Nazwy roślin jako zwierciadło wiejskiego świata (na materiale gwary kujawskiej)

Autorzy

Agnieszka Wierzbicka
Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Współczesnego Języka Polskiego
https://orcid.org/0000-0002-5291-5785

Słowa kluczowe:

nazwy roślin, gwarowe nazwy roślin, językowy obraz świata, Kujawy

Streszczenie

Monografia prezentuje nazwy roślin funkcjonujące w gwarze kujawskiej. Autorka podjęła się trudu odtworzenia procesu nominacyjnego dla 108 gatunków roślin: dziko rosnących, hodowlanych, wodnych, krzewów i krzewinek oraz drzew. Poprzez szczegółowe analizy etymologiczne i semantyczne nazw zgromadzonych podczas badań terenowych oraz odtworzenie językowego obrazu świata ukazała niezwykle bogaty i barwny świat Kujawiaków. W swoim opracowaniu udowodniła, iż sposoby tworzenia nazw, ich kategoryzowania są dla Kujawiaków odbiciem bliskiego człowiekowi świata przyrody, zwracają uwagę na jego odnawialność oraz czynią świat uporządkowanym, często na zasadzie antynomii (uprawny — nieuprawny, użyteczny — bezużyteczny, szkodliwy — nieszkodliwy, leczniczy — nieleczniczy, pachnący — śmierdzący, twardy — miękki, wielki — mały, magiczny — zwyczajny itp.). Analizowane w monografii fitonimy odkrywają czytelnikowi swoje znaczenia, ale także emocje, wierzenia ludu kujawskiego i są zwierciadłem swoistego, antropocentrycznego, utrwalonego w tradycji spojrzenia na świat i często naiwnych etymologii. Taka wizja znacznie odbiega od naukowego postrzegania rzeczywistości i wprowadza badaczy w sferę nieznaną, często trudno podlegającą jednoznacznej klasyfikacji.

Bibliografia

AGP, 1998–2002: Atlas gwar polskich, t. I Małopolska, red. K. Dejna, 1998; t. II Mazowsze, red. K. Dejna, S. Gala, A. Zdaniukiewicz, F. Czyżewski, 2000; t. III Śląsk, red. K. Dejna, S. Gala, 2001; t. IV Wielkopolska. Kaszuby, red. K. Dejna, 2002, Upowszechnianie Nauki — Oświata „UN-O”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

AJKLW, 1982–1996: Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski, t. I–VI, red. Z. Sobierajski, J. Burszta, Wrocław 1982–1991, t. VII–IX, red. Z. Sobierajski, Wrocław 1992–1996, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Zobacz w Google Scholar

APID, 1981: Dejna K., Atlas polskich innowacji dialektalnych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Apresjan J .D., 1980: Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, przeł. Z. Kozłowska, A. Markowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Atlas gwar mazowieckich, 1971–1990: oprac. H. Horodyska-Gadkowska, A. Strzyżewska-Zaremba (t. I), oprac. A. Kowalska, A. Strzyżewska-Zaremba (t. II–X), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, 1964–1978: oprac. Zespół Zakładu Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, t. I–VI pod kier. Z. Stiebera, t. VII–XV pod kier. H. Popowskiej-Taborskiej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Balcerzowa E., 1960: ‘Czarne jagody, borówki’ i ich synonimy, „Język Polski”, t. XL, s. 281–291.
Zobacz w Google Scholar

Balcerzowa E., 1966: Rubus idaeus L. ‘Malina właściwa’, „Język Polski”, t. XLVI, s. 45–51.
Zobacz w Google Scholar

Bartmiński J., 1990: Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 103–120.
Zobacz w Google Scholar

Bartmiński J., Niebrzegowska S., 1998: Profile a podmiotowa interpretacja świata, [w:] Profilowanie w języku i tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 211–224.
Zobacz w Google Scholar

Basaj M., Siatkowski J., 1964–1966: Przegląd wyrazów uważanych za bohemizmy, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, X(1964), s.60–75; XI(1965); XII(1966), s.66–82.
Zobacz w Google Scholar

Basara A., Basara J., 1989: Nazwy gorczycy polnej (Sinapis arvensis) w gwarach polskich, [w:] Zbornik razprav iz slovanskega jezikoslovja: Tinetu Logarju ob sedemdesetletnici, Slovenska akademija znanosti in umetnosti, Ljubljana.
Zobacz w Google Scholar

Basara J., 1972: Deminutywa formalne (na przykładzie gwar Śląska Cieszyńskiego w ČSSR), „Z polskich studiów slawistycznych”, Seria 4. Językoznawstwo, s. 59–63.
Zobacz w Google Scholar

Biegeleisen H., 1929: Lecznictwo ludu polskiego, Polska Akademia Umiejętności, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Borejszo M., 2000: O zestawieniach metaforycznych w potocznym nazewnictwie roślin po kojowych, „Język Polski”, t. LXXX, s. 334–340.
Zobacz w Google Scholar

Bubak J., 1965: Nazwy przeniesione w polskiej toponimii, „Onomastica”, t. X, s. 50–73.
Zobacz w Google Scholar

Budziszewska W., 1965: Słowiańskie słownictwo dotyczące przyrody żywej, Monografie Slawistyczne Polskiej Akademii Nauk nr 6, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Budziszewska W., 1972a: Mit a nazwa rośliny, „Poradnik Językowy”, z. 10, s. 573–576.
Zobacz w Google Scholar

Budziszewska W., 1972b: Związki polsko-ruskie w zakresie terminologii botanicznej, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, t. XI, s. 113–121.
Zobacz w Google Scholar

Budziszewska W., 1974a: O pochodzeniu nazwy modrzew ‘Larix’, „Rocznik Slawistyczny”, t. XXXV, cz. 1, s. 21–23.
Zobacz w Google Scholar

Budziszewska W., 1974b: Wokół nazw lilii wodnych, „Prace Filologiczne”, t. XXV, s. 281–301.
Zobacz w Google Scholar

Budziszewska W., 1985: Wybrane nazwy roślin ze Szczawnicy i okolic, „Język Polski”, t. LXV, s. 158–162.
Zobacz w Google Scholar

Burska B., 1998: Słowotwórcze wykładniki ekspresywności w mowie mieszkańców trzech wsi mazowieckich, [w:] Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

БР, 1959: Бoтанички Речник, Cимонович Д., Београд, к. III.
Zobacz w Google Scholar

Chludzińska-Świątecka J., 1972: Budowa słowotwórcza rzeczowników w gwarach Warmii i Mazur, „Prace Filologiczne”, t. XXII, s. 159–289.
Zobacz w Google Scholar

Chodurska H., 2013: Bratki i siostrzyczki; macoszki, sierotki i wdówki, czyli jeszcze o nazwach Viola tricolor (L.) w językach słowiańskich, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologica”, nr 6, s. 4–15.
Zobacz w Google Scholar

