Karl Dedecius. Inter verba – inter gentes

Authors

Ilona Czechowska (ed)
Uniwersytet Europejski Viadrina, Fundacja im. Karla Dedeciusa
Ernest Kuczyński (ed)
Uniwersytet Łódzki, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych
DOI: https://doi.org/10.18778/8220-401-8

Keywords:

Karl Dedecius, Darmstadt, Łódź, II wojna światowa

Synopsis

W 100. rocznicę urodzin Karla Dedeciusa (1921–2016), wybitnego humanisty i tłumacza literatury polskiej, drukiem ukazała się dwujęzyczna monografia Inter verba – inter gentes, która jest na wskroś udaną próbą zaprezentowania i uhonorowania szerokiego spektrum dokonań „Europejczyka z Łodzi” jako translatora, krytyka literackiego i animatora polskiego życia kulturalnego w RFN.

Tom poświęca uwagę recepcji postaci i dzieła Karla Dedeciusa, a ponadto podkreśla interdyscyplinarny i międzynarodowy wymiar jego dorobku. Różnorodność genologiczna monografii sprawia, iż mieści ona nie tylko artykuły stricte naukowe, przynoszące wyniki najnowszych badań nad działalnością twórczą Karla Dedeciusa, lecz także szkice o charakterze biograficznym i popularyzatorskim. Do głosu dochodzą wybitni badacze życia i twórczości Dedeciusa, historycy literatury i tłumacze kilku generacji, w tym również reprezentanci pokolenia wstępującego – fakt niezwykle istotny dla przyszłości badań nad twórczością „Czarodzieja z Darmstadt”. […] Sprawia to, iż recenzowany zbiór należy do najlepszych wydanych ostatnio opracowań naukowych z tego obszaru.

Z recenzji prof. Edwarda Białka (Uniwersytet Wrocławski)

Chapters

Author Biographies

Ilona Czechowska, Uniwersytet Europejski Viadrina, Fundacja im. Karla Dedeciusa

Czechowska, Ilona: germanistka, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Absolwentka studiów podyplomowych w dziedzinie archiwistyki i zarządzania dokumentacją, a także nauczania kultury i języka polskiego. W latach 2007–2016 asystentka prof. Karla Dedeciusa. Od 2013 roku pracownik Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą: w latach 2013–2017 zatrudniona w Archiwum im. Karla Dedeciusa, obecnie prezes Fundacji im. Karla Dedeciusa. Zainteresowania naukowe: lingwistyka kontrastywna, translatoryka.

Ernest Kuczyński, Uniwersytet Łódzki, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych

Kuczyński, Ernest: germanista, niemcoznawca; doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Adiunkt na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego. Autor i redaktor licznych publikacji książkowych oraz artykułów naukowych z zakresu: stosunki polsko-niemieckie, niemiecka literatura i historia po roku 1945, opozycja w NRD, rozliczenie komunizmu, literatura versus dyktatura.

Krzysztof A. Kuczyński , Uniwersytet Łódzki

Kuczyński, Krzysztof A.: germanista, niemcoznawca; emerytowany professor zwyczajny Uniwersytetu Łódzkiego, założyciel i wieloletni kierownik Katedry Badań Niemcoznawczych. Badacz polsko-niemieckich oraz polsko-austriackich związków kulturalnych, a także XX-wiecznej literatury niemieckiej na Śląsku. Autor i wydawca licznych książek i tomów zbiorowych. Popularyzator życia i dorobku „czarodzieja z Darmstadt” w Polsce. W latach 2008–2016 redaktor naczelny „Rocznika Karla Dedeciusa”.

Andrzej Kaluza, Niemiecki Instytut Spraw Polskich w Darmsztadt

Kaluza, Andrzej: studierte Germanistik und politische Wissenschaften in Breslau, Löwen und Frankfurt am Main. Promotion in politischer Wissenschaft. Langjähriger wissenschaftlicher Mitarbeiter am Deutschen Polen-Institut in Darmstadt. Redakteur der „Polen-Analysen” und des „Jahrbuchs Polen”.

Manfred Mack, Niemiecki Instytut Spraw Polskich w Darmsztadt

Mack, Manfred: historyk i slawista, studiował na uniwersytecie w Tybindze i Krakowie. Od 1989 roku asystent naukowy w Niemieckim Instytucie Spraw Polskich w Darmstadt. Udział w projektach literackich i naukowych dotyczących historii, kultury i polityki Polski (m.in. współredaktor Panoramy literatury polskiej XX wieku), autor licznych wystaw i organizator imprez kulturalnych. Opiekun akademii letniej, biblioteki i archiwum Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich. Sekretarz Nagrody im. Karla Dedeciusa przyznawanej przez Fundację im. Roberta Boscha. Członek Rady Fundacji im. Karla Dedeciusa.

