od średniowiecza do końca XVIII wieku, „Prace Komisji Środkowoeuropejskiej” 2004, t. 12, s. 35–56.
View in Google Scholar

Matelski D., Osadnictwo niemieckie na ziemiach polskich pod zaborami (1815–1918), „Przegląd Humanistyczny” 2004, R. 48, nr 3, s. 53–76.
View in Google Scholar

Matelski D., Polityka narodowościowa II Rzeczypospolitej wobec mniejszości niemieckiej, „Przegląd Historyczny” 1999, t. 90, nr 2, s. 151–168.
View in Google Scholar

Matelski D., Rola ziemiaństwa niemieckiego w industrializacji ziem polskich w latach 1815–1945, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2010, t. 8, s. 57–76.
View in Google Scholar

Mauersberg S., Szkolnictwo powszechne dla mniejszości narodowych w Polsce 1918–1939, Wrocław 1968.
View in Google Scholar

Meloch M., Sprawa włościańska w powstaniu listopadowym, Warszawa 1939.
View in Google Scholar

Mencel T., Pod zaborem pruskim i w Księstwie Warszawskim (1793–1814), [w:] W. Rusiński (red.), Dzieje wsi wielkopolskiej, Poznań 1959, s. 115–140.
View in Google Scholar

Merczyng H., Ilu jest Polaków ewangelików w Królestwie, na Litwie i na Rusi, „Zwiastun Ewangeliczny” z 15.V.1906, nr 5, s. 145–153.
View in Google Scholar

Missalowa G., Studia nad powstaniem łódzkiego okręgu przemysłowego (1815–1870), t. 1: Przemysł, Łódź 1964.
View in Google Scholar

Missalowa G., Studia nad powstaniem łódzkiego okręgu przemysłowego (1815–1870), t. 2: Klasa robotnicza, Łódź 1967.
View in Google Scholar

Missalowa G. (oprac.), Materiały do historii miast, przemysłu i klasy robotniczej w okręgu łódzkim, t. 1: Źródła do historii klasy robotniczej okręgu łódzkiego, Warszawa 1957.
View in Google Scholar

Monitor Polski 1919, nr 54, Dz. Praw P. Pol. 1019.21.232, Warszawa 7.III.1919, http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/monitor_pl/1919-03/numer054
View in Google Scholar

Mroczka L., Dynamika rozwoju i struktura społeczno-zawodowa głównych grup etnicznych w Łodzi w latach 1918–1939, [w:] P. Samuś (red.), Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w.: sąsiedzi dalecy i bliscy, Łódź 1997, s. 99–117.
View in Google Scholar

Mroczka L., Fenomen robotniczy Drugiej Rzeczypospolitej. Studia z dziejów społecznych łódzkiej klasy robotniczej (1918–1939), Kraków 1987.
View in Google Scholar

Mroczka L., Łódzka organizacja Polskiej Partii Socjalistycznej w latach 1918–1926, Łódź 1971.
View in Google Scholar

Mücke S., Przyczynek do dziejów powstania i upadku Generalnego Konsystorza Ewangelickiego na całe Królestwo Polskie, „Zwiastun Ewangeliczny” z 15.IX.1906, nr 9, s. 274–277.
View in Google Scholar

Mückler A., Das Deutschtum Kongresspolens, Leipzig 1927, za: W. Kessler, Niemieccy koloniści w Królestwie Polskim 1815–1915. Przyczynek do badań i historiografii w Niemczech, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999.
View in Google Scholar

Mühle R., Emigracja z terenów regencji poczdamskiej do Królestwa Kongresowego w latach 1817–1819, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 55–73.
View in Google Scholar

Müller A., Die preussische Kolonisation in Nordpolen und Litauen (1795–1807), Berlin 1928.
View in Google Scholar

Nietyksza M., Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim 1865–1914, Warszawa 1986.
View in Google Scholar

Nitschke B., Wysiedlenie czy wypędzenie. Ludność niemiecka w Polsce w latach 1945–1949, Toruń 2001.
View in Google Scholar

Obszczij swod po impierii riezultatow razrabotki dannych pierwoj wsieobszczej pieriepisi nasielenija, proizwiediennoj 28 janwaria 1897 g., Sankt-Pietierburg 1905.
View in Google Scholar

Odezwa Rządu Narodowego do mieszkańców Polski niemieckiego pochodzenia z 26 marca 1863 roku, „Dziennik Poznański” z 22.IV.1863, R. 5, nr 91, s. 2.
View in Google Scholar

