Grafitti i street art: Słowo, obraz, działanie

Authors

Agnieszka Gralińska-Toborek
Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Filozofii, Katedra Etyki
https://orcid.org/0000-0002-5250-3676

Keywords:

grafitti, street art, mural, pisanie na ścianie, litery-obrazy, poezja wizualna

Synopsis

Street art jest dziś najbardziej popularnej i dynamicznie rozwijającą się na całym świecie sztuką, ma też największą liczbę odbiorców. Jest przy tym efemeryczny, zmienny i nie­ograniczony, podlega ciągłym procesom komercjalizacji, instytucjonalizacji, mediatyzacji. Jako owoc kultury remiksu korzysta ze wszystkiego, co do tej pory było w sztuce, miesza, przerabia, kopiuje i wkleja. Nie daje się łatwo zdefiniować i nie obowiązują w nim dotychczasowe kryteria sztuki. Nie oznacza to jednak, że nie można go analizować. W prezentowanej publikacji autorka opisuje wybrane problemy street artu i graffiti za pomocą zarówno tradycyjnych, jak i współczesnych pojęć, terminów, metod. Skupia się na związkach słowa z obrazem, na uwidacznianiu i czynieniu niewidocznym. Ukazuje street art poważny i komiczny. Nie dąży przy tym do zamknięcia tematu, wręcz przeciwnie – zapoczątkowuje refleksję, jaką zapewne podejmie świat sztuki nad tym wciąż nieokiełznanym i ekspansywnym nurtem w sztuce.

References

Aaron Rose, b.t., [w:] Beautiful Loosers. Contemporary Art and Street Culture [katalog wystawy], Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2007.
View in Google Scholar

Abarca Javier, El arte urbano como agente facilitador de los procesos de gentrificación, [w:] Blanca Fernández Quesada, Jesús-Pedro Lorente (red.), Arte en el espacio público: barrios artísticos y revitalización urbana, Prenes Universitarias de Zaragoza, Zaragoza 2009, s. 53–64.
View in Google Scholar

Abarca Javier, From Street Art to Murals: What Have We Lost?, „Street Art & Urban Creativity Scientific Journal” 2016, t. 2, s. 60–67.
View in Google Scholar

Adorno Theodor W., Czy sztuka jest zabawą, [w:] idem, Sztuka i sztuki. Wybór esejów, tłum. Krystyna Krzemień-Ojak, PIW, Warszawa 1990, s. 287–294.
View in Google Scholar

AlSayyad Nezar, Cinematic Urbanism: A History of the Modern from Reel to Real, Routledge, London 2006.
View in Google Scholar

Armstrong Justin, The Contested Gallery: Street Art, Ethnography and the Search for Urban Understandings, „AmeriQuests” 2005, t. 2, nr 1.
View in Google Scholar

Ashmore Jerome, Some Differences between Abstract and Non-Objective Painting, „Journal of Aesthetic” 1954–55, t. XIII, s. 485–495.
View in Google Scholar

Augé Marc, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. Roman Chymkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
View in Google Scholar

Bachtin Michaił, Czas i przestrzeń wpowieści, „Pamiętnik Literacki” 1974, t. 65/4, s. 273–311.
View in Google Scholar

Bachtin Michaił, Twórczość Franciszka Rabelais’ego a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, tłum. Anna Goreń, Andrzej Goreń, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1975.
View in Google Scholar

Bacińska Małgorzata, Casus kiczu we współczesnych sztukach plastycznych, „Estetyka i krytyka” 2011, nr 21, s. 9–24.
View in Google Scholar

Bandura Agnieszka, W oparach humoru – przedmiot surrealistyczny, „Dyskurs. Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu” 2015, nr 19, s. 114–127.
View in Google Scholar

Bartmiński Jerzy (red.), Konotacja, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1988.
View in Google Scholar

Battersby Matilda, Rare Interview with Urban Artist Princess Hijab, „Independent” 2011, 16.06., online: http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/art/features/rare-interview-with-urban-artist-princess-hijab-2297761.html (dostęp: 22.08.2018).
View in Google Scholar

Baudelaire Charles, O istocie śmiechu oraz o komizmie w sztukach plastycznych, [w:] idem, Rozmaitości estetyczne, tłum. Joanna Guze, Słowo / obraz / terytoria, Gdańsk 2000, s. 149–166.
View in Google Scholar

Baudrillard Jean, Kool Killer albo bunt znaków, [w:] idem, Wymiana symboliczna i śmierć, tłum. Sławomir Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

Beaty Bart, Komiks kontra sztuka, tłum. Marek Cieślik, Aneta Kaczmarek, Timof Comics, Warszawa 2013.
View in Google Scholar

Bell Bethan, Street Art: Crime, Grime or Sublime?, BBC News, 16.12.2016, online: http://www.bbc.com/news/uk-england-38316852 (dostęp: 22.08.2018).
View in Google Scholar

Belting Hans, Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, tłum. Mariusz Bryl, Kraków 2007.
View in Google Scholar

Białostocki Jan (red.), Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500–1600, PWN, Warszawa 1985.
View in Google Scholar

Białostocki Jan, Sposoby przedstawiana czasu w sztukach wizualnych, [w:] idem, Refleksje i syntezy ze świata sztuki. Cykl drugi, PWN, Warszawa 1987.
View in Google Scholar

Bieszczad Lilianna, Kryzys pojęcia sztuki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.
View in Google Scholar

Biskupski Łukasz, Prosto z ulicy. Sztuki wizualne w dobie mediów społecznościowych i kultury uczestnictwa, Fundacja Bęc Zmiana, Instytut Kultury Polskiej UW, Warszawa 2017.
View in Google Scholar

Blanché Ulrich, Street Art and Related Terms – Discussion and Working Definition, „Street Art & Urban Creativity Scientific Journal” 2015, t. 1 nr 1, s. 32–39.
View in Google Scholar

Boehm Gottfried, O hermeneutyce obrazu, [w:] idem, O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, tłum. Małgorzata Łukasiewicz, Anna Pieczyńska-Sulik, Univeristas, Kraków 2006, s. 144–171.
View in Google Scholar

Boehm Gottfried, Pierwsze spojrzenie. Dzieło sztuki – estetyka – filozofia, [w:] idem, O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, tłum. Małgorzata Łukasiewicz, Anna Pieczyńska-Sulik, Univeristas, Kraków 2006, s. 31–45
View in Google Scholar

Bogunia-Borowska Małgorzata, Fotospołeczeństwo. Społeczno-kulturowe konteksty dyskursu o społeczeństwie, [w:] Małgorzata Bogunia Borowska, Piotr Sztompka (red.), Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej, Wydawnictwo Znak, Kraków 2012, s. 43–80.
View in Google Scholar

