Opieka nad osobami starszymi: Wspierający i wspierani

Autorzy

Zofia Szweda-Lewandowska
Szkoła Główna Handlowa Kolegium Ekonomiczno-Społeczne, Instytut Gospodarstwa Społecznego Zakład Polityki Społecznej
https://orcid.org/0000-0003-2153-5031

Słowa kluczowe:

seniorzy, opieka nad osobami starszymi, starość, pomoc społeczna, usługi opiekuńcze

Streszczenie

Publikacja dotyczy sytuacji seniorów w zakresie potrzeb opiekuńczych z dwóch perspektyw: osób starszych oraz ich opiekunów (wspierany-wspierający - pierwsze tego typu badania prowadzone w Polsce). Autorka identyfikuje obszary, w których występuje deficyt wsparcia ze strony krewnych oraz bliskich (określa stopień zaspokojenia potrzeb opiekuńczych przez rodzinę). Analizuje, jak bardzo rodzinni opiekunowie seniorów są obciążeni obowiązkami opiekuńczymi, w jakim zakresie i jakie konsekwencje dla ich życia rodzinnego i zawodowego wynikają z konieczności świadczenia wsparcia potrzebującym krewnym. Wskazuje również na nieformalne sieci wsparcia (znajomi, przyjaciele, sąsiedzi) oraz usługi opiekuńcze świadczone zarówno legalnie, jak i w ramach pracy nierejestrowanej (szara strefa usług opiekuńczych), a także preferencje osób starszych dotyczące opiekunów. Zwraca uwagę na potencjalne możliwości w zakresie opieki i jej usprawnienia dzięki optymalnemu wykorzystaniu zasobów pozostających w dyspozycji samorządu terytorialnego, systemu ochrony zdrowia, systemu pomocy społecznej.

Książka adresowana jest nie tylko do osób naukowo zajmujących się kwestiami opieki nad osobami starszymi, lecz także praktyków kształtujących politykę społeczną.

Bibliografia

Błędowski P., Lokalna polityka społeczna wobec ludzi starych, SGH, Warszawa 2002.
Zobacz w Google Scholar

Błędowski P., Potrzeby opiekuńcze osób starszych , [w:] PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski (red.), TerMedia, Poznań 2012.
Zobacz w Google Scholar

Bobrowicz B.B., Alokacja czasu: praca i edukacja versus funkcje opiekuńcze i prace domowe, [w:] I.E. Kotowska, U. Sztanderska, I. Wóycicka, Aktywność zawodowa i edukacyjna a obowiązki rodzinne w Polsce w świetle badań empirycznych, Wydawnictwo SCHOLAR, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar

Bojanowska E., Opieka nad ludźmi starszymi, [w:] P. Szukalski, Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, ISP, Warszawa 2008.
Zobacz w Google Scholar

Brockehurst J.C., Tallis R., Filit H., Geriatric medicine and gerontology, Churchill Livingstone, Edinburgh 1998.
Zobacz w Google Scholar

Carstensen L.L., Social and Emotional Patterns in Adulthood: Support for Socioemotional Selectivity Theory, „Psychology and Ageing”, 1992 (7), s. 331–338.
Zobacz w Google Scholar

Ciupijus Z., Mobile central eastern Europeans in Britain: successful European Union citizens and disadvantaged labour migrants?, Work Employment & Society, vol. 25, nr 3, 2011.
Zobacz w Google Scholar

Co każdy powinien wiedzieć o „domach seniorów”, http://www.mpips.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/pomoc-spoleczna/art,4397,co-kazdy-powinien-wiedziec-o-8222domach-seniorow8221.html, dostęp: 2.02.2017.
Zobacz w Google Scholar

Dean W., Morgan R., In defence of the concept of biological ageing measurement – current status, Arch. Gerontol. Geriatr., 1988, 7, s. 191–210.
Zobacz w Google Scholar

Duch-Krzysztoszek D., Praca płatna w życiu kobiet i mężczyzn, [w:] P. Szukalski, Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, ISP, Warszawa 2008.
Zobacz w Google Scholar

Encyklopedia wiedzy politycznej, M. Chmaj, J. Marszałek-Kawa, W. Sokół (red.), Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2005.
Zobacz w Google Scholar

Ershler W., Longo D., The biology of aging, Cancer, 1997, 80, s. 1284–1294.
Zobacz w Google Scholar

European Commission, Eurobarometr 2009, http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/pl/00191b53ff/ Eurobarometer.html, dostęp: 20.10.2016.
Zobacz w Google Scholar