Ogonowski J., Uprawnienia językowe mniejszości narodowych w Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, Warszawa 2000.
View in Google Scholar

Olejnik L., Środowisko dziennikarskie w Łodzi (1918–1939). Problemy koegzystencji trzech grup narodowościowych, [w:] P. Samuś (red.), Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w.: sąsiedzi dalecy i bliscy, Łódź 1997, s. 386–401.
View in Google Scholar

O prawdę, „Dziennik Łódzki” 27.IX.1885, nr 214, s. 1.
View in Google Scholar

Ostrowski A., Pamiętnik z czasów powstania listopadowego, Wrocław 1961.
View in Google Scholar

Ostrowski A., Pomysły o potrzebie reformy towarzyskiej w ogólności, a mianowicie, co do Izraelitów w Polszcze przez założyciela miasta Tomaszowa Mazowieckiego, Paryż 1834.
View in Google Scholar

Ostrowski W., Świetna karta z dziejów planowania w Polsce 1815–1830, Warszawa 1949.
View in Google Scholar

Pawelec D., Pohl E., Wójcik M., Protestanci w Zduńskiej Woli i okolicy, Zduńska Wola 2007.
View in Google Scholar

Pierwaja wsieobszczaja pieriepis’ nasielenija Rossijskoj impierii 1897 goda, t. 51–52, 54–60, Sankt-Pietierburg 1903–1904.
View in Google Scholar

Pierwszy powszechny spis Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 września 1921 roku. Mieszkania. Ludność. Stosunki zawodowe. Województwo łódzkie, Warszawa 1928.
View in Google Scholar

Podgórska E., Szkolnictwo, [w:] R. Rosin (red.), Łódź. Dzieje miasta, t. 1, Warszawa–Łódź 1988, s. 508–526.
View in Google Scholar

Potocki S., Położenie mniejszości niemieckiej w Polsce 1918–1938, Gdańsk 1969.
View in Google Scholar

Prus B., Kroniki, t. 20, Warszawa 1970.
View in Google Scholar

Pruss W., Społeczeństwo Królestwa Polskiego w XIX i początkach XX wieku, cz. 1: Narodowości, wyznania, sekty, organizacje kościelne, „Przegląd Historyczny” 1977, t. 68, nr 2, s. 259–288.
View in Google Scholar

Pruss W., Społeczeństwo Królestwa Polskiego w XIX i początkach XX wieku, cz. 2: Narodowości, wyznania, ich rozmieszczenie, struktura demograficzna i zawodowo-społeczna, „Przegląd Historyczny” 1977, t. 68, nr 3, s. 487–512.
View in Google Scholar

Przyborowski W., Historia dwóch lat 1861–1862, t. 3, Kraków 1896.
View in Google Scholar

Pytlak A., Die deutschen Kolonisationsbestrebungen auf den Staatsdomänen im Königreiche Polen von 1793–1864, Borna–Leipzig 1917.
View in Google Scholar

Pytlas S., Problemy asymilacji i polonizacji społeczności niemieckiej w Łodzi do 1914 r., [w:] M. Wilk (red.), Niemcy w Łodzi do 1939 roku, Łódź 1996, s. 13–20.
View in Google Scholar

Pytlas S., Skład narodowościowy przemysłowców łódzkich do 1914 r., [w:] W. Puś, S. Liszewski (red.), Dzieje Żydów w Łodzi w latach 1820–1944. Wybrane problemy, Łódź 1991, s. 55–78.
View in Google Scholar

Pytlas S., Sylwetki łódzkich przemysłowców niemieckich w XIX i na początku XX w., [w:] S. Pytlas, J. Kita (red.), Historia, społeczeństwo, gospodarka, Łódź 2006, s. 148–156.
View in Google Scholar

Pytlas S., Wkład burżuazji niemieckiej w rozwój życia kulturalnego Łodzi czasu zaborów, [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001, s. 31–40.
View in Google Scholar

Radziszewska K. (red.), Gdzie są Niemcy z tamtych lat? Wspomnienia łódzkich Niemców. Sag mir, wo die Deutschen sind? Erinnerungen der Lodze Deutschen, Łódź 1999.
View in Google Scholar

Radziszewska K., Woźniak K. (red.), Pod jednym dachem. Niemcy oraz ich polscy i żydowscy sąsiedzi w Łodzi w XIX i XX wieku, Łódź 2000.
View in Google Scholar