Cienkowski W., 1963a: Teoria etymologii ludowej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Cienkowski W., 1963b: Warmińsko-mazurskie dybzak ‘kieszeń’ i klewer ‘koniczyna’, „Poradnik Językowy”, nr 5–6, s. 227−235.
Zobacz w Google Scholar

Cygal-Krupa Z., 2005: Świat roślin w gwarze Porąbki i okolicy, [w:] Mieczysław Małecki. Człowiek, uczony, organizator. W setną rocznicę urodzin, red. J. Rusek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 271−278.
Zobacz w Google Scholar

Cygan S., 2018: Słownik gwary opoczyńskiej, Muzeum Regionalne w Opocznie, Miejska Biblioteka Publiczna w Opocznie, Opoczno.
Zobacz w Google Scholar

Cyran W., 1977: Tendencje słowotwórcze w gwarach polskich, Prace Wydziału I — Językoznawstwa, Nauki o Literaturze i Filozofii nr 78, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Czyż D., 2010: Nazwy wybranych roślin polnych i łąkowych używanych wokolicach Ostrołęki, [w:] Prace poświęcone Pani Profesor Henryce Sędziak, red. D. Czyż, M. Frąckiewicz, „Polszczyzna Mazowsza i Podlasia”, t. XIV, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, Łomża, s. 307−320.
Zobacz w Google Scholar

Danka J .R., 1966: Problem praojczyzny Indoeuropejczyków, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. XII, s. 83–122.
Zobacz w Google Scholar

Dejna K., 1962–1968: Atlas językowy województwa kieleckiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Dejna K., 1968: ‘Słownictwo gwarowe’ i ‘słownictwo ludowe’, [w:] Symbolae Philologicale in Honorem V. Taszycki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław, s. 49–54.
Zobacz w Google Scholar

Dejna K., 1979: Słownictwo ludowe z terenów województwa kieleckiego i łódzkiego, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. XXV, s. 123–276.
Zobacz w Google Scholar

Dejna K., 1987: Projekt zbierania materiału do Atlasu Gwar Polskich, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. XXXIII, s. 47–72.
Zobacz w Google Scholar

Dejna K., 1993: Dialekty polskie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Dejna K., 1998: Gwara ijej stosunek do innych odmian języka ogólnonarodowego, [w:] Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Dubisz S., 1972: Nazwy jodły w gwarach ostródzko-warmińsko-mazurskich, „Poradnik Językowy”, z. 9, s. 526–531.
Zobacz w Google Scholar

Dubisz S., 1975: O nazwach czeremchy (Prunus padus) na Warmii i Mazurach, „Prace Filologiczne”, t. XXV, s. 301–313.
Zobacz w Google Scholar

Dubisz S., 1977: Nazwy roślin w gwarach ostródzko-warmińsko-mazurskich, „Studia Warmińsko-Mazurskie”, t. XI, red. M. Szymczak, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Dubisz S., 2021: Nazwy ziemniaka w polszczyźnie ogólnej, dialektach ludowych i profesjolekcie rolniczym, [w:] Polszczyzna jest zobowiązaniem, a dla niektórych pasją. Tom prac ofiarowanych prof. dr hab. Barbarze Falińskiej w 90. rocznicę urodzin, red. J. Porayski-Pomsta, K. Sobolewska, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 189−204.
Zobacz w Google Scholar

EJP, 1999: Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, M. Kucała, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Encyklopedia powszechna PWN, 1974: red. H. Bonecki, t. II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Falińska B., 1974–1984: Polskie słownictwo tkackie na tle słowiańskim, t. I, 1974; Polskie słownictwo tkackie na tle słowiańskim, t. II, 1977; Polskie słownictwo tkackie na tle słowiańskim, t. III, 1980; Polskie słownictwo tkackie na tle słowiańskim, t. IV, 1984, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Falińska B., 2016: Dialog pokoleń. Słownictwo ludowe Mazowsza, Podlasia i Suwalszczyzny w układzie tematycznym. Rolnictwo, cz. I. Byłe województwo suwalskie, Wydawnictwo „Paper & Tinta Barbara Tokłowicz”, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Flora i fitonimy na pograniczu polsko-ukraińskim, 2006: red. F. Czyżewski, D. Urban, Drukarnia „Sampol”, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Gajdamowicz-Mazurek A., 1985: Nazwy roślin w języku rosyjskim. Zarys słowotwórczo-semantyczny, Studia i Monografie, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, Opole.
Zobacz w Google Scholar

Gala S., 2000: Słowotwórstwo gwarowe a słowotwórstwo polszczyzny ogólnej, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. XLV, s. 29–36.
Zobacz w Google Scholar

Galon R., 1929: Kujawy „Białe” i „Czarne”. Badania geograficzne nad Polską północno-zachodnią, „Literatura Ludowa”, z. 2–3, s. 47–75.
Zobacz w Google Scholar

Gargała M., Stompor-Chrzan E., Pisarek M., 2010: Kwiaty wiejskich ogródków przydomowych — czy jeszcze je pamiętamy?, „Architektura. Czasopismo Techniczne”, R. 107, z. 13, s. 271–277.
Zobacz w Google Scholar

Gawroński A., 1928: Szkice językoznawstwa, Gebethner i Wolff, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

GHJP, 1964: Klemensiewicz Z., Lehr-Sławiński T., Urbańczyk S., Gramatyka historyczna języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Grochola-Szczepanek H., 2013: Badanie języka mieszkańców wsi w kontekście przemian społecznych, „Socjolingwistyka”, nr 27, s. 43–53.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorczykowa R., 1993: Pojęcie językowego obrazu świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 41−49.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorczykowa R., 2001: Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., 1998: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, t. I–II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Guldon Z., 1963: Kształtowanie się regionu kujawskiego w XII–XVIII wieku, „Literatura Ludowa. Kujawy”, nr 2–3, s. 4–8.
Zobacz w Google Scholar

Guz M., 2011: Eponimy a nazewnictwo roślin (próba klasyfikacji semantycznej), „Linguistica Bidgostiana”, t. VIII, s. 60–70.
Zobacz w Google Scholar

Habrajska G., 1980: Słownictwo gwarowe z zakresu roślinności leśnej we wsi Masłońskie, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. XXVI, s. 63–85.
Zobacz w Google Scholar

Handke K., 1993: Terytorialne odmiany polszczyzny, [w:] Encyklopedia kultury XX wieku, t.II, Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wiedza o Kulturze, Wrocław, s. 191–211.
Zobacz w Google Scholar

Handke K., Popowska-Taborska H., Zieniukowa J., 1972: Zastosowanie geografii lingwistycznej w badaniach słowotwórczych (na podstawie północno-zachodnio-polskich faktów dialektalnych), „Z polskich studiów slawistycznych”, Seria 4. Językoznawstwo, s. 89–100.
Zobacz w Google Scholar