Bohrer Karl Heinz, Nagłość. Chwila estetycznego pozoru, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2005.
View in Google Scholar

Bolecki Włodzimierz, Realistyczny i poetycki model prozy narracyjnej, „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1981, nr 6 (60), s. 64–82.
View in Google Scholar

Braun Maximilian, 5 Wealthiest Street Artists Who Know How To Earn Their Living, „Wildewalls”, 28.02.2014, online: https://www.widewalls.ch/5-wealthiest-street-artists/ (dostęp: 22.08.2018).
View in Google Scholar

Brighenti Andrea Mubi, Walled Urbs to Urban Walls – and Return? On the Social Life of Walls, [w:] Andrea Mubi Brighenti (red.), The wall and the city / Il muro e la città / Le mur et la ville, Professional Dreamers, Trento 2006.
View in Google Scholar

Bruce Kevin, The Murals of John Pugh: Beyond Trompe l’Œil, Ten Speed Press, Berkeley 2006.
View in Google Scholar

Bubner Rüdiger, Doświadczenie estetyczne, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2005.
View in Google Scholar

Bugaj Ewa, Kowalski Andrzej P. (red.), Estetyka w archeologii. Antropomorfizacja w pradziejach i starożytności, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2010.
View in Google Scholar

Bułacik Agnieszka, Moja ściana: dekoracja czy subwersja. O sztuce w mieście rozmawiamy z artystami ulicy, [w:] Kamila Kamińska (red.), Sztuka mojej ulicy: Społeczny wymiar street artu, Stowarzyszenie Edukacji Krytycznej, Wrocław 2014, online: http://archiwum.klamra.org/sites/klamra/files/streetart_12-01-2.pdf (dostęp: 22.08.2018).
View in Google Scholar

Burckhardt Titus, Art of Islam: Language and Meaning, World Wisdom, Bloomington 2009.
View in Google Scholar

Bürger Peter, Teoria awangardy, tłum. Jadwiga Kita-Hubert, Universitas, Kraków 2006.
View in Google Scholar

Caillois Roger, Gry i ludzie, tłum. Anna Tatarkiewicz, Maria Żurowska, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1997.
View in Google Scholar

Caillois Roger, Żywioł i ład, tłum. Anna Tatarkiewicz, PIW, Warszawa 1973.
View in Google Scholar

Campos Ricardo, Youth, Graffiti, and the Aestheticization of Transgression, „Social Analysis” 2015, t. 59, nr 3, s. 17–40.
View in Google Scholar

Carroll Noël, Filozofia sztuki masowej, tłum. Mirosław Przylipiak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Gdańsk 2011.
View in Google Scholar

Cassirer Ernst, Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, tłum. Anna Staniewska, Czytelnik, Warszawa 1998.
View in Google Scholar

Chabros Ewa, Kmita „Patyczak” Grzegorz, Graffiti w PRL, Instytut Pamięci Narodowej, Wrocław 2011.
View in Google Scholar

Chiappori Alessandra, Quattro Chiacchiere Con Opiemme: tra arte, emozioni, sogni, poesia e bellezza, „Art in Time” 2014, 11.11., online: http://www.acontrainte.it/wp-content/uploads/2016/03/2014_11_b.pdf (dostęp: 22.08.2018).
View in Google Scholar

Chmielowski Benedykt, Nowe Ateny albo Akademia wszelkiej sciencyi pełna, na różne tytuły iak na classes podzielona, mądrym dla memoryału, idiotom dla nauki, politykom dla praktyki, melancholikom dla rozrywki erygowana, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1966.
View in Google Scholar

Chrzanowski Tadeusz, Ikonologia wedle Cesare Ripy, „Tygodnik Powszechny” 1999, nr 2, s. 12.
View in Google Scholar

Clarke David B. (red.), The Cinematic City, Routledge, London–New York 1997.
View in Google Scholar

Cockcroft Eva, Pitman Weber John, Cockcroft James, Toward a People’s Art: The Contemporary Mural Movement, University of New Mexico Press, Albuquerque 1998.
View in Google Scholar

Cox David, Sign Wars. The Culture Jammers Strike Back!, UoM Custom Book Centre 2010.
View in Google Scholar

Culler Jonathan, Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, tłum. Maria Bassaj, Prószyński i S-ka, Warszawa 1998.
View in Google Scholar

Danto Arthur Coleman, Po końcu sztuki. Sztuka współczesna i zatarcie się granic tradycji, tłum. Mateusz Salwa, Universitas, Kraków 2013.
View in Google Scholar

Danto Arthur Coleman, Świat sztuki. Pisma z filozofii sztuki, tłum. Leszek Sosnowski, Wydawnictwo Uniwersyetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
View in Google Scholar

Dickie George, Czym jest sztuka? Analiza instytucjonalna, [w:] Maria Gołaszewska (red.), Estetyka w świecie. Wybór tekstów, t.1, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1984, s. 9–30.
View in Google Scholar

Dragostinova Theodora, Empty Fountains: Communist-Era Monuments Revisited, „Origins: Current Events in Historical Perspective”, 11.04.2014, online: http://origins.osu.edu/connecting-history/1142014-empty-fountains-communist-era-monuments-revisited (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Drozdowicz Jarema, Perła w Koronie. Rzecz o Banksym, [w:] Agnieszka Cybal-Michalska, Paulina Wierzba (red.), Dyskursy kultury popularnej w społeczeństwie współczesnym, Impuls, Kraków 2012, s. 49–58.
View in Google Scholar

Drozdowski Rafał, Obraza na obrazy. Strategie społecznego oporu wobec obrazów dominujących, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006.
View in Google Scholar

Dymna Elżbieta, Rutkiewicz Marcin, Polski street art. Wydanie nowe, Carta Blanca, Warszawa 2012.
View in Google Scholar

Dziamski Grzegorz, Szkice o nowej sztuce, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1984.
View in Google Scholar

Dziemidok Bohdan, Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
View in Google Scholar

Dziemidok Bohdan, O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj, Słowo / obraz / terytoria, Gdańsk 2012.
View in Google Scholar

Eco Umberto, Nieobecna struktura, Wydawnictwo KR, Warszawa 1996. Eco Umberto (red.), Historia brzydoty, Rebis, Poznań 2007.
View in Google Scholar

Edwards Justin, Graulund Rune, The Grotesque, Routledge, London–New York 2013.
View in Google Scholar

Elzenberg Henryk, Pisma estetyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1999.
View in Google Scholar

Emmerling Leonhard, Jean-Michel Basquiat: 1960–1988, Taschen, Köln 2003.
View in Google Scholar