Rembieliński R., Raporty prezesa Komisji Województwa Mazowieckiego z lat 1823–1830 (b.m.r.w.).
View in Google Scholar

Rocznik statystyczny Królestwa Polskiego. Rok 1913, Warszawa 1914.
View in Google Scholar

Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej z lat 1920–1922, 1923, 1924, 1925–1926, 1927, 1928, 1929, 1930, Warszawa 1923–1931.
View in Google Scholar

Rodecki F., Obraz jeograficzno-statystyczny Królestwa Polskiego, Warszawa 1830.
View in Google Scholar

Rogall J., Die Deutschen in Posener Land und in Mittelpolen, München 1993.
View in Google Scholar

Rogall J. (hrsg.), Land der grossen Ströme. Von Polen nach Litauen, Berlin 1996.
View in Google Scholar

Romanowska M., Zmiany w zaludnieniu Królestwa Polskiego w przeciągu stulecia, „Czasopismo Geograficzne” 1932, t. 10, s. 192–198.
View in Google Scholar

Rosset E., Łódź w latach 1860–1870. Zarys historyczno-statystyczny, „Rocznik Łódzki” 1928, t. 1, s. 335–378.
View in Google Scholar

Rosset E. (red.), Mały Rocznik Statystyczny Miasta Łodzi 1930–1934, Łódź 1935.
View in Google Scholar

Rosset E. (red.), Mały Rocznik Statystyczny Miasta Łodzi 1935, Łódź 1937.
View in Google Scholar

Roszkowski W., Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w 1922 r., „Przegląd Historyczny” 1983, t. 74, nr 2, s. 281–299.
View in Google Scholar

Różański A., Próba określenia liczby imigrantów niemieckich przybyłych na teren Królestwa, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 1948, t. 10, s. 185–201.
View in Google Scholar

Rusiński W., Osadnictwo niemieckie na ziemiach polskich w XVI–XIX wieku. Mity i rzeczywistość (w związku z pracami W. Maasa i O. Kossmanna), „Przegląd Historyczny” 1979, t. 7, nr 4, s. 723–745.
View in Google Scholar

Rusiński W., Osady tzw. olędrów w dawnym województwie poznańskim, Poznań 1939.
View in Google Scholar

Rusiński W., Struktura osadnictwa i zaludnienie powiatu kaliskiego w 1789 r., „Rocznik Kaliski” 1970, t. 3, s. 53–116.
View in Google Scholar

Rutkowski J., Historia gospodarcza Polski (do 1864), Warszawa 1953.
View in Google Scholar

Rynkowska A., Działalność gospodarcza władz Królestwa Polskiego na terenie Łodzi przemysłowej w latach 1821–1831, Łódź 1951.
View in Google Scholar

Rynkowska A., Przemysł lniany w Łodzi w dobie Królestwa Kongresowego (1824–32), „Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego” 1939, t. 3, s. 67–107.
View in Google Scholar

Rynkowska A. (oprac.), Początki rozwoju kapitalistycznego miasta Łodzi (1820–1864). Źródła, Warszawa 1960.
View in Google Scholar

Rzepniewska D., Imigracja do Warszawy. Osiedleńcy spoza Królestwa Polskiego, [w:] W. Kula (red.), Społeczeństwo Królestwa Polskiego. Studia o uwarstwieniu i ruchliwości społecznej, t. 1, Warszawa 1965, s. 123–172.
View in Google Scholar

Sadziński R., Osadnictwo niemieckie w regionie łódzkim w świetle faktów językowych, [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001, s. 259–279.
View in Google Scholar

Salmonowicz S., O obrazie Niemca w Polsce czasów saskich. Z badań nad kształtowaniem się stereotypów, Warszawa 1993.
View in Google Scholar

Salmonowicz S., Obraz Niemiec i Niemców w Polsce w latach 1795–1815, [w:] Ł. Kądziela, W. Kriegseisen, Z. Zielińska (red.), Trudne stulecia. Studia z dziejów XVII i XVIII wieku, Warszawa 1994, s. 227–234.
View in Google Scholar

Samuś P., Łódź – mała ojczyzna Polaków, Niemców, Żydów, [w:] P. Samuś (red.), Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w.: sąsiedzi dalecy i bliscy, Łódź 1997, s. 118–161.
View in Google Scholar

