Niepełnosprawność i osoby z niepełnosprawnością. Od pasywności i wykluczenia do aktywności życiowej i integracji społecznej

Autorzy

Jakub Niedbalski
Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania
https://orcid.org/0000-0002-2803-7628

Streszczenie

W publikacji przedstawiono ogólną sytuację osób niepełnosprawnych w Polsce z perspektywy zmian o charakterze społecznym, gospodarczym i politycznym. Motywem przyświecającym powstaniu książki był przede wszystkim jej praktyczny i eksplanacyjny charakter. W zamyśle autora ma ona stanowić kompendium wiedzy z zakresu niepełnosprawności i osób z niepełnosprawnością, zwłaszcza w wymiarze podejmowanych przez nie różnorodnych form aktywności.

Publikacja jest skierowana zarówno do przedstawicieli nauki, w tym przede wszystkim studentów i doktorantów, jak i praktyków, zwłaszcza zatrudnionych w jednostkach pomocy społecznej, instytucjach pomocowych, a także organizacjach pozarządowych, których głównym lub jednym z zasadniczych obszarów działania jest aktywizacja oraz społeczna rehabilitacja osób niepełnosprawnych.

Bibliografia

Balcerzak-Paradowska Barbara (red.) (2002), Sytuacja osób niepełnosprawnych w Polsce. Raport Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, IPiSS, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Barnes Colin, Mercer Geof (2004), Disability, Polity Press, London. Barnes Colin, Mercer Geof (2008), Niepełnosprawność. Wydawnictwo „Sic!”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Barnes Colin, Roulstone Alan (2005), „Work” is a Four-letter Word: Disability, Work and Welfare, [w:] Alan Roulstone, Colin Barnes (red.), Working Futures? Disabled People, Policy and Social Inclusion, The Polity Press University of Bristol, Great Britain, s. 315–327.
Zobacz w Google Scholar

Baron-Wiaterek Małgorzata (2008), Prawne podstawy przeciwdziałania wykluczeniu osób niepełnosprawnych, [w:] Lucyna Frąckiewicz (red.), Przeciw wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych, IPiSS, Warszawa, s. 103–117.
Zobacz w Google Scholar

Bartkowski Jerzy (2014), Położenie społeczno-ekonomiczne i jakość życia osób niepełnosprawnych w Polsce, [w:] Barbara Gąciarz, Seweryn Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwo AGH, Kraków, s. 45–103.
Zobacz w Google Scholar

Barton-Farcas Stephanie (2018), Disability and Theatre: A Practical Manual for Inclusion in the Arts, Routledge, New York.
Zobacz w Google Scholar

Becker Howard (1973) [1963], Outsiders, Free Press, New York.
Zobacz w Google Scholar

Berger Peter, Luckmann Thomas (1983), Społeczne tworzenie rzeczywistości, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Bishop Malahcy (2005), Quality of Life and Psychosocial Adaptation to Chronic Illness and Acquired Disability: Preliminary analysis of a conceptual and theoretical synthesis, “Rehabilitation Counseling Bulletin”, 48(3): 220–225.
Zobacz w Google Scholar

Blumer Herbert (2007), Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Bobińska Kinga, Gałecki Piotr (2010), Zaburzenia psychiczne u osób upośledzonych umysłowo, Wydawnictwo Continuo, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Bodnar Adam, Śledzińska-Simon Anna (2012), O potrzebie ratyfikacji Konwencji o Prawach Osób z Niepełnosprawnością, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, www.europapraw.org/files/2012/01/O-potrzebie [dostęp: 19.05.2018].
Zobacz w Google Scholar

Bokszański Zbigniew (1989), Tożsamość, interakcja, grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie teorii socjologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Borkowska Maria (1997), Niepełnosprawność – definicja, podział na grupy, [w:] Maria Borkowska (red.), Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Usprawnianie ruchowe, PZWL, Warszawa, s. 245.
Zobacz w Google Scholar

Borzyszkowska Halina (1985), Nauczanie w klasach specjalnych, WSiP, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Brittain Ian (2012), From Stoke Mandeville to Stratford: A History of the Summer Paralympic Games, Common, Champaign.
Zobacz w Google Scholar

Burke Michael (2001), Sport and Traditions of Feminist Theory, Victoria University, Melbourne.
Zobacz w Google Scholar