Ilona Czechowska, Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą

Czechowska, Ilona: germanistka, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Absolwentka studiów podyplomowych w dziedzinie archiwistyki i zarządzania dokumentacją, a także nauczania kultury i języka polskiego. W latach 2007–2016 asystentka prof. Karla Dedeciusa. Od 2013 roku pracownik Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą: w latach 2013–2017 zatrudniona w Archiwum im. Karla Dedeciusa, obecnie prezes Fundacji im. Karla Dedeciusa. Zainteresowania naukowe: lingwistyka kontrastywna, translatoryka.

Agnieszka Brockmann, Archiwum im. Karla Dedeciusa; Biblioteka Collegium Polonicum w Słubicach

Brockmann, Agnieszka: bibliotekarka i archiwistka, doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Autorka publikacji naukowych w dziedzinach: polska, rosyjska i niemiecka literatura XX wieku, translatoryka, ochrona i konserwacja zbiorów, opracowanie spuścizn naukowych i literackich. Obecnie kierownik Archiwum im. Karla Dedeciusa oraz Biblioteki Collegium Polonicum w Słubicach.

Beata Kamińska, Muzeum Miasta Łodzi

Kamińska, Beata: etnolog i antropolog kultury; absolwentka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Wydziału Filozoficznego-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego. Autorka i współautorka scenariuszy do wystaw czasowych i stałych, prelekcji oraz organizatorka spotkań dotyczących wielonarodowej i wielowyznaniowej Łodzi. Koordynator merytoryczny projektów wystawienniczych i edukacyjnych we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zainteresowania badawcze: kultura społeczna i religijna łodzian oraz stosunki etniczne w Łodzi do 1939 roku. Obecnie muzealnik oraz kustosz w Dziale Historycznym Muzeum Miasta Łodzi.

Joanna Jabłkowska, Uniwersytet Łódzki, Wydziale Filologiczny, Instytut Filologii Germańskiej

Jabłkowska, Joanna: germanistka, literaturo- i kulturoznawczyni; profesor w Instytucie Filologii Germańskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Pobyty naukowe w Niemczech i Austrii (m.in. Gießen, Passau, Magdeburg, Berlin, Wiedeń). Zainteresowania badawcze: literatura niemieckojęzyczna XX i XXI wieku, literatura i polityka, literatura i pamięć, utopia i apokalipsa, zagadnienia komparatystyki literackiej. Publikacje m.in. na temat twórczości: Martina Walsera, Güntera Grassa, Dursa Grünbeina, Kathrin Röggla, Lukasa Bärfussa, Heinera Müllera i in.

Tomasz Cieślak, Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny

Cieślak, Tomasz: profesor na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa; polonista, historyk literatury i krytyk literacki. Autor i redaktor licznych publikacji książkowych oraz artykułów naukowych z zakresu poezji i prozy polskiej XX i XXI wieku oraz krytyki literackiej.

Bożena Chołuj, Uniwersytet Warszawski, Instytut Germanistyki; Uniwersytet Viadrina, Wydział Kulturoznawstwa Europejskiego

Chołuj, Bożena: prof. dr, literaturoznawczyni w Instytucie Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego, kulturoznawczyni na Wydziale Kulturoznawstwa Europejskiego Uniwersytetu Viadrina. Kieruje Katedrą Polsko-Niemieckich Związków Kulturowych i Literackich oraz Gender Studies. Wydawczyni polsko-niemieckiego rocznika translatorskiego „OderÜbersetzen“. Zainteresowania naukowe: badania nad stereotypami, międzykulturowość; polityka i płeć; władza i płeć, ruch kobiet oraz Gener Studies w Polsce.

Peter Oliver Loew, Uniwersytet Techniczny w Darmstadt, Instytut Historii

Loew, Peter Oliver: historyk, tłumacz; studiował historię Europy Wschodniej, slawistykę i ekonomię. Profesor w Instytucie Historii Uniwersytetu Technicznego w Darmstadt. Zainteresowania naukowe: historia Polski, Niemiec i stosunków polsko-niemieckich od XIX do XXI wieku, historia Polaków w Niemczech, historia i współczesność Gdańska i Pomorza, kultura pamięci, historia muzyki i kultury. Od 2019 roku dyrektor Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt.

Sława Lisiecka

Lisiecka, Sława: Absolventin der Germanistik an der Universität Lodz, in den 1970ern Dozentin für deutsche Sprache an der LU, wurde 1975 für ihre oppositionelle Tätigkeit von der Universität entlassen. Seit 1978 freischaffende Übersetzerin der deutschsprachigen Literatur (Belletristik, Gedichte, Theaterstücke, Philosophie, Soziologie, Sachbücher). Laureatin zahlreicher Preise: des Übersetzerpreises der Robert Bosch Stiftung und des Deutschen Polen- Instituts, des Österreichischen Staatspreisesfür literarische Übersetzer österreichischer Literatur – „Translatio“, des Preises der polnischen Monatsschrift „Literatura na Świecie“ („Literatur in der Welt“), des Preises der Stadt Lodz, des Preises der Kunststiftung Nordrhein-Westfallen und des Literaturpreis der Stadt Gdynia. Für ihre bedeutenden Verdienste für die Unabhängigkeit Polens (1975–1989) wurde sie mit dem Offizierskreuz des Ordens Polonia Restituta ausgezeichnet und später mit der Medaille Gloria Artis. Übersetzerin der Autobiografie von Karl Dedecius Ein Europäer aus Lodz. Erinnerungen.