Sawicki W., Kościoły i wspólnoty protestanckie na ziemiach polskich w okresie niewoli narodowej (1795–1918), [w:] B. Kumor, Z. Obertyński (red.), Historia Kościoła w Polsce, t. 2, cz. 1, Poznań–Warszawa 1979, s. 657–674.
View in Google Scholar

Schedler G., Eben-Ezer. Eine Jahrhundertgeschichte der evangel. St. Trinitatisgemeinde zu Lodz, Lodz 1929.
View in Google Scholar

Schmoller G., Die Entwicklung und die Krisis der deutschen Weberei im 19. Jahrhundert, Berlin 1873.
View in Google Scholar

Schmoller G., Zur Geschichte der deutschen Kleingewerbe im 19. Jahrhundert, Halle 1870.
View in Google Scholar

Schmit M., Mundart und Siedlungsgeschichte der schwäbisch-rheinfränkischen Dörfer bei Litzmannstadt, Marburg 1942.
View in Google Scholar

Simsch A., Die Wirtschaftspolitik des preussischen Staates in der Provinz Südpreussen 1793–1806/07, Berlin 1983.
View in Google Scholar

Skarbek F., Dzieje Polski, cz. 1: Dzieje Księstwa Warszawskiego, Poznań 1876.
View in Google Scholar

Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. 2: Województwo łódzkie, Warszawa 1925.
View in Google Scholar

Skwarczyński A., Myśli o nowej Polsce, Warszawa 1931.
View in Google Scholar

Smoleński W., Pisma historyczne, t. 3, Kraków 1901.
View in Google Scholar

Smoleński W., Rządy pruskie na ziemiach polskich 1793–1807, Warszawa 1903.
View in Google Scholar

Sobczyński M., Historia powołania i przemiany administracyjne województwa łódzkiego, [w:] M. Sobczyński, W. Michalski (red.), Województwo łódzkie na tle przemian administracyjnych Polski, Łódź 2000, s. 7–21.
View in Google Scholar

Sobczyński M., Kulesza M., Miejsce i rola powiatu w tradycji podziału terytorialnego Polski, Łódź 2006.
View in Google Scholar

Sobczyński M., Michalski W. (red.), Województwo łódzkie na tle przemian administracyjnych Polski, Łódź 2000.
View in Google Scholar

Sprawozdanie stenograficzne z 11. posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z 7.III.1919, ł. 471–472, http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/publication?id=7520&tab=3
View in Google Scholar

Sprawozdanie stenograficzne z 47. posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z 6.VI.1919, s. XLVII/59, http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=7511&from=publication
View in Google Scholar

Staszewski J., Początki przemysłu lnianego w Łodzi, „Rocznik Łódzki” 1931, t. 2, s. 261–277.
View in Google Scholar

Staszic S., O statystyce Polski: krótki rzut wiadomości potrzebnych tym, którzy ten kray chcą oswobodzić, i tym, którzy w nim chcą rządzić, przez Autora Uwag nad temże Dziełem napisanych, Kraków 1809.
View in Google Scholar

Stavenhagen R., The ethnic question: conflicts, development and human rights, Tokyo 1990, za: A. Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996.
View in Google Scholar

Stawecki P., Mniejszość niemiecka w Polsce w latach 1918–1936 w świetle ekspertyzy polskiej z 1936 r., „Przegląd Zachodni” 1968, nr 1, s. 46–61.
View in Google Scholar

Stażewski M., Przymusowy wyjazd z Polski optantów niemieckich w 1925 roku, „Studia Historica Gedanensia” 2014, t. 5, s. 95–112.
View in Google Scholar

Stefański K., Architektura sakralna Łodzi w okresie przemysłowego rozwoju miasta 1821–1914, Łódź 1995.
View in Google Scholar

Stefański K., Ewangelicko-augsburskie budownictwo kościelne w okręgu łódzkim w pierwszej połowie XIX w., „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki. Teoria i Historia” 1992, t. 37, z. 3, s. 243–265.
View in Google Scholar

Stegner T., Ewangelicy i katolicy na ziemiach polskich w XIX wieku. Spotkanie religii, narodów i kultur, [w:] T. Stegner (red.), Między Odrą a Dnieprem. Wyznania i narody, Gdańsk 1997, s. 23–37.
View in Google Scholar

Stegner T., Pastorzy ewangeliccy w Królestwie Polskim w latach 1815–1914, [w:] R. Czepulis-Rastenis (red.), Inteligencja polska XIX i XX wieku. Studia, Warszawa 1991, s. 107–145.
View in Google Scholar