CBOS (2017), Niepełnosprawni wśród nas. Komunikat z badań, Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Charmaz Kathy (1983), Loss of Self: a fundamental form of suffering in the chronically ill, “Sociology of Health & Illness”, 5(2): 168–195.
Zobacz w Google Scholar

Chodkowska Marta (2012), Odpowiedzialność a prawo do miłości osób z niepełnosprawnością intelektualną – konteksty dyskursu i dylematy praktyczne, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, 3: 61–80.
Zobacz w Google Scholar

Ciaputa Ewelina, Król Agnieszka, Migalska Aleksandra, Warat Marta (2014), Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością ruchową, wzroku i słuchu, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 225–250.
Zobacz w Google Scholar

Cobb Henry V., Peter Mittler (1995), Zasadnicze różnice między upośledzeniem umysłowym a chorobą psychiczną, „Praca Socjalna”, 1: 9–18.
Zobacz w Google Scholar

Corbin Juliet, Strauss Anselm L. (1985), Managing Chronic Illness at Home: three lines of work, „Qualitative Sociology”, 8(3): 224–247.
Zobacz w Google Scholar

Cytowska Beata (2012), Trudne drogi adaptacji. Wątki emancypacyjne w analizie sytuacji dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną we współczesnym społeczeństwie polskim, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Czupryna Antoni, Poździoch Stefan, Ryś Andrzej, Włodarczyk Cezary (2000), Zdrowie publiczne, Tom l, Vesalius, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Czykwin Elżbieta (2007), Stygmat społeczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Czykwin Elżbieta (2008), Wstęp, [w:] Elżbieta Czykwin, Marzena Rusaczyk (red.), „Gorsi inni” – badania, Trans Humana, Białystok, s. 7–23.
Zobacz w Google Scholar

Dega Wiktor, Senger Alfons (1996), Ortopedia i rehabilitacja, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

DePauw Karen P., Doll-Pepper Gudrun (2000), Toward Progressive Inclusion and Acceptance: Myth or reality? The inclusion debate and bandwagon discourse, “Adapted Physical Activity Quarterly”, 17(2): 135–143.
Zobacz w Google Scholar

Dłużewska-Martyniec Wiesława (2009), Aktywność sportowa osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Stanisław Kowalik (red.), Kultura fizyczna osób z niepełnosprawnością. Dostosowana aktywność ruchowa, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 426–474.
Zobacz w Google Scholar

Doroszewska Janina (1981), Pedagogika specjalna. Podstawowe problemy teorii praktyki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Dykcik Władysław (1997), Pedagogika specjalna, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Dykcik Władysław (2005), Pedagogika specjalna: praca zbiorowa, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Erenc Janusz (2008), Bycie innym. Problem wykluczenia i izolacji ludzi niepełnosprawnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Florek-Łuszczki Magdalena, Lachowski Stanisław (2013), Działania instytucjonalne na rzecz osób niepełnosprawnych, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, 19(4): 480–484.
Zobacz w Google Scholar

Fornal Rafał, Dworzański Tomasz, Jędrzejewska Barbara (2002), Epidemiologia urazów jako problem najbliższej przyszłości, [w:] Dorota Karwat (red.), Problemy rehabilitacyjne i zagadnienia pomocy społecznej osób niepełnosprawnych w Polsce, Tom II, Liber, Lublin, s. 142–154.
Zobacz w Google Scholar

Fraser Nancy (2005a), Reframing Justice in a Globalizing World, “New Left Review”, 36: 69–88.
Zobacz w Google Scholar

Fraser Nancy (2005b), Sprawiedliwość społeczna w epoce polityki tożsamości: redystrybucja, uznanie, uczestnictwo, [w:] Nancy Fraser, Axel Honneth (red.), Redystrybucja czy uznanie? Debata polityczno-filozoficzna, Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, Wrocław, s. 27–110.
Zobacz w Google Scholar

Galasiński Dariusz (2013), Osoby niepełnosprawne czy osoby z niepełnosprawnością?, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, IV(9): 3–6.
Zobacz w Google Scholar

Garbat Marcin (2012), Zatrudnianie i rehabilitacja zawodowa osób z niepełnosprawnością w Europie, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
Zobacz w Google Scholar