Eng Karen, The Beauty of Calligraphy, the Power of Street Art: We Watch eL Seed Create ‘Calligraffiti’, TED blog, online: http://blog.ted.com/el-seed-uses-calligraffiti-to-transcend-language/ (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Fairey Shepard, The Art of D*Face: One Man & His Dog, Laurence King Publishing, London 2013.
View in Google Scholar

Featherstone Mike, Postmodernizm i estetyzacja życia codziennego, [w:] Ryszard Nycz (red.), Postmodernizm. Antologia przekładów, Baran i Suszczyński, Kraków 1997, s. 299–334.
View in Google Scholar

Ferrell Jeff, Foreword. Graffiti, Street Art and Politics of Complexity, [w:] Jeffrey Ian Ross (red.), Routledge Handbook of Graffiti and Street Art, Routledge, Oxon–New York 2016.
View in Google Scholar

Filipiak Ewa, Funkcje języka, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Studia Pedagogiczne” 1994, z. 27, nr 10, s. 35–47.
View in Google Scholar

Fiske John, Zrozumieć kulturę popularną, tłum. Katarzyna Sawicka. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
View in Google Scholar

Frąckiewicz Sebastian, Murmistrz. Escif i jego zaangażowany street art, „Polityka” 2015, 03.02., online: http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/ludzieistyle/1607709,1,escif-i-jego-zaangazowany-street-art.read (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Frąckiewicz Sebastian, Żeby było ładnie – rozmowy o boomie i kryzysie street artu w Polsce, Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2015.
View in Google Scholar

Fry William jr., Introduction: Humor, Psyche, Society, [w:] Arthur Asa Berger, An Anatomy of Humor, Transaction Publishers, New Brunswick–London 1998.
View in Google Scholar

Frye Northrop, Mit: fikcja i przemieszczenie, „Pamiętnik Literacki” 1969, nr 60/2, 283–302.
View in Google Scholar

Fydrych Waldemar ps. „Major”, Żywoty Mężów Pomarańczowych, Pomarańczowa Alternatywa, Wrocław–Warszawa 2002.
View in Google Scholar

Ganz Nicolas, Street Messages, Dokument Press, Arsta 2015.
View in Google Scholar

Gąsowski Paweł, Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu, Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2016.
View in Google Scholar

Genette Gérard, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, tłum. Tomasz Stróżyński, Aleksander Milecki, Słowo / obraz / terytoria, Gdańsk 2014.
View in Google Scholar

Ghyka Matila C., Złota liczba. Rytuały i ryty pitagorejskie w rozwoju cywilizacji zachodniej, tłum. Ireneusz Kania, Universitas, Kraków 2006.
View in Google Scholar

Gillan Audrey, Pablo Delgado’s Small World, „The Guardian” 2011, 17.08., online: https://www.theguardian.com/artanddesign/2011/aug/17/pablo-delgados-small-world (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Glaser Katja, The ‘Place to Be’ for Street Art Nowadays is no Longer the Street, it’s the Internet, „Street Art & Urban Creativity Scientific Journal” 2015, t. 1, nr 2, s. 6–13.
View in Google Scholar

Głowiński Michał (red.), Ironia, Słowo / obraz / terytoria, Gdańsk 2002.
View in Google Scholar

Gołaszewska Maria, Śmieszność i komizm, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987.
View in Google Scholar

Golden Jane, Rice Robin, Pompilio Natalie, More Philadelphia Murals and the Stories They Tell, Temple University Press, Philadelphia 2006.
View in Google Scholar

Golinowska Karolina, Narracje sztuki w kulturze płynności, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
View in Google Scholar

Graffiti Goes East. 1990–2012, Concrete / Whole City, Warszawa 2013.
View in Google Scholar

Gralińska-Toborek Agnieszka, „All my city in graffiti” – czyli bombardowanie przestrzeni miejskiej, [w:] Krystyna Wilkoszewska (red.), Czas przestrzeni, Universitas, Kraków 2008, s. 37–46.
View in Google Scholar

Gralińska-Toborek Agnieszka, Art of Serenity. Aesthetic Function of Humour in Street Art, [w:] Urlich Blanché, Ilaria Hoppe (red.), Urban Art: Creating the Urban with Art. Preseedings of the International Conference at Humboldt-Universität zu Berlin 15–16 July, 2016, Urbancreativity.org, Lisbon 2018, s. 73–80.
View in Google Scholar

Gralińska-Toborek Agnieszka, Reklama jako alegoria współczesna – przyczynek do estetyki stosowanej, [w:] Ewa A. Jagiełło, Paweł Schmidt (red.), Kultura i rynek. Interdyscyplinarne szkice humanistyczne, e-naukowiec, Lublin 2013, online: http://e-naukowiec.eu/wp-content/uploads/2013/10/Kultura_i_rynek.pdf#page=13 (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Gralińska-Toborek Agnieszka, Street art – współczesne formy ‘ut pictura poesis’, [w:] Danuta Bieńkowska, Anna Lenartowicz (red.), Tajemnice rozwoju, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 2009, s. 107–117.
View in Google Scholar

Gralińska-Toborek Agnieszka, Transmedialne strategie street artu – obrona czy utrata tożsamości?, [w:] Tomasz Załuski (red.), Sztuki w przestrzeni transmedialnej, Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi, Łódź 2010, s. 180–188.
View in Google Scholar

Gralińska-Toborek Agnieszka, Wioletta Kazimierska-Jerzyk, Doświadczenie sztuki w przestrzeni miejskiej. Galeria Urban Forms 2011–2013 / Experience of Art in Urban Space. Urban Forms Gallery 2011–2013, tłum. Marta Koniarek, Biblioteka / Fundacja Urban Forms, Łódź 2014.
View in Google Scholar

Grape Wolfgang, The Bayeux Tapestry, Prestel, Munich–New York 1994.
View in Google Scholar

Greenberg Clement, Awangarda i kicz, [w:] idem, Obrona modernizmu. Wybór esejów, tłum. Grzegorz Dziamski, Maria Śpik-Dziamska, Universitas, Kraków 2006, s. 3–18.
View in Google Scholar

Gregorowicz Ryszard, Waloch Jacek (red.), Polskie mury. Graffiti. Sztuka czy wandalizm, Comer, Toruń 1991.
View in Google Scholar

Gröndahl Mia, Gaza Graffiti. Messages of Love and Politics, The American University in Cairo Press, Cairo–New York 2009.
View in Google Scholar

Gröndahl Mia, Revolution Graffiti: Street Art of the New Egypt, The American University in Cairo Press, Cairo 2012.
View in Google Scholar