Stegner T., Pastorzy i ich rola w społecznościach protestanckich w Królestwie Polskim w XIX w., [w:] M. Meducka, R. Renz (red.), Aktywność społeczno-kulturalna kościołów i grup wyznaniowych w Polsce XIX i XX wieku, Kielce 1995, s. 67–82.
View in Google Scholar

Stegner T., Pastorzy Królestwa Polskiego na studiach teologicznych w Dorpacie w XIX wieku, Warszawa 1993.
View in Google Scholar

Stegner T., Pastorzy w społecznościach wiejskich Królestwa Polskiego w XIX wieku, [w:] M. Piątkowska (red.), Dwór – wieś – plebania na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Kielce 2003, s. 181–187.
View in Google Scholar

Stegner T., Polacy-ewangelicy w Królestwie Polskim 1815–1914: kształtowanie się środowisk, ich działalność społeczna i narodowa, Gdańsk 1992.
View in Google Scholar

Stegner T., Polen und Deutsche in der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen (1918–1939), [in:] J.H.F. Bolt (hrsg.), III Deutsch-Polnisches Jahrbuch, Bremen– Bremenhaven 1985, s. 149–171.
View in Google Scholar

Stegner T., Polonizacja Niemców-ewangelików w Królestwie Polskim 1815–1914, „Przegląd Historyczny” 1989, t. 80, nr 2, s. 301–315.
View in Google Scholar

Stegner T., Rola Kościoła ewangelickiego w życiu kolonistów niemieckich w Królestwie Polskim, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 177–194.
View in Google Scholar

Stegner T., Więź wyznaniowa a narodowa, [w:] T. Stegner (red.), Naród i religia, Gdańsk 1994, s. 6–16.
View in Google Scholar

Stoliński Z., Die deutsche Minderheit in Polen, Warszawa 1928.
View in Google Scholar

Stoliński Z., Les Allemands en Pologne, Varsovie 1927.
View in Google Scholar

Stoliński Z., Liczba i rozmieszczenie Niemców w Polsce, „Sprawy Narodowościowe” 1927, R. 1, nr 4, s. 369–380.
View in Google Scholar

Stoliński Z., Przedmiot badań problemu narodowościowego na Pomorzu, [w:] (b. red.), Problem narodowościowy na Pomorzu, Toruń 1931, s. 20–28.
View in Google Scholar

Stoliński Z., Szkolnictwo niemieckie w Polsce, „Sprawy Narodowościowe” 1927, R. 1, nr 3, s. 236–259.
View in Google Scholar

Strzelecki W., Chałupnictwo tkackie w Królestwie Kongresowem w latach 1816–1850, [w:] T. Czajkowski, R. Smerczyński, W. Strzelecki, Drobny przemysł i chałupnictwo, t. 1, Warszawa 1931, s. 3–64.
View in Google Scholar

Strzeszewski C., Kryzys rolniczy na ziemiach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego 1807–1830, Lublin 1934.
View in Google Scholar

Sułkowski Z., Mniejszości w świetle spisów statystycznych z przełomu XIX i XX w wieku, [w:] J. Skarbek (red. nauk.), Białoruś, Czechosłowacja, Litwa, Polska, Ukraina: mniejszości w świetle spisów statystycznych XIX–XX w., Lublin 1996.
View in Google Scholar

Szawajdler Z., Szkolnictwo niemieckie w Łodzi w latach 1918–1939, „Przegląd Zachodni” 1960, nr 4, s. 262–277.
View in Google Scholar

Szczepański B., Osadnictwo olęderskie w dobrach szlacheckich powiatu konińskiego w XVIII wieku, „Rocznik Wielkopolski Wschodniej” 1973, t. 1, s. 43–61.
View in Google Scholar

Szczepański J., Osady sukiennicze na zachodnim Mazowszu w dobie Królestwa Polskiego, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego” 1983, nr 4, s. 7–27.
View in Google Scholar

Szczepański M.S., Tożsamość pogranicza, „Śląsk. Miesięcznik Społeczno-Kulturalny” 1998, nr 2, s. 17–19.
View in Google Scholar

Szlawski D., Organizacja i struktura szkolnictwa powszechnego w Łodzi w okresie międzywojennym, „Rocznik Łódzki” 2009, t. 56, s. 116–133.
View in Google Scholar

Sztobryn D., Działalność kulturalno-oświatowa diaspory niemieckiej w Łodzi do 1939 roku, Łódź 1999.
View in Google Scholar