okladka

Downloads

PDF Polish/Deutsch

Published

14 April 2021

Categories

Copyright (c) 2021 © Copyright by Authors, Łódź 2021; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2021; © Copyright for this edition by Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder) 2021

License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Details about the available publication format: ISBN

ISBN

ISBN-13 (15)

978-83-8220-401-8

Details about the available publication format: PDF (e-book)

PDF (e-book)

ISBN-13 (15)

978-83-8220-402-5

Recommend monographs by the same author(s)

  • Katarzyna Badowska, Tomasz Cieślak, Krystyna Pietrych, Krystyna Radziszewska, Kamil Śmiechowski, Inga B. Kuźma, Tomasz Ferenc, Marta Sikorska, Rafał Matyja, Przemysław Waingertner, Marcin Szymański, Ewelina Maria Kostrzewska, Grażyna Ewa Karpińska, Krzysztof Stefański, Aleksandra Sumorok, Małgorzata Nieszczerzewska, Elżbieta Rybicka, Wojciech Browarny, Dorota Samborska-Kukuć, Kamil Piskała, Tomasz Wójcik, Tomasz Majewski, Elżbieta Umińska-Tytoń, Aneta Pawłowska, Leszek Karczewski, Agnieszka Karpowicz, Irmina Gadowska, Piotr Olkusz, Karolina Prykowska-Michalak, Monika Wąsik-Linder, Karolina Kołodziej, Łukasz Biskupski, Przemysław Owczarek, Łódź. City of Modernity
  • Ilona Czechowska, Ernest Kuczyński, Julia von Blumenthal, Antoni Różalski, Karl Dedecius, Krzysztof A. Kuczyński , Andrzej Kaluza, Manfred Mack, Ilona Czechowska, Agnieszka Brockmann, Beata Kamińska, Joanna Jabłkowska, Tomasz Cieślak, Bożena Chołuj, Peter Oliver Loew, Sława Lisiecka, Karl Dedecius. Inter verba – inter gentes
  • Agnieszka Michalska-Żyła, Katarzyna Zajda, Anna Karwińska, Andrzej Majer, Małgorzata Dymnicka, Jarosław Załęcki, Maciej Kowalewski, Marta Klekotko, Tomasz Nawrocki, Anna Śliz, Marek S. Szczepański, Andrzej Kaleta, Jolanta Grotowska-Leder, Maria Halamska, Krzysztof Bierwiaczonek, Ewa Rokicka, Krzysztof Gorlach, Grzegorz Foryś, Stanisław Witold Kłopot, Barbara Szczepańska, Antoni Różalski, Rafał Matera, Kaja Kaźmierska, Elżbieta Psyk-Piotrowska, praca zbiorowa, W metropolii i poza metropolią
  • Tomasz Cieślak, Łódź
  • Cora Dietl, Małgorzata Kubisiak, Joanna Jabłkowska, Dorota Bartnik, Tomasz Piestrzyński, Piotr Lewkowicz, Jakub Gortat, Vanessa de Senarclens, Tomasz Ososiński, Heinrich Hofmann, Unbekannte Schätze
  • Marek Gensler, Agnieszka Gralińska-Toborek, Wioletta Kazimierska-Jerzyk, Krzysztof Kędziora, Joanna Miksa, Monika Mansfeld, Włodzimierz Galewicz, Artur Banaszkiewicz, Leon Miodoński, Paweł Pieniążek, Andrzej Szahaj, Tadeusz Szubka, Józef Piórczyński, Ryszard Kleszcz, Janusz Maciaszek, Joanna Madalińska-Michalak, Marek Nikodem Jakubowski, Joanna Jabłkowska, Christoph Horn, Rainer Adolphi, Georg Lohmann, Jan C. Joerden, Manfred Stöckler, Winfried Franzen, Matthias Kaufmann, Florian Steger, Marcin Orzechowski, Stephan Grätzel, Aldona Pobojewska, Ryszard Panasiuk, Paul Guyer, Alessandro Pinzani, Ewa Wyrębska-Đermanović, Dariusz Aleksandrowicz, Gunnar Skirbekk, Ewa Nowak, Kinga Ciereszko, Alicja Dłużewicz, Karolina Napiwodzka, Practica et Speculativa
  • Grażyna Habrajska, Anita Filipczak-Białkowska, Andrzej Perzyński, Elżbieta Żądzińska, Sławomir Sosnowski, Antoni Różalski, Przemysław Sawa, Jadwiga Zalisz, Adam Palion, Bernard Sawicki, Bożena Matuszczyk-Podgórska, Jacek Salij, Jarosław Płuciennik, Maria Wichowa, Elżbieta Laskowska, Paweł Beyga, The Bible as a meeting place for Christian denominations