Hall Edward T., Ukryty wymiar, tłum. Teresa Hołówka, PIW, Warszawa 1978.
View in Google Scholar

Hansen Susan, Flynn Danny, ‘Darling Look! It’s A Banksy!’. Viewers’ Material Engagement With Street Art And Graffi i, [w:] Agnieszka Gralińska-Toborek, Wioletta Kazimierska-Jerzyk (red.), Aesthetic Energy of the City, Experiencing Urban Art & Space, Fundacja Urban Forms i Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, s. 103–115.
View in Google Scholar

Hansen Susan, Flynn Danny, Longitudinal Photo-documentation: Recording Living Walls, „Street Art & Urban Creativity” 2015, t. 1(1), s. 26–31.
View in Google Scholar

Hansen Susan, Flynn Danny, ‘This Is Not a Banksy!’: Street Art as Aesthetic Protest, „Continuum: Journal of Media & Cultural Studies” 2015, t. 29(6), s. 1–15.
View in Google Scholar

Hołub Anna, Współczesna przestrzeń publiczna – poszukiwanie przesłanek projektowych, [w:] Mieczysław Kochanowski (red.), Przestrzeń publiczna miasta postindustrialnego, wyd. 2, Urbanista, Warszawa 2005.
View in Google Scholar

Honigman Ana Finel, In the Streets, Interview with Evol, „Wilde Gallery”, 06.08.2009, online: http://evoltaste.com/content/3-press/5-interview-magazine-blog/evol_interviewmag_2009.pdf (dostep: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Hopfinger Maryla, W laboratorium sztuki XX wieku. O roli słowa i obrazu, PWN, Warszawa 1993.
View in Google Scholar

Hoppe Ilaria, Urban Art as Countervisuality?, [w:] Pedro Soares Neves (red.), Lisbon Street Art & Urban Creativity. 2014 International Conference, Urbancreativity.org, Lisbon 2014, s. 260–265.
View in Google Scholar

Horkheimer Max, Adorno Theodor W., Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, Wydawnictwo Instytutu Filzofii i Socjologii PAN, Warszawa 1994.
View in Google Scholar

Huizinga Johan, Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, tłum. Maria Kurecka, Witold Wirpsza, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

Irvine Martin, Remix and the Dialogis Engine of Culture. A Model for Generative Combinatoriality, [w:] Eduardo Navas, Owen Gallagher, xtine burrough (red.), The Routledge Companion to Remix Studies, Routledge, Taylor & Spencer Group, New York–London 2015, s. 15–42.
View in Google Scholar

Irvine Martin, The Work on the Street: Street Art And Visual Culture, [w:] Ian Heywood, Barry Sandywell (red.), The Handbook of Visual Culture, Berg Publishers, London 2012, s. 325–278.
View in Google Scholar

Isański Jakub, Wizualne tło dramaturgicznej koncepcji Ervinga Goffmana, [w:] Marek Krajewski (red.), Wizualność miasta. Wytwarzanie miejskiej ikonosfery, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2007, s. 121–136.
View in Google Scholar

Jacko Jan F., Struktura symboli wertykalnych a ich rola w komunikacji międzykulturowej i w zarządzaniu, „Space – Society – Economy” 2005, nr 7, online: http://www.sse. geo.uni.lodz.pl/uploads/space7/j_jacko.pdf (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Jakobson Roman, W poszukiwaniu istoty języka, t. 2, PIW, Warszawa 1989.
View in Google Scholar

Janicka Krystyna, Światopogląd surrealizmu, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1985.
View in Google Scholar

Jarosz Beata, O wielogatunkowości tekstów graffiti, „Polonica” 2013, nr XXXIII, s. 81–94.
View in Google Scholar

Jaworska Władysława, Kilka uwag o folklorze plastycznym w środowisku miejskim, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1987, nr 1–4, s. 81–86.
View in Google Scholar

Jay Martin, Pieśni doświadczenia. Nowoczesne amerykańskie i europejskie wariacje na uniwersalny temat, tłum. Agnieszka Rejniak-Majewska, Universitas, Kraków 2008.
View in Google Scholar

Jeffrey Ian Ross (red.), Routledge Handbook of Graffiti and Street Art, Routledge & Francis Group, London–New York 2016.
View in Google Scholar

Jenkins Henry, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, tłum. Małgorzata Bernatowicz, Mirosław Filiciak, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

jot-Drużycki Jarosław, Wlepka albo interpretacja swobodna, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1999, nr 1–2, s. 132–137.
View in Google Scholar

Juarez Benjamin, The Visual and Social Indeterminacy of Pixação: The Inextricable Moods of São Paulo, „Street Art & Urban Creativity Scientific Journal” 2012, t. 2, nr 1, s. 43–53.
View in Google Scholar

Kasperski Edward, Czarny humor, komizm, parodia, „Tekstualia. Palimpsesty Literackie, Artystyczne, Naukowe” 2014, nr 4(39), s. 31–42.
View in Google Scholar

Kayser Wolfgang, Das Groteske, Seine Gestaltung in Malerei und Dichtung, Oldenburg– Hamburg 1957.
View in Google Scholar

Kazimierska-Jerzyk Wioletta, Dzieła Mistrzów tradycyjnego malarstwa sztalugowego jako inspiracje współczesnych murali – projekt OFF Galeria (2015), [w:] Aneta Pawłowska, Eleonora Jedlińska, Krzysztof Stefański (red.), Acta Artis. Studia ofiarowane profesor Wandzie Nowakowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, s. 321–339.
View in Google Scholar

Kazimierska-Jerzyk Wioletta, „Strategia rewaloryzacji” we współczesnej refleksji nad sztuką. Piękno, eklektyzm, epigonizm, infantylizm, Universitas, Kraków 2008.
View in Google Scholar

Kelling George E., Coles Catherine M., Wybite szyby. Jak zwalczyć przestępczość i przywrócić ład w najbliższym otoczeniu, tłum. Bolesław Ludwiczak, Media Rodzina, Poznań 2000.
View in Google Scholar

Kennedy Randy, Shepard Fairey and The A.P. Settle Legal Dispute, „The New York Times” 2011, 12.01., online: http://www.nytimes.com/2011/01/13/arts/design/13fairey.html?mcubz=0 (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Khalil Nama, Blue Bra Graffiti (Bahia Shehab), „Design and Violence”, 03.09.2013, online: https://www.moma.org/interactives/exhibitions/2013/designandviolence/blue-bra-graffiti-bahia-shehab/ (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Klein Naomi, No logo, tłum. Hanna Jankowska, Katarzyna Makaruk i in., Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2014.
View in Google Scholar