Sztobryn D., Niemieckie organizacje społeczne i kulturalno-oświatowe, [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001, s. 167–207.
View in Google Scholar

Sztobryn D., Kozłowski A., Szkolnictwo niemieckie w Łodzi, [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, Łódź 2001, s. 77–115.
View in Google Scholar

Szturm de Sztrem E. (red.), Statystyka Spółdzielni Związkowych 1928–1933, Warszawa 1936.
View in Google Scholar

Szulc J., Luterańscy organizatorzy życia kościelnego wobec powstania 1863 r., „Kalendarz Ewangelicki” 1968, R. 82, s. 209–223.
View in Google Scholar

Szulc J., Oddźwięk powstania styczniowego wśród protestanckiej ludności łódzkiego okręgu przemysłowego, „Kalendarz Ewangelicki” 1969, R. 83, s. 198–207.
View in Google Scholar

Szymczak J., Chańko J., Dzieje polityczne i struktury terytorialno-administracyjne, [w:] S. Liszewski (red.), Zarys monografii województwa łódzkiego, Łódź 2001, s. 135–154.
View in Google Scholar

Śladkowski W., Koloniści niemieccy a środowisko. Wzajemne wpływy i oddziaływanie, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Nauki Filozoficzne i Humanistyczne” 1965, t. 20, s. 161–177.
View in Google Scholar

Śladkowski W., Kolonizacja niemiecka w południowo-wschodniej części Królestwa Polskiego w latach 1815–1915, Lublin 1969.
View in Google Scholar

Śmiałowski J., Cechy rozwoju Łodzi, [w:] W. Michowicz (red.), Wczoraj, dziś i jutro Łodzi, Łódź 1979, s. 49–77.
View in Google Scholar

Śmiałowski J., Niemców polskich dylematy wyborów, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 209–224.
View in Google Scholar

Śmiałowski J., Zduńska Wola. Monografia miasta do 1914 roku, Łódź 1974.
View in Google Scholar

Teja-Lodz, Die Zahl der deutschen Schulen Kongresspolens einst und jetzt (1866–1918–1925), „Deutsche Blätter in Polen” 1929, Jg. 6, H. 3, s. 113–121.
View in Google Scholar

Textor H., Besiedlung der Domänen im Königreich Polen 1816–1830, „Volksfreund-Kalender für Stadt und Land” 1938, Jg. 12, s. 98–106.
View in Google Scholar

The German minority in Poland and the problem of transfer of population, London [1944].
View in Google Scholar

Tomaszewski J., Ojczyzna nie tylko Polaków. Mniejszości narodowe w Polsce w latach 1918–1939, Warszawa 1985.
View in Google Scholar

Tomaszewski J., Rzeczpospolita wielu narodów, Warszawa 1985.
View in Google Scholar

Trudy Warszawskogo Statisticzeskogo Komitieta, t. 1, wyp. 39, Warszawa 1907.
View in Google Scholar

Trzebiński W., Borkiewicz A. (oprac.), Podziały administracyjne Królestwa Polskiego w okresie 1815–1918 r. (zarys historyczny), Warszawa 1956.
View in Google Scholar

Urbański Z., Mniejszości narodowe w Polsce, Warszawa 1932.
View in Google Scholar

Voblyj K.G., Očerki po istorii pol’skoj fabričnoj promyšlennosti, t. 1: 1764–1830, Kiev 1909.
View in Google Scholar

Volumina legum, t. 3, Petersburg 1859.
View in Google Scholar

Wakar W., Rozwój terytorialny narodowości polskiej, cz. 2: Statystyka narodowościowa Królestwa Polskiego, Warszawa 1917.
View in Google Scholar

Waniak B., Sytuacja prawna szkolnictwa niemieckiego w Polsce w latach 1918–1939, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Pedagogiczne” 1994, nr 103, s. 75–89.
View in Google Scholar

Warężak J., Raporty prezesa Komisji Województwa Mazowieckiego Rajmunda Rembielińskiego z lat 1823–1830, Warszawa 1939.
View in Google Scholar

Wasiak K., Mniejszości narodowe i polityka państw, „Biuletyn Naukowy Zakładu Stosunków Międzynarodowych” 1973, nr 3, s. 55–84.
View in Google Scholar

Waszak S., Liczba Niemców w Polsce w latach 1931–1959, „Przegląd Zachodni” 1959, nr 6, s. 318–349.
View in Google Scholar