Henslowa M., 1972: Wiedza ludowa o bożym drzewku, bylicy i piołunie, „Slavia Antiqua”, t.XXIV, s. 81–168.
Zobacz w Google Scholar

Henslowa M., 1976: Z badań nad wiedzą ludową o roślinach, I. Hypericum perforatum L. — dziurawiec, „Slavia Antiqua”, t. XXIII, s. 229–252.
Zobacz w Google Scholar

Hohendorf E., 1952: Klimat Kujaw i przyległej pradoliny Wisły w świetle potrzeb rolnictwa, „Postępy Wiedzy Rolniczej”, z. 1(13), s. 30–41.
Zobacz w Google Scholar

Horodyska-Gadkowska H., 1967: Polskie słownictwo gwarowe z zakresu hodowli zwierząt domowych, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Hrycyna E., 2019: Ludowe nazwy ziół w polskim językowym obrazie świata, „Etnolingwistyka”, t. XXXI, s. 133–145.
Zobacz w Google Scholar

Jaros I., 1996: Małopolskie i mazowieckie izoleksy w gwarach opoczyńskich, [w:] Studia i Materiały Polonistyczne, red. S. Frycie, t. II, Wydawnictwo Wydziału Zamiejscowego Kieleckiej WSP, Piotrków Trybunalski, s. 155−175.
Zobacz w Google Scholar

Jeliński M., 1980: Czy tëczk ikaczinc są nazwami knieci błotnej?, „Pomerania”, nr8–9, s.27.
Zobacz w Google Scholar

Jundziłł B .S., 1791: Opisanie roślin w prowincji W.X.L. naturalnie rosnących, wg układu Linneusza, X. B. S. Jundziłł S.P., Wilno.
Zobacz w Google Scholar

KAGP, Kartoteka Atlasu gwar polskich (zdeponowana w Zakładzie Dialektologii Polskiej i Logopedii Uniwersytetu Łódzkiego).
Zobacz w Google Scholar

Kamińska M., 1968: Gwary Polski centralnej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Kamper-Warejko J., 2014: Historia polskich nazw roślin występujących w poradniku P. Krescencjusza, „Linguistica Copernicana”, nr 11, s. 143–158.
Zobacz w Google Scholar

Karaś H., 2011: Polska leksykografia gwarowa, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Karaś H., 2015: Zadania dialektologii w zakresie ochrony ginących gwar, „Gwary Dziś”, t. VII, s. 83–95.
Zobacz w Google Scholar

Karchowski T., 1948: Słownik polskich roślin lekarskich wraz z dodatkiem, Centrala Wydawnicza, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Karłowicz J., 1900–1911: Słownik gwar polskich, Akademia Umiejętności, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Kawałko M .J., 1986: Historie ziołowe, Krajowa Agencja Wydawnicza, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Kąś J., 2011: Słownik gwary orawskiej, t. I–II, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Kąś J., 2015: Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. I–II, Dom Ludowy Bukowina Tatrzańska, Bukowina Tatrzańska–Nowy Sącz.
Zobacz w Google Scholar

Klepacki P., 2016: Rośliny użytkowe w Puszczy Knyszyńskiej i Beskidzie Niskim, „Etnobiologia Polska”, t. VI, s. 31–116.
Zobacz w Google Scholar

Kluk K., 1985: Dykcyonarz roślinny, t. I–III, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kolberg O., 1867a: Kujawy, t. I, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław–Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Kolberg O., 1867b: Lud, Kujawy, cz. 2, Drukarnia Jana Jaworskiego, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Kolberg O., 2014: Kujawy. Suplement do tomów 1–4, Instytut im. Oskara Kolberga, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Kołatka K., 2020: Tożsamość regionalna mieszkańców Krajny. Studium językowo-kulturowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
Zobacz w Google Scholar

Kowalewski H., 2022: Three cognitive frameworks for analyzing metaphoric plant names: Cognitive Grammar, Conceptual Metaphor Theory and Conceptual Blending Theory, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury”, t. XXXIV, s. 79–94.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik E., Kowalska M., 2013: Kolorowe zagrody, Stowarzyszenie Wiejskie „Zielona Przestrzeń”, Grabowo.
Zobacz w Google Scholar

Kowalik K., 2015: Przymiotniki w polskich współcześnie używanych nazwach drzew, „Annales Universitas Pedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, t. X, s. 70–81.
Zobacz w Google Scholar

Kowalska A., 1989: Z badań nad mazowieckim słownictwem ekspresywnym (nazwy człowieka, który sepleni), [w:] Polszczyzna północno-wschodnia. Metodologia badań językowych, red. B. Falińska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa– Kraków–Gdańsk, s. 33–45.
Zobacz w Google Scholar

Kreja B., 1965: Gwarowa sośnia ‘sosna’ i podobne nazwy drzew (jedla, olsza, jasień…), „Język Polski”, t. LXV, s. 349–352.
Zobacz w Google Scholar

Kreja B., 1995: Podróżnik ‘cykoria (itd.)’, czyli ‘roślina przydrożna’, „Język Polski”, t. LXXV, nr 4–5, s. 327–331.
Zobacz w Google Scholar

Krokocka B., 2009: Funkcjonowanie motywów roślinnych i zwierzęcych w codziennym słowniku rodzinnym mieszkańców dawnego Księstwa Łowickiego, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, nr 44, s. 89–110.
Zobacz w Google Scholar

KSGP: Kartoteka Słownika gwar polskich (zdeponowana w Zakładzie Dialektologii Polskiej IJP PAN w Krakowie) oraz online https://rcin.org.pl/dlibra/publication/37156?language=en [stan na 5.08.2023].
Zobacz w Google Scholar

Kuehn A., 1963: Ludowe mianownictwo roślin zielarskich, „Zielarski Biuletyn Informacyjny”, z. 1, s. 8.
Zobacz w Google Scholar

Kukier R., 1975: Ludowe obrzędy i zwyczaje weselne na Kujawach, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Kulak I., 2018: Motywy religijne i magiczne utrwalone w ludowych nazwach roślin (na przykładzie leksyki górali rabczańskich), „Język — Szkoła — Religia”, nr 13(3), s. 23–35.
Zobacz w Google Scholar

Kulak I., 2022a: Co o zwyczajach żywieniowych mieszkańców wsi podhalańskich mówią ludowe nazwy roślin?, „Prace Filologiczne”, t. LXXVII, s. 233–246.
Zobacz w Google Scholar

Kulak I., 2022b: Ludowy obraz człowieka utrwalony w nazwach roślin. Na przykładzie leksyki górali rabczańskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Kurek H., 1987: Przełączanie kodu językowego, czyli socjologiczne aspekty wzajemnego oddziaływania języka literackiego i dialektów, „Język Polski”, R. LXVII, s. 63–69.
Zobacz w Google Scholar