Klein Ricardo, Creativity and Territory: The Construction of Centers and Peripheries from Graffiti and Street Art, „Street Art & Urban Creativity Scientific Journal” 2016, t. 2, nr 2, s. 6–15.
View in Google Scholar

Kloch Zbigniew, Słowa i obrazy. Kilka uwag o związkach i zależnościach, „Pamiętnik Literacki” 1990, z. 4, s. 183–208.
View in Google Scholar

Kluszczyński Ryszard W., Sztuka mediów w przestrzeniach publicznych, [w:] Dorota Koczanowicz, Mateusz Skrzeczkowski (red.), Między estetyzacją a emancypacją. Praktyki artystyczne w przestrzeni publicznej, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław 2010, s. 42–57.
View in Google Scholar

Knera Jakub, Street art w czasach festiwali. Rozmowa z Mariuszem M-CITY Warasem, „Magazyn Szum” 2014, 13.04., online: http://magazynszum.pl/rozmowy/street-art-w-czasach-festiwali-rozmowa-z-mariuszem-m-city-warasem (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Knox Norman, The Word Irony and it’s Context 1500–1755, Duke University Press, Durnham 1961.
View in Google Scholar

Kołakowski Leszek, Mini wykłady o maxi sprawach, seria II, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999.
View in Google Scholar

Kondracka-Zielińska A., Obraz młodego pokolenia w wybranych tekstach hip-hopowych (na podstawie utworów grup O.S.T.R. i Kaliber 44), „Albo albo. Problemy psychologii i kultury” 2004, nr 4, s. 145–154.
View in Google Scholar

Kordic Andie, What is the Lowbrow Art Movement? When Surrealism Took Over Pop, „Widewalls” 2014, 04.07., online: https://www.widewalls.ch/lowbrow-art-pop-surrealism/ (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Krajewski Marek, [głos w dyskusji], [w:] Rafał Drozdowski, Marek Krajewski (red.), Prywatnie o publicznym / publicznie o prywatnym, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007, s. 120.
View in Google Scholar

Krajewski Marek, Przeciw inżynierii wizualnej. Ożywianie i uśmiercanie miasta, [w:] Ewa Rewers, Agata Skórzyńska (red.), Sztuka – kapitał kulturowy polskich miast, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2010, s. 181–195.
View in Google Scholar

Krauss Rosalind, A View of Modernism, „Art Forum, New York”, September 1972, [w:] Charles Harrison, Paul J. Wood (red.), Art in Theory 1900–2000. Anthology of Changing Ideas, Blackwell Publishing, Oxford–Cambridge 2003, s. 976–979.
View in Google Scholar

Krotzer Laborde Katheryn, Do Not Open: The Discarded Refrigerators of Post-Katrina New Orleans, McFarlan & Company, North Carolina 2010.
View in Google Scholar

Krzywy Roman, Rozwój sztuki emblematycznej, Pasaż Wiedzy Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, online: http://www.wilanow-palac.pl/rozwoj_sztuki_emblematycznej.html (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Krzywy Roman, U genezy emblematyki, Pasaż Wiedzy Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, online: http://www.wilanow-palac.pl/u_genezy_emblematyki.html (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Kubalska-Sulkiewicz Krystyna, Bielska-Łach Monika, Manteuffel-Szarota Anna (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
View in Google Scholar

Kubicki Roman, Egzystencjalne konteksty dzieła sztuki. Studium z pogranicza estetyki i filozofii kultury, Wydawnictwo Epigram, Bydgoszcz 2013.
View in Google Scholar

Kunzle David, The Murals of Revolutionary Nicaragua, 1979–1992, University of California Press, Berkeley–Los Angeles 1995.
View in Google Scholar

Kwon Miwon, One Place After Another: Site-Specific Art And Locational Identity, The MIT Press, Cambridge–London 2002.
View in Google Scholar

Lacan Jacques, Les quatre concepts fondamentaux de la psychoanalise, tłum. polskie Anamorfoza i spojrzenie, [w:] Iwona Kurz, Paulina Kwiatkowska, Łukasz Zaremba (red.), Antropologia kultury wizualnej. Zagadnienia i wybór tekstów, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012, s. 235–278.
View in Google Scholar

Lasn Kalle, Culture Jam: The Uncooling of America, Eagle Brook, New York 1999.
View in Google Scholar

Lessig Lawrence, Remiks. Aby sztuka i biznes rozkwitały w hybrydowej gospodarce, tłum. Rafał Próchniak, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
View in Google Scholar

Lessing Gotthold Ephraim, Laokon, czyli o granicach malarstwa i poezji, tłum. Henryk Zymon-Dębicki, Universitas, Kraków 2012.
View in Google Scholar

Lewisohn Cedar, Street art. The Graffiti Revolution, Tate Publishing, London 2008.
View in Google Scholar

Lim Eileen, Ghostpatrol, CDU Art Collection and Art Gallery, online: http://www.cdu. edu.au/artcollection-gallery/looking-at-art/ghostpatrol (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Macdonald Nancy, The Graffiti Subculture: Youth, Masculinity and Identity in London and New York, Palgrave Macmillan, New York 2001.
View in Google Scholar

Madejski Jerzy, Iwasiów Sławomir (red.), Interpretatywny słownik terminów kulturowych, Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Szczecin 2014.
View in Google Scholar

Maffesoli Michel, Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, tłum. Marta Buholc, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
View in Google Scholar

Majewski Tomasz, Dialektyczne feerie. Szkoła frankfurcka i kultura popularna, Wydawnictwo Officyna, Łódź 2011.
View in Google Scholar

Makota Janina, Dwie jakości estetyczne: naiwność i groteska, „Estetyka i Krytyka” 2003, nr 2, online: http://submission.pjaesthetics.uj.edu.pl/art/5/makota.pdf (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Manco Tristan, Big Art/Small Art, Thames & Hudson, London 2014.
View in Google Scholar

Marasiński Cezary, Filozofi zne aspekty kultury śmiechu, Wydawnictwo Mado, Toruń 2013.
View in Google Scholar

Markiewicz Henryk, Ut pictura poesis… Dzieje toposu i problemu, [w:] Jan Białostocki (red.), Tessera. Sztuka jako przedmiot badań, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1981, s. 155–183.
View in Google Scholar

Marling Karal Ann, Wall-to-wall America: Post Office Murals in the Great Depression, University of Minnesota Press, Minneapolis–London 2000.
View in Google Scholar

Marquard Odo, Aesthetica i anaesthetica. Rozważania filozoficzne, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

Marquard Odo, Apologia przypadkowości. Studia filozoficzne, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994.
View in Google Scholar

Marquard Odo, Szczęście w nieszczęściu, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
View in Google Scholar

