Jan Brzechwa, Wiersze o śmierci

Monika Urbańska; Jowita Podwysocka; Jan Brzechwa

Jan Brzechwa, Wiersze o śmierci

PRZEJDŹ DO KSIĘGARNI

Monika Urbańska (ed)

Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii. Zakład Literatury Dawnej, Edytorstwa i Nauk Pomocniczych

https://orcid.org/0000-0002-7965-8547

Jowita Podwysocka (ed)

Serie: Literaturoznawstwo. Sylwetki

ISBN

ISBN-13 (15): 978-83-8331-144-9

Słowa kluczowe: Jan Brzechwa, poezja XX wieku, oniryzm, élan vital

Opublikowane: 30 marca 2023

Kategorie: Filologia polska,

Pliki do pobrania

PRZECZYTAJ FRAGMENT

Ostatni tom Brzechwy, Liryka mego życia, ma interesujący układ, odwrotnie chronologiczny. Rozpoczynają go liryki pisane przed śmiercią i z nią związane, kończą wiersze młodzieńcze. Tym samym czytelnik rozpoczyna lekturę od ,,ostatniego słowa” – tekstów, które traktować można jako próbę rozrachunku i poetyckiego podsumowania.

Między filozofią życia Brzechwy a Bergsonowskim élan vital istnieje wiele powiązań, eksponujących się silnie w wierszach o śmierci. Poeta żył intensywnie, nawet choroba kardiologiczna nie udaremniła jego działań. Także jego bohater poetycki podlegał nieustannemu rozwojowi i dynamizmowi, godząc się z przemijaniem. Poezja i miłość stały się jego literackim testamentem.

Śmierć, silnie wypierana już w XX wieku z życia społecznego, została tam przez Brzechwę przywrócona poprzez materię poetycką, jako fenomen należący do ciągłości praw fizycznych. Poeta nie monumentalizuje jej, pisze o niej ironicznie i dowcipnie. Testament poetycki nie pomieścił moralnego przesłania, a jedynie krótkie, żartobliwe dyspozycje, dotyczące ceremonii pogrzebowej, która powinna być krótka i niekłopotliwa dla żałobników. Jako odpowiedź na myśl o śmierci pojawia się poetycka praca do ostatniej chwili. Literackie trwanie przezwycięża niejako śmierć — dzieło utrwala to, co śmierć dematerializuje. Tak rozumiana literatura wpisuje się w kosmologię życia, trwania oraz przemijania. Miejsce melancholii zajmuje budujące tworzenie. Za fenomenologami można przyjąć, że wobec niedostępności śmierci jako doświadczenia bezpośredniego, mamy do czynienia w hermeneutyką umierania, z ,,jeszcze-nie” śmieci. W lirykach Brzechwy trudny smutek odchodzenia przekuwa się w liryczny uśmiech, wypełnione czułością i miłością wspomnienia:

Widzisz, sam sobie przeczę. I ty sobie przecz,

Gdy serce moje nagle o północy uśnie;

Pomyśl: „To taka zwykła, naturalna rzecz”.

I liryka się zmieni w obopólny uśmiech. (Liryczny uśmiech).

Exegi Monumentum Jana Brzechwy

Monika Urbańska

Wiersze

Jan Brzechwa

Komentarz edytorski

Monika Urbańska , Jowita Podwysocka

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Licencja

Inne prace tego samego autora

Michał Kuran, Jacek Szlufik, Joanna Jabłońska, Natalia Poleszak, Beata Marcinowska, Hanna Żbikowska, Monika Urbańska, Ewa Kuliś, Ewa Mikuła, Magdalena Godyń, Dorota Rybak, Dawid Kujawa, Daniela Zajączkowska, Paulina Poterała, Magdalena Ciechańska, Katarzyna Przybyła, Paula Sztark, Paulina Urbańska, Sławomir Hornik, Ewelina Drzewiecka, Marta Kalarus, Patrycja Bąkowska, Monika Kusek-Dyja, Piotr Polaszek, Michał Sadowski, Joanna Pomykalska, Martyna Badowicz, Sylwia Kubowicz, Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze
Michał Kuran, Kamila Kulesza, Dawid Nowakowski, Anna Ż. M. Wiśniewska-Grabarczyk, Katarzyna Stępińska, Michał Sadowski, Bartłomiej Łuczak, Joanna Jabłońska, Sylwia Kępa, Anna Kaźmierska, Katarzyna Bis, Klaudia Adamczewska, Beata Prokopczyk, Ewelina Szymczak, Magdalena Ciechańska, Mateusz Grabowski, Aldona Jankowska, Monika Urbańska, Aleksandra Smusz, Katarzyna Ossowska, Kamil Dźwinel, Paulina Poterała, Marta Tyszko, Monika Bednarczyk, Ewa Joanna Marczak, Joanna Popławska, Stanislava Schupplerová, Małgorzata Herchel, Starość i młodość w literaturze i kulturze
Monika Urbańska, Magdalena Kuran, Małgorzata Pawlata, Joanna Raźny, Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Mateusz Poradecki, Agnieszka Wypiorczyk, Lustro

1 2 > >>

Mapa strony	Księgarnia	Social Media
Strona główna Aktualności Katalog O nas Kontakt Polityka Prywatności Deklaracja dostępności Czasopisma Księgarnia	42 635 55 77 42 235 01 62 ksiegarnia@uni.lodz.pl Biuro: 42 235 01 65 42 635 55 80 agnieszka.janicka@uni.lodz.pl Polityka prywatności i cookies © 2024 Uniwersytet Łódzki

Jan Brzechwa, Wiersze o śmierci

Pobrania

Licencja

Inne prace tego samego autora

Dyscypliny

Serie

Nowa zawartość