Gąciarz Barbara (2010), Wprowadzenie. Wykształcenie i przygotowanie zawodowe jako sposób na niepełnosprawność, [w:] Barbara Gąciarz (red.), Niepełnosprawni studenci w społeczności akademickiej. Źródła sukcesów i porażek w integracji społecznej i aktywności zawodowej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 7–32.
Zobacz w Google Scholar

Gąciarz Barbara (2014a), Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 15–42.
Zobacz w Google Scholar

Gąciarz Barbara (2014b), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych jako wyzwanie dla nauki i praktyki społecznej. Wprowadzenie, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 7–14.
Zobacz w Google Scholar

Gąciarz Barbara (2014c), Model społeczny niepełnosprawności jako podstawa zmian w polityce społecznej, [w:] Barbara Gąciarz, Rudnicki Seweryn (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwa AGH, Kraków, s. 17–43.
Zobacz w Google Scholar

Gąciarz Barbara, Giermanowska Ewa (red.) (2009), Zatrudniając niepełnosprawnych. Wiedza, opinie i doświadczenia pracodawców, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Gąciarz Barbara, Ostrowska Antonina, Pańków Włodzimierz (2008), Integracja społeczna i aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych zamieszkałych w małych miastach i na terenach wiejskich – uwarunkowania sukcesów i niepowodzeń, Wydawnictwo Instytutu Filozofii, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Giermanowska Ewa (2015), Sytuacja zawodowa niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych, [w:] Ewa Giermanowska, Agnieszka Kumaniecka-Wiśniewska, Mariola Racław, Elżbieta Zakrzewska-Manterys (red.), Niedokończona emancypacja. Wejście niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych na rynek pracy, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 87–121.
Zobacz w Google Scholar

Giermanowska Ewa (2016), Niepełnosprawny jako pracownik i pracodawca, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 67–98.
Zobacz w Google Scholar

Giermanowska Ewa (red.) (2007) Młodzi niepełnosprawni – aktywizacja zawodowa i nietypowe formy zatrudnienia, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Giermanowska Ewa, Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka, Racław Mariola, Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2014), Niedokończona emancypacja – niepełnosprawni absolwenci szkół wyższych na rynku pracy, [w:] Barbara Gąciarz, Seweryn Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwo AGH, Kraków, s. 187–219.
Zobacz w Google Scholar

Giermanowska Ewa, Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka, Racław Mariola, Zakrzewska-Manterys Elżbieta (red.) (2015), Niedokończona emancypacja. Wejście niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych na rynek pracy, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Giryński Andrzej (1996), Wartości w świecie młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie, Wydawnictwo eRBe, Białystok.
Zobacz w Google Scholar

Giryński Andrzej, Stefan Przybylski (1993), Integracja społeczna osób upośledzonych umysłowo w świetle ujawnianych do nich nastawień społecznych, WSPS im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Gliński Piotr (2006), Style działań organizacji pozarządowych w Polsce. Grupy interesu czy pożytku publicznego?, IFiS PAN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Głodkowska Joanna, Andrzej Giryński (2006), Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób z niepełnosprawnością intelektualną – od bierności do aktywności, Wydawnictwo Naukowe AKAPIT, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Goffman Erving (1963), Behavior in Public Places. Notes on the Social Organization of Gathering, The Free Press of Glencoe, New York.
Zobacz w Google Scholar

Goffman Erving (2005), Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Goodman Norman (2001), Wstęp do socjologii, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Gorczycka Ewa, Kanasz Tatiana (2014), Niepełnosprawni studenci Akademii Pedagogiki Specjalnej w opiniach własnych i środowiska akademickiego, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Gryglewicz Andrzej, Smoleń Andrzej (2006), Systemowe determinanty osiągnięć polskich sportowców niepełnosprawnych na igrzyskach paraolimpijskich, [w:] Jerzy Chełmecki (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza olimpizmu. Ruch olimpijski i niepełnosprawni sportowcy, Tom II, AWF w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska, Warszawa, s. 40–48.
Zobacz w Google Scholar

Gumkowska Marta (2008), Sektor pozarządowy wobec problemu niepełnosprawności. Wyniki badania z 2008 roku, „Trzeci Sektor”, 16: 26–33.
Zobacz w Google Scholar