Wąsicki J., Kolonizacja niemiecka w okresie Prus Południowych 1793–1806, „Przegląd Zachodni” 1953, nr 9–10, s. 137–179.
View in Google Scholar

Wąsicki J., Opisy miast polskich z lat 1793–1794, Poznań 1962.
View in Google Scholar

Wąsicki J., Rozdawnictwo dóbr ziemskich w Prusach Południowych w latach 1796–1797, „Przegląd Zachodni” 1955, nr 3–4, s. 793–703.
View in Google Scholar

Wąsicki J., Ziemie polskie pod zaborem pruskim. Prusy Południowe 1793–1806, Wrocław 1957.
View in Google Scholar

Weinfeld I., Rocznik Polski 1922. Tablice statystyczne, wyd. 2, Warszawa–Lwów 1922.
View in Google Scholar

Wereszycki H., Pod berłem Habsburgów, Kraków 1986.
View in Google Scholar

Wiadomości z kościoła i ze świata, „Zwiastun Ewangeliczny” z 3.IV.1898, nr 4, s. 90–94.
View in Google Scholar

Wiech S., Rzemieślnicy i przedsiębiorcy niemieckiego pochodzenia na prowincji Królestwa Polskiego 1815–1914, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 95–116.
View in Google Scholar

Wiech S., Społeczeństwo Królestwa Polskiego w oczach carskiej policji politycznej (1866–1896), Kielce 2010.
View in Google Scholar

Wiech S., Ustawa o „Urządzeniu rzemiosł, kunsztu i profesji” z 31 grudnia 1816 r. (próba oceny), „Kieleckie Studia Historyczne” 1994, t. 12, s. 29–41.
View in Google Scholar

Wierciński H., Niemcy w Królestwie Polskiem, „Biblioteka Warszawska” 1908, t. 3, z. 2, s. 209–222.
View in Google Scholar

Wierciński H., Protestanci i Niemcy w Królestwie Polskiem, „Ekonomista” 1908, t. 2, z. 3, s. 1–34.
View in Google Scholar

Winiarz A., Udział mniejszości niemieckiej w życiu kulturalno-oświatowym księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego (1807–1915), [w:] A. Bilewicz, S. Walasek (red.), Rola mniejszości narodowych w kulturze i oświacie polskiej w latach 1700–1939, Wrocław 1998, s. 123–138.
View in Google Scholar

Winkler W., Statistisches Handbuch für das gesamte Deutschtum, Berlin 1927.
View in Google Scholar

Włodarczyk Z., Powstanie parafii ewangelicko-augsburskiej w Wieluniu 1818–1824, „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” 2008, t. 9, s. 61–73.
View in Google Scholar

Włodarski P., Zagadnienia narodowościowe w Polsce Odrodzonej, Warszawa 1936.
View in Google Scholar

Wolf C. (hrsg.), Das ehemalige Königreich Polen, nach den Grenzen von 1772. Mit Angabe der Theilungslinien von 1772, 1793 & 1795, Hamburg–Berlin 1872.
View in Google Scholar

Wolski L., Materiały do statystyki Królestwa Polskiego na zasadzie akt urzędowych, Warszawa 1860.
View in Google Scholar

Wołk-Żołnierski T., Łodzianie w legionach polskich podczas I wojny światowej, „Kronika Miasta Łodzi” 1998, nr 2, s. 191–202.
View in Google Scholar

Woźniak K., Grunt jako podstawa egzystencji kolonistów niemieckich w Królestwie Polskim w XIX wieku, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 77–94.
View in Google Scholar

Woźniak K., Imigranci z Hesji i Badenii między Łodzią a Szadkiem w pierwszej połowie XIX w., „Biuletyn Szadkowski” 2015, t. 15, s. 161–176.
View in Google Scholar

Woźniak K., Losy niemieckich osadników rolnych w Królestwie Polskim w latach I wojny światowej, [w:] S. Pytlas, J. Kita (red.), Historia, społeczeństwo, gospodarka, Łódź 2006, s. 184–192.
View in Google Scholar

Woźniak K., Miastotwórcza rola łódzkich ewangelików w latach 1820–1939, [w:] B. Milerski, K. Woźniak (red.), Przeszłość przyszłości. Z dziejów luteranizmu w Łodzi i regionie, Łódź 1998, s. 83–116.
View in Google Scholar