European Health Interview Survey.
Zobacz w Google Scholar

Grotowska-Leder J., Osoby w wieku sędziwym a materialne wsparcie rodzinne (na przykładzie podopiecznych łódzkiej pomocy społecznej), [w:] Starość i starzenie się jako doświadczenia jednostek i zbiorowości ludzkich, J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Łódź 2006.
Zobacz w Google Scholar

GUS 2015, Zdrowie i zachowanie zdrowotne mieszkańców Polski w świetle Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia (EHIS) 2014.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Aktywność ekonomiczna ludności Polski III kwartał 2016, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Budżety gospodarstw domowych w 2015 r., Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Pomoc społeczna i opieka nad dzieckiem i rodziną w 2015 roku, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Pomoc społeczna i opieka nad dzieckiem i rodziną w 2016 roku, Warszawa 2014.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Prognoza ludności na lata 2014–2050, Warszawa 2013.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Raport z wyników. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Warszawa 2012.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Rocznik Demograficzny 2016, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Stan zdrowia ludności Polski w 2009 r., Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

GUS, Trwanie życia w 2015 r., Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Handbook of Gerontology. Evidence-based Approaches to Theory, Practice, and Policy, J.A. Blackbury, C.N. Dulmus (eds.), John Wiley & Sons, Inc, Hoboken 2007.
Zobacz w Google Scholar

Hayflick L., The limited in vitro lifetime of human diploid cell strains, Exp. Cell Res., 1965, 37.
Zobacz w Google Scholar

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Liczba świadczeniobiorców KRUS i osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników w latach 1991–2015, http://www.krus.gov.pl/krus/krus-w-liczbach/zestawienie-liczby-swiadczeniobiorcow-krus-i-osob-objetych-ubezpieczeniem-spolecznym-rolnikow-w-latach-1991-2014, dostęp: 15.03.2017.
Zobacz w Google Scholar

KNF, Wysokość emerytur w nowym systemie ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2003.
Zobacz w Google Scholar

Kohli M., Generational Changes and Generational Equity, [w:] The Cambridge Handbook of Age and Ageing, M. Johnson (red.), Cambridge University Press, Cambridge 2005.
Zobacz w Google Scholar

Kurzynowski A., Związki polityki społecznej z polityką gospodarczą, [w:] Polityka społeczna, A. Kurzynowski (red.), Wyd. SGH, Warszawa 2006.
Zobacz w Google Scholar

Leksykon polityki społecznej, B. Rysz-Kowalczyk (red.), ASPRA-JR, Warszawa 2002.
Zobacz w Google Scholar

Leszczyńska-Rejchert A., Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki starości, Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2005.
Zobacz w Google Scholar

Leś E., Zarys historii dobroczynności i filantropii w Polsce, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
Zobacz w Google Scholar

Long-term Care for Older People, OECD, Paris 2005.
Zobacz w Google Scholar

Mały leksykon politologiczny, M. Chmaja, W. Sokoła (red.), Morpol, Lublin 1997.
Zobacz w Google Scholar

Miller C.A., Nursing for Wellness in Older Adults, Wolters Kluwer Health, Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia 2009.
Zobacz w Google Scholar

Miller R.A., The aging immune system: primer and prospectus, Science, 1996, 273.
Zobacz w Google Scholar

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Seniorzy https://www.mpips.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/seniorzy/art,8040,ruszyl-senior-wigor-2016.html, dostęp: 20.11.2016.
Zobacz w Google Scholar

Ministerstwo Zdrowia, http://www.mz.gov.pl/leczenie/swiadczenia-pielegnacyjne-i-opiekuncze, dostęp: 20.11.2016.
Zobacz w Google Scholar

Myśliwski A., Proces starzenia – przebieg i konsekwencje, Kosmos, 1999, 243.
Zobacz w Google Scholar

Opieka długoterminowa w Polsce: ocena stanu obecnego oraz rozwiązania na przyszłość, A. Kozierkiewicz, K. Szczerbińska (red.), TerMedia, Poznań 2007.
Zobacz w Google Scholar

Piechór E., Manikowski A., Mossakowska M., Zdrojewski T., Podstawowe wskaźniki realizacji badania PolSenior, [w:] PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski (red.), TerMedia, Poznań 2012.
Zobacz w Google Scholar

Rose M., Evolutionary biology of aging, Oxford Univeristy Press, New York, Oxford 1991.
Zobacz w Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej (Dz.U. z 2014 r., poz. 960).
Zobacz w Google Scholar

Sęk H., Cieślak R., Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne, [w:] Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, H. Sęk, R. Cieślak (red.), PWN, Warszawa 2004.
Zobacz w Google Scholar