GUS (2012), Osoby niepełnosprawne na rynku pracy w 2011 r., GUS, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorzewska Maria (1968), Pedagogika specjalna, PIPS, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Guza Łukasz (2006), Cywilnoprawne uwarunkowania sytuacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 2, PSOUU, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Hulek Aleksander (1992), Świat ludziom niepełnosprawnym, PTW, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Hulek Aleksander (red.) (1985), Pedagogika rewalidacyjna, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Jakubowska Honorata (2014), Gra ciałem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

James William (1950), The Principles of Psychology (volume one), Dover Publications, Inc., New York.
Zobacz w Google Scholar

Janiszewska-Nieścioruk Zdzisława (2006), Przemiany w sposobie ujmowania niepełnosprawności intelektualnej (upośledzenia umysłowego), [w:] Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, Aleksandra Maciarz (red.), Współczesne problemy pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Kamiński Jarosław (2006), Prawnokarne uwarunkowania sytuacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 4, PSOUU, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Karwacki Arkadiusz, Tomasz Kaźmierczak, Marek Rymsza (2014), Reintegracja. Aktywna polityka społeczna w praktyce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Karwat Irena D. (1996), Poszerzone rozważania nad definicjami niepełnosprawności, „Medycyna Ogólna”, 4: 381–389.
Zobacz w Google Scholar

Kawczyńska-Butrym Zofia (1994), Rodziny osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kawczyńska-Butrym Zofia (1998), Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Kijak Remigiusz J. (red.) (2013), Seksualność – niepełnosprawność – rzeczywistość, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kirenko Janusz (2007), Indywidualna i społeczna percepcja niepełnosprawności, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Kirenko Janusz (2006), Oblicza niepełnosprawności, Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Kolwitz Marcin, Radlińska Iwona (2015), Kształtowanie się współczesnego paradygmatu niepełnosprawności, “Pomeranian Journal of Life Sciences”, 61(3): 270–277.
Zobacz w Google Scholar

Kołodziejski Mariusz (red.) (2013), Wolontariat jako narzędzie aktywnej integracji osób chorujących psychicznie „To działa!”, Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi, Ich Rodzin i Przyjaciół „Pomost”, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Konarska Joanna (2004), Psychospołeczne korelaty poczucia sensu życia a niepełnosprawność, GWSzP, Mysłowice.
Zobacz w Google Scholar

Koper Magdalena, Nadolska Anna (2012), Możliwości kształtowania Ja cielesnego osób niepełnosprawnych poprzez ich uczestnictwo w sporcie dostosowanym, [w:] Stanisław Kowalik (red.), Kultura fizyczna dla osób niepełnosprawnych, AWF w Poznaniu, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Koper Magdalena, Tasiemski Tomasz (2013), Miejsce sportu w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych fizycznie, „Niepełnosprawność. Zagadnienia – Problemy – Rozwiązania”, 3(8): 111–134.
Zobacz w Google Scholar

Kossewska Elżbieta (2003), Społeczeństwo wobec osób niepełnosprawnych – postawy i ich determinanty, „Studia Psychologica I”, 14: 1–11.
Zobacz w Google Scholar

Kostrzewski Janusz, Wald Ignacy (1981), Podstawowe wiadomości o upośledzeniu umysłowym, [w:] Kazimierz Kirejczyk (red.), Upośledzenie umysłowe, Pedagogika, PWN, Warszawa, s. 62–65.
Zobacz w Google Scholar

Kościelska Małgorzata (1995), Oblicza upośledzenia, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kowal Katarzyna (2012), Doświadczanie własnej cielesności przez biorców kończyny – socjologiczne studium zrekonstruowanego ciała, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, 8(2): 152–199, http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume19/PSJ_8_2_Kowal.pdf [dostęp: 10.04.2018].
Zobacz w Google Scholar