Kurek H., 2001: Przemiany językowe wsi (na przykładzie wybranych nazw roślin z okolic Dukli), [w:] Świat roślin w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, I. Kamińska-Szmaj, seria Język a Kultura, t. XVI, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 117−122.
Zobacz w Google Scholar

Kurek H., 2003: Przemiany leksyki gwarowej na Podkarpaciu, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Kurek H., 2004: Językowo-kulturowy obraz wsi podkarpackiej wpisany w nazwy roślin, [w:] Studia linguistica Danutae Wesołowska oblata, red. H. Kurek, J. Labocha, Universitas, Kraków, s. 129−156.
Zobacz w Google Scholar

Kurek H., 2012: Czynniki socjolingwistyczne a przemiany polszczyzny mówionej w ostatnim półwieczu, [w:] Języki słowiańskie w ujęciu socjolingwistycznym, red. H. Kurek, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 85–92.
Zobacz w Google Scholar

Kurek H., 2018, Słownictwo gwarowe w dobie globalizacji, [w:] Historia języka, dialektologia i onomastyka w nowych kontekstach interpretacyjnych, red. R. Przybylska, M. Rak, A. Kwaśnicka-Janowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 203−209.
Zobacz w Google Scholar

Kuryłowicz B., 2006a: Językowy obraz świata roślin w dziewiętnastowiecznych słowniczkach gwarowych, [w:] Wokół polszczyzny dawnej i obecnej, red. B. Nowowiejski, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, s. 155−167.
Zobacz w Google Scholar

Kuryłowicz B., 2006b: Nominacja a językowy obraz roślin w dziewiętnastowiecznych słowniczkach gwarowych, „Roczniki Humanistyczne”, t. LIV, nr 6, s. 45−56.
Zobacz w Google Scholar

Kuźnicka B., 1992: Znaczenie roślin halucynogennych w polskich tradycjach kulturowych: zarys problematyki, „Analecta”, nr 1/1, s. 111–122.
Zobacz w Google Scholar

Kuźnicka B., Dziak M., 1984: Zioła i ich stosowanie, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Lech-Kirstein D., 2012: Nazwy ziół w polskiej toponimii, [w:] Jednotlivé a všeobecné v onomastike. 18. slovenská onomastická konferencia, red. M. Ološtiak, Filozofická fakulta Prešovskej univerzity v Prešove, Prešov, s. 156–167.
Zobacz w Google Scholar

Lech-Kirstein D., 2015a: Nazwy drzew w śląskiej toponimii, „Onomastica”, t. LIX, s. 223–239.
Zobacz w Google Scholar

Lech-Kirstein D., 2015b: Nazwy roślin uprawnych w śląskiej toponimii, [w:] Mikrotoponimy i makrotoponimy w komunikacji i literaturze, red. A. Gałkowski, R. Gliwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 147−158.
Zobacz w Google Scholar

Lechocka E., 2017: Znaczenie i funkcja motywu klonu w warmińsko-mazurskich pieśniach ludowych, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. XXIV(XLIV), nr 1, s. 161−174.
Zobacz w Google Scholar

Lechocka E., 2022: Nazwy roślin w pieśniach warmińsko-mazurskich z przełomu XIX i XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Lenart P., Zagórski Z., 1962: O mowie ludowej w Wielkopolsce, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Łuczaj Ł., 2008: Dziko rosnące rośliny jadalne w ankiecie Józefa Rostafińskiego z roku 1883, „Wiadomości Botaniczne”, nr 52(1/2), s. 1−12.
Zobacz w Google Scholar

Łuczaj Ł., Köhler P., 2011: Liście i inne zielone części dziko rosnących roślin w pożywieniu mieszkańców ziem polskich na podstawie ankiet Józefa Rostafińskiego (XIX w.) i Józefa Gajka (XX w.), „Przegląd Historyczny”, nr 102/4, s. 733−770.
Zobacz w Google Scholar

Łukaszewicz A .B., 2014: Słownik gwary Kujaw wschodnich, wyrazów dawniej używanych, porzekadeł i powiedzonek, Drukarnia Marfix, Włocławek.
Zobacz w Google Scholar

Machek V., 1954: Česká a slovenská jména rostlin, Nakladatelství Ceskoslovenské akademie vĕd, Praha.
Zobacz w Google Scholar

Machek V., 1968: Etymologický slovník jazyka českého, Academia, Praha.
Zobacz w Google Scholar

Maćkiewicz J., 1993: Wyrazy międzynarodowe (internacjonalizmy) we współczesnym języku polskim, [w:] Encyklopedia Kultury Polskiej XX Wieku, t. II, Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wiedza o Kulturze, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Magda-Czekaj M., 2016: Świat przyrody widziany przez nazwiska pochodzenia gwarowego, „Onomastica”, t. LX, s. 151–162.
Zobacz w Google Scholar

MAGP, 1957–1970: Mały atlas gwar polskich, t. I–II, red. K. Nitsch, t. III–XIII, red. M. Karaś, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Majewski E., 1893: Nazwy ludowe kartofla i ich słoworód, „Prace Filologiczne”, t. IV, z. 2, s. 645–654.
Zobacz w Google Scholar

Majewski E., 1894: Słownik nazwisk zoologicznych i botanicznych polskich: Słownik łacińsko-polski, Księgarnia T. Paprockiego i S-ki, Warszawa–Lipsk.
Zobacz w Google Scholar

Majowa J., 1969: Nazwy jagód w gwarach kaszubskich, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, R. VIII, s. 115–127.
Zobacz w Google Scholar

Marcin z Urzędowa, 1595: Herbarz Polski to jest o przyrodzeniu ziół i drzew rozmaitych i inszych rzeczy do lekarstw należących księgi dwoje, Drukarnia Łazarzowa, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Marciniak R., 2006: Zróżnicowanie leksykalne nazw wybranych roślin w Łowickiem, [w:] Flora i fitonimy na pograniczu polsko-ukraińskim, red. F. Czyżewski, D. Urban, Drukarnia „Sampol”, Lublin, s. 141–147.
Zobacz w Google Scholar

Marczewska M., 1995: Osika w ludowym językowym obrazie świata, „Etnolingwistyka”, t. VII, s. 97–115.
Zobacz w Google Scholar

Marczewska M., 1997/1998: Dąb — drzewo zmarłych (z rozważań nad językowo-kulturowym obrazem dębu), „Etnolingwistyka”, t. IX/X, s. 121–134.
Zobacz w Google Scholar

Marczewska M., 1999: Wierzba — drzewo diabelskie (z rozważań nad ludowym obrazem drzewa), „Kieleckie Studia Filologiczne”, t. XIII, s. 65–79.
Zobacz w Google Scholar