Sierpowska I., Ustawa o Pomocy Społecznej. Komentarz, Wolter Kluwer Polska, Warszawa 2007, s. 249.
Zobacz w Google Scholar

Słownik socjologii i nauk społecznych, G. Marshall (red.), PWN, Warszawa 2006, s. 198.
Zobacz w Google Scholar

Statistisches Bundesamt 2015, https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Gesundheit/Pflege/Tabellen/PflegebeduerftigePflegestufe.html, dostęp: 15.04.2017.
Zobacz w Google Scholar

Supińska J., Wartości i zasady polityki społecznej, [w:] Polityka społeczna, G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny (red.), PWN, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar

Szarota Z., Wielofunkcyjna działalność domów pomocy społecznej dla osób starszych, Wyd. Naukowe WSP, Kraków 1998.
Zobacz w Google Scholar

Szatur-Jaworska B., Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, ASPRA-JR, Warszawa 2000.
Zobacz w Google Scholar

SzaturJaworska B., Propozycje założeń do diagnozy i prognozy sytuacji warszawskich seniorów, Warszawa 2008.
Zobacz w Google Scholar

Szumlicz J., Pomoc społeczna w badaniach empirycznych, Studia i Materiały, IPiSS, Warszawa 1989.
Zobacz w Google Scholar

Szukalski P., Proces starzenia się ludności – przyczyny, etapy, konsekwencje, [w:] Geriatria z elementami gerontologii ogólnej, T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska (red.), Via Medica, Gdańsk 2006.
Zobacz w Google Scholar

Szukalski P., Przepływy międzypokoleniowe i ich kontekst demograficzny, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2002.
Zobacz w Google Scholar

Szweda-Lewandowska Z., Domy pomocy społecznej i sieci wsparcia seniorów, „Polityka Społeczna” nr 7/2009.
Zobacz w Google Scholar

Szweda-Lewandowska Z., Logika systemu opieki nad osobami starszymi, „Polityka Społeczna”, 10/2013.
Zobacz w Google Scholar

Szweda-Lewandowska Z., Zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze w kontekście starzejącej się populacji, [w:] Wprowadzenie do gerontometrii, A. Rossa (red.), Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012.
Zobacz w Google Scholar

Śmiłowska T., Włodarczyk J., Wybrane aspekty warunków życia osób starszych w świetle badań GUS, GUS, Łódź 2010.
Zobacz w Google Scholar

Timiras P.S, Development physiology and aging, Macmillan, New York 1972.
Zobacz w Google Scholar

Timonen V., Ageing Societies. A Comparative Introduction, Open University Press, London 2008.
Zobacz w Google Scholar

Tymoszuk Z., Doktryna, [w:] Mały leksykon politologiczny, M. Chmaj, W. Sokół (red.), Morpol, Lublin 1997.
Zobacz w Google Scholar

TymowskiA., Polityka starości, „Człowiek i Światopogląd” 1987, nr 9.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r., Dz.U. z 2004 r. nr 64. poz. 593, z późn. zm.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r., Dz.U. z 2016, poz. 930, z późn. zm., rozdział 2. „Domy Pomocy Społecznej”.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, Dz.U. z 2016 r., poz. 1990.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Dz.U. z 2016, poz. 930, rozdział 2. „Domy Pomocy Społecznej”.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, Dz.U. z 2016 r., poz. 930.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 2046).
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1705).
Zobacz w Google Scholar

Wilson D., Aging hypothesis, aging markers and the concept of biological age, Exp. Gerontol., 1988, 23.
Zobacz w Google Scholar

Wizner B., Skalska A., Klich-Rączka A., Piotrowicz K., Grodzicki T., Ocena stanu funkcjonalnego u osób w starszym wieku, [w:] PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski (red.), TerMedia, Poznań 2012.
Zobacz w Google Scholar

Współczesne teorie wymiany społecznej, M. Kempny, J. Szmatka (red.), PWN, Warszawa 1992.
Zobacz w Google Scholar

ZUS, Informacja o świadczeniach pieniężnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o niektórych świadczenia z zabezpieczenia społecznego, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

ZUS, Ważniejsze informacje z zakresu ubezpieczeń społecznych 2015 r., Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

Żołędowski C., Uwarunkowania polityki społecznej, [w:] Polityka społeczna, G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny (red.), PWN, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar

okladka

Pobrania

Opublikowane

19 lipca 2017

Kategorie

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8088-682-7

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: ISBN (e-book)

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8088-683-4

Inne prace tego samego autora