Kowalik Stanisław (1989), Upośledzenie umysłowe. Teoria i praktyka rehabilitacji, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik Stanisław (1996), Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Interart, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik Stanisław (2007), Bariery utrudniające włączanie osób niepełnosprawnych w życie społeczne. Próba sformułowania nowego podejścia teoretycznego, „Nauka”, 3: 49–69.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik Stanisław, Gordziej Zbigniew (2005), Rehabilitacja w domach pomocy społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik Stanisław, Miotk-Mrozowska Magdalena (2013), Sport paraolimpijski a rozwój osób niepełnosprawnych, [w:] Maciej Wilski, Jarosław Gabryelski (red.), Idee olimpijskie a kierunki rozwoju sportu osób niepełnosprawnych, AWF w Poznaniu, Poznań, s. 7–28.
Zobacz w Google Scholar

Kramarczyk Ewa (1986), Poczucie krzywdy u dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, „Psychologia Wychowawcza”, 5: 412–423.
Zobacz w Google Scholar

Krause Amadeusz (2004), Normalizacyjne podłoże integracji, [w:] Grażyna Dryżałowska, Hanna Żuraw (red.), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, s. 40–47.
Zobacz w Google Scholar

Kristen Joanna (2004), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych a ich automarginalizacja, [w:] Grażyna Dryżałowska, Hanna Żuraw (red.), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kryńska Elżbieta (red.) (2013), Analiza sytuacji osób niepełnosprawnych w Polsce i Unii Europejskiej. Raport przygotowany w ramach projektu: Zatrudnienie osób niepełnosprawnych perspektywy wzrostu, IPiSS, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kuhn Manfred (1972), The Reference Group Reconsidered, [w:] Jerome G. Manis, Bernard N. Meltzer (red.), Symbolic Interactionism: A Reader In Social Psychology (2nd edition), Allyn and Bacon, Inc., Boston, s. 171–184.
Zobacz w Google Scholar

Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka (2003), Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo a środowisko społeczne, [w:] Anders Gustavsson, Jan Tossebro, Elżbieta Zakrzewska-Manterys (red.), Niepełnosprawność intelektualna a style życia. Perspektywy podmiotowe, wybory życiowe, systemy usług w Szwecji, Norwegii i w Polsce, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 119–179.
Zobacz w Google Scholar

Kumaniecka-Wiśniewska Agnieszka (2006), Kim jestem? Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kupisiewicz Małgorzata (2013), Słownik pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Larkowa Helena (1970), Postawy otoczenia wobec osób niepełnosprawnych, PZWL, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Leszczyńska Katarzyna (2010), Tożsamość i stygmatyzacja w narracjach niepełnosprawnych studentów, [w:] Barbara Gąciarz (red.), Niepełnosprawni studenci w społeczności akademickiej, Wydawnictwo IFIS PAN, Warszawa, s. 35–55.
Zobacz w Google Scholar

Lipkowski Otton (1977), Pedagogika specjalna, PWN, Warszawa. Lippmann Walter (1922), Public Opinion, Harcourt, Brace and Company, New York.
Zobacz w Google Scholar

Łaś Helena (1977), Proces społecznej rewalidacji uczniów szkół specjalnych dla upośledzonych umysłowo, Wydawnictwo WSP, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar

Majewski Tadeusz (1994), W sprawie definicji osoby niepełnosprawnej, „Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej”, 1(139): 33–37
Zobacz w Google Scholar

Mead George H. (1934), Mind, Self and Society, Bobbs-Merrill, Indianapolis.
Zobacz w Google Scholar

Mead George H. (1975), Umysł, osobowość, społeczeństwo, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Merton Robert (2002), Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Minczakiewicz Elżbieta (1996), Postawy nauczycieli i uczniów szkół powszechnych wobec dzieci niepełnosprawnych umysłowo, [w:] Władysław Dykcik (red.), Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych, Eruditus, Poznań, s. 131–144.
Zobacz w Google Scholar

Minczakiewicz Elżbieta (2000), Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych dzieci głębiej upośledzonych, „Szkoła Specjalna”, 2–3: 67–75.
Zobacz w Google Scholar

Molik Bartosz, Morgulec-Adamowicz Natalia, Kosmol Andrzej (2008), Zespołowe gry sportowe osób niepełnosprawnych. Koszykówka na wózkach i rugby na wózkach, AWF w Warszawie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Mrugalska Krystyna (1995), Rodzina jako najbliższe środowisko osoby upośledzonej, „Praca Socjalna”, 1: 66–79
Zobacz w Google Scholar