Marczewska M., 2002: Drzewa w języku i kulturze, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego, Kielce.
Zobacz w Google Scholar

MKZ, 1990: Mazerant-Leszkowska A., Mała księga ziół, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

MSGK, 2013: Mały słownik gwary kujawskiej, oprac. K. Podczaska, Forza Cuiavia, Inowrocław.
Zobacz w Google Scholar

MSGP, 2010: Mały słownik gwar polskich, red. R. Kucharzyk, A. Niezabitowska, J. Reichan, M. Tokarz, W. Wójcicka, J. Wronicz, Wydawnictwo LEXIS, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Moszyński K., 1929: Kultura ludowa Słowian, t. I, Kultura materialna, Polska Akademia Umiejętności, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Moszyński K., 1953: Uwagi do 3. zeszytu ‘Słownika etymologicznego języka polskiego’ Fr. Sławskiego, „Język Polski”, t. XXXIII, s. 345–367.
Zobacz w Google Scholar

Moszyński K., 1955: Jeszcze raz o nazwach koniczyny i niektórych innych roślin, „Język Polski”, t. XXXV, s. 295–297.
Zobacz w Google Scholar

Moszyński K., 1967–1968: Kultura ludowa Słowian, t. I–II (cz. 1–2), Książka i Wiedza, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Moszyński L., 1954: Geografia zapożyczeń niemieckich w staropolszczyźnie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Mowszowicz J., 1977: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Mowszowicz J., 1987: Flora letnia. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących letnich pospolitych roślin zielnych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Mowszowicz J., 1988: Flora wiosenna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących wiosennych pospolitych roślin zielnych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Muszyński J., 1936: Ludowe kaszubskie nazwy roślin, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, t. XIII, nr 3, s. 161–169.
Zobacz w Google Scholar

Myśliwski W., 2003: Kres kultury chłopskiej, Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza EXARTIM, Warszawa–Bochnia.
Zobacz w Google Scholar

Nagórko A., Łaziński M., Burkhardt H., 2004: Dystynktywny słownik synonimów, Universitas, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Natanson-Leski J., 1964: Rozwój terytorialny Polski do roku 1572, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Nitsch K., 1911: Mowa ludu polskiego, Skład Główny Leonard Frommer, Kraków. Nitsch K., 1955: Wybór pism polonistycznych, t. II, Studia wyrazowe, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Nitsch K., Mrozówna E., 1955: Mazowieckie wyrazy przyrodnicze, [w:] K. Nitsch, Wybór pism polonistycznych, t. II, Studia wyrazowe, Wrocław–Kraków, s. 86–116.
Zobacz w Google Scholar

Nowakowska A., 2001: Nazwy roślin w stałych polskich konstrukcjach komparatywnych, [w:] Problemy frazeologii europejskiej, t. IV, red. A.M. Lewicki, Norbertinum, Lublin, s. 59–70.
Zobacz w Google Scholar

Nowakowska A., 2002: Polskie nazwy roślin, „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, t. XXVIII, s. 19−32.
Zobacz w Google Scholar

Nowakowska A., 2005: Świat roślin w polskiej frazeologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Nowik K., 1993: Zapożyczone nazwy drzew w toponimii polskiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, t. XXVII, s. 197−204.
Zobacz w Google Scholar

Nowiński M., 1970: Dzieje upraw i roślin uprawnych, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Nowiński M., 1977: Dzieje roślin i upraw ogrodniczych, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Nowiński M., 1980: Dzieje upraw i roślin leczniczych, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Obrębska-Jabłońska A., Biryła M .V., 1962: Podręczny słownik polsko-białoruski, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Oklejewicz K., Łuczaj Ł., 2008: Ludowe nazewnictwo i klasyfikacja rodzaju rubus (malina i jeżyna) w Polsce, [w:] Dzikie rośliny jadalne – zapomniany potencjał przyrody. Materiały z konferencji Dzikie rośliny jadalne — zapomniany potencjał przyrody, red. Ł. Łuczaj, Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach, Bolestraszyce, s. 201−217.
Zobacz w Google Scholar

Osowski B., 2022: Podwórkowa przekąska. Gwarowe i potoczne nazwy tasznika pospolitego, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 103−112.
Zobacz w Google Scholar

Ożóg K., 1998: Język polskiej wsi na tle przemian współczesnej polszczyzny, [w:] Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, s. 119−125.
Zobacz w Google Scholar

Paleczna D., 1978: Z badań nad nazwami roślin polskich Łopian ‘Arctium’ i synonimy, „Język Polski”, t. LVIII, s. 125–132.
Zobacz w Google Scholar

Paluch A., 1988: Świat roślin w tradycyjnych praktykach leczniczych wsi polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Paluch A., 1989: Zerwij ziele z dziewięciu miedzy… Ziołolecznictwo ludowe w Polsce w XIX wieku i na początku XX wieku, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Paluszak-Bronka A., 2022: O nazwach potraw z ziemniaków w gwarach kujawskich, „Gwary Dziś”, nr 15, s. 149–161.
Zobacz w Google Scholar

Pastusiak K., 2007: Pogranicze polsko-białorusko-ukraińskie w świetle danych językowych i etnograficznych na podstawie nazw roślin, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Pawłowski E., 1974: Polskie nazwy roślin (Próba klasyfikacji semantycznej), [w:] Studia indoeuropejskie, red. J. Kuryłowicz, Prace Komisji Językoznawstwa, t. XXXVII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 163–169.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 1994: Mazowizmy leksykalne w gwarach Lubelszczyzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 1998: Zmiany językowe jako problem badawczy współczesnej dialektologii, [w:] Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, s. 105–117.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2001a: Interferencje leksykalne w gwarach Lubelszczyzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2001b: Nazwy roślin w świadomości językowej ludności wiejskiej, [w:] Świat roślin w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, I. Kamińska-Szmaj, seria Język a kultura, t. XVI, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 99–116.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2002a: Dialektologia wobec wyzwań XXI wieku, [w:] Dialektologia jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Karolowi Dejnie, red. S. Gala, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, s. 383−392.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2002b: Językowy obraz roślin w gwarach Lubelszczyzny, [w:] Język polski: współczesność, historia. Trzecie Spotkania Lubelskich Językoznawców KUL–UMCS, red. W. Książek-Bryłowa, H. Duda, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2012: Słownictwo gwarowe a słownictwo ludowe — sposób prezentacji i interpretacji materiału, „Rozprawy Komisji Językowej”, t. LVIII, s. 235–246.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2012–2022: Słownik gwar Lubelszczyzny, t. I–XI, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2015: Nazwa i desygnat w zmieniającej się rzeczywistości wiejskiej, [w:] Odkrywanie słowa — historia i współczesność, red. U. Sokólska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2015, s. 551–567.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2017: Słownik gwar Lubelszczyzny, t. V, Rośliny, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2019: Chwasty i rośliny przydrożne w przestrzeni miejskiej i wiejskiej — aspekt językowo-kulturowy, [w:] Język polski. Współczesność. Historia 7, red. M. Święcicka, M. Peplińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
Zobacz w Google Scholar