Woźniak K., Niemieckie osadnictwo rolne w Królestwie Polskim (1815–1818). Przyczynek do historii badań i historiografii w Polsce, [w:] W. Caban (red.), Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815–1915, Kielce 1999, s. 29–53.
View in Google Scholar

Woźniak K., Niemiecko-polski dwugłos w sprawie kolonistów wiejskich w Królestwie Polskim, [w:] L. Meissner (red.), Polska Środkowa w niemieckich badaniach wschodnich. Historia i współczesność, Łódź 1999, s. 139–159.
View in Google Scholar

Woźniak K., Niemcy w Królestwie Polskim wobec odrodzenia państwa polskiego w 1918 r., „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2011, t. 9, s. 331–342.
View in Google Scholar

Woźniak K., Parafia ewangelicka w środowisku wielkomiejskim, [w:] B. Kopczyńska-Jaworska, K. Woźniak, Łódzcy luteranie. Społeczność i jej organizacja, „Łódzkie Studia Etnograficzne” 2002, t. 41, s. 11–40.
View in Google Scholar

Woźniak K., Spory o genezę Łodzi przemysłowej w pracach historycznych autorów, polskich, niemieckich i żydowskich, [w:] P. Samuś (red.), Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w.: sąsiedzi dalecy i bliscy, Łódź 1997, s. 9–26.
View in Google Scholar

Woźniak K., Wokół sporów o znaczenie rolnego osadnictwa niemieckiego w łódzkim okręgu przemysłowym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1995, z. 49, s. 113–130.
View in Google Scholar

Woźniak K., Z problemów niemieckiego osadnictwa rolnego w okolicach Łodzi w początkach XIX wieku. Obrót ziemią, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1995, z. 52, s. 3–18.
View in Google Scholar

Woźniak K.P., Niemieckie osadnictwo wiejskie między Prosną a Pilicą i Wisłą od lat 70. XVIII wieku do 1866 roku. Proces i jego interpretacje, Łódź 2013.
View in Google Scholar

Woźniak K.P., O łódzkich protestantach w XIX w. – polemicznie, „Kwartalnik Historyczny” 2016, R. 123, nr 4, s. 797–816.
View in Google Scholar

Woźniak K.P., Pruskie wsie liniowe w okolicach Łodzi i ich mieszkańcy w początkach XIX wieku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica” 2015, z. 21, s. 101–117.
View in Google Scholar

Woźniak K.P., Świeckie i kościelne chóry niemieckie w Łodzi (do 1939 roku), „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2014, t. 13, s. 127–141.
View in Google Scholar

Wójcicki A., Dzieje robotników przemysłowych w Polsce, Warszawa 1929.
View in Google Scholar

Wróbel E., Wróbel J., Aleksandrów Łódzki 1816–1831, „Mówią Wieki” 1988, nr 10, s. 15–19.
View in Google Scholar

Wrzesiński W. (red.), Polska – Polacy – mniejszości narodowe, Wrocław 1992.
View in Google Scholar

Zaleski W.J., Międzynarodowa ochrona mniejszości, Warszawa 1932.
View in Google Scholar

Załęski W., Statystyka porównawcza Królestwa Polskiego. Ludność i stosunki ekonomiczne, Warszawa 1876.
View in Google Scholar

Zaremba P., Historia dwudziestolecia 1918–1939, Wrocław 1991.
View in Google Scholar

Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego. Wydział spraw wewnętrznych i duchownych, cz. 2: Przemysł i zakłady przemysł posiłkujące, t. 1–2, Warszawa 1866.
View in Google Scholar

Zdzitowiecki J., Xiążę-Minister Franciszek Xawery Drucki-Lubecki 1778–1846, Warszawa 1948.
View in Google Scholar

Zimmermann K., Fryderyk Wielki i jego kolonizacja rolna na ziemiach polskich, t. 1, Poznań 1915.
View in Google Scholar

Znakomici przemysłowcy polscy zmarli w ostatnich czasach, „Kłosy” z 28.II.1885, nr 1028, s. 171–174.
View in Google Scholar

Zybura M., Niemcy w Polsce, Wrocław 2001.
View in Google Scholar

Żarnowski J., Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939, Warszawa 1973.
View in Google Scholar

Żychowski M., Osadnictwo rolnicze kolonistów niemieckich w Królestwie Polskim w latach trzydziestych–sześćdziesiątych XIX w., „Kwartalnik Historyczny” 1957, R. 64, nr 3, s. 44–78.
View in Google Scholar