McArthur John A., Digital Subculture. A Geek Meaning of Style, „Journal of Communication Inquiry” 2009, t. 33, nr 1, s. 58–70.
View in Google Scholar

McCormick Carlo, Schiller Marc, Schiller Sara, Ethel Seno, Trespass. A History of Uncommissioned Urban Art, Taschen, Köln 2010.
View in Google Scholar

McCormick Jonathan, Jerman Neil, Death of Mural, „Journal of Material Culture” 2005, t. 10, s. 49–71.
View in Google Scholar

Mirzoeff Nicholas, An Introduction to Visual Culture, Routledge, London–New York 2005. Mitchell William John Thomas, Nie istnieją media wizualne, „Panoptikum” 2006, nr 5(12), s. 313–321.
View in Google Scholar

Mitchell William John Thomas, Picture Theory: Essays on Verbal and Visual Representation, The University of Chicago Press, Chicago 1994.
View in Google Scholar

Mitosek Zofia, Co z tą ironią, Słowo / obraz / terytoria, Gdańsk 2013.
View in Google Scholar

Moore Mandy, Prain Leanne, Bombing Yarn: The Art of Crochet and Knit Graffiti, Arsenal Pulp Press, Vancouver 2009.
View in Google Scholar

Morreall John, Philosophy of Humor, [w:] Edward N. Zalta (red.), Stanford Encyclopedia of Philosophy, Center for the Study of Language and Information Stanford University, online: http://plato.stanford.edu/entries/humor/ (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Murray Julia K., What Is „Chinese Narrative Illustration”, „Art Bulletin” 1998, t. 80, nr 4, s. 602–616.
View in Google Scholar

Murray Kris, Rethinking Political Subjectivity in the Urban Context through the Lens of Graffiti and Street Art, [w:] Pedro Soares Neves (red.), Lisbon Street Art & Urban Creativity. 2014 International Conference, Urbancreativity.org, Lisbon 2014, s. 59–64.
View in Google Scholar

Neef Sonja, Killing Kool: The Graffiti Museum, „Art History” 2007, t. 30, nr 3, s. 418–431.
View in Google Scholar

Olechnicki Krzysztof, Antropologia obrazu. Fotografia jako metoda, przedmiot i medium nauk społecznych, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003.
View in Google Scholar

Ortega y Gasset José, Dehumanizacja sztuki i inne eseje, tłum. Piotr Niklewicz, Czytelnik, Warszawa 1980.
View in Google Scholar

Osęka Andrzej, Jaskrawa inwazja, „Gazeta Wyborcza” 2011, 21–22.04, s. 16–18.
View in Google Scholar

Parry William, Against the Wall: The Art of Resistance in Palestine, Lawrence Hill Books, Chicago 2011.
View in Google Scholar

Pelc Janusz, Słowo i obraz na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Universitas, Kraków 2002.
View in Google Scholar

Pellicari Giada, Fra.Biancoshock Interview – Art, Public Space And Activism, „Widewalls”, online: http://www.widewalls.ch/fra-biancoshock-interview-public-space-activism/ (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Pellicari Giada, Graffiti and New Media. The Correlations between the Two Cultures, [w:] Pedro Soares Neves (red.), Lisbon Street Art &Urban Creativity. 2014 International Conference, Urbancreativity.org, Lisbon 2014.
View in Google Scholar

Petrucci Armando, Pismo. Idea i przedstawienie, tłum. Anna Osmólska-Mętrak, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
View in Google Scholar

Pigla Wojciech, Webplemię – próba eksplikacji pojęcia, „Kultura i Historia”, online: http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/3837 (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Pliniusz Starszy, Historia naturalna, tłum. Tadeusz Zawadzki, t. II, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2004.
View in Google Scholar

Poprzęcka Maria, Czas wyobrażony. O sposobach opowiadania w polskim malarstwie XIX wieku, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1986.
View in Google Scholar

Powers Lynn A., Whatever Happened to the Graffiti Art Movement?, „Journal of Popular Culture” 1996, t. 29, s. 137–142.
View in Google Scholar

Pugh Emily, Architecture, Politics, and Identity in Divided Berlin, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh 2014.
View in Google Scholar

Radomski Andrzej, Remiks jako sposób przedstawiania historii w informacjonizmie, [w:] Piotr Biliński (red.), Przeszłość we współczesnej narracji kulturowej. Studia i szkice kulturoznawcze, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011, s. 139–148.
View in Google Scholar

Rancière Jacques, Estetyka jako polityka, tłum. Julian Kutyła, Paweł Mościcki, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

Ratto Matt, Boler Megan (red.), DIY Citizenship: Critical Making and Social Media, The MIT Press, Cambridge–London 2014.
View in Google Scholar

Reisser Mirko, Gerrit Peters, Zahlmann Heiko, Urban Discipline 2001: graffiti-art Austellung, Getting up, Hamburg 2001.
View in Google Scholar

Rewers Ewa, Ekran miejski. Źródło – lustro – a third-order simulation, [w:] Anna Zeidler-Janiszewska (red.), Pisanie miasta, czytanie miasta, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997, s. 42–50.
View in Google Scholar

Richter Hans, Dadaizm, tłum. Jacek St. Buras, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1986.
View in Google Scholar

Riggle Nicolas Alden, Street Art: The Transfiguration of the Commonplace, „The Journal of Aesthetics and Art Criticism” 2010, t. 68, nr 3, s. 243–257.
View in Google Scholar

Ripa Cesare, Ikonologia, tłum. Ireneusz Kania, Universitas, Kraków 2004.
View in Google Scholar

Robehmed Sophie, Banksy Sells Original Works Worth a Fortune for £38 each in New York Booth, „The Guardian” 2013, 14.10., online: https://www.theguardian.com/artanddesign/2013/oct/14/banksy-sells-original-paintings-new-york-booth (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Rochfort Desmond, Mexican Muralists: Orozco, Rivera, Siqueiros, Chronicle Books, San Francisco 1998.
View in Google Scholar

Rodriguez Anabel Roque, Herakut: Brainy Days, „Anabel Roque Rodriguez”, December 2013, online: https://www.anabelroro.com/curatorial/2016/3/27/herakut-brainy-days (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Rose Barbara, Malarstwo amerykańskie XX wieku, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, tłum. Halina Andrzejewska, Warszawa 1991.
View in Google Scholar

Rose Tricia, A Style Nobody Can Deal With: Politics, Style and the Postindustrial City in Hip Hop, [w:] Raiford A. Guins, Omayra Zaragoza Cruz (red.), Popular Culture, Sage, London 2005, s. 401–416.
View in Google Scholar