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań. Powszechny Spis Rolny (2002), Osoby Niepełnosprawne w Województwie Wielkopolskim, Urząd Statystyczny w Poznaniu, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Niedbalski Jakub (2013), Żyć i pracować w domu pomocy społecznej. Socjologiczne studium interakcji personelu z upośledzonymi umysłowo podopiecznymi, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Niedbalski Jakub (2015), Przemiany percepcji własnego ciała przez osoby z niepełnosprawnością fizyczną uprawiające sport, „Studia Socjologiczne”, 3(218): 221–240.
Zobacz w Google Scholar

Niedbalski Jakub (2017), Wymiary, konteksty i wzory karier. Proces stawania się sportowcem przez osoby z niepełnosprawnością fizyczną – analiza społecznych mechanizmów (re)konstruowania tożsamości, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Niedbalski Jakub, Racław Mariola, Żuchowska-Skiba Dorota (2017), Wstęp. W kierunku nowego paradygmatu niepełnosprawności, „Acta Universitatis Lodziensis”. Folia Sociologica, 1: 5–12.
Zobacz w Google Scholar

Nowak Anna (2005), Marginalizacja osób niepełnosprawnych, [w:] Anna Nowak (red.), Wybrane społeczno-socjalne aspekty marginalizacji, Wydawnictwo SWSZ, Katowice, s. 45–58.
Zobacz w Google Scholar

Nowak Beata (2006), Kształcenie ustawiczne jako element działań normalizacyjnych, [w:] Joanna Głodkowska, Andrzej Giryński (red.), Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób z niepełnosprawnością intelektualną – od bierności do aktywności, Wydawnictwo Naukowe AKAPIT, Warszawa, s. 131–136.
Zobacz w Google Scholar

Oliver Michael (1990), The Politics of Disablement, Palgrave Macmillan, London.
Zobacz w Google Scholar

Olszewski Sławomir (2005), Postrzeganie przestrzeni życiowej przez młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście zachowań agresywnych, Wydawnictwo Akademii Pedagogicznej, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Organiściak-Krzykowska Anna (2001), Proces marginalizacji bezrobotnych, [w:] Wielisława Warzywoda-Kruszyńska (red.), Lokalne strategie przeciwdziałania bezrobociu i biedzie, Instytut Socjologii UŁ, Łódź, s. 135–144.
Zobacz w Google Scholar

Ossowski Roman (1999), Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji, Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz.
Zobacz w Google Scholar

Ossowski Roman (2003), Pedagogika niewidomych i niedowidzących, [w:] Władysław Dykcik (red.), Pedagogika specjalna, UAM, Poznań, s. 179–190.
Zobacz w Google Scholar

Ossowski Stanisław (1962), O osobliwościach nauk społecznych, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ostrowska Antonina (1997), Postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do osób niepełnosprawnych, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Anders Gustavsson (red.), Upośledzenie w społecznym zwierciadle, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, s. 75–95.
Zobacz w Google Scholar

Ostrowska Antonina (2015), Niepełnosprawni w społeczeństwie 1993–2013, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ostrowska Antonina (red.) (2007), O seksualności osób niepełnosprawnych, Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Pisula Ewa, Dąbrowska Anna (2004), Doświadczenia matek związane z otrzymaniem informacji o zespole Downa u dziecka, „Pediatria Polska”, 79(6): 460–466.
Zobacz w Google Scholar

Ploch Leszek (2014), Konteksty aktywności artystycznej osób z niepełnosprawnością, Difin, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ploch Leszek (2016), Artysta z niepełnosprawnością – perspektywa możliwości, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Pasjonaci, kreatorzy, twórcy. Ludzie niepełnosprawni jako artyści, sportowcy, animatorzy mediów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Podgórska-Jachnik Joanna (2014), Praca socjalna z osobami z niepełnosprawnością i ich rodzinami, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Połtyn-Zaradna Katarzyna, Waszkiewicz Ludmiła, Zatońska Katarzyna (2009), Dlaczego niepełnosprawny student jest „niewidoczny”?, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 90(3): 374–377.
Zobacz w Google Scholar

Przetacznikowa Maria (1981), Psychologia wychowania, [w:] Maria Przetacznikowa, Ziemowit Włodarski (red.), Psychologia wychowawcza, PWN, Warszawa, s. 426–450.
Zobacz w Google Scholar