Pelcowa H., 2020: Słowa pogranicza (na materiale gwarowym wschodniej Lubelszczyzny), „TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych”, s. 121–136.
Zobacz w Google Scholar

Piotrowicz A., 1991: Typy regionalizmów leksykalnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Piotrowska A .E .: Gwara regionu — Kujawy, witryna internetowa Dialekty i gwary polskie. Kompendium internetowe, red. H. Karaś, http:/www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=mapa-serwisu&l2=&l3=&l4=kujawy-gwara-regionu-mwr [dostęp: 30.06.2023].
Zobacz w Google Scholar

Piskorska H., Galus H., 1968: Dzieje Pomorza Wschodniego i Kujaw w wypisach, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Popowska-Taborska H., 1998: O pewnych nie w pełni postrzeganych możliwościach badania dialektalnej leksyki, [w:] Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, s. 253–257.
Zobacz w Google Scholar

Popowska-Taborska H., Boryś W., 1996: Leksyka kaszubska na tle słowiańskim, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Prorok K., 2019: Polisemia i synonimia w rekonstrukcji językowego obrazu ostu w polskiej tradycji ludowej, „LingVaria”, t. XIV, nr 2(28), s. 181–193.
Zobacz w Google Scholar

Reichan J., 1990: Słownictwo gwarowe w przestrzeni i czasie, [w:] Studia linguistica Polo-no-Slovaca, t. III, Dynamika rozwoju słownictwa, red. J. Reichan, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 135–142.
Zobacz w Google Scholar

Rogowska E., 1998: Kaszubskie nazwy roślin uprawnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Rogowska E., 2003: Aktywność słowotwórcza nazw roślin w polszczyźnie (w świetle Słownika gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego), [w:] Wokół struktury słowa, red. A. Pstryga, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 51–61.
Zobacz w Google Scholar

Rogowska-Cybulska E., 2005a: Formacje deminutywne od nazw roślin w polszczyźnie ogólnej i ludowej, [w:] Słowo z perspektywy językoznawcy i tłumacza, t. II, red. A. Pstryga, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 213–222.
Zobacz w Google Scholar

Rogowska-Cybulska E., 2005b: Gwarowy obraz roślin w świetle aktywności nominacyjnej ich nazw (na przykładzie gwary wsi Wagi w powiecie łomżyńskim), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Rogowska-Cybulska E., 2005c: Ludowe nazwy uprawnych roślin ozdobnych i ich aktywność nominacyjna (na przykładzie gwary wsi Wagi w powiecie łomżyńskim), [w:] Polszczyzna Mazowsza i Podlasia, cz. IX, red. H. Sędziak, Towarzystwo Kultury Języka Zarząd Główny w Warszawie, Oddział TKJ w Łomży, Łomża 2005, s. 175–194.
Zobacz w Google Scholar

Rostafiński J., 1900: Symbola ad historiam naturalem medii aevii, cz. I–II, Universitas Cracoviensis, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Rostafiński J., 2018: Zielnik czarodziejski to jest zbiór przesądów o roślinach, Armoryka, Sandomierz.
Zobacz w Google Scholar

Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych. Słownik Adama Fischera, 2016: red. M. Kujawska, Ł. Łuczaj, J. Sosnowska, P. Klepacki, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Rudnicka-Fira E., 1979: Ludowe nazwy roślin leczniczych w gwarach byłego powiatu dąbrowsko-tarnowskiego, „Poradnik Językowy”, z. 4, s. 172–189.
Zobacz w Google Scholar

Sawaniewska-Mochowa Z., 2016: Źródła etnograficzne i teksty folkloru jako baza empiryczna słownika gwarowego (na przykładzie Kujaw), „Język Polski”, nr96(3), s.27–36.
Zobacz w Google Scholar

Sawaniewska-Mochowa Z., 2019: Magiczne i estetyczne funkcje roślin w tekstach kultury kujawskiej, [w:] Miasto. Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie, red. M. Święcicka, M. Peplińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, s. 73–92.
Zobacz w Google Scholar

SEB, 1974: Brückner A., Słownik etymologiczny języka polskiego, Drukarnia W.L. Anczyca i Spółki, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

SEBń, 2000: Bańkowski A., Etymologiczny słownik języka polskiego, t. I–II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

SEBor, 2008: Boryś W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

SES, 1952–1982: Sławski F., Słownik etymologiczny, t. I–IV, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Sędzik W., 1977: Prasłowiańska terminologia rolnicza. Rośliny uprawne. Użytki rolne, „Prace Slawistyczne”, t. III, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa– Kraków–Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

SGK, 2021: Słownik gwary kujawskiej czyli jak mówiono w Inowrocławiu i okolicy, oprac. W. Prusak, Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu, Inowrocław.
Zobacz w Google Scholar

SGKK, 2017: Słownik gwary i kultury Kujaw, t. I, red. Z. Sawaniewska-Mochowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
Zobacz w Google Scholar

SGP, 1977–1999: Słownik gwar polskich, red. M Karaś (Źródła, t. I), red. J. Reichan (t. II–IX, z. 2), red. J. Okoniowa (t. VI–IX, z. 2), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Sierociuk J., 1990: Przyczyny przemian dialektów ludowych, [w:] Język — kultura — społeczeństwo. Wybór studiów i materiałów, red. S. Dubisz, Wektory Gospodarki, Warszawa, s. 114–115.
Zobacz w Google Scholar

Sierociuk J., 2016: Dynamika przeobrażeń języka mieszkańców wsi i możliwości jej badania, „Gwary Dziś”, nr 8, s. 67–78.
Zobacz w Google Scholar

SJDS, 1996: Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, red. K. Kleszczowa i in., Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Skubalanka T., 2009: Polskie nazewnictwo roślin. Struktura zbioru, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF. Philologiae”, t. XXVII, s. 129–144.
Zobacz w Google Scholar

Słownik gwar małopolskich, 2016–2018: red. J. Woronicz, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Słownik terminologiczny informacji naukowej, 1979: red. K. Tittenbrun, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Sobierajski Z., 1952: Gwary kujawskie, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Sobierajski Z., 1960: Z przeszłości gwar północnej Wielkopolski XVI–XVIII wieku, „Slavia Occidentalis”, R. XX, nr 2, s. 149–164.
Zobacz w Google Scholar

Sobierajski Z., 1963: Jak mówią Kujawiacy?, „Literatura Ludowa”, R.VII, nr2–3, s.14–17.
Zobacz w Google Scholar