Rutkiewicz Marcin, Street art w Polsce, „Znak” 2014, lipiec–sierpień, online: http://www.miesiecznik.znak.com.pl/7102014marcin-rutkiewiczstreet-art-w-polsce/# (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Rychała Joanna, Ucieczka, bunt, twórczość. Subkultura hip-hopowa w poszukiwaniu autentycznego stylu życia, Impuls, Kraków 2005.
View in Google Scholar

Rypson Piotr, Piramidy, słońca, labirynty: poezja wizualna w Polsce od XVI do XVIII wieku, Neriton, Warszawa 2002.
View in Google Scholar

Salisbury Martin, Styles Morag, Children’s Picturebooks. The Art of Visual Storytelling, Laurence King Publishing, London 2012.
View in Google Scholar

Salwa Mateusz, Iluzja wmalarstwie. Próba filozoficznej interpretacji, Universitas, Kraków 2010.
View in Google Scholar

Schacter Rafael, The World Atlas of Street Art and Graffiti, New South Publishing, Sydney 2013.
View in Google Scholar

Schopenhauer Arthur, Świat jako wola i przedstawienie, t. II, tłum. Jan Garewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
View in Google Scholar

Schutz Charles E., Political Humor from Aristophanes to Sam Ervin, Associated University Presses, New Jersey 1977.
View in Google Scholar

Schweizer Niklaus Rudolf, Tradycyjna pozycja „ut pictira poesis”, „Pamiętnik Literacki” 1985, R. LXXVI, z. 3, s. 269–287.
View in Google Scholar

Scott Niall, Monsters and the Monstrous: Myths and Metaphors of Enduring Evil, Rodopi, New York 2007.
View in Google Scholar

Scruton Roger, Kultura jest ważna. Wiara i uczucia w osaczonym świecie, tłum. Tomasz Bieroń, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2007.
View in Google Scholar

Seckel Al, Masters of Deception: Escher, Dalí & the Artists of Optical Illusion, Sterling Publishing Company, New York 2004.
View in Google Scholar

Sheff David, Keith Haring: Just Say Know, „Rolling Stone” 1989, 10.08., http://www.rollingstone.com/culture/features/keith-haring-just-say-know-19890810 (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Shove Gary (red.), Untitled II: The Beautiful Renaissance: Street Art and Graffiti, Pro-Actif Communications, Darlington 2009.
View in Google Scholar

Shove Gary (red.), Untitled III, This is Street Art, Pro-Actif Communications, Darlington 2010.
View in Google Scholar

Shove Gary (red.), Untitled: Street Art in the Counter Culture, Pro-Actif Communications, Darlington 2008.
View in Google Scholar

Shusterman Richard, O sztuce i życiu. Od poetyki hip-hopu do filozofii somatycznej, tłum. Wojciech Małecki, Wydawnictwo Atla2, Wrocław 2007.
View in Google Scholar

Shusterman Richard, Świadomość ciała. Dociekania z zakresu somaestetyki, tłum. Wojciech Małecki, Sebastian Stankiewicz, Universitas, Kraków 2008.
View in Google Scholar

Sierotwiński Stanisław, Słownik terminów literackich. Teoria i nauki pomocnicze literatury, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Łódź 1986.
View in Google Scholar

Sikorski Tomasz, Rutkiewicz Marcin, Graffiti w Polsce 1940–2010, Carta Blanca, Warszawa 2011.
View in Google Scholar

Skinner Jonathan, Jolliffe Lee, Murals and Tourism: Heritage, Politics and Identity, Routledge, New York 2017.
View in Google Scholar

Śniecikowska Beata, Słowo – obraz – dźwięk. Literatura i sztuki wizualne w koncepcjach polskiej awangardy 1918–1939, Universitas, Kraków 2006.
View in Google Scholar

Sokol Zach, SpY’s „Cameras” Is Less Obnoxious Than Any Street Art By Banksy, 02.01.2014, online: https://creators.vice.com/en_uk/article/jpv8gk/spys-cameras-is-more-direct-and-less-obnoxious-than-anything-by-banksy (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Solaroli Marco, Illegal business? La costruzione dell’identità culturale dei graffi i writers nella pubblicità visuale. Il caso montana, [w:] Andrea Mubi Brighenti (red.), The Wall and the City / Il muro e la città / Le mur et la ville, Professional Dreamers, Tremo 2006.
View in Google Scholar

Spartyanova Polina, Destructive Creation or the Bulgarian version of Banksy, „GRReporter” 04.03.2014, online: http://www.grreporter.info/en/destructive_creation_or_bulgarian_version_banksy (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Stępień Bartosz, Łódzkie murale: niedoceniona grafika użytkowa PRL-u, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2010.
View in Google Scholar

Sugarbaker Mike, What Is a Geek?, „Gazebo (Th Journal of Geek Culture)” 1998, online: http://www.gibberish.com/gazebo/articles/geek3.html (dostęp: 02.12. 2018).
View in Google Scholar

Sulima Roch, Antropologia codzienności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000.
View in Google Scholar

Sułkowski Bogusław, Zabawa. Studium socjologiczne, PWN, Warszawa 1984.
View in Google Scholar

Sumorok Aleksandra, Opiemme i jego dialogi, „Lodzwkulturze – żywo o łódzkiej kulturze”, 27.09.2017, online: https://lodzwkulturze.wordpress.com/2017/09/27/opiemme-i-jego-dialogi/ (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Szlendak Tomasz, Kilka uwag o pornografizacji, „Kultura Liberalna” 2013, nr 243, (38/2013), online: https://kulturaliberalna.pl/2013/09/03/szlendak-mikolejko-jacyno-wirtualny-seks-demokracja/#1 (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Sztabiński Grzegorz, Inne idee awangardy. Wspólnota, wolność, autorytet, Neriton, Warszawa 2011.
View in Google Scholar

Sztompka Piotr, Wyobraźnia wizualna i socjologia, [w:] Małgorzata Bogunia-Borowska, Piotr Sztompka (red.), Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej, Znak, Kraków 2012, s. 11–41.
View in Google Scholar

Tatarkiewicz Władysław, Historia estetyki. Estetyka nowożytna, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1967.
View in Google Scholar

Tomaszczuk Agnieszka, O wlepce, wlepkarzu i zrywaczu, „Kultura Popularna” 2003, nr 2, s. 95–103.
View in Google Scholar

Tripodi Lorenzo, Towards A Vertical Urbanism Space of Exposure As a New Paradigm for Public Space, [w:] Andrea Mubi Brighenti (red.), The Wall and the City / Il muro e la città / Le mur et la ville, Professional Dreamers, Trento 2006.
View in Google Scholar