Przybysz Piotr (1997), Prawa człowieka a prawa niepełnosprawnych, IdN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Racław Mariola, Wiszejko-Wierzbicka Dorota, Wołowicz-Ruszkowska Agnieszka (2018), Byliśmy jak z kosmosu. Między (nie)wydolnością środowiska a potrzebami rodziców z niepełnosprawnościami, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Rekowski Witold, Wilk Sławomir (1997), Rehabilitacja ruchowa, [w:] Zbigniew Krawczyk (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Kultura fizyczna, sport, Instytut Kultury, Warszawa, s. 97–115.
Zobacz w Google Scholar

Rozmus Paweł (2012), Odmienność odbita w ekranach. Konstruowanie obrazu niepełnosprawności poprzez kampanie społeczne i telewizję, „Palimpsest”, 2: 103–119.
Zobacz w Google Scholar

Rudnicki Seweryn (2014), Niepełnosprawność i złożoność, „Studia Socjologiczne”, 2: 43–61.
Zobacz w Google Scholar

Rymsza Marek (2013), Aktywizacja w polityce społecznej. W stronę rekonstrukcji europejskich welfare states?, IFIS PAN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Rymsza Marek (2016), Niepełnosprawny jako aktywny obywatel – problematyka integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w Polsce, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 13–45.
Zobacz w Google Scholar

Sahaj Tomasz (2016), Ciało niepełnosprawne w przestrzeni publicznej. Zmiany i przekształcenia, społeczna (re)ewolucja, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, 2: 3–18.
Zobacz w Google Scholar

Sahaj Tomasz (2017), Repozycjonowanie osób niepełnosprawnych w przekazach medialnych na przykładzie wybranych kampanii społecznych, „Acta Universitatis Lodziensis”. Folia Sociologica, 60: 183–199.
Zobacz w Google Scholar

Scheff Thomas (1994), Microsociology. Discource, Emitron and Social Structure, Chicago University Press, Chicago–London.
Zobacz w Google Scholar

Sękowska Zofia (1982), Pedagogika specjalna. Zarys, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Sękowska Zofia (1998), Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo WSPS, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Slany Krystyna (2014), Osoby niepełnosprawne w świetle Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r. – wybrane aspekty, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, 2(11): 44–62.
Zobacz w Google Scholar

Sowa Józef (2004), Podmiotowy wymiar integracji osób niepełnosprawnych, [w:] Grażyna Dryżałowska, Hanna Żuraw (red.), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, s. 19–22.
Zobacz w Google Scholar

Stojkow Maria, Żuchowska Dorota (2014), W kierunku nowej tożsamości – osoby niepełnosprawne w drodze ku emancypacji, „Studia Socjologiczne”, 2(213): 153–174.
Zobacz w Google Scholar

Stochmiałek Jerzy (1999), Akademickie kształcenie pedagogów pracy socjalno-opiekuńczej, [w:] Jerzy Stochmiałek (red.), Praca socjalno-opiekuńcza, wybrane zagadnienia, Cieszyn, Uniwersytet Śląski Filia w Cieszynie, s. 97–115.
Zobacz w Google Scholar

Szacka Barbara (2003), Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Szarfenberg Ryszard (2008), Pojęcie wykluczenia społecznego, Instytut Polityki Społecznej UW, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Szczepański Jan (1970), Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Sztobryn-Giercuszkiewicz Joanna (2016), Alter idem – student z niepełnosprawnością w systemie szkolnictwa wyższego, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 99–145.
Zobacz w Google Scholar

Sztompka Piotr (2006), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ślężyński Jan (red.) (1997), Sport szansą życia niepełnosprawnych, Polskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Zarząd Główny w Krakowie, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Świątkiewicz Wojciech (1986), Wymiary ładu społeczno-kulturowego, [w:] Jacek Wódz (red.), Ład społeczny w starej dzielnicy mieszkaniowej. Zagadnienia organizacji i dezorganizacji społecznej, Uniwersytet Śląski, Katowice, s. 209–234.
Zobacz w Google Scholar

Tizard Jack (1969), Wprowadzenie wstępne, [w:] Ann M. Clarke, D. B. Clarke (red.), Upośledzenie umysłowe. Nowe poglądy, PWN, Warszawa, s. 13–31.
Zobacz w Google Scholar