Spólnik A., 1986: O jednym ze sposobów nazywania roślin, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie”, red. M. Zarębina, Prace Językoznawcze V, z. 104, s. 69–85.
Zobacz w Google Scholar

Spólnik A., 1990: Nazwy polskich roślin do XVIII wieku, Prace Komisji Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk w Krakowie nr 58, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
Zobacz w Google Scholar

SPSŁ, 1974–2001: Słownik prasłowiański, t. I, red. F. Sławski, oprac. Zespół Zakładu Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

SPXVI, 1977–1994: Słownik polszczyzny XVI wieku, t. I i nast., red. M. Mayenowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

SSiSL, 2021–2022: Słownik stereotypów i symboli ludowych, red. J. Bartmiński, t. II, z. 6, Rośliny. Drzewa liściaste, 2021; t. II, z. 3, Kwiaty, 2022a; t. II, z. 4, Zioła, 2022b; t. II, z. 7, Rośliny. Krzewa i krzewinki, 2022c, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie--Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar

SSTP, 1953: Słownik staropolski, t. I i nast., red. S. Urbańczyk, Polska Akademia Umiejętności, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Stec W., 2014: Pozamedyczne zastosowanie roślin leczniczych jako semantyczna podstawa ich nominacji językowej. Polsko-rosyjskie paralele na tle nomenklatury łacińskiej, „Przegląd Wschodnioeuropejski”, t. V/2, s. 209–224.
Zobacz w Google Scholar

Stec W., 2016: Metafora w nazewnictwie roślinnym: polskie i rosyjskie nazwy roślin leczniczych motywowane nazwami ze świata zwierząt, „Acta Polono-Ruthenica”, t. XXI, s. 99–115.
Zobacz w Google Scholar

Stec W., 2021: Postrzeganie trujących roślin leczniczych przez pryzmat ich nazw (na przykładzie nazewnictwa polskiego i rosyjskiego), [w:] Вопросы семантики и стилистики текста: лингвистический дискурс, red. Z. Kuca, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 89–101.
Zobacz w Google Scholar

Stieber Z., 1956: Konferencja pomorska. Prace językoznawcze, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Strokowska A., 1978: Pogranicze językowe wielkopolsko-mazowieckie, Seria Acta Universitatis Lodziensis, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Sychta B., 1967–1976: Słownik gwar kaszubskich, t. I–VII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Szcześniak K., 2008: Świat roślin światem ludzi na pograniczu wschodniej i zachodniej Słowiańszczyzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Szcześniak K., 2013: Świat roślin światem ludzi na pograniczu wschodniej i zachodniej słowiańszczyzny, wyd. II popr. i uzup., Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Szcześniak K., 2014: Świerk, drzewo proste, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. XX(XL), z. 2.
Zobacz w Google Scholar

Szcześniak K., 2015: Kalina oczyma slawisty etnolingwisty, [w:] Amor verborum nos unit. Studia poświęcone pamięci Profesora Sławomira Gali, red. P. Stalmaszczyk, I. Jaros, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 155–166.
Zobacz w Google Scholar

Szcześniak K., 2022: Świat zamów światem roślin na pograniczu wschodniej i zachodniej Słowiańszczyzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Szot-Radziszewska E., 2005: Sekrety ziół. Wiedza ludowa, magia, obrzędy, leczenie, Wydawnictwo Trio, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Szulczewski J .W., 1932: Rośliny w mianownictwie, przesądach i lecznictwie ludu wielkopolskiego, „Lud”, t. XXXI, s. 93–100.
Zobacz w Google Scholar

Szychowska-Boebel B., 1972: Lecznictwo na Kujawach. Materiały i rozważania, Wydawnictwo Muzeum Etnograficznego, Toruń.
Zobacz w Google Scholar

Świat roślin w języku i kulturze, 2001: red. A. Dąbrowska, I. Kamińska-Szmaj, seria Język a Kultura, t. XVI, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Świejkowski L., 1990: Rośliny lecznicze i przemysłowe. Klucz do oznaczania, Libra, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Tokarski R., 1981: Derywacja semantyczna jako jedno ze źródeł polisemii wyrazowej, [w:] Pojęcie derywacji w lingwistyce, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 91–105.
Zobacz w Google Scholar

Tokarski R., 1991: Człowiek w definicji znaczeniowej słowa, „Przegląd Humanistyczny”, z. 3–4, s. 131–140.
Zobacz w Google Scholar

Tokarski R., 1999: Przeszłość i współczesność w językowym obrazie świata. Metodologiczne pytania i propozycje, [w:] Przeszłość w językowym obrazie świata, red. A. Pajdzińska, P. Krzyżanowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 9–23.
Zobacz w Google Scholar

Tokarski R., 2001: Słownictwo jako interpretacja świata, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 335–362.
Zobacz w Google Scholar

TomczakL., 2001: Ludowe nazwy ziemniaków i ich odmian, [w:] Świat roślin w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, I. Kamińska-Szmaj, seria Język a kultura, t. XVI, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 123–129.
Zobacz w Google Scholar

Trotz M .A., 1764: Nowy dykcjonariusz, to jest mownik polsko-francusko-niemiecki, nakładem J.F. Gledycza, Lipsk.
Zobacz w Google Scholar

USJP, 2003: Uniwersalny słownik języka polskiego, t. I–IV, red. S. Dubisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Vasmer M., 1950–1958: Russisches etymologisches Wörterbuch, t. I–III, Winter, Heidelberg.
Zobacz w Google Scholar

Wajda L., 1976: Polskie nazwy drzew i krzewów na tle ogólnosłowiańskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Wajda L., 1983: Charakterystyka polskiego słownictwa botanicznego na przykładzie drzew i krzewów, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie”, z. 80, s. 191–201.
Zobacz w Google Scholar

Wajda-Adamczykowa L., 1984: Polskie nazwy modrzewia ‘Larix’, [w:] Dialektologia, onomastyka, stylistyka. Materiały sesji naukowej w80-lecie urodzin prof. dra Eugeniusza Pawłowskiego, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Kraków, s. 31–47.
Zobacz w Google Scholar

Wajda-Adamczykowa L., 1989: Polskie nazwy drzew, „Prace Językoznawcze”, nr 121,
Zobacz w Google Scholar

Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2005: Regionalizmy a gwary na przykładzie nazw roślin, „Bulletin de la Société Polonaise de Linguistique”, t. LXI, s. 119–128.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2006: Antroponimia w polskich gwarowych nazwach roślin, [w:] Munuscula linguistica in honorem Alexandrae Cieślikowa, red. K. Rymut, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków, s. 493–505.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2011: O pewnych słowiańskich dialektalnych nazwach babki ‘Plantago’, „Rocznik Slawistyczny”, t. LX, s. 149–160.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2012: Polskie gwarowe nazwy dziko rosnących roślin zielnych na tle słowiańskim. Zagadnienia ogólne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2013: Pochodzenie kilku gwarowych nazw mniszka pospolitego, Taraxacum officinale Web, [w:] Cum reverentia, gratia, amicitia… Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Bogdanowi Walczakowi, t. III, red. J. Migdał, A. Piotrowska-Wojaczyk, Wydawnictwo Rys, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2014: Gwarowe nazwy roślin dziko rosnących jako przykład słownictwa ginącego — próba analizy zjawiska, „Socjolingwistyka”, t. XXVIII, s. 215–224.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2015: Osobliwe procesy fonetyczne w gwarowych wyrazach zapożyczonych na przykładzie nazw roślin, „Jazykovedné Štúdie”, t. XXXII, s. 205–206.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2019: Polskie gwarowe nazwy chabra bławatka, Centaurea cyanus L. na tle słowiańskim i europejskim, „Prace Filologiczne”, t. LXXIV, s. 173–187.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2020: Etymologia a etnolingwistyka: różne metodologie — wspólny cel, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury”, t. XXXII, s. 21–34.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2021a: Gwarowe nazwy roślin jako odbicie nastawienia użytkowników gwar do przyrody (ujęcie historyczno-porównawcze), „Poradnik Językowy”, nr 3, s. 45–59.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2021b: Polskie gwarowe nazwy roślin z komponentem kaczy, [w:] Polszczyzna jest zobowiązaniem, a dla niektórych pasją. Tom prac ofiarowanych prof. dr hab. Barbarze Falińskiej w 90. rocznicę urodzin, red. J. Porayski-Pomsta, K. Sobolewska, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, s. 37–48.
Zobacz w Google Scholar

Waniakowa J., 2022: Wrotycz ‘Tanacetum vulgare L.’ i nazwy pokrewne w gwarach polskich na tle słowiańskim, „Rocznik Slawistyczny”, t. LXXI, s. 251–259.
Zobacz w Google Scholar

Waszakowa K., 1991: O wartościowaniu w słowotwórstwie, „Poradnik Językowy”, z. 5–6, s. 180–187.
Zobacz w Google Scholar

WEP PWN, 1962: Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. I, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Bepac C., 1924: Бoтанічны слоўнік, Вільня.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2002a: Metody zbierania słownictwa dotyczącego roślinności na terenie Kujaw, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, t. XLII, s. 49–59.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2002b: Zestawienia w nazwach roślin (na materiale gwar kujawskich), [w:] Dialektologia jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki, red. S. Gala, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, s. 551–558.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2003: Wybrane nazwy roślin wodnych (na materiale gwar kujawskich), [w:] Język — Literatura — Dydaktyka, red. J. Opoka, A. Oskiera, t. I, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź, s. 213–222.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2004a: Słowotwórcze wykładniki ekspresywności w wybranych gwarowych nazwach roślin, [w:] Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych, t. II, red. K. Wojtczuk, A. Wierzbicka, Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Przyrodniczej w Siedlcach, Siedlce, s. 281–290.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2004b: Przeobrażenia gwarowych nazw roślin, [w:] Współczesne odmiany języka narodowego, red. K. Michalewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 275–281.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2005: Świat zwierząt odzwierciedlony w gwarowych nazwach roślin, [w:]
Zobacz w Google Scholar

Nazewnictwo na pograniczach, „Rozprawy i studia”, t. DLXXXVI, red. J. Ignatowicz-Skowrońska, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 439–449.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2007: Słowotwórstwo fitonimów używanych na Kujawach, „Conversatoria Linqiustica”, R. I, s. 73–80.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2009: Świat człowieka odzwierciedlony w fitonimach, [w:] Świat ukryty w słowach, czyli oznaczeniu gramatycznym, leksykalnym i etymologicznym, red. I. Generowicz, E. Kaczmarska, I.M. Doliński, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 415–426.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2012: Magia, wierzenia a gwarowe określenia roślin, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. LVIII, s. 363–372.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2018: Gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna — miejsce fitonimów w językowym obrazie świata użytkowników gwar, „Rozprawy Łódzkiej Komisji Językowej ŁTN”, t. LXV, s. 229–243.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka Ag., 2021: Ptasi świat utrwalony w fitonimach, „Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies”, Mity — stereotypy — uprzedzenia, nr 1(8), s. 1–14.
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka An., 1984: Apples are not a kind of fruit: the semantics of human categorization, „American Ethnologist”, nr 11(2), s. 313–328.
Zobacz w Google Scholar

Wilkoń-Michalska J., 1971: Szata roślinna Kujaw. Przewodnik florystyczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Toruń.
Zobacz w Google Scholar

„Wisła . Miesięcznik geograficzno-etnograficzny”, 1900: t. XIV, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

WKZ, 1991: Bremness L., Wielka księga ziół, Wiedza i Życie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Wojtkiewicz I., 2005: Semantyczno-kulturowy obraz świata w dziewiętnastowiecznym Słowniczku gwary augustowskiej Aleksandra Osipowicza, „Białostockie Archiwum Językowe”, nr 5, s. 151–180.
Zobacz w Google Scholar

Wróbel H., 1962: Związki staroczesko-staropolskie w terminologii botanicznej, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Katowicach, Prace Katedry Języka Polskiego”, t. II, s. 105−137.
Zobacz w Google Scholar

Wróblewska V., 2022: Bajka ludowa na Kujawach (Antologia tekstów z lat 1955–1966), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zobacz w Google Scholar

Wyderka B., 2000–2020: Słownik gwar śląskich, Państwowy Instytut Naukowy, Instytut Śląski, Opole.
Zobacz w Google Scholar

Zagórski Z., 1964: Gwary Krajny, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Zaręba A., 1950: Nazwy barw niebieskich w dialektach i historii języka polskiego, „Język Polski”, t. XXX, s. 11–31.
Zobacz w Google Scholar

Zaręba A., 1960: Z geografii słowiańskich nazw chwastów, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze”, z. 3, s. 15–52.
Zobacz w Google Scholar

Zaręba A., 1969–1989: Atlas językowy Śląska, Śląski Instytut Naukowy, Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Zaręba A., 1983: Izoleksy jako kryterium ugrupowania dialektów, [w:] tegoż, Pisma polonistyczne i slawistyczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków, s. 137–157.
Zobacz w Google Scholar

Zdancewicz T., 1968: Nazwy wrotyczu pospolitego w gwarach podlasko-suwalskich i przyległych, „Slavia Occidentalis”, t. XXVI, s. 319–331.
Zobacz w Google Scholar

Ziółkowska M., 1983: Gawędy o drzewach, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

okladka

Opublikowane

15 grudnia 2023

Licencja

Licencja

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8331-338-2

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN (e-book)

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8331-339-9