Truman Emily J., The (In)Visible Artist: Stencil Graffiti, Activist Art, and the Value of Visual Public Space, „Shift. Queen’s Journal of Visual & Material Culture” 2010, nr 3, online: http://shiftjournal.org/wp-content/uploads/2014/11/truman.pdf (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Trzebiński Jerzy (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2001.
View in Google Scholar

Tuszyńska Kamila, Narracja w powieści graficznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
View in Google Scholar

Urzędowska Marta, Tragedia dziewczyny w niebieskim staniku, „Gazeta Wyborcza” 2011, 22.12. online: http://wyborcza.pl/1,76842,10857552,Tragedia_dziewczyny_w_niebieskim_staniku.html. (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Voolaid Piret, In Graffi i Veritas: AParemic Glance at Graffi i in Tartu, [w:] Liisi Laineste, Dorota Brzozowska, Władysław Chłopicki (red.), Estonia and Poland. Creativity and Tradition in Cultural Communication”, t. 1, ELM Scholarly Press, Tartu 2012, online: http://www.folklore.ee/pubte/eraamat/eestipoola/voolaid.pdf (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Wacławek Anna, Graffiti and Street Art, Thames & Hundson World of Art, London 2011.
View in Google Scholar

Waligórska Anna, Sugestia i perswazja. Psychologia narracji wizualnej w sztuce i reklamie, Wydawnictwo WSPS, Warszawa 2011.
View in Google Scholar

Wallis Mieczysław, Polichromie Starego Miasta, „Wiadomości Literackie” 1929, nr 2, s. 3.
View in Google Scholar

Wantuch-Matla Dorota, Przestrzeń publiczna 2.0. Miasto u progu XXI wieku, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2016.
View in Google Scholar

Ward Ossian, Banksy interview – Art – Time Out London, „Time Out London” 2010, 1.03., online: http://www.timeout.com/london/art/banksy-interview-art-time-out-london (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Warhol Andy, Filozofia Warhola od A do B i z powrotem, tłum. Joanna Raczyńska, Wydawnictwo Twój Styl, Warszawa 2005.
View in Google Scholar

Warner Sam, Clet Abraham’s Hacked Street Signs speak Love to Power. Disobedient Objects, online: http://www.huckmagazine.com/art-and-culture/art-2/clet-abrahams-hacked-street-signs-speak-love-power (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Weitz Morris, The Role of Theory in Aesthetics, „The Journal of Aesthetics and Art Criticism”, 1956, t. 15, nr 1, s. 27–35.
View in Google Scholar

Wiercińska Janina, Sztuka i książka, PWN, Warszawa 1986.
View in Google Scholar

Willsdon Clare A.P., Mural Painting in Britain 1840–1940: Image and Meaning, Oxford University Press, Oxford–New York 2000.
View in Google Scholar

Wincencjusz-Patyna Anita, Między słowem a obrazem – kiedy rysunek staje się ilustracją, „Dyskurs: Zeszyty Naukowo-Artystyczne Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu” 2013, nr 16, s. 236–248.
View in Google Scholar

Włodarczyk Wojciech, Wokół pop-artu. Przedmiot i postać, [w:] Wojciech Włodarczyk (red.), Sztuka świata, t. 10, Arkady, Warszawa 1996, s. 83–119.
View in Google Scholar

Wooster Collective, Putting on the Veil, „Good Magazine” 2009, online: https://www.good.is/articles/putting-on-the-veil (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Worringer Wilhelm, Abstraktion und Einfühlung:Ein Beitrag zur Stilpsychologie, Munich 1908.
View in Google Scholar

WTWU, No more „One Nation Under CCTV” Art Mural by Banksy, Just Even More CCTV Snooping, „Spy Blog–SpYBlog.org.uk”, 24.08.2011, online: https://p10.secure.hostingprod.com/@spyblog.org.uk/ssl/spyblog/2011/08/24/no-more-one-nation-under-cctv-art-mural-by-banksy-just-even-more-cctv-snooping.html (dostęp: 02.12.2018).
View in Google Scholar

Wysłouch Seweryna, Ut pictura poesis – stara formuła i nowe problemy, [w:] Marek Skwara, Seweryna Wysłouch (red.), Ut pictura poesis, Słowo / obraz / terytoria, Gdańsk 2006, s. 5-17.
View in Google Scholar

Young Alison, Street Art, Public City: Law, Crime and the Urban Imagination, Routledge, Taylor & Francis Group, Abingdon–New York 2014.
View in Google Scholar

Zahar Hela, Roberge Jonathan, Street Art:Visual Scenes and the Digital Circulation of Images, „Street Art & Urban Creativity Scientific Journal” 2016, t. 2, nr 2, online: http://www.urbancreativity.org/uploads/1/0/7/2/10727553/h.zahar_sauc_vol2_n2.pdf (dostęp 02.12.2018).
View in Google Scholar

Zimbardo Philip G., Coulombe Nikita S., Gdzie ci mężczyźni?, tłum. Małgorzata Guzowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
View in Google Scholar

Zimmer Lori, The Art of Spray Paint: Inspirations and Techniques from Masters of Aerosol, Rockport Publishers, Beverly 2017.
View in Google Scholar

Żygulski Kazimierz, Wspólnota śmiechu, PIW, Warszawa 1976.
View in Google Scholar

okladka

Downloads

Published

14 February 2019

Details about the available publication format: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8142-237-6

Details about the available publication format: ISBN (e-book)

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8142-238-3

Recommend monographs by the same author(s)

  • Agnieszka Gralińska-Toborek, Grafitti i street art
  • Marek Gensler, Agnieszka Gralińska-Toborek, Wioletta Kazimierska-Jerzyk, Krzysztof Kędziora, Joanna Miksa, Monika Mansfeld, Włodzimierz Galewicz, Artur Banaszkiewicz, Leon Miodoński, Paweł Pieniążek, Andrzej Szahaj, Tadeusz Szubka, Józef Piórczyński, Ryszard Kleszcz, Janusz Maciaszek, Joanna Madalińska-Michalak, Marek Nikodem Jakubowski, Joanna Jabłkowska, Christoph Horn, Rainer Adolphi, Georg Lohmann, Jan C. Joerden, Manfred Stöckler, Winfried Franzen, Matthias Kaufmann, Florian Steger, Marcin Orzechowski, Stephan Grätzel, Aldona Pobojewska, Ryszard Panasiuk, Paul Guyer, Alessandro Pinzani, Ewa Wyrębska-Đermanović, Dariusz Aleksandrowicz, Gunnar Skirbekk, Ewa Nowak, Kinga Ciereszko, Alicja Dłużewicz, Karolina Napiwodzka, Practica et Speculativa