TNS OBOP (2010), Zadowolenie osób niepełnosprawnych z pracy. Raport, TNS OBOP dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wrzesień 2010, http://www.pfron.org.pl/dokumenty/ [dostęp: 15.09.2018].
Zobacz w Google Scholar

Topór-Mądry Roman, Gilis-Januszewska Aleksandra, Kurkiewicz Jolanta, Pająk Andrzej (2002), Szacowanie potrzeb zdrowotnych, Vesalius, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Turner Jonathan H. (2005), Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

WHO (1980), International Classification of Impairments Disabilities and Handicaps, World Health Organization, Geneva.
Zobacz w Google Scholar

Wiącek Elżbieta, Czech Franciszek (2014), Kultura Głuchych, „Znak. Miesięcznik”, 713, http://www.miesiecznik.znak.com.pl/7132014franciszek-czech-elzbieta-wiacekkulturagluchych [dostęp: 20.12.2018].
Zobacz w Google Scholar

Wilski Maciej, Nadolska Anna (2012), Osobowość sportowa zawodników olimpiad specjalnych, [w:] Maciej Wilski, Jarosław Gabryelski (red.), Idee olimpijskie a kierunki rozwoju sportu osób niepełnosprawnych, AWF w Poznaniu, Poznań, s. 145–157.
Zobacz w Google Scholar

Witkowska Bogumiła (2005), Osobowościowe uwarunkowania postaw pracowników domów pomocy społecznej wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Wolski Paweł (2013), Niepełnosprawność ruchowa. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Wołowicz-Ruszkowska Agnieszka (2013), Zanikanie? Trajektorie tożsamości kobiet z niepełnosprawnością, Wydawnictwo APS, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Woźniak Zbigniew (2008), Niepełnosprawność i niepełnosprawni w polityce społecznej. Społeczny kontekst medycznego problemu, Wydawnictwo Naukowe Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej Academica, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Wyczesany Janina (1998), Oligofrenopedagogika, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2003), Dziecko upośledzone – nieuchronność stereotypu, [w:] Anders Gustavsson, Jan Tossebro, Elżbieta Zakrzewska-Manterys (red.), Niepełnosprawność intelektualna a style życia. Perspektywy podmiotowe, wybory życiowe, systemy usług w Szwecji, Norwegii i w Polsce, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 89–118.
Zobacz w Google Scholar

Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2010), Upośledzeni umysłowo. Poza granicami człowieczeństwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Zakrzewska-Manterys Elżbieta (2016), Niepełnosprawny jako self-adwokat działający w imieniu i na rzecz innych niepełnosprawnych, [w:] Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Jakub Niedbalski (red.), Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 41–65.
Zobacz w Google Scholar

Zima Monika (2007a), Władza rodzicielska a osoby z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 15, PSOUU, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Zima Monika (2007b), Ubezwłasnowolnienie osoby z niepełnosprawnością intelektualną, Sprawni w Prawie, zeszyt 19/20, PSOUU, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ziółkowski Marek (1981), Znaczenie, interakcja, rozumienie, PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Żółkowska Teresa (2004), Wyrównywanie szans społecznych osób z niepełnosprawnością intelektualną. Uwarunkowania i obszary, Oficyna IN PLUS, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar

Żukowska Zofia (2006), Wartości sportu mierzone uczestnictwem młodzieży niepełnosprawnej w igrzyskach paraolimpijskich, [w:] Jerzy Nowocień (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza olimpizmu. Ruch olimpijski i niepełnosprawni sportowcy, Tom I, AWF w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska, Warszawa, s. 126–133.
Zobacz w Google Scholar

Żuraw Hanna (2008), Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Żyta Agnieszka (2011a), Rodzice i rodzeństwo pełnosprawne a planowanie przyszłości dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Beata Cytowska (red.), Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 151–174.
Zobacz w Google Scholar

Żyta Agnieszka (2011b), Życie z zespołem Downa. Narracje biograficzne rodziców rodzeństwa i dorosłych osób z zespołem Downa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

okladka

Pobrania

Opublikowane

11 września 2019 — zaktualizowane 17 stycznia 2024

Wersje

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8142-512-4

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN (e-book)

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8142-513-1

Inne prace